Marek hefur verið metinn ósakhæfur og krafðist Kolbrún vistunar á öryggisgeðdeild féllist dómurinn á niðurstöðu geðlækna um ósakhæfi.

Fjórði og síðasti dagur aðalmeðferðar í máli ákæruvaldsins gegn Marek Moszczynski, pólskum karlmanni á sjötugsaldri, fer fram í dag. Marek er ákærður fyrir brennu, manndráp og tilraun til manndráps. Marek er ákærður fyrir að hafa lagt eld að húsi við Bræðraborgarstíg 1 þann 25. júní síðastliðinn þar sem þrír fórust og fjórir slösuðust.

Dagurinn byrjaði á vitnisburði lögreglumanns sem tók þátt í rannsókn málsins. Stefán Karl Kristjánsson, verjandi Mareks, spurði hann hvers vegna íslenskt par, sem bjó á Bræðraborgarstíg 1, hafi ekki verið rannsakað nánar en fram kom í síðustu viku að það hafði keypt bensínbrúsa daginn fyrir brunann.

Lögreglumaðurinn svaraði því til að myndbandsupptökur frá bensínstöðvum á höfuðborgarsvæðinu hafi verið rannsakaðar og þá sérstaklega kaup á bensínbrúsum. Það hafi hins vegar ekki leitt neitt.

Gekk um miðbæinn í óeðlilegu ástandi

Á myndbandsupptöku úr öryggismyndavélum sem sýnd var fyrir dómi sést Marek ganga um miðbæ Reykjavíkur og eiga í orðaskiptum við fólk á Austurstræti og haga sér ógnandi. Þetta var um klukkustund áður en eldur kviknaði á Bræðraborgarstíg. 

Þaðan gengur hann yfir Ingólfstorg og upp Vesturgötu þar sem hann á í orðaskiptum við mann sem situr á bekk. Marek virðist taka af honum mat og rétta honum peningaseðil í staðinn.

Á annarri myndbandsupptöku sem tekin er fyrir utan rússneska sendiráðið við Garðastræti, um 10 mínútum eftir að eldur kviknaði, sést Marek kasta af sér fötum sem hann kasta af sér fötum sem hann bar frá Bræðraborgarstíg á baki sínu. 

Þá sést hann kasta frá sér seðlaveski sínu og seðlum sem í því voru og dreifa um götuna. Þá tekur hann upp fána með mynd af Vladimír Pútín Rússlandsforseta, leggja hann niður á gangstéttina fyrir framan sendiráðið og kyssa myndina.

Með kveikjara í annarri og sígarettupakka í hinni

Einnig voru myndbandsupptökur úr búkmyndavélum lögreglumanna, sem handtóku Marek, sýndar þar sem hann sést berja þá með gúmmímottu. Stuttu síðar er hann færður í járn og sést á upptökunni að hann hélt á kveikjara í annarri hendi og sígarettupakka í hinni. Sjá má á upptökunni áverka sem lögreglumennirnir hlutu á handleggjum eftir mottuna og heyrist annar þeirra segja að hann sé með skrámu í andliti eftir atvikið.

Í myndbandsefni sem tekið var í lögreglubílnum eftir að Marek var handtekinn heyrast lögreglumenn spyrja hann hvað hann heiti og hvar hann búi. Marek svaraði því að hann héti Dimitri og svaraði svo ekki meiru heldur söng á pólsku.

Í málflutningi Kolbrúnar Benediktsdóttur, varahéraðssaksóknara, rakti hún tímalínu málsins ítarlega. Allt frá því að nágranni Mareks átti í orðaskiptum við hann og taldi hann haga sér undarlega og þar til nágranninn varð var við reyk í húsinu.

„Þegar maður horfir á þetta og rannsókn á eldinum og dreifingu hans er það mat sérfræðinga að það hafi liðið um tvær mínútur frá því að eldur er kveiktur og þar til hringt er í neyðarlínuna,“ sagði Kolbrún. 

Mesti óvissuþátturinn í málinu sé hvenær eldurinn sé kveiktur, hvar og hver hafi kveikt eldinn. Rannsóknargögn sýni það hins vegar að eldur hafi fyrst verið kveiktur í herbergi Mareks og á stigapalli á annarri hæð hússins.

Sagðist hafa verið í góðu skapi en upptökur sýna annað

Hún sagði fram hafa komið við framburð Mareks, sem hann gaf lögreglu 17. júlí eða rúmum þremur vikum eftir eldsvoðann, að hann myndi greinilega mjög skýrt eftir atburðum dagsins. Sá framburður stangist hins vegar á við það sem sjá megi á myndbandsupptökum sem náðust af honum í miðbæ Reykjavíkur fyrr um daginn.

Þar sást hann eiga í orðaskiptum við aðila við Austurstræti þar sem hann kastaði til hlutum og virtist æstur. Sama mætti segja um framburð hans um það sem gerist fyrir utan rússneska sendiráðið þar sem hann segist hafa verið í góðu skapi en annað sjáist á upptökum þar sem hann virðist æstur og í uppnámi.

Þá rakti Kolbrún framburð Mareks um það sem gerðist þennan dag, hann hafi ekki sagst muna hvort hann hafi komið heim þennan dag en eftir að nágrannakona hans hafi borið vitni um það hafi hann allt í einu munað eftir því að hafa hitt nágrannakonuna fyrir á Bræðraborgarstíg 1.

Framburður Mareks komi ekki heim og saman við frásögn nágrannakonunnar. Hún hafi borið vitni um að hann hafi hagað sér undarlega og verið í uppnámi en hann hafi sagst hafa verið í góðu skapi.

Þá benti saksóknari á að umræða um um eldvarnir skiptu ekki máli varðandi verknað Mareks. Hann hefði búið í húsinu við Bræðraborgarstíg svo mánuðum skipti og hann hafi vitað að þarna væri bara ein flóttaleið. Það kæmi honum ekki til varnar. Þá nefndi Kolbrún að ekkert benti til þess að hann hefði skipulagt brunann.

Kolbrún velti sakhæfi Mareks fyrir sér í málflutningi sínum. Þótt ákæruvaldið gerði aðalkröfu um refsingu væri það hlutverk dómstóla að meta sakhæfi á þeim tíma sem atvikið átti sér stað. Það væri samdóma álit geðlækna að Marek hefði ekki verið viðstaddur á verknaðarstundu. Upptökur sýni vel ástandið sem var á honum þennan dag. Þá hafi ekki verið hægt að taka skýrslu af honum fyrr en rúmum þremur vikum eftir atburðinn.