Innlent

Katrín fékk tölvu­póst ellefu mínútum fyrir at­kvæða­greiðsluna

Kolbeinn Tumi Daðason skrifar
Katrín og Bjarni í kosningabaráttunni árið 2021 þar sem ríkisstjórn flokka þeirra og Framsóknar hélt velli.
Katrín og Bjarni í kosningabaráttunni árið 2021 þar sem ríkisstjórn flokka þeirra og Framsóknar hélt velli. vísir/Vilhelm

Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra barst tölvupóstur ellefu mínútum áður en atkvæðagreiðsla hófst hjá Sameinuðu þjóðunum um ástandið á Gaza-svæðinu. Hún segist ekki hafa séð póstinn fyrr en eftir að atkvæðagreiðsla hófst og ekki hafi verið óskað sérstaklega eftir afstöðu hennar til málsins.

Ísland sat hjá í atkvæðagreiðslu um þingsályktunartillögu sem tekin var fyrir á þingi Sameinuðu þjóðanna um vopnahlé á Gasa á föstudagskvöld. Noregur var eitt Norðurlanda sem greiddi atkvæði með tillögunni. Jórdanía lagði tillöguna fram og 120 lönd studdu hana óbreytta, 14 greiddu atkvæði gegn henni og 45 sátu hjá, þar á meðal Ísland.

Kanada lagði til breytingu á tillögunni, sem 88 aðildarríki studdu, en þar var lögð meiri áhersla á fordæmingu Hamas. Breytingartillagan náði ekki fram að ganga.

Hart hefur verið deilt um afstöðu Íslands að sitja hjá við atkvæðagreiðsluna. Þingflokkur forsætisráðherra, Vinstri græn, telja að Ísland hefði átt að samþykkja ályktun.

„Telur þingflokkurinn að rétt hefði verið að styðja tillöguna sjálfa vegna umfangs mannúðarkrísunnar á Gaza. Þingflokkurinn tekur undir efni tillögunnar sem er í samræmi við málflutning íslenskra stjórnvalda,“ sagði í yfirlýsingu flokksins. Þingmaður Pírata hefur sagt afstöðu Íslands aumingjalega og fleiri þingmenn stjórnarandstöðunnar tekið undir.

Diljá Mist Einarsdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður utanríkismálanefndar, hefur sagt hjásetu Íslands eðlilega. Tillagan hafi ekki gengið nógu langt fram varðandi fordæmingu á árás Hamas-samtakanna og sömuleiðis að ávarpa gíslatöku á þriðja hundrað fólks.

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sagði í kvöldfréttum RÚV í gær ekki hafa verið höfð með í ráðum þegar ákvörðunin var tekin. Afstaða Íslands hafi verið skýr fyrir atkvæðagreiðsluna. Hún sé að styðja vopnahlé af mannúðarástæðum, brýnt sé að stöðva átökin til að skapist færi til að koma hjálpargögnum og neyðarbirgðum inn á Gasasvæðið.

Katrín segir að styðja hefði átt tillöguna

„Mín afstaða, og míns þingflokks, er hins vegar sú að mannúðarkrísan á þessu svæði sé slík að það hefði verið rétt í raun og veru að styðja tillöguna, einfaldlega vegna þess að ástandið er gríðarlega alvarlegt,“ sagði Katrín.

Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra sagði í hádegisfréttum Bylgjunnar að allar upplýsingar hefðu borist ráðuneyti Katrínar áður en atkvæðagreiðslan hófst.

„Forsætisráðuneytið hafði allar upplýsingar um það hvernig til stóð að greiða atkvæði og með hvaða áherslum við myndum greiða atkvæði hjá allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna. Og það var áður en atkvæðagreiðslan fór fram, áður en ræðan var flutt og það var allt í mjög hefðbundu ferli. Þar sem samráðið fer fram í gegnum alþjóða fulltrúann. Það var ekki sérstök þörf á viðbótar samráði því ég tel að við höfum einfaldlega verið að framfylgja þeirri stefnu sem við höfðum komið okkur saman um,“ sagði Bjarni.

Bergþóra Benediktsdóttir, aðstoðarmaður Katrínar, segir í skriflegu svari til RÚV að alþjóðafulltrúi forsætisráðuneytisins hafi veitt Katrínu umræddar upplýsingar í tölvupósti klukkan 18:49. Atkvæðagreiðslan hafi hafist klukkan 19.

„Afstaða utanríkisráðuneytisins“

„Forsætisráðherra var upplýst um niðurstöðu utanríkisráðherra um hvernig Ísland myndi greiða atkvæði kl. 18.49 föstudaginn 27. október en atkvæðagreiðslufundur hófst á vettvangi Sameinuðu þjóðanna kl. 19 að íslenskum tíma þann sama dag. Þessar upplýsingar bárust forsætisráðherra í tölvupósti frá alþjóðafulltrúa forsætisráðuneytis. Forsætisráðherra sá póstinn eftir að atkvæðagreiðsla var hafin en ekki var óskað eftir afstöðu hennar til þessarar afstöðu utanríkisráðuneytisins. Því liggur algjörlega ljóst fyrir að ekki var haft sérstakt samráð við forsætisráðherra um þessa afstöðu eins og fram kom í máli hennar í fréttum Ríkisútvarpsins í gær.“

Bjarni segir í samtali við Mbl.is að ekki hafi þurft neitt sérstakt samráð í tilfelli atkvæðagreiðslunnar.

„Eins og fram er komið var til­lag­an að taka breyt­ing­um og mót­ast al­veg fram á síðustu stundu og svo eru greidd at­kvæði um breyt­ing­ar­til­lögu Kan­ada á föstu­dag­inn og við þurft­um þá að taka af­stöðu til þess hvernig við mynd­um bregðast við þeirri staðreynd að það skyldi ekki tak­ast samstaða um að samþykkja þá til­lögu. Ég tók af skarið með það að við skyld­um sitja hjá,” sagði Bjarni.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×