ESB og mennskan Þór Rögnvaldsson skrifar 5. maí 2017 07:00 Frá sjónarhorni Framsóknar líta málin svona út: mennskan er lífið innan múranna: sveitin, tungan, þjóðernið. Við fjarlægjumst því hina sönnu mennsku með því að ganga yfirþjóðlegri mennsku á hönd. Enda er það svo – a.m.k. séð með augum Framsóknar – að við ERUM Íslendingar en VERÐUM yfirþjóðleg. Hið yfirþjóðlega eðli er þar af leiðandi ekki upprunalegt, náttúrulegt eðli. Eða með öðrum orðum: náttúrulegt eðli manneskjunnar er afbakað – firrt – í hinum yfirþjóðlega heimi og barátta Framsóknar gegn ESB er því barátta fyrir hugsjón; þeirri hugsjón sem hefur mennsku manneskjunnar að leiðarljósi. Vinstri grænir fallast á öll þessi rök Framsóknar að viðbættu persónulegu ívafi. Vinstri grænir eru nefnilega ekki bara framsóknarmenn – ekki BARA – heldur líka hugsjónamenn upp á eigin spýtur. Þeir eru t.d. töluverðir menningarvitar og andóf menningarvitanna gegn ESB er í grófum dráttum í þá veruna að ESB-heimurinn sé lítið annað en einkaklúbbur sérhagsmunaseggja sem vissulega fella múrana innbyrðis á milli sín, en þá í því augnamiði einu að reisa þeim mun rammgerðari múr umhverfis sig – umhverfis ESB-heiminn – til þess að halda HINUM úti. Þessir HINIR eru svo þeir sem minna mega sín – fátæku þróunarríkin – sem nú eiga erfiðara með að koma vörum sínum á markað – enda utan múranna. Og loks eru það Sjálfstæðismenn. Hvað er af þeim að frétta? Skemmst er frá því að segja að Sjálfstæðisflokkurinn hefur enga hugsjón hvað þetta mál varðar. Afstaða flokksins stýrist einfaldlega af þjónkun við LÍÚ. LÍÚ er á móti ESB og þess vegna er Sjálfstæðisflokkurinn á móti ESB: svo einfalt er það. Lítum nú dálítið á þær röksemdir sem hér hefur verið tæpt á. Hugsjón Framsóknar í þessu máli er augljóslega ekkert annað en þjóðernishyggja 19. aldar – en þó ekki í upprunalegu formi. Í upprunalegu formi var þjóðernishyggjan jákvætt afl vegna þess að hún var sameiningarafl. Nú hins vegar er þessi þjóðernishyggja ekkert annað en illskeytt sundrungarafl vegna þess að hún reisir múra á milli þjóða. Þjóðernishyggja okkar daga birtist því eins og reimleikar vegna þess að hér er það liðinn tími sem gengur aftur ljósum logum í brengluðu og firrtu formi. Sem andsvar við þessum reimleikum er eðlilegt og haldbest að tefla fram ESB-hugsjóninni sem hvílir á eftirfarandi tveimur meginstoðum eða kenningum: 1)Sameinaðir stöndum við; sundraðir föllum við. 2) Öll erum við manneskjur. Við fellum niður múrana í fyrsta lagi vegna þess að sameinuð erum við sterkari og svo í öðru lagi vegna þess að enginn á einkarétt á mennskunni. Öll erum við manneskjur óháð þjóðerni, kynþætti, kyni og menningu (svo eitthvað sé nefnt). Framsókn hefur þess vegna ekki rétt fyrir sér: við erum ekki fyrst og fremst Íslendingar: Við erum fyrst og fremst manneskjur, en í öðru sæti kemur sérstaðan, t.d. það að við erum Íslendingar. Sem andsvar við röksemdum menningarvitanna hjá Vinstri grænum er t.d. hægt að benda á eftirfarandi. ESB er ekki nema áfangi en ekki markmið – að minnsta kosti ekki Markmiðið (með stórum staf). Um heim allan eru þjóðirnar að sameinast – og þá aðallega í formi fríverslunar. Ég sé fyrir mér að með tíð og tíma breytist þessi fríverslun í þjóðasambönd (að hætti ESB) – þar til hvert einasta mannsbarn í heiminum öllum er í einhverjum skilningi innan múranna. Síðan sé ég fyrir mér að þessi sambönd muni í fyrsta lagi tengjast innbyrðis í fríverslun (sbr. EES) og í öðru lagi í gegnum Sameinuðu þjóðirnar sem yrðu hið raunverulega yfirþjóðlega vald með æðsta hæstarétti og herafla til þess að framfylgja dómum. Þetta er ESB-hugsjónin í fullgerðu formi – sem táknar að þá er tími kominn til þess að leggja sambandið niður – sem og öll önnur sambönd af sama toga – og fella niður alla múra. Þetta er markmiðið; hið raunverulega Markmið (með stórum staf). Og nú skiptist heimurinn ekki lengur í OKKUR (sem erum innan múranna) og HINA (sem eru utan múranna). Það eru bara VIÐ sem öll erum manneskjur.Hvaða valkosti eigum við? Mér er fullljóst að sumum kann að finnast þessar bollaleggingar mínar í meira lagi útópískar og úr tengslum við raunveruleikann. Má vera; má vel vera – því miður! Kannski mun mannkyninu aldrei takast að sameinast á þann hátt sem ég hef leyft mér að hugleiða í þessu greinarkorni. Spurningin mikilvæga er hins vegar eftirfarandi: hvaða valkost eða valkosti eigum við mennirnir í stöðunni? Meira að segja Eisenhower sjálfur lét þau orð falla strax á 6. áratugnum að mannkynið ætti ekki lengur neinn valkost við frið – vegna bombunnar. Eða með öðrum orðum: annaðhvort veljum við friðinn eða þá að við endum með því að tortíma okkur: friður eða tortíming. Í annan stað held ég að fullyrða megi að frá lokum seinni heimsstyrjaldar hafi heimurinn færst hægt og hikandi, en samt bítandi, í sameiningarátt – og, já: múrar hafa fallið. Það er ekki fyrr en nú á allra síðustu tímum að framsóknarmenn allra landa – misjafnlega öfgasinnaðir þjóðernissinnar – eru aftur farnir að sækja í sig veðrið svo um munar – og já, því miður, nú vilja menn aftur fara að reisa múra. Hvar endar þetta? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Þór Rögnvaldsson Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Sjá meira
Frá sjónarhorni Framsóknar líta málin svona út: mennskan er lífið innan múranna: sveitin, tungan, þjóðernið. Við fjarlægjumst því hina sönnu mennsku með því að ganga yfirþjóðlegri mennsku á hönd. Enda er það svo – a.m.k. séð með augum Framsóknar – að við ERUM Íslendingar en VERÐUM yfirþjóðleg. Hið yfirþjóðlega eðli er þar af leiðandi ekki upprunalegt, náttúrulegt eðli. Eða með öðrum orðum: náttúrulegt eðli manneskjunnar er afbakað – firrt – í hinum yfirþjóðlega heimi og barátta Framsóknar gegn ESB er því barátta fyrir hugsjón; þeirri hugsjón sem hefur mennsku manneskjunnar að leiðarljósi. Vinstri grænir fallast á öll þessi rök Framsóknar að viðbættu persónulegu ívafi. Vinstri grænir eru nefnilega ekki bara framsóknarmenn – ekki BARA – heldur líka hugsjónamenn upp á eigin spýtur. Þeir eru t.d. töluverðir menningarvitar og andóf menningarvitanna gegn ESB er í grófum dráttum í þá veruna að ESB-heimurinn sé lítið annað en einkaklúbbur sérhagsmunaseggja sem vissulega fella múrana innbyrðis á milli sín, en þá í því augnamiði einu að reisa þeim mun rammgerðari múr umhverfis sig – umhverfis ESB-heiminn – til þess að halda HINUM úti. Þessir HINIR eru svo þeir sem minna mega sín – fátæku þróunarríkin – sem nú eiga erfiðara með að koma vörum sínum á markað – enda utan múranna. Og loks eru það Sjálfstæðismenn. Hvað er af þeim að frétta? Skemmst er frá því að segja að Sjálfstæðisflokkurinn hefur enga hugsjón hvað þetta mál varðar. Afstaða flokksins stýrist einfaldlega af þjónkun við LÍÚ. LÍÚ er á móti ESB og þess vegna er Sjálfstæðisflokkurinn á móti ESB: svo einfalt er það. Lítum nú dálítið á þær röksemdir sem hér hefur verið tæpt á. Hugsjón Framsóknar í þessu máli er augljóslega ekkert annað en þjóðernishyggja 19. aldar – en þó ekki í upprunalegu formi. Í upprunalegu formi var þjóðernishyggjan jákvætt afl vegna þess að hún var sameiningarafl. Nú hins vegar er þessi þjóðernishyggja ekkert annað en illskeytt sundrungarafl vegna þess að hún reisir múra á milli þjóða. Þjóðernishyggja okkar daga birtist því eins og reimleikar vegna þess að hér er það liðinn tími sem gengur aftur ljósum logum í brengluðu og firrtu formi. Sem andsvar við þessum reimleikum er eðlilegt og haldbest að tefla fram ESB-hugsjóninni sem hvílir á eftirfarandi tveimur meginstoðum eða kenningum: 1)Sameinaðir stöndum við; sundraðir föllum við. 2) Öll erum við manneskjur. Við fellum niður múrana í fyrsta lagi vegna þess að sameinuð erum við sterkari og svo í öðru lagi vegna þess að enginn á einkarétt á mennskunni. Öll erum við manneskjur óháð þjóðerni, kynþætti, kyni og menningu (svo eitthvað sé nefnt). Framsókn hefur þess vegna ekki rétt fyrir sér: við erum ekki fyrst og fremst Íslendingar: Við erum fyrst og fremst manneskjur, en í öðru sæti kemur sérstaðan, t.d. það að við erum Íslendingar. Sem andsvar við röksemdum menningarvitanna hjá Vinstri grænum er t.d. hægt að benda á eftirfarandi. ESB er ekki nema áfangi en ekki markmið – að minnsta kosti ekki Markmiðið (með stórum staf). Um heim allan eru þjóðirnar að sameinast – og þá aðallega í formi fríverslunar. Ég sé fyrir mér að með tíð og tíma breytist þessi fríverslun í þjóðasambönd (að hætti ESB) – þar til hvert einasta mannsbarn í heiminum öllum er í einhverjum skilningi innan múranna. Síðan sé ég fyrir mér að þessi sambönd muni í fyrsta lagi tengjast innbyrðis í fríverslun (sbr. EES) og í öðru lagi í gegnum Sameinuðu þjóðirnar sem yrðu hið raunverulega yfirþjóðlega vald með æðsta hæstarétti og herafla til þess að framfylgja dómum. Þetta er ESB-hugsjónin í fullgerðu formi – sem táknar að þá er tími kominn til þess að leggja sambandið niður – sem og öll önnur sambönd af sama toga – og fella niður alla múra. Þetta er markmiðið; hið raunverulega Markmið (með stórum staf). Og nú skiptist heimurinn ekki lengur í OKKUR (sem erum innan múranna) og HINA (sem eru utan múranna). Það eru bara VIÐ sem öll erum manneskjur.Hvaða valkosti eigum við? Mér er fullljóst að sumum kann að finnast þessar bollaleggingar mínar í meira lagi útópískar og úr tengslum við raunveruleikann. Má vera; má vel vera – því miður! Kannski mun mannkyninu aldrei takast að sameinast á þann hátt sem ég hef leyft mér að hugleiða í þessu greinarkorni. Spurningin mikilvæga er hins vegar eftirfarandi: hvaða valkost eða valkosti eigum við mennirnir í stöðunni? Meira að segja Eisenhower sjálfur lét þau orð falla strax á 6. áratugnum að mannkynið ætti ekki lengur neinn valkost við frið – vegna bombunnar. Eða með öðrum orðum: annaðhvort veljum við friðinn eða þá að við endum með því að tortíma okkur: friður eða tortíming. Í annan stað held ég að fullyrða megi að frá lokum seinni heimsstyrjaldar hafi heimurinn færst hægt og hikandi, en samt bítandi, í sameiningarátt – og, já: múrar hafa fallið. Það er ekki fyrr en nú á allra síðustu tímum að framsóknarmenn allra landa – misjafnlega öfgasinnaðir þjóðernissinnar – eru aftur farnir að sækja í sig veðrið svo um munar – og já, því miður, nú vilja menn aftur fara að reisa múra. Hvar endar þetta?
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar