Hamskipti osta í hafi Þorsteinn Sæmundsson skrifar 30. nóvember 2020 14:00 Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Skattar og tollar Mest lesið Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Halldór 28.06.2025 Halldór Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skoðun Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Sjá meira
Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar