„Mesti skaðvaldur sem til er í íslensku efnahagskerfi“ Snorri Másson skrifar 12. maí 2023 10:01 Ásthildur Lóa Þórsdóttir, þingmaður Flokks fólksins og formaður Hagsmunasamtaka heimilanna, fer hörðum orðum um íslenska bankakerfið í viðtali við Ísland í dag og hvetur til þess að verðtryggð neytendalán verði bönnuð. Boðað hefur verið til mótmæla vegna efnahagsástands og aðgerðaleysis stjórnvalda á Austurvelli á laugardag og þar er Ásthildur Lóa á meðal skipuleggjenda, ásamt Ragnari Þór Ingólfssyni formanni VR. Ásthildur telur ljóst að þúsundir muni lenda í húsnæðisvandræðum ef bágbornu ástandi á húsnæðismarkaði linnir ekki - og þar vísar hún til bæði hárra vaxta og verðtryggðra lána. „Að okkar mati er að byggjast upp hérna neyðarástand og það er jafnvel byrjað. Leigjendur eru komnir á götuna, staðan er þannig. Þannig að við erum einhvern veginn að horfa á allt fara í ranga átt hérna á Íslandi,“ segir Ásthildur. Ásthildur Lóa varð formaður Hagsmunasamtaka heimilanna árið 2017 og var kosin á þing fyrir Flokk fólksins í síðustu þingkosningum árið 2021.Vísir/Einar Vill banna verðtryggingu á neytendalánum Ásthildur Lóa varð formaður Hagsmunasamtaka heimilanna árið 2017. „Mín barátta byrjaði af því að ég var ein af þeim sem tók gengistryggð lán eftir hrun. Og barðist útaf því. Ég var ekkert að átta mig á hvernig verðtryggingin í sjálfu sér virkaði. Ég var raunar hissa á því hvað Hagsmunasamtök heimilanna voru mikið að berjast gegn verðtryggingunni. En svo eftir að ég kom inn í samtökin er ég komin alla leið á þann bát. Þetta er bara einhver mesti skaðvaldur sem er til í íslensku efnahagskerfi og hún hefur miklu víðtækari áhrif en við gerum okkur grein fyrir og ekki bara áhrif á þau sem taka verðtryggð lán. Áhrifin eru miklu meiri. Til dæmis virkar þetta stýrivaxtatæki seðlabankans eiginlega bara alls ekki eða mun verr og mjög illa þegar eins mörg lán heimila eru verðtryggð og raun ber vitni um. Þegar þetta er sagt þá á verðtrygging að vera á lánum milli fagfjárfesta og ríkisskuldabréfum og slíku, hún á bara aldrei nokkurn tímann að vera á lánum neytenda,“ segir Ásthildur. Bankarnir stórgræði á ástandinu Ásthildur Lóa telur raunhæft að banna verðtryggingu á íslenskum neytendalánum með öllu. Það kynni að valda hræringum um tíma en að sannarlega sé það hægt ef viljinn er fyrir hendi. „Öll önnur lönd í heiminum eru ekki með verðtryggingu, hún er til í tveimur öðrum löndum í heiminum og er varla notuð þar. Það eru ekki einu sinni lönd sem við viljum bera okkur saman við,“ segir Ásthildur. „Ég er nú með eitt frumvarp sem snýst um að fólk fái að skipta úr verðtryggðum lánum í óverðtryggð án þess að þurfa að fara í greiðslumat fyrir því eða að það bætist við skuldir þeirra. Lausnin er í raun ekki flóknari en sú. Það er bara vel hægt að gera þetta,“ heldur hún áfram. „Ef bankarnir væru ekki með verðtryggingu á lánum myndu þeir þurfa að passa sig miklu betur. En eins og staðan er í dag græða þeir á verðbólgu. Þeir græða stórkostlega á verðbólgu. Við erum bara að horfa upp á það núna. Sá gróði sem er að koma núna á hækkun verðtryggðra lána í 10% verðbólgu er að fara að koma inn til bankanna í massavís innan ekki mjög langs tíma. Hver einasta ríkisstjórn að minnsta kosti frá hruni og væntanlega lengur hefur varið fjármálakerfið og hagsmuni þess með kjafti og klóm gegn hagsmunum heimilanna. Og ég held að þetta snúist ekki um neitt annað en það,“ segir Ásthildur Lóa. Efnahagsmál Seðlabankinn Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Íslenskir bankar Ísland í dag Tengdar fréttir Landsbankinn hagnaðist um 7,8 milljarða króna á fyrstu mánuðum ársins Hagnaður Landsbankans á fyrstu þremur mánuðum ársins 2023 nam 7,8 milljörðum króna eftir skatta samanborið við 3,2 milljarða króna hagnað á sama tímabili árið 2022. 4. maí 2023 13:37 Útlán bankanna og verðbólga Verðbólga á Íslandi er enn of há, þrátt fyrir vaxtahækkanir Seðlabanka Íslands. Það eru margar ástæður fyrir henni en ein hefur verið lítið rædd: útlánaveitingar bankakerfisins. 2. maí 2023 08:30 Seðlabankinn afnemur allar hömlur á binditíma verðtryggðra innlána Reglur sem kveða á um lágmarks binditíma á verðtryggðar innstæður í bönkunum, sem eru einkum í eigu heimilanna og nema hundruðum milljarða króna, verða afnumdar, að sögn seðlabankastjóra, en þær hafa verið í gildi frá því undir lok síðustu aldar. Breytingin gæti ýtt undir aukinn sparnað á tímum þegar verðbólgan hefur aukist hröðum skrefum og heimilin eru á ný farin að sækja í verðtryggð íbúðalán. 7. mars 2023 10:55 Mest lesið Bylgja Dís er látin Innlent Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Innlent Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Innlent Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Erlent Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Erlent Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Innlent Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Innlent Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Innlent Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Innlent Fleiri fréttir Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi „Mjög miður að við séum komin á þennan stað“ Syrgja fallið kornabarn: „Það er ekkert plan, engin lausn“ Engin slys á fólki þegar hjólhýsi valt Syrgja fallið kornabarn og fyrsti þúsaldardýrlingurinn Sjá meira
Boðað hefur verið til mótmæla vegna efnahagsástands og aðgerðaleysis stjórnvalda á Austurvelli á laugardag og þar er Ásthildur Lóa á meðal skipuleggjenda, ásamt Ragnari Þór Ingólfssyni formanni VR. Ásthildur telur ljóst að þúsundir muni lenda í húsnæðisvandræðum ef bágbornu ástandi á húsnæðismarkaði linnir ekki - og þar vísar hún til bæði hárra vaxta og verðtryggðra lána. „Að okkar mati er að byggjast upp hérna neyðarástand og það er jafnvel byrjað. Leigjendur eru komnir á götuna, staðan er þannig. Þannig að við erum einhvern veginn að horfa á allt fara í ranga átt hérna á Íslandi,“ segir Ásthildur. Ásthildur Lóa varð formaður Hagsmunasamtaka heimilanna árið 2017 og var kosin á þing fyrir Flokk fólksins í síðustu þingkosningum árið 2021.Vísir/Einar Vill banna verðtryggingu á neytendalánum Ásthildur Lóa varð formaður Hagsmunasamtaka heimilanna árið 2017. „Mín barátta byrjaði af því að ég var ein af þeim sem tók gengistryggð lán eftir hrun. Og barðist útaf því. Ég var ekkert að átta mig á hvernig verðtryggingin í sjálfu sér virkaði. Ég var raunar hissa á því hvað Hagsmunasamtök heimilanna voru mikið að berjast gegn verðtryggingunni. En svo eftir að ég kom inn í samtökin er ég komin alla leið á þann bát. Þetta er bara einhver mesti skaðvaldur sem er til í íslensku efnahagskerfi og hún hefur miklu víðtækari áhrif en við gerum okkur grein fyrir og ekki bara áhrif á þau sem taka verðtryggð lán. Áhrifin eru miklu meiri. Til dæmis virkar þetta stýrivaxtatæki seðlabankans eiginlega bara alls ekki eða mun verr og mjög illa þegar eins mörg lán heimila eru verðtryggð og raun ber vitni um. Þegar þetta er sagt þá á verðtrygging að vera á lánum milli fagfjárfesta og ríkisskuldabréfum og slíku, hún á bara aldrei nokkurn tímann að vera á lánum neytenda,“ segir Ásthildur. Bankarnir stórgræði á ástandinu Ásthildur Lóa telur raunhæft að banna verðtryggingu á íslenskum neytendalánum með öllu. Það kynni að valda hræringum um tíma en að sannarlega sé það hægt ef viljinn er fyrir hendi. „Öll önnur lönd í heiminum eru ekki með verðtryggingu, hún er til í tveimur öðrum löndum í heiminum og er varla notuð þar. Það eru ekki einu sinni lönd sem við viljum bera okkur saman við,“ segir Ásthildur. „Ég er nú með eitt frumvarp sem snýst um að fólk fái að skipta úr verðtryggðum lánum í óverðtryggð án þess að þurfa að fara í greiðslumat fyrir því eða að það bætist við skuldir þeirra. Lausnin er í raun ekki flóknari en sú. Það er bara vel hægt að gera þetta,“ heldur hún áfram. „Ef bankarnir væru ekki með verðtryggingu á lánum myndu þeir þurfa að passa sig miklu betur. En eins og staðan er í dag græða þeir á verðbólgu. Þeir græða stórkostlega á verðbólgu. Við erum bara að horfa upp á það núna. Sá gróði sem er að koma núna á hækkun verðtryggðra lána í 10% verðbólgu er að fara að koma inn til bankanna í massavís innan ekki mjög langs tíma. Hver einasta ríkisstjórn að minnsta kosti frá hruni og væntanlega lengur hefur varið fjármálakerfið og hagsmuni þess með kjafti og klóm gegn hagsmunum heimilanna. Og ég held að þetta snúist ekki um neitt annað en það,“ segir Ásthildur Lóa.
Efnahagsmál Seðlabankinn Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Íslenskir bankar Ísland í dag Tengdar fréttir Landsbankinn hagnaðist um 7,8 milljarða króna á fyrstu mánuðum ársins Hagnaður Landsbankans á fyrstu þremur mánuðum ársins 2023 nam 7,8 milljörðum króna eftir skatta samanborið við 3,2 milljarða króna hagnað á sama tímabili árið 2022. 4. maí 2023 13:37 Útlán bankanna og verðbólga Verðbólga á Íslandi er enn of há, þrátt fyrir vaxtahækkanir Seðlabanka Íslands. Það eru margar ástæður fyrir henni en ein hefur verið lítið rædd: útlánaveitingar bankakerfisins. 2. maí 2023 08:30 Seðlabankinn afnemur allar hömlur á binditíma verðtryggðra innlána Reglur sem kveða á um lágmarks binditíma á verðtryggðar innstæður í bönkunum, sem eru einkum í eigu heimilanna og nema hundruðum milljarða króna, verða afnumdar, að sögn seðlabankastjóra, en þær hafa verið í gildi frá því undir lok síðustu aldar. Breytingin gæti ýtt undir aukinn sparnað á tímum þegar verðbólgan hefur aukist hröðum skrefum og heimilin eru á ný farin að sækja í verðtryggð íbúðalán. 7. mars 2023 10:55 Mest lesið Bylgja Dís er látin Innlent Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Innlent Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Innlent Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Erlent Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Erlent Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Innlent Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Innlent Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Innlent Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Innlent Fleiri fréttir Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi „Mjög miður að við séum komin á þennan stað“ Syrgja fallið kornabarn: „Það er ekkert plan, engin lausn“ Engin slys á fólki þegar hjólhýsi valt Syrgja fallið kornabarn og fyrsti þúsaldardýrlingurinn Sjá meira
Landsbankinn hagnaðist um 7,8 milljarða króna á fyrstu mánuðum ársins Hagnaður Landsbankans á fyrstu þremur mánuðum ársins 2023 nam 7,8 milljörðum króna eftir skatta samanborið við 3,2 milljarða króna hagnað á sama tímabili árið 2022. 4. maí 2023 13:37
Útlán bankanna og verðbólga Verðbólga á Íslandi er enn of há, þrátt fyrir vaxtahækkanir Seðlabanka Íslands. Það eru margar ástæður fyrir henni en ein hefur verið lítið rædd: útlánaveitingar bankakerfisins. 2. maí 2023 08:30
Seðlabankinn afnemur allar hömlur á binditíma verðtryggðra innlána Reglur sem kveða á um lágmarks binditíma á verðtryggðar innstæður í bönkunum, sem eru einkum í eigu heimilanna og nema hundruðum milljarða króna, verða afnumdar, að sögn seðlabankastjóra, en þær hafa verið í gildi frá því undir lok síðustu aldar. Breytingin gæti ýtt undir aukinn sparnað á tímum þegar verðbólgan hefur aukist hröðum skrefum og heimilin eru á ný farin að sækja í verðtryggð íbúðalán. 7. mars 2023 10:55