Innlent

Gat litlu svarað um fjármál Zuism og ráðstöfun fjármuna

Kjartan Kjartansson skrifar
Ágúst Arnar Ágústsson, forstöðumaður Zuism, (f.m), í dómsal í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun.
Ágúst Arnar Ágústsson, forstöðumaður Zuism, (f.m), í dómsal í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun. vísir/vilhelm

Fátt var um svör og skýringar þegar Ágúst Arnar Ágústsson, forstöðumaður Zuism, var spurður út í fjármál félagsins í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun. Ágúst og bróðir hans Einar eru ákærðir fyrir fjársvik og peningaþvætti.

Auk bræðranna er trúfélagið Zuism sjálft, einkahlutafélagið EAF sem Einar er í forsvari fyrir og bandaríska skúffufélagið Threescore LLC í Delaware ákært í málinu. Bræðurnir millifærðu meðal annars stóran hluta fjármuna Zuism á félagið EAF sem þeir létu Zuism síðar kaupa af öðru félagi Einars.

Í ákæru héraðssaksóknara eru bræðurnir sakaðir um að hafa valdið íslenska ríkinu verulegri fjártjónshættu og fjártóni í reynd með því að styrkja og hagnýta sér ranga hugmynd embættismanna að trúfélagið Zuism uppfyllti skilyrði fyrir skráningu trúfélags. Á þeim forsendum hafi félagið fengið rúmlega 84,7 milljónir króna í sóknargjöld frá ríkinu.

Bræðurnir eru sakaðir um að hafa nýtt fjármunina að miklu leyti í eigin þágu og félaga í þeirra eigu. Blekkingar bræðranna eru sagðar hafa snúist um að innan Zuism væri lögð stund á trú í virkri og stöðugri starfsemi og að í því væri kjarni félagsmanna sem tæki þátt í starfsemi og styddi lífsgildi þess.

Zuism var um tíma eitt fjölmennasta trúfélag landsins með yfir þrjú þúsund félaga vegna loforðs um endurgreiðslur sóknargjalda til félagsmanna sem hópur ótengdur bræðrunum gaf opinberlega árið 2015.

Þegar Finnur Þór Vilhjálmsson, saksóknari, spurði Ágúst Arnar út í fjármál Zuism og hvernig þeir Einar hefðu ráðstafað fjármunum þess var jafnan fátt um svör. Finnur lagði fyrir ítarlegt skjal um hvernig þeir hefðu ýmist millifært fé af reikningum Zuism yfir á önnur félög eða tekið út fé með debitkortum eða úttektum og spurði forstöðumanninn í hvað þeir hefðu notað féð.

„Ég þarf að rifja það upp. Ég held að ég sleppi því að svara núna,“ sagði Ágúst Arnar eftir langa umhugsun. Vísaði hann í skýrslu sem hann gaf héraðssaksóknara á sínum tíma á endanum.

Hafði „rosalega litlar útskýringar“

Mikil leynd hefur ríkt yfir fjármálum Zuism en skýrslur sem félaginu bar að skila til sýslumannsins á Norðurlandi eystra, sem hefur eftirlit með starfsemi trúfélaga, gáfu ruglingslega mynd af útgjöldum þess og tekjum.

Ágúst Arnar gat ekki skýrt hvers vegna rekstrarkostnaður jókst um tíu milljónir á milli ára né hvers vegna hann tilgreindi 35,7 milljónir króna í óvenjulega útgjaldaliði í einni ársskýrslunni fyrir dómi í morgun.

„Ég hef rosalega litlar útskýringar um af hverju hún er svona enda var hún svo leiðrétt,“ sagði Ágúst Arnar um skýrslu um starfsemi Zuism árið 2017. Lagði hann áherslu á að félagið hefði síðar leiðrétt skýrsluna að eigin frumkvæði.

Eignir upp á fimmta tug milljóna króna sem Zuism greindi frá í ársskýrslu fyrir árið 2017 sem Ágúst Arnar uppfærði árið 2019 sagði hann að hefði mest megnis verið í formi lána, lánalína og peninga.

Óformlegir fundir og fólk boðað á samkomur í síma

Svör Ágústs Arnars um margt annað varðandi stofnun, starfsemi og fundi Zuism voru á svipaða leið. Hann sagðist ýmist ekki vita, muna eða vilja svara spurningum saksóknara. Það síðastanefnd átti sérstaklega við þegar saksóknari innti hann eftir hverjir hefðu tekið þátt í samkomum á vegum Zuism sem umdeilt er hvort að hafi raunverulega farið fram. Vísaði Ágúst Arnar til þess að viðstaddir samkomurnar nytu trúfrelsis.

Í ársskýrslum sínum hélt Zuism því fram að tugir samkoma hefðu verið haldnir á vegum þess á hverju ári. Engar auglýsingar um tímasetta viðburði hafa þó fundist á vefsíðu félagsins eða annars staðar.

Ágúst Arnar hélt því fram að hann hefði meðal annars boðað til samkoma með því að hringja í fólk og að auglýsing hafi hangið á töflu á skrifstofu þeirra bræðra í Borgartúni. Zuism virðist þó ekki hafa haft neina starfsemi í því húsnæði og skrifstofan var aðeins eitt herbergi sem þeir leigðu af Flugvirkjafélagi Íslands.

Ágúst Arnar bar því meðal annars við að hann hefði legið undir líflátshótunum um tíma hann því ekki verið í „rosalega góðu skapi“ til að auglýsa hvar hann yrði staddur.

Skjal sem fannst á heimili Ágústs Arnars benti til að viðstaddir á samkomum Zuism hafi að jafnaði verið innan við tíu, jafnvel eftir að þúsundir manna voru félagar í því.

Þeir einu sem Ágúst Arnar gat staðfest að hefðu verið viðstaddir stjórnarfundi eða samkomur Zuism í gegnum árin voru Einar bróðir hans og kona hans.

Fundir stjórnar Zuism virðast hafa verið afar óformlegir ef marka má lýsingar Ágústs Arnars. Þeir hafi oft aðeins verið þeir bræðurnir auk konu Einars. Náin tengsl þeirra útskýrðu hvers vegna fundargerðir voru oftar en ekki óundirritaðar. Efni funda og samkoma hafi oft verið að „ræða“ hlutina og fræðast um trúna.

Sakaði saksóknara um að hafa skemmt mannorð sitt

Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra hefur haldið eftir sóknargjöldum Zuism í að verða þrjú ár vegna verulegrar óvissu um að raunveruleg starfsemi fari fram á vegum félagsins og að það uppfylli skilyrði laga um trúfélög.

Mikla gremju mátti greina í svörum Ágústs Arnars í garð Halldórs Þormars Halldórssonar, lögfræðings hjá sýslumanni sem sér um málefni trúfélaga, og Finns saksóknara. Verjendur þeirra Einars lögðu fram frávísunarkröfu á síðustu stundu í gær þar sem þeir töldu sig hafa fundið skjal sem sýndi fram á einhvers konar samkrull þeirra Finns og Halldórs Þormars sem sýndi að rannsókn á þeim hefði í raun hafist mun fyrr en segir í ákæru. Það sýndi ennfremur fram á að Finnur væri hlutdrægur gegn þeim. Dómari hafnaði kröfunni.

Sagði Ágúst Arnar að honum væri ofboðið að þurfa að vera í réttarsal í dag í ljósi þeirra gagna.

„Þessi maður er búinn að skemma mannorð mitt. Ég er svo reiður að þurfa að vera hérna og þurfa að tala við þennan mann,“ sagði Ágúst Arnar.

Þungur hugur hans til Finns fór ekki á milli mála. Ágúst Arnar bað Finn ítrekað um að endurtaka spurningar sínar eða svaraði honum með þjósti.


Tengdar fréttir

Kröfu zúista um frávísun á fjársvikamáli hafnað

Lögmenn tveggja bræðra sem eru ákærðir fyrir fjársvik og peningaþvætti í tengslum við trúfélagið Zuism kröfðust þess í morgun að málinu gegn þeim yrði vísað frá vegna meints vanhæfis saksóknara. Dómari ákvað eftir að hafa velt málinu fyrir sér í um klukkustund að vísa kröfunni frá. 

Zuism nýtti sér þekkta veikleika á lögum um trúfélög

Ríkislögreglustjóri varaði við því að ófullnægjandi lög um trú- og lífsskoðunarfélög sköpuðu hættu á að þau væru misnotuð í þágu brotastarfsemi meira en ári áður en stjórnendur Zuism voru ákærðir fyrir fjársvik og peningaþvætti.



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Fleiri fréttir

Sjá meira


×