Losun frá íslenskum iðnaði dróst aðeins saman Kjartan Kjartansson skrifar 21. maí 2021 10:00 Álver Alcoa í Reyðarfirði var stærsti losandi gróðurhúsalofttegunda á Íslandi í fyrra þegar það losaði meira en 575.000 tonn af koltvísýringsígildum. Losunin hækkaði lítillega á milli ára. Vísir/Vilhelm Stöðvun á starfsemi kísilvers PCC á Bakka í fyrra er talin meginástæða 1,8% samdráttar á losun gróðurhúsalofttegunda frá iðnaði á Íslandi sem heyrir undir evrópsks viðskiptakerfis með losunarheimildir á milli ára í fyrra. Stóriðjufyrirtækin eru umsvifamestu losendur gróðurhúsalofttegunda af þeim sjö íslensku rekstraraðilum í iðnaði sem heyra undir ETS, viðskiptakerfi Evrópusambandsins með losunarheimildir. Auk þeirra gera Loðnuvinnslan og gagnaver Verne upp losun sína í kerfinu. Heildarlosun frá stóriðjunni nam 1.780.064 tonnum af koltvísýringsígildum í fyrra en hún var 1.812.710 tonn árið 2019. Umhverfisstofnun rekur samdráttinn að mestu til þess að starfsemi kísilvers PCC á Bakka við Húsavík var stöðvuð í júlí, að sögn vegna áhrifa kórónuveirufaraldursins á eftirspurn á heimsmarkaði. Fyrirtækið undirbýr nú að hefja starfsemi á ný. Innan ETS-kerfisins dróst losun frá iðnaði saman um 11,2% í fyrra og nam 1,3 milljörðum tonna af koltvísýringsígildum. Þegar 64,1% samdráttur í losun frá flugsamgöngum er tekinn með í reikninginn dróst losun innan ETS-kerfisins í heild saman um 13,3% á milli ára. Álið og kísillinn fyrirferðarmestur Álver Alcoa á Reyðarfirði er stærsti einstaki losandinn á Íslandi en það losaði 575.903 tonn af koltvísýringsígildum í fyrra. Losun þess stóð svo gott sem í stað á milli ára. Næstmest losaði álver Norðuráls á Grundartanga, 510.858 sem var innan við eins prósents samdráttur frá árinu áður.´ Losun kísilvers Elkem á Grundartanga jókst um rúm 7,6% í fyrra og nam 357.622 tonnum af koltvísýringsígildum. Á sama tíma dróst losun álvers Rio Tinto í Straumsvík saman um 5,5% og nam 276.296 tonnum í fyrra. Aðrir rekstraraðilar losuðu umtalsvert minna. Kísilver PCC á Bakka losaði 58.966 tonn sem var samdráttur um 40% á milli ára. Fiskimjölsverksmiðja Loðnuvinnslunnar á Fáskrúðsfirði losaði 389 tonn og gagnaverið Verne í Reykjanesbæ þrjátíu tonn. Starfsemi kísilvers PCC á Bakka við Húsavík var stöðvuð í júlí í fyrra sem skýrir að mestu samdrátt í losun frá íslenskri stóriðju í fyrra.Vísir/Vilhelm Keyptu heimildir fyrir hundruð þúsunda tonna ETS-kerfinu er ætlað að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda frá iðnaði og flugferðum. Öll Evrópusambandsríkin auk Íslands, Liechtenstein og Noregs eiga aðild að því. Kerfið byggir á viðskiptum með svonefndar losunarheimildir. Fyrirtækin fá úthlutað ákveðnum kvóta endurgjaldlaust en losi þau meira þurfa þau að kaupa heimildir fyrir umframlosunina. Endurgjaldlausu heimildunum fækkar eftir því sem tíminn líður og verðið á losunarheimildum hefur farið hækkandi. Þannig verður til hvati fyrir fyrirtæki til að draga úr losun sinni. Allir stærstu íslensku iðnrekendurnir sem taka þátt í ETS-kerfinu þurftu að kaupa sér losunarheimildir í fyrra þar sem losun þeirra var umfram þær heimildir sem þeir fengu endurgjaldslaust. Fjögur fyrirtæki þurftu samtals að kaupa heimildir fyrir 371.177 tonn sem þau losuðu umfram þær sem þau fengu úthlutað. Til samanburðar fengu stóriðjufyrirtækin úthlutað heimildum fyrir losun á bilinu 243.000-438.000 tonnum endurgjaldslaust í fyrra. Norðurál þurfti að kaupa flestar heimildirnar, fyrir alls 154.424 tonn, Alcoa 137.066 tonn, Elkem 46.892 tonn og Rio Tinto 32.795 tonn. Umhverfisstofnun veitir ekki upplýsingar um fyrir hversu háar fjárhæðir stóriðjan keypti losunarheimildir. Verð á þeim hefur farið ört hækkandi undanfarið og kostar nú tonnið um 57 evrur. Miðað við það verð þyrftu fyrirtækin fjögur að greiða um 21,1 milljón evra, jafnvirði hátt í 3,2 milljarða íslenskra króna, í losunarheimildir í fyrra. Losun íslenskra aðila innan ETS-kerfisins er ekki á beinni ábyrgð íslenskra stjórnvalda. Sú losun dróst saman um 2% á milli 2019 og 2018 samkvæmt árlegri skýrslu sem íslensk stjórnvöld skiluðu til Evrópusambandsins og loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í síðasta mánuði. Greint var frá því fyrr í vikunni að losun íslenskra flugrekenda í kerfinu hefði dregist saman um 69% í fyrra þegar kórónuveiruheimsfaraldurinn setti flugsamgöngur úr skorðum. Loftslagsmál Stóriðja Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Innlent Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Innlent Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Innlent „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Innlent Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Erlent Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni Innlent Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Dregur saman með efstu frambjóðendum Innlent Fleiri fréttir Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Sjá meira
Stóriðjufyrirtækin eru umsvifamestu losendur gróðurhúsalofttegunda af þeim sjö íslensku rekstraraðilum í iðnaði sem heyra undir ETS, viðskiptakerfi Evrópusambandsins með losunarheimildir. Auk þeirra gera Loðnuvinnslan og gagnaver Verne upp losun sína í kerfinu. Heildarlosun frá stóriðjunni nam 1.780.064 tonnum af koltvísýringsígildum í fyrra en hún var 1.812.710 tonn árið 2019. Umhverfisstofnun rekur samdráttinn að mestu til þess að starfsemi kísilvers PCC á Bakka við Húsavík var stöðvuð í júlí, að sögn vegna áhrifa kórónuveirufaraldursins á eftirspurn á heimsmarkaði. Fyrirtækið undirbýr nú að hefja starfsemi á ný. Innan ETS-kerfisins dróst losun frá iðnaði saman um 11,2% í fyrra og nam 1,3 milljörðum tonna af koltvísýringsígildum. Þegar 64,1% samdráttur í losun frá flugsamgöngum er tekinn með í reikninginn dróst losun innan ETS-kerfisins í heild saman um 13,3% á milli ára. Álið og kísillinn fyrirferðarmestur Álver Alcoa á Reyðarfirði er stærsti einstaki losandinn á Íslandi en það losaði 575.903 tonn af koltvísýringsígildum í fyrra. Losun þess stóð svo gott sem í stað á milli ára. Næstmest losaði álver Norðuráls á Grundartanga, 510.858 sem var innan við eins prósents samdráttur frá árinu áður.´ Losun kísilvers Elkem á Grundartanga jókst um rúm 7,6% í fyrra og nam 357.622 tonnum af koltvísýringsígildum. Á sama tíma dróst losun álvers Rio Tinto í Straumsvík saman um 5,5% og nam 276.296 tonnum í fyrra. Aðrir rekstraraðilar losuðu umtalsvert minna. Kísilver PCC á Bakka losaði 58.966 tonn sem var samdráttur um 40% á milli ára. Fiskimjölsverksmiðja Loðnuvinnslunnar á Fáskrúðsfirði losaði 389 tonn og gagnaverið Verne í Reykjanesbæ þrjátíu tonn. Starfsemi kísilvers PCC á Bakka við Húsavík var stöðvuð í júlí í fyrra sem skýrir að mestu samdrátt í losun frá íslenskri stóriðju í fyrra.Vísir/Vilhelm Keyptu heimildir fyrir hundruð þúsunda tonna ETS-kerfinu er ætlað að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda frá iðnaði og flugferðum. Öll Evrópusambandsríkin auk Íslands, Liechtenstein og Noregs eiga aðild að því. Kerfið byggir á viðskiptum með svonefndar losunarheimildir. Fyrirtækin fá úthlutað ákveðnum kvóta endurgjaldlaust en losi þau meira þurfa þau að kaupa heimildir fyrir umframlosunina. Endurgjaldlausu heimildunum fækkar eftir því sem tíminn líður og verðið á losunarheimildum hefur farið hækkandi. Þannig verður til hvati fyrir fyrirtæki til að draga úr losun sinni. Allir stærstu íslensku iðnrekendurnir sem taka þátt í ETS-kerfinu þurftu að kaupa sér losunarheimildir í fyrra þar sem losun þeirra var umfram þær heimildir sem þeir fengu endurgjaldslaust. Fjögur fyrirtæki þurftu samtals að kaupa heimildir fyrir 371.177 tonn sem þau losuðu umfram þær sem þau fengu úthlutað. Til samanburðar fengu stóriðjufyrirtækin úthlutað heimildum fyrir losun á bilinu 243.000-438.000 tonnum endurgjaldslaust í fyrra. Norðurál þurfti að kaupa flestar heimildirnar, fyrir alls 154.424 tonn, Alcoa 137.066 tonn, Elkem 46.892 tonn og Rio Tinto 32.795 tonn. Umhverfisstofnun veitir ekki upplýsingar um fyrir hversu háar fjárhæðir stóriðjan keypti losunarheimildir. Verð á þeim hefur farið ört hækkandi undanfarið og kostar nú tonnið um 57 evrur. Miðað við það verð þyrftu fyrirtækin fjögur að greiða um 21,1 milljón evra, jafnvirði hátt í 3,2 milljarða íslenskra króna, í losunarheimildir í fyrra. Losun íslenskra aðila innan ETS-kerfisins er ekki á beinni ábyrgð íslenskra stjórnvalda. Sú losun dróst saman um 2% á milli 2019 og 2018 samkvæmt árlegri skýrslu sem íslensk stjórnvöld skiluðu til Evrópusambandsins og loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í síðasta mánuði. Greint var frá því fyrr í vikunni að losun íslenskra flugrekenda í kerfinu hefði dregist saman um 69% í fyrra þegar kórónuveiruheimsfaraldurinn setti flugsamgöngur úr skorðum.
Loftslagsmál Stóriðja Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Innlent Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Innlent Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Innlent „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Innlent Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Erlent Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni Innlent Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Dregur saman með efstu frambjóðendum Innlent Fleiri fréttir Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Sjá meira