Hvað geta íslenskir stjórnmálamenn lært af nýlegum breskum þingkosningum? Jun Þór Morikawa skrifar 8. júlí 2024 08:01 Við höfum nýlega orðið vitni að sögulegum stórsigri Verkamannaflokksins í bresku þingkosningunum. Íhaldsflokkurinn hefur beðið mikinn ósigur. Íslenskar alþingiskosningar verða á næsta ári, árið 2025. Þeir þingmenn sem stefna að því að tryggja sér sæti í þingkosningunum á næsta ári geta dregið lærdóm af því sem nú gerðist í Bretlandi nýverið. Helsta orsökin sem ég tel fyrir stórkostlegum ósigri Íhaldsflokksins er sú að kjósendur brugðust reiðir við hinni sjálfsánægðu ríkisstjórn sem hætti að hlusta á fólk. Íhaldsflokkurinn hefur stjórnað landinu síðan 2010 og hefur haldið áfram að sigra í þremur þingkosningum í röð 2015, 2017 og 2019, á meðan Brexit var stór hluti af stjórnmálastefnu þeirra. En að mínu mati, þegar fólk verður vant því að hafa vald, mun það byrja að missa eðlilega tilfinningu fyrir því hvernig venjulegt fólk lifir og hvað því er að mestu umhugað hversdagslega. “Partygate" var dæmigert dæmi og fylgt eftir með misbresti á fjárhagsáætlun svokallaða "Mini-Budget" ríkisstjórnar Liz Truss. "Partygate" er pólitískt hneyksli um veislur sem voru haldnar af starfsmönnum Íhaldsflokksins, þar á meðal Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra. Veislurnar fóru fram í COVID-19 heimsfaraldrinum 2020 og 2021, þegar strangar lýðheilsutakmarkanir voru. Þessar veislur áttu sér stað í Downingstræti 10 og öðrum ríkisbyggingum. Covid reglur voru brotnar í hjarta ríkisstjórnarinnar sem neyddi þjóðina til að fara að þeim. "Mini-Budget" fjárhagsáætlun Liz Truss var hönnuð til að efla hagvöxt með stórfelldum skattalækkunum, sem yrði greitt fyrir með því að hækka ríkisskuldir Bretlands sem leiddi til hruns á markaði. Milljónir manna glíma nú enn við hærri afborganir húsnæðislána eftir hörmulega stefnu Truss. Að mínu mati er íhaldsstjórnin farin að taka pólitísk völd, sem kjósendur gáfu, sem sjálfsögðum hlut og orðin algjörlega andvaralaus. Íhaldsflokkurinn hefur hagað sér eins og elíta sem varð áhugalaus um þjáningar venjulegs fólks, þ.e. hækkandi framfærslukostnað, há verðbólga, löng bið í heilbrigðiskerfinu o.s.frv. Þrátt fyrir að enginn beinn samanburður sé á milli breskra stjórnmála og íslenskra stjórnmála, þá er eitthvað sem íslenskir þingmenn geta lært af kosningunum í Bretlandi að þessu sinni. Í nýlegu viðtali var Bjarni Ben spurður út í sögulegt lágt fylgi við sinn eigin flokk. Hann sagði "Ég þekki ekki neinar skýringar á þessari tilteknu könnun, þær geta verið misjafnar og maður þarf líka að horfa á skekkjumörkin. En við erum auðvitað ekkert ánægð með svona mælingar og þurfum að fara að huga að því hvernig við getum lyft okkur aftur upp fyrir kosningar.“ https://www.ruv.is/frettir/innlent/2024-06-27-ekki-anaegdur-en-ekki-ad-ihuga-stodu-sina-416614 Ég held að svarið hans hafi verið sjálfskýrandi, vanmetandi eða verið áhugalaust um áhyggjur venjulegs fólks ef kosningar væru ekki í nánd. Að mínu mati er það líka eðlileg tilhneiging að kenna sitjandi stjórnvöldum um vegna þess að kjósendur eru ekki eins vel settir og þeir vilja vera, vegna verðbólgu, hækkandi framfærslukostnaðar, málefna innflytjenda o.s.frv. Sennilega ef ríkur og voldugur, áhrifamikill stjórnmálamaðurinn eins og hann les þessa grein, myndi hann vísa henni á bug sem ómerkilegri skoðun sem var skrifuð af manneskju sem bara kvartar. En það gæti einmitt verið ástæðan fyrir því að flokkur hans myndi tapa kosningunum eins og Íhaldsflokkurinn tapaði að þessu sinni. Þetta gæti líka verið tækifæri fyrir stjórnmálamann eins og Kristrúnu Frostadóttur, en flokkur hennar nýtur leiðandi fylgis í dag meðal kjósenda. Ég sá að hún var að fagna kosningasigri Keir Starmer https://www.visir.is/g/20242593417d/kristrun-fagnadi-med-starmer-mikill-innblastur-fyrir-okkur- Ef hún vill færa flokk sinn úr stjórnarandstöðu í stjórnarflokk í næstu kosningum eins og Keir Starmer gerði, ætti hún að kalla fólk til starfa, safna fylgi og styrkja það með því að tala við venjulegt fólk og hlusta á raunir þess og fá heildarmynd af því hvað mikill meirihluti fólks hefur í huga og svara því hvernig hún myndi koma á breytingum frá miðjunni á meðan efri elítu stjórnarflokkurinn hefur tilhneigingu til að vanmeta rödd venjulegs fólks. Höfundur er með MA gráðu í alþjóðasamskiptum frá Háskóla Íslands og er nú skráður meistaranemi í MT Kennaranámi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 10.05.2025 Halldór Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Úlfar sem forðast sól! Jóna Guðbjörg Árnadóttir Skoðun Hver á auðlindir Íslands? – Kallar á nýja og skýra löggjöf Einar G. Harðarson Skoðun Hann valdi sér nafnið Leó Bjarni Karlsson Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun Byggðalína eða Borgarlína Guðmundur Haukur Jakobsson Skoðun Hvenær er nóg nóg? Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Aldrei aftur Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Verndum vörumerki í tónlist Eiríkur Sigurðsson skrifar Skoðun Hann valdi sér nafnið Leó Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Misskilin sjálfsmynd Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Hvenær er nóg nóg? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Byggðalína eða Borgarlína Guðmundur Haukur Jakobsson skrifar Skoðun Úlfar sem forðast sól! Jóna Guðbjörg Árnadóttir skrifar Skoðun Aldrei aftur Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Tala ekki um lokamarkmiðið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hver á auðlindir Íslands? – Kallar á nýja og skýra löggjöf Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason skrifar Skoðun POTS er ekki tískubylgja Hanna Birna Valdimarsdóttir,Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Er niðurstaðan einstök? Ársreikningur Hveragerðisbæjar 2024 Friðrik Sigurbjörnsson,Eyþór H. Ólafsson skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Ægir Örn Arnarson skrifar Skoðun Loftslagsaðgerðir eru forsenda velsældar til framtíðar – ekki valkostur: Svargrein við niðurstöðum rannsóknar sem kynnt var á Velsældarþingi í gær Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun 75 ár af evrópskri samheldni og samvinnu Clara Ganslandt skrifar Skoðun Sigurður Ingi í mikilli mótsögn við sjálfan sig! Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Vetrarvirkjanir Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Yfirgnæfandi meirihluti vill þjóðaratkvæði Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Smábátar eru framtíðin, segir David Attenborough Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Leiðrétting veiðigjalda mun skila sér í bættum innviðum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar Skoðun Börn innan seilingar Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson skrifar Sjá meira
Við höfum nýlega orðið vitni að sögulegum stórsigri Verkamannaflokksins í bresku þingkosningunum. Íhaldsflokkurinn hefur beðið mikinn ósigur. Íslenskar alþingiskosningar verða á næsta ári, árið 2025. Þeir þingmenn sem stefna að því að tryggja sér sæti í þingkosningunum á næsta ári geta dregið lærdóm af því sem nú gerðist í Bretlandi nýverið. Helsta orsökin sem ég tel fyrir stórkostlegum ósigri Íhaldsflokksins er sú að kjósendur brugðust reiðir við hinni sjálfsánægðu ríkisstjórn sem hætti að hlusta á fólk. Íhaldsflokkurinn hefur stjórnað landinu síðan 2010 og hefur haldið áfram að sigra í þremur þingkosningum í röð 2015, 2017 og 2019, á meðan Brexit var stór hluti af stjórnmálastefnu þeirra. En að mínu mati, þegar fólk verður vant því að hafa vald, mun það byrja að missa eðlilega tilfinningu fyrir því hvernig venjulegt fólk lifir og hvað því er að mestu umhugað hversdagslega. “Partygate" var dæmigert dæmi og fylgt eftir með misbresti á fjárhagsáætlun svokallaða "Mini-Budget" ríkisstjórnar Liz Truss. "Partygate" er pólitískt hneyksli um veislur sem voru haldnar af starfsmönnum Íhaldsflokksins, þar á meðal Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra. Veislurnar fóru fram í COVID-19 heimsfaraldrinum 2020 og 2021, þegar strangar lýðheilsutakmarkanir voru. Þessar veislur áttu sér stað í Downingstræti 10 og öðrum ríkisbyggingum. Covid reglur voru brotnar í hjarta ríkisstjórnarinnar sem neyddi þjóðina til að fara að þeim. "Mini-Budget" fjárhagsáætlun Liz Truss var hönnuð til að efla hagvöxt með stórfelldum skattalækkunum, sem yrði greitt fyrir með því að hækka ríkisskuldir Bretlands sem leiddi til hruns á markaði. Milljónir manna glíma nú enn við hærri afborganir húsnæðislána eftir hörmulega stefnu Truss. Að mínu mati er íhaldsstjórnin farin að taka pólitísk völd, sem kjósendur gáfu, sem sjálfsögðum hlut og orðin algjörlega andvaralaus. Íhaldsflokkurinn hefur hagað sér eins og elíta sem varð áhugalaus um þjáningar venjulegs fólks, þ.e. hækkandi framfærslukostnað, há verðbólga, löng bið í heilbrigðiskerfinu o.s.frv. Þrátt fyrir að enginn beinn samanburður sé á milli breskra stjórnmála og íslenskra stjórnmála, þá er eitthvað sem íslenskir þingmenn geta lært af kosningunum í Bretlandi að þessu sinni. Í nýlegu viðtali var Bjarni Ben spurður út í sögulegt lágt fylgi við sinn eigin flokk. Hann sagði "Ég þekki ekki neinar skýringar á þessari tilteknu könnun, þær geta verið misjafnar og maður þarf líka að horfa á skekkjumörkin. En við erum auðvitað ekkert ánægð með svona mælingar og þurfum að fara að huga að því hvernig við getum lyft okkur aftur upp fyrir kosningar.“ https://www.ruv.is/frettir/innlent/2024-06-27-ekki-anaegdur-en-ekki-ad-ihuga-stodu-sina-416614 Ég held að svarið hans hafi verið sjálfskýrandi, vanmetandi eða verið áhugalaust um áhyggjur venjulegs fólks ef kosningar væru ekki í nánd. Að mínu mati er það líka eðlileg tilhneiging að kenna sitjandi stjórnvöldum um vegna þess að kjósendur eru ekki eins vel settir og þeir vilja vera, vegna verðbólgu, hækkandi framfærslukostnaðar, málefna innflytjenda o.s.frv. Sennilega ef ríkur og voldugur, áhrifamikill stjórnmálamaðurinn eins og hann les þessa grein, myndi hann vísa henni á bug sem ómerkilegri skoðun sem var skrifuð af manneskju sem bara kvartar. En það gæti einmitt verið ástæðan fyrir því að flokkur hans myndi tapa kosningunum eins og Íhaldsflokkurinn tapaði að þessu sinni. Þetta gæti líka verið tækifæri fyrir stjórnmálamann eins og Kristrúnu Frostadóttur, en flokkur hennar nýtur leiðandi fylgis í dag meðal kjósenda. Ég sá að hún var að fagna kosningasigri Keir Starmer https://www.visir.is/g/20242593417d/kristrun-fagnadi-med-starmer-mikill-innblastur-fyrir-okkur- Ef hún vill færa flokk sinn úr stjórnarandstöðu í stjórnarflokk í næstu kosningum eins og Keir Starmer gerði, ætti hún að kalla fólk til starfa, safna fylgi og styrkja það með því að tala við venjulegt fólk og hlusta á raunir þess og fá heildarmynd af því hvað mikill meirihluti fólks hefur í huga og svara því hvernig hún myndi koma á breytingum frá miðjunni á meðan efri elítu stjórnarflokkurinn hefur tilhneigingu til að vanmeta rödd venjulegs fólks. Höfundur er með MA gráðu í alþjóðasamskiptum frá Háskóla Íslands og er nú skráður meistaranemi í MT Kennaranámi
Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun
Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason skrifar
Skoðun Er niðurstaðan einstök? Ársreikningur Hveragerðisbæjar 2024 Friðrik Sigurbjörnsson,Eyþór H. Ólafsson skrifar
Skoðun Loftslagsaðgerðir eru forsenda velsældar til framtíðar – ekki valkostur: Svargrein við niðurstöðum rannsóknar sem kynnt var á Velsældarþingi í gær Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar
Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar
Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun