Semjið við hjúkrunarfræðinga Guðlaug Ásta Gunnarsdóttir skrifar 11. ágúst 2022 10:01 Ég er hjúkrunarfræðingur í hundrað prósent vaktavinnu á bráðadeild sjúkrahúss og er í sumarfríi. Sumarfríið hefur ekki farið í mikla útivist og afþreyingu með fjölskyldunni því ég er einfaldlega örmagna. Ég kvíði því að þurfa að snúa aftur til vinnu eftir nokkra daga. Ég byrjaði að vinna á hjúkrunarheimili þegar ég var 16 ára gömul og hef því unnið í heilbrigðisgeiranum í rúm 20 ár. Þetta er það sem mér finnst gaman að gera og það sem ég vil vinna við. Ég er líka þriggja barna móðir, eins og staðan er orðin þá sé ég ekki fram á að geta haldið áfram mínu starfi og geta líka sinnt börnunum mínum og heimilinu. Það er mjög brenglað að kvíða því að snúa aftur til vinnu sem maður elskar. Á síðustu dropunum Síðustu tvö ár í heimsfaraldri hafa vissulega tekið á en það gerðu líka árin þar á undan. Það er nefnilega þannig að ástandið í heilbrigðisþjónustunni var ekki gott fyrir faraldurinn og nú er ég orðin hrædd um að kerfið sé hreinlega að hruni komið. Það er skortur á hjúkrunarfræðingum, það er staðreynd. Það eru of margir sjúklingar til að hægt sé að veita örugga þjónustu og plássleysið býr til nær óyfirstíganlegt álag á okkur sem eftir stöndum. Er í alvörunni einhver sem vill að öryggi skjólstæðinga sé ekki tryggt? Ofan á það eru sífellt fleiri að hrökklast úr starfi sem þyngir róðurinn enn frekar. Spjallið meðal starfsmanna er farið að snúast um hversu lengi maður ætlar að endast og hvaða annan starfsferil maður ætti að velja. Ég hef áhyggjur. Ég hef miklar áhyggjur af því að það virðist enginn, nema þau sem vinna í heilbrigðisgeiranum, gera sér grein fyrir að við erum á síðustu dropunum. Ég óttast það raunverulega að það sé að verða of seint að bjarga íslenska heilbrigðiskerfinu eftir áratuga vanrækslu og svelti. Áttaði sig í alvöru enginn sem tekur ákvarðanir á því að þjóðinni væri að fjölga og eldast? Datt engum í hug að gífurleg fjölgun ferðamanna setti álag á fleiri innviði en bara vegakerfið og útsýnisstaði? Eigum við aftur að mæta afgangi? Fyrir mitt leyti segi ég það að ég elska að vinna við hjúkrun en ég er ekki viss um að ég geti mikið lengur unnið í starfi sem krefst ómannlegs vinnuframlags svo launin séu mannsæmandi. Ég veit að ég er ekki ein um þessar tilfinningar og hugsanir þó síður sé. Það er erfitt að hlusta á ráðamenn tala um að ekki sé hægt að gera vel við launafólk í komandi kjarasamningum, það þýðir alltaf að fjölmennar stéttir með konur í meirihluta mæta algjörum afgangi. Það er samt hægt að gera fleira en að setja bara meiri peninga í kerfið, þó það sé vissulega ósanngjarnt að þurfa að taka auka-, kvöld- eða næturvaktir til að ná tekjum annarra sem starfa við minna álag og oft á tíðum minni ábyrgð. Það vantar samt hjúkrunarfræðinga, mikið af hjúkrunarfræðingum. Nú er í pípunum að gera það valkvætt að hjúkrunarfræðingar hjá ríkinu geti starfað til 75 ára, er það gert til að reyna að draga úr fækkun hjúkrunarfræðinga. Hvað með alla hjúkrunarfræðingana sem hafa hætt í hjúkrun á besta aldri, jafnvel bara nokkrum árum eftir útskrift, hvernig ætlar ríkið að fá þá aftur til starfa? Sýnið skynsemi Það eru til lausnir til að bæta starfsumhverfið, lausnir sem eru búnar að vera til lengi en það hefur skort þor til að hrinda þeim í framkvæmd. Í dag eru fjölmörg dæmi um að deildir séu reknar á mönnun sem er undir lágmarksöryggismönnun sem eiga nú aðeins við í verkföllum, ef það eru sett skýr mönnunarviðmið þannig að enginn hjúkrunarfræðingur þurfi að vera á undirmannaðri vakt þá eru meiri líkur á að hægt verði að manna deildirnar en ef haldið verður svona áfram. Hjúkrunarfræðingar hafa ekki fengið að semja um launin sín í 11 ár. Nú siglum við aftur inn í það tímabil að samningar eru að losna og enn og aftur stendur ekki nógu vel á til að ríkið geti leiðrétt hlut kvennastétta. Ég vil hinsvegar hvetja ríkið til að sýna skynsemi í komandi samningum, semja loksins við hjúkrunarfræðinga og reyna að bjarga því sem bjargað verður. Höfundur er hjúkrunarfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kjaramál Vinnumarkaður Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Góð manneskja í djobbið Halldór Guðmundsson Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson Skoðun Úthvíld ríkisstjórn? Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Þessu skal troðið ofan í kokið á okkur sama hvað Guðrún Sigurjónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hippókratesareiðurinn þarf að verða að veruleika Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Úthvíld ríkisstjórn? Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Raforkan er auðlind þjóðarinnar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson skrifar Skoðun Biskupskjör: Stuðningsyfirlýsing Hákon Leifsson,Sigrid Rolof skrifar Skoðun Kennslustund í „selfies“ Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Synjunarvald gegn virkjunum Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Dagsbirtan lyftir andanum Hólmfríður Ósmann Jónsdóttir,Hrefna Björg Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Spurt og svarað um útlendingamál Indriði Stefánsson skrifar Skoðun Jafnaðarmannastefnan – stefna velferðar Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Enn og aftur sumarlokun hjá SÁÁ Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Fjárveitingar til vegamála standast engan samanburð Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Aumingja Evrópa: Líkleg átakasvæði að Úkraínustríðinu loknu? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Biskupsval Sigfinnur Þorleifsson,Vigfús Bjarni Albertsson skrifar Skoðun Afmennska að bjarga ekki dýrum í neyð! Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Þessu skal troðið ofan í kokið á okkur sama hvað Guðrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er ofurhagnaður? Gústaf Steingrímsson skrifar Skoðun Góð manneskja í djobbið Halldór Guðmundsson skrifar Skoðun Afkomuviðvörun Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hver er þinn innri áttaviti? Signý Gyða Pétursdóttir skrifar Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Sjá meira
Ég er hjúkrunarfræðingur í hundrað prósent vaktavinnu á bráðadeild sjúkrahúss og er í sumarfríi. Sumarfríið hefur ekki farið í mikla útivist og afþreyingu með fjölskyldunni því ég er einfaldlega örmagna. Ég kvíði því að þurfa að snúa aftur til vinnu eftir nokkra daga. Ég byrjaði að vinna á hjúkrunarheimili þegar ég var 16 ára gömul og hef því unnið í heilbrigðisgeiranum í rúm 20 ár. Þetta er það sem mér finnst gaman að gera og það sem ég vil vinna við. Ég er líka þriggja barna móðir, eins og staðan er orðin þá sé ég ekki fram á að geta haldið áfram mínu starfi og geta líka sinnt börnunum mínum og heimilinu. Það er mjög brenglað að kvíða því að snúa aftur til vinnu sem maður elskar. Á síðustu dropunum Síðustu tvö ár í heimsfaraldri hafa vissulega tekið á en það gerðu líka árin þar á undan. Það er nefnilega þannig að ástandið í heilbrigðisþjónustunni var ekki gott fyrir faraldurinn og nú er ég orðin hrædd um að kerfið sé hreinlega að hruni komið. Það er skortur á hjúkrunarfræðingum, það er staðreynd. Það eru of margir sjúklingar til að hægt sé að veita örugga þjónustu og plássleysið býr til nær óyfirstíganlegt álag á okkur sem eftir stöndum. Er í alvörunni einhver sem vill að öryggi skjólstæðinga sé ekki tryggt? Ofan á það eru sífellt fleiri að hrökklast úr starfi sem þyngir róðurinn enn frekar. Spjallið meðal starfsmanna er farið að snúast um hversu lengi maður ætlar að endast og hvaða annan starfsferil maður ætti að velja. Ég hef áhyggjur. Ég hef miklar áhyggjur af því að það virðist enginn, nema þau sem vinna í heilbrigðisgeiranum, gera sér grein fyrir að við erum á síðustu dropunum. Ég óttast það raunverulega að það sé að verða of seint að bjarga íslenska heilbrigðiskerfinu eftir áratuga vanrækslu og svelti. Áttaði sig í alvöru enginn sem tekur ákvarðanir á því að þjóðinni væri að fjölga og eldast? Datt engum í hug að gífurleg fjölgun ferðamanna setti álag á fleiri innviði en bara vegakerfið og útsýnisstaði? Eigum við aftur að mæta afgangi? Fyrir mitt leyti segi ég það að ég elska að vinna við hjúkrun en ég er ekki viss um að ég geti mikið lengur unnið í starfi sem krefst ómannlegs vinnuframlags svo launin séu mannsæmandi. Ég veit að ég er ekki ein um þessar tilfinningar og hugsanir þó síður sé. Það er erfitt að hlusta á ráðamenn tala um að ekki sé hægt að gera vel við launafólk í komandi kjarasamningum, það þýðir alltaf að fjölmennar stéttir með konur í meirihluta mæta algjörum afgangi. Það er samt hægt að gera fleira en að setja bara meiri peninga í kerfið, þó það sé vissulega ósanngjarnt að þurfa að taka auka-, kvöld- eða næturvaktir til að ná tekjum annarra sem starfa við minna álag og oft á tíðum minni ábyrgð. Það vantar samt hjúkrunarfræðinga, mikið af hjúkrunarfræðingum. Nú er í pípunum að gera það valkvætt að hjúkrunarfræðingar hjá ríkinu geti starfað til 75 ára, er það gert til að reyna að draga úr fækkun hjúkrunarfræðinga. Hvað með alla hjúkrunarfræðingana sem hafa hætt í hjúkrun á besta aldri, jafnvel bara nokkrum árum eftir útskrift, hvernig ætlar ríkið að fá þá aftur til starfa? Sýnið skynsemi Það eru til lausnir til að bæta starfsumhverfið, lausnir sem eru búnar að vera til lengi en það hefur skort þor til að hrinda þeim í framkvæmd. Í dag eru fjölmörg dæmi um að deildir séu reknar á mönnun sem er undir lágmarksöryggismönnun sem eiga nú aðeins við í verkföllum, ef það eru sett skýr mönnunarviðmið þannig að enginn hjúkrunarfræðingur þurfi að vera á undirmannaðri vakt þá eru meiri líkur á að hægt verði að manna deildirnar en ef haldið verður svona áfram. Hjúkrunarfræðingar hafa ekki fengið að semja um launin sín í 11 ár. Nú siglum við aftur inn í það tímabil að samningar eru að losna og enn og aftur stendur ekki nógu vel á til að ríkið geti leiðrétt hlut kvennastétta. Ég vil hinsvegar hvetja ríkið til að sýna skynsemi í komandi samningum, semja loksins við hjúkrunarfræðinga og reyna að bjarga því sem bjargað verður. Höfundur er hjúkrunarfræðingur.
Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar