Hvers vegna eru stjórnendur kirkjugarðanna að hugsa um að loka líkhúsinu í Fossvogi? Þórsteinn Ragnarsson skrifar 3. maí 2017 07:00 Rekstur kirkjugarða er grundvallaður á lögum nr. 36 frá 1993. Þar eru lögbundin verkefni kirkjugarða talin upp og einnig þau verkefni sem kirkjugarðar mega annast en eru ekki lagaskylda. Þar er gerð grein fyrir aðkomu ríkissjóðs að rekstrinum og einnig skyldum og rétti sveitarfélaga. Í 39. gr. laganna segir: „Rekstur kirkjugarða skal greiddur úr ríkissjóði samkvæmt fjárveitingu í fjárlögum. Framlagið tekur mið af fjölda látinna næstliðins árs og stærð grafarsvæða. Útreikningur framlagsins skal byggjast á samkomulagi ríkisins og kirkjugarðaráðs. Framlag til einstakra garða skal vera í samræmi við úthlutunarreglur er samþykktar eru af kirkjugarðaráði fyrir upphaf hvers fjárhagsárs.“ Árið 2005 var undirritað samkomulag milli ríkisins og kirkjugarðaráðs um fjárveitingar til kirkjugarða. Samkomulagið byggði á gjaldalíkani sem var tæki til að nálgast raunverulega þörf garðanna til lögbundins reksturs. Útbúið var einingaverð umhirðu, greftrana og til líkbrennslu. Þetta einingaverð átti samkvæmt samkomulaginu að þróast í samræmi við verðlag og kaupgjald. Fyrstu þrjú árin var að mestu unnið í samræmi við samkomulagið en eftir efnahagshrun tók annar veruleiki við. Góður skilningur var innan málaflokksins á sambærilegri skerðingu og aðrar stofnanir þurftu að þola en það sem forráðamenn kirkjugarðamála höfðu ekki skilning á var sú aðferðafræði fjármálaráðuneytisins að skerða einingarverðið allar götur fá árinu 2009 til 2016. Vitanlega átti að reikna upp einingarverðið á hverju ári og skerða síðan þá upphæð sem út kom til samræmis við aðrar stofnanir. Nú er svokölluðum „hagræðingarkröfum ríkisstjórna“ hætt en kirkjugarðar sitja uppi með ónýtt gjaldalíkan sem reiknar vart meira en 50% af fjárþörf þeirra á síðustu árum. Stjórn Kirkjugarðasambands Íslands hefur nýlega látið gera og knúið á um úttekt á rekstrarskilyrðum kirkjugarða, fyrst árið 2011 en þá var ráðinn sérfræðingur frá Capacent til að fara yfir útreikninga fjármálaráðuneytisins, síðan var núverandi bæjarstjóri í Hafnarfirði ráðinn til að gera úttekt og hann skilaði skýrslu vorið 2013 og þar á eftir var ráðherraskipuð nefnd sett á laggirnar til að fara yfir fjármálin og hún skilaði niðurstöðum í skýrslu vorið 2016. Allar þessar úttektir voru samhljóma um það að rekstrarskilyrði kirkjugarða væru komin langt niður fyrir þau mörk sem sett voru með samkomulaginu frá 2005. Ríkisstjórnum, ráðherrum, stjórnmálamönnum og embættismönnum hefur jafnóðum verið kynntur þessi veruleiki og ítrekað hefur verið bent á eftirfarandi tvö atriði sem innanríkisráðuneytið (nú dómsmálaráðuneyti) þurfi að beita sér fyrir:1 Fullgera frumvarp frá 2006 um breytingu á lögum um kirkjugarða og leggja það fyrir þingið. Kirkjugarðaráð hefur nýlega farið yfir frumvarpið og lagt það fyrir ráðuneytið. Breytingar sem kirkjugarðaráð leggur til snúast um heimild fyrir kirkjugarða til að taka gjald í líkhúsi og athafnarýmum og losna undan að greiða prestum þóknun fyrir þjónustu við útfarir.2 Fara yfir samkomulag ríkisins og kirkjugarðaráðs frá 2005 með sérstöku tilliti til þess að endurstilla einingaverð og tíunda lögbundin verkefni kirkjugarða og skýra nánar í hvaða lögbundnu verkefni framlag ríkisins til kirkjugarða á að renna.Getum ekki beðið lengur Nú er svo komið að við sem erum í forsvari fyrir þennan málaflokk á Íslandi getum ekki beðið lengur. Allar upplýsingar liggja fyrir og hafa gert undanfarin mörg ár. Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma (KGRP) hafa verið reknir með tapi mörg síðustu ár þrátt fyrir mikinn niðurskurð í ráðningu sumarstarfsmanna, mjög takmarkaða endurnýjun véla og tækja og viðhald húsnæðis. Hvað er þá til ráða? Meðal stórra verkefna, sem KGRP hafa annast í áratugi, en eru ekki lögbundin, er rekstur líkhússins í Fossvogi og athafnarýma þar (Fossvogskirkja, kapella og bænhús). Á aðalfundi KGRP 4. maí nk. verður tekin ákvörðun um hvort stjórnin telji að ekki verði lengur fært að annast þessa ólögbundnu þætti í starfsemi KGRP og þurfi því að segja þjónustunni upp til að geta betur sinnt lögbundnum verkefnum við sífellt minnkandi framlag ríkisins til málaflokksins. Framkvæmdastjórn og forstjóri telja að rúmlega hálfs árs uppsögn á rekstri líkhússins nægi sem frestur fyrir stjórnvöld til að gera ráðstafanir til að tryggja þann nauðsynlega rekstur á öðrum vettvangi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Rekstur kirkjugarða er grundvallaður á lögum nr. 36 frá 1993. Þar eru lögbundin verkefni kirkjugarða talin upp og einnig þau verkefni sem kirkjugarðar mega annast en eru ekki lagaskylda. Þar er gerð grein fyrir aðkomu ríkissjóðs að rekstrinum og einnig skyldum og rétti sveitarfélaga. Í 39. gr. laganna segir: „Rekstur kirkjugarða skal greiddur úr ríkissjóði samkvæmt fjárveitingu í fjárlögum. Framlagið tekur mið af fjölda látinna næstliðins árs og stærð grafarsvæða. Útreikningur framlagsins skal byggjast á samkomulagi ríkisins og kirkjugarðaráðs. Framlag til einstakra garða skal vera í samræmi við úthlutunarreglur er samþykktar eru af kirkjugarðaráði fyrir upphaf hvers fjárhagsárs.“ Árið 2005 var undirritað samkomulag milli ríkisins og kirkjugarðaráðs um fjárveitingar til kirkjugarða. Samkomulagið byggði á gjaldalíkani sem var tæki til að nálgast raunverulega þörf garðanna til lögbundins reksturs. Útbúið var einingaverð umhirðu, greftrana og til líkbrennslu. Þetta einingaverð átti samkvæmt samkomulaginu að þróast í samræmi við verðlag og kaupgjald. Fyrstu þrjú árin var að mestu unnið í samræmi við samkomulagið en eftir efnahagshrun tók annar veruleiki við. Góður skilningur var innan málaflokksins á sambærilegri skerðingu og aðrar stofnanir þurftu að þola en það sem forráðamenn kirkjugarðamála höfðu ekki skilning á var sú aðferðafræði fjármálaráðuneytisins að skerða einingarverðið allar götur fá árinu 2009 til 2016. Vitanlega átti að reikna upp einingarverðið á hverju ári og skerða síðan þá upphæð sem út kom til samræmis við aðrar stofnanir. Nú er svokölluðum „hagræðingarkröfum ríkisstjórna“ hætt en kirkjugarðar sitja uppi með ónýtt gjaldalíkan sem reiknar vart meira en 50% af fjárþörf þeirra á síðustu árum. Stjórn Kirkjugarðasambands Íslands hefur nýlega látið gera og knúið á um úttekt á rekstrarskilyrðum kirkjugarða, fyrst árið 2011 en þá var ráðinn sérfræðingur frá Capacent til að fara yfir útreikninga fjármálaráðuneytisins, síðan var núverandi bæjarstjóri í Hafnarfirði ráðinn til að gera úttekt og hann skilaði skýrslu vorið 2013 og þar á eftir var ráðherraskipuð nefnd sett á laggirnar til að fara yfir fjármálin og hún skilaði niðurstöðum í skýrslu vorið 2016. Allar þessar úttektir voru samhljóma um það að rekstrarskilyrði kirkjugarða væru komin langt niður fyrir þau mörk sem sett voru með samkomulaginu frá 2005. Ríkisstjórnum, ráðherrum, stjórnmálamönnum og embættismönnum hefur jafnóðum verið kynntur þessi veruleiki og ítrekað hefur verið bent á eftirfarandi tvö atriði sem innanríkisráðuneytið (nú dómsmálaráðuneyti) þurfi að beita sér fyrir:1 Fullgera frumvarp frá 2006 um breytingu á lögum um kirkjugarða og leggja það fyrir þingið. Kirkjugarðaráð hefur nýlega farið yfir frumvarpið og lagt það fyrir ráðuneytið. Breytingar sem kirkjugarðaráð leggur til snúast um heimild fyrir kirkjugarða til að taka gjald í líkhúsi og athafnarýmum og losna undan að greiða prestum þóknun fyrir þjónustu við útfarir.2 Fara yfir samkomulag ríkisins og kirkjugarðaráðs frá 2005 með sérstöku tilliti til þess að endurstilla einingaverð og tíunda lögbundin verkefni kirkjugarða og skýra nánar í hvaða lögbundnu verkefni framlag ríkisins til kirkjugarða á að renna.Getum ekki beðið lengur Nú er svo komið að við sem erum í forsvari fyrir þennan málaflokk á Íslandi getum ekki beðið lengur. Allar upplýsingar liggja fyrir og hafa gert undanfarin mörg ár. Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma (KGRP) hafa verið reknir með tapi mörg síðustu ár þrátt fyrir mikinn niðurskurð í ráðningu sumarstarfsmanna, mjög takmarkaða endurnýjun véla og tækja og viðhald húsnæðis. Hvað er þá til ráða? Meðal stórra verkefna, sem KGRP hafa annast í áratugi, en eru ekki lögbundin, er rekstur líkhússins í Fossvogi og athafnarýma þar (Fossvogskirkja, kapella og bænhús). Á aðalfundi KGRP 4. maí nk. verður tekin ákvörðun um hvort stjórnin telji að ekki verði lengur fært að annast þessa ólögbundnu þætti í starfsemi KGRP og þurfi því að segja þjónustunni upp til að geta betur sinnt lögbundnum verkefnum við sífellt minnkandi framlag ríkisins til málaflokksins. Framkvæmdastjórn og forstjóri telja að rúmlega hálfs árs uppsögn á rekstri líkhússins nægi sem frestur fyrir stjórnvöld til að gera ráðstafanir til að tryggja þann nauðsynlega rekstur á öðrum vettvangi.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar