Af hverju SÁÁ - sýn mæðra Elísabet Dottý Kristjánsdóttir og Erla Björg Sigurðardóttir & Helga Guðmundsdóttir skrifa 16. apríl 2018 09:58 Það er ekki á allt kosið í þessu lífi og hver fjölskylda þarf að glíma við ólík vandamál. Undirritaðar eru mæður sem hafa þurft að glíma við erfiðleika vegna vímuefnavanda barna sinna, en verið svo gæfusamar að geta leitað til sérhæfðs fagaðila á því sviði. Leitað var til SÁÁ sem hefur á að skipa þverfaglegri þjónustu innan sinna vébanda fyrir börn, ungmenni og fullorðna. Þar hafa dyrnar verið opnar fyrir alla sem óska eftir aðstoð bæði þeim sem eiga við fíknivanda að etja og aðstandenda þeirra og hefur svo verið frá því á árdögum starfseminnar. SÁÁ var stofnað af breiðum hópi framfarasinnaðs fólks þar á meðal þeirra sem hafði reynslu af vandanum og sótt sér meðferð í Bandaríkjunum, en þar hafði orðið byltingakennd þróun í meðferð með áherslu á bata. Eðli sjúkdómsins er samkvæmt reynslu og rannsóknum að bati verður ekki góður nema stöðva neyslu allra vímuefna. Einnig þarf að gera ráð fyrir bakföllum eins og á við með aðra króníska sjúkdóma og þar af leiðandi þurfa margir ítrekað að eiga aðgengi að bæði innlagnar- og göngudeildarmeðferð. Þá reynslu höfum við að ungmenni okkar hafa þurft ítrekað að fá aðstoð og stuðning. Alltaf hefur aðgengi fyrir stuðning verið til staðar hjá SÁÁ til að stöðva neysluna og fyrir það erum við þakklátar. Vímuefni virka nefnilega á heilastarfsemi sem fer úr jafnvægi og vítahringur fíknar heldur áfram ef ekkert er aðhafst. Afleiðingar neyslu vímuefna meðal einstaklinga með fíknisjúkdóm eru oft alvarlegar og hafa áhrif á geðræna, líkamlega og félagslega þætti. Í tilfellum þar sem ungt fólk á í hlut verður skaðinn oft á þann veg að ungmennið verður ófært um að stunda nám og/eða vinnu ef neyslan er ekki stöðvuð (þetta á reyndar einnig við fullorðna). Til þess að einstaklingur í slíkum vanda öðlist bata sem felur í sér betri fjölskyldutengsl og aðlögun að námi og/eða vinnu þarf að stöðva neyslu á stofnun með innlagnarmeðferð með sérhæfðu fagfólki í afeitrun. Þá sérhæfingu hefur sjúkrahúsið Vogur. Að henni lokinni er í mörgum tilfellum nauðsynlegt að meðhöndla afleiðingar með áherslu á breytta hegðun og breyttan lífsstíl á inniliggjandi stofnun. Stundum er skynsamlegast að inniliggjandi eftirmeðferð sé til lengri tíma en stofnanir SÁÁ hafa uppá að bjóða almennt séð. Í málefnum ungmenna undir 18 ára bera stjórnvöld sérstaka ábyrgð sem hefur því miður skort á undanfarin ár hvað varðar nauðsynlega sérhæfða inniliggjandi meðferð. SÁÁ hefur staðið vaktina í þeim efnum og fær nú bágt fyrir. Í fjölda ára hafa gagnrýnisraddir verið uppi vegna þess að SÁÁ sinni þessum aldurshópi þar sem samgangur er á milli ungmenna og fullorðinna að einhverju leyti, það er rétt að langbest væri að hafa þetta algjörlega aðskilið. Af hverju hafa stjórnvöld ekki brugðist við og bætt þessa aðstöðu spyrjum við? Hvort sem það væri í samvinnu við SÁÁ eða ekki. Það eru ekki nein ný tíðindi að ungmenni allt niður í 14 ára og þaðan af yngri börn eigi við alvarlegan fíknivanda að etja og þurfi sértæka meðferð á sérhæfðri stofnun sem Vogur er og sem og eftirmeðferð og göngudeildarmeðferð samtakanna. Það vefst ekki fyrir þeim sem þekkja til eðli vímuefnaröskunar eins og það er skilgreint á fagmáli að sérhæfing stofnana SÁÁ er með afburðum ef horft er til annarra stofnana í öllu landinu hvað meðferð og stuðning við börn, ungmenni og fullorðinna. Eðli þessa vanda kallar enn fremur á áframhaldandi stuðning í göngudeild og á það við alla aldurshópa. Aðstoð við einstaklinga þarf að vera heildstæð m.t.t. nánustu fjölskyldu viðkomandi. Heildstæð sýn á vandann hefur einkennt starf SÁÁ þar sem áhersla hefur verið á að vinna með og byggja upp lífsstíl sem miðar að því að neysla vímuefna sé stöðvuð og tekist á við geðræna, líkamlega og félagslega þætti bæði hjá þeim sem á við vandann að etja og aðstandendum þeirra. Enda hafa rannsóknir og þróun þekkingar sýnt fram að mikilvægt er að aðstandendur fái faglega aðstoð helst samhliða því að sá sem er með fíknivanda fær aðstoð við að stöðva skaðlega neyslu sína á vímuefnum.Það sem einkennir starfsemi SÁÁ er alveg einstakt viðhorf og viðmót gagnvart bæði þeim sem eiga við fíknivanda að etja og aðstandendum þeirra. Í okkar tilfellum var það einn mikilvægast þátturinn í því að finnast eftirsóknavert að sækja aðstoð hjá stofnunum samtakanna og ekki síður í göngudeildinni þar sem aðstandendur hafa gott aðgengi að aðstoð. Þar mæta notendur þjónustunnar ekki fordómum vegna ástands sem eru afleiðingar erfiðs sjúkdóms og leita því aftur og aftur eftir því sem þörf krefur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir Skoðun Halldór 18.05.2024 Halldór Í hjarta sínu græn, en varla í reynd Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Skoðun Skoðun Tímabær orð Unnar Arndísardóttur um afstæði barneigna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í hjarta sínu græn, en varla í reynd Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason skrifar Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir skrifar Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir skrifar Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Sjá meira
Það er ekki á allt kosið í þessu lífi og hver fjölskylda þarf að glíma við ólík vandamál. Undirritaðar eru mæður sem hafa þurft að glíma við erfiðleika vegna vímuefnavanda barna sinna, en verið svo gæfusamar að geta leitað til sérhæfðs fagaðila á því sviði. Leitað var til SÁÁ sem hefur á að skipa þverfaglegri þjónustu innan sinna vébanda fyrir börn, ungmenni og fullorðna. Þar hafa dyrnar verið opnar fyrir alla sem óska eftir aðstoð bæði þeim sem eiga við fíknivanda að etja og aðstandenda þeirra og hefur svo verið frá því á árdögum starfseminnar. SÁÁ var stofnað af breiðum hópi framfarasinnaðs fólks þar á meðal þeirra sem hafði reynslu af vandanum og sótt sér meðferð í Bandaríkjunum, en þar hafði orðið byltingakennd þróun í meðferð með áherslu á bata. Eðli sjúkdómsins er samkvæmt reynslu og rannsóknum að bati verður ekki góður nema stöðva neyslu allra vímuefna. Einnig þarf að gera ráð fyrir bakföllum eins og á við með aðra króníska sjúkdóma og þar af leiðandi þurfa margir ítrekað að eiga aðgengi að bæði innlagnar- og göngudeildarmeðferð. Þá reynslu höfum við að ungmenni okkar hafa þurft ítrekað að fá aðstoð og stuðning. Alltaf hefur aðgengi fyrir stuðning verið til staðar hjá SÁÁ til að stöðva neysluna og fyrir það erum við þakklátar. Vímuefni virka nefnilega á heilastarfsemi sem fer úr jafnvægi og vítahringur fíknar heldur áfram ef ekkert er aðhafst. Afleiðingar neyslu vímuefna meðal einstaklinga með fíknisjúkdóm eru oft alvarlegar og hafa áhrif á geðræna, líkamlega og félagslega þætti. Í tilfellum þar sem ungt fólk á í hlut verður skaðinn oft á þann veg að ungmennið verður ófært um að stunda nám og/eða vinnu ef neyslan er ekki stöðvuð (þetta á reyndar einnig við fullorðna). Til þess að einstaklingur í slíkum vanda öðlist bata sem felur í sér betri fjölskyldutengsl og aðlögun að námi og/eða vinnu þarf að stöðva neyslu á stofnun með innlagnarmeðferð með sérhæfðu fagfólki í afeitrun. Þá sérhæfingu hefur sjúkrahúsið Vogur. Að henni lokinni er í mörgum tilfellum nauðsynlegt að meðhöndla afleiðingar með áherslu á breytta hegðun og breyttan lífsstíl á inniliggjandi stofnun. Stundum er skynsamlegast að inniliggjandi eftirmeðferð sé til lengri tíma en stofnanir SÁÁ hafa uppá að bjóða almennt séð. Í málefnum ungmenna undir 18 ára bera stjórnvöld sérstaka ábyrgð sem hefur því miður skort á undanfarin ár hvað varðar nauðsynlega sérhæfða inniliggjandi meðferð. SÁÁ hefur staðið vaktina í þeim efnum og fær nú bágt fyrir. Í fjölda ára hafa gagnrýnisraddir verið uppi vegna þess að SÁÁ sinni þessum aldurshópi þar sem samgangur er á milli ungmenna og fullorðinna að einhverju leyti, það er rétt að langbest væri að hafa þetta algjörlega aðskilið. Af hverju hafa stjórnvöld ekki brugðist við og bætt þessa aðstöðu spyrjum við? Hvort sem það væri í samvinnu við SÁÁ eða ekki. Það eru ekki nein ný tíðindi að ungmenni allt niður í 14 ára og þaðan af yngri börn eigi við alvarlegan fíknivanda að etja og þurfi sértæka meðferð á sérhæfðri stofnun sem Vogur er og sem og eftirmeðferð og göngudeildarmeðferð samtakanna. Það vefst ekki fyrir þeim sem þekkja til eðli vímuefnaröskunar eins og það er skilgreint á fagmáli að sérhæfing stofnana SÁÁ er með afburðum ef horft er til annarra stofnana í öllu landinu hvað meðferð og stuðning við börn, ungmenni og fullorðinna. Eðli þessa vanda kallar enn fremur á áframhaldandi stuðning í göngudeild og á það við alla aldurshópa. Aðstoð við einstaklinga þarf að vera heildstæð m.t.t. nánustu fjölskyldu viðkomandi. Heildstæð sýn á vandann hefur einkennt starf SÁÁ þar sem áhersla hefur verið á að vinna með og byggja upp lífsstíl sem miðar að því að neysla vímuefna sé stöðvuð og tekist á við geðræna, líkamlega og félagslega þætti bæði hjá þeim sem á við vandann að etja og aðstandendum þeirra. Enda hafa rannsóknir og þróun þekkingar sýnt fram að mikilvægt er að aðstandendur fái faglega aðstoð helst samhliða því að sá sem er með fíknivanda fær aðstoð við að stöðva skaðlega neyslu sína á vímuefnum.Það sem einkennir starfsemi SÁÁ er alveg einstakt viðhorf og viðmót gagnvart bæði þeim sem eiga við fíknivanda að etja og aðstandendum þeirra. Í okkar tilfellum var það einn mikilvægast þátturinn í því að finnast eftirsóknavert að sækja aðstoð hjá stofnunum samtakanna og ekki síður í göngudeildinni þar sem aðstandendur hafa gott aðgengi að aðstoð. Þar mæta notendur þjónustunnar ekki fordómum vegna ástands sem eru afleiðingar erfiðs sjúkdóms og leita því aftur og aftur eftir því sem þörf krefur.
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun