Ruddaskapur og villimennska á Sinfóníutónleikum Jónas Sen skrifar 25. febrúar 2019 21:30 Leikur Sæunnar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Ég fylgdist aðeins með Eurovision undankeppninni. Þar var athyglisvert að upplifa að lög sem höfðu komið ágætlega út í stúdíóútgáfu hljómuðu miklu verr í lifandi flutningi. Hljóðið hjá RÚV var afleitt en ekki bara það; flytjendur voru sumir hverjir ekki upp á sitt besta. Ekki ósvipaða sögu er að segja um hið tíu ára gamla verk Daníels Bjarnasonar, Bow to String, sem var flutt á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands á fimmtudagskvöldið. Einleikari var Sæunn Þorsteinsdóttir og stjórnandi Daníel sjálfur. Tónsmíðin var upphaflega samin fyrir Sæunni og hljómaði fyrst á geisladiskinum Processions. Hann kom Daníel á kortið sem tónskáldi. Bow to String eins og það kemur fyrir á geisladiskinum samanstendur af mörgum rásum mismunandi sellóradda. Þær eru allar leiknar af Sæunni. Raddirnar eru settar saman svo úr verður strengjasveit. Fyrir ofan trónir sellóeinleikur, líka í höndunum á Sæunni. Tónsmíðin á geisladiskinum hefur yfir sér eins konar myrkan sjarma. Tónmálið er dökkt og einmanalegt, þrungið depurð og angist. Dimmur hljómur sellósins magnar upp andrúmsloftið. Fjölföldunin á einum sellóleikara gefur tónlistinni síðan fókus sem hittir beint í mark. Á tónleikunum á fimmtudagskvöldið var þessu ekki fyrir að fara. Borin var fram útsetning þar sem sellósveitin var orðin að heilli hljómsveit. Hún náði aldrei einbeitingu frumgerðarinnar. Raddsetningin var of víðfeðm og raddirnar sundurleitar sem hafði þær afleiðingar að tónlistin varð flöt. Leikur hljómsveitarinnar hefði líka mátt vera markvissari í sjálfu sér. Strengjaplokk var t.d. ónákvæmt á viðkvæmum stað, og samspil einleikara og hinna stundum bjagað. Sæunn sjálf spilaði þó firnavel. Leikur hennar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Tæknilegar hliðar voru eins og best verður á kosið, tónarnir hreinir og fagurlega mótaðir. Annað á tónleikunum kom ágætlega út. Fratres eftir Arvo Pärt var leikið af fágun eins og ofurviðkvæm tónlistin krafðist. Það gerist ekki mikið í henni, en stemningin er grípandi. Hún skilaði sér fullkomlega á tónleikunum. Vorblótið eftir Stravinsky, lokatónsmíðin á efnisskránni, var líka skemmtilegt. Það olli straumhvörfum í tónlistarsögunni þegar það var frumflutt í París árið 1913. Tónlistin var allt öðru vísi en þá þekktist, fólki fannst hún ruddaskapur og villimennska. Hneykslunin var slík að slagsmál brutust út í salnum. Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan, en tónlistin hljómaði furðufersk í höndunum á hljómsveitinni undir öruggri stjórn Daníels. Hrynjandin var hárnákvæm og hvöss, krafturinn ógurlegur. Tréblásturinn var fullur af sannfærandi litbrigðum og óvanalega stór sveit hornleikara var með allt sitt á hreinu. Í heild var leikur hljómsveitarinnar glæsilegur og endirinn ótrúlega flottur. Þetta var frábært. Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið Erfitt að geta ekki rætt meðgönguna við móður sína Lífið Mýtur um fjármál: Hræddur við YOLO-viðhorf Íslendinga Lífið Graham Greene er látinn Lífið „Guð og karlmenn elska mig“ Lífið „Og Rakel er á lausu!“ Lífið Framsóknarprins fékk formannsnafn Lífið Pattra og Birgitta Líf með keppnisskapið og lúkkið upp á tíu Lífið Sagði nei takk við Durex en já við Netflix Lífið Stjörnulífið: „Hógværasti maður á jörðinni“ Lífið Hárprúður Eiður heillar Lífið Fleiri fréttir Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Smashing Pumpkins pumpuðu upp stemningu – en listin varð undir hávaðanum Kynferðisleg gremja, sænskur senuþjófur og náttúruklám Ræðst framtíð grínmyndarinnar hér? Aumkunarverð endurvinnsla og ferskt framhald Áferðarfallegir en óeftirminnilegir fjórmenningar Sjá meira
Ég fylgdist aðeins með Eurovision undankeppninni. Þar var athyglisvert að upplifa að lög sem höfðu komið ágætlega út í stúdíóútgáfu hljómuðu miklu verr í lifandi flutningi. Hljóðið hjá RÚV var afleitt en ekki bara það; flytjendur voru sumir hverjir ekki upp á sitt besta. Ekki ósvipaða sögu er að segja um hið tíu ára gamla verk Daníels Bjarnasonar, Bow to String, sem var flutt á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands á fimmtudagskvöldið. Einleikari var Sæunn Þorsteinsdóttir og stjórnandi Daníel sjálfur. Tónsmíðin var upphaflega samin fyrir Sæunni og hljómaði fyrst á geisladiskinum Processions. Hann kom Daníel á kortið sem tónskáldi. Bow to String eins og það kemur fyrir á geisladiskinum samanstendur af mörgum rásum mismunandi sellóradda. Þær eru allar leiknar af Sæunni. Raddirnar eru settar saman svo úr verður strengjasveit. Fyrir ofan trónir sellóeinleikur, líka í höndunum á Sæunni. Tónsmíðin á geisladiskinum hefur yfir sér eins konar myrkan sjarma. Tónmálið er dökkt og einmanalegt, þrungið depurð og angist. Dimmur hljómur sellósins magnar upp andrúmsloftið. Fjölföldunin á einum sellóleikara gefur tónlistinni síðan fókus sem hittir beint í mark. Á tónleikunum á fimmtudagskvöldið var þessu ekki fyrir að fara. Borin var fram útsetning þar sem sellósveitin var orðin að heilli hljómsveit. Hún náði aldrei einbeitingu frumgerðarinnar. Raddsetningin var of víðfeðm og raddirnar sundurleitar sem hafði þær afleiðingar að tónlistin varð flöt. Leikur hljómsveitarinnar hefði líka mátt vera markvissari í sjálfu sér. Strengjaplokk var t.d. ónákvæmt á viðkvæmum stað, og samspil einleikara og hinna stundum bjagað. Sæunn sjálf spilaði þó firnavel. Leikur hennar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Tæknilegar hliðar voru eins og best verður á kosið, tónarnir hreinir og fagurlega mótaðir. Annað á tónleikunum kom ágætlega út. Fratres eftir Arvo Pärt var leikið af fágun eins og ofurviðkvæm tónlistin krafðist. Það gerist ekki mikið í henni, en stemningin er grípandi. Hún skilaði sér fullkomlega á tónleikunum. Vorblótið eftir Stravinsky, lokatónsmíðin á efnisskránni, var líka skemmtilegt. Það olli straumhvörfum í tónlistarsögunni þegar það var frumflutt í París árið 1913. Tónlistin var allt öðru vísi en þá þekktist, fólki fannst hún ruddaskapur og villimennska. Hneykslunin var slík að slagsmál brutust út í salnum. Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan, en tónlistin hljómaði furðufersk í höndunum á hljómsveitinni undir öruggri stjórn Daníels. Hrynjandin var hárnákvæm og hvöss, krafturinn ógurlegur. Tréblásturinn var fullur af sannfærandi litbrigðum og óvanalega stór sveit hornleikara var með allt sitt á hreinu. Í heild var leikur hljómsveitarinnar glæsilegur og endirinn ótrúlega flottur. Þetta var frábært.
Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið Erfitt að geta ekki rætt meðgönguna við móður sína Lífið Mýtur um fjármál: Hræddur við YOLO-viðhorf Íslendinga Lífið Graham Greene er látinn Lífið „Guð og karlmenn elska mig“ Lífið „Og Rakel er á lausu!“ Lífið Framsóknarprins fékk formannsnafn Lífið Pattra og Birgitta Líf með keppnisskapið og lúkkið upp á tíu Lífið Sagði nei takk við Durex en já við Netflix Lífið Stjörnulífið: „Hógværasti maður á jörðinni“ Lífið Hárprúður Eiður heillar Lífið Fleiri fréttir Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Smashing Pumpkins pumpuðu upp stemningu – en listin varð undir hávaðanum Kynferðisleg gremja, sænskur senuþjófur og náttúruklám Ræðst framtíð grínmyndarinnar hér? Aumkunarverð endurvinnsla og ferskt framhald Áferðarfallegir en óeftirminnilegir fjórmenningar Sjá meira