Enginn er eyland Þröstur Ólafsson skrifar 24. ágúst 2015 07:30 Ísland er smáríki. Ef tekið er mið af íbúafjölda erum við örþjóð. Menningarlega, stjórnmálalega og sögulega erum við hluti þeirrar vestrænu samfélagstilraunar sem enn stendur yfir. Frelsi einstaklingsins,mannréttindi, réttarríki og lýðræði eru meginstoðir vestræns samfélags. Ekkert af fyrrnefndum gildum er sjálfgefið. Að baki þessa samfélagsforms liggur aldalöng hörð og blóðug barátta þjóða V-Evrópu og síðar N-Ameríku. Fórnir þessara þjóða fyrir réttlátara og frjálsara samfélagi voru miklar. Þær má víða sjá í kirkjugörðum beggja vegna Atlantshafsins. Þegar Íslendingar loksins hristu af sér aldalanga fjötra kúgunar, stöðnunar og doða, þá var það ekki hvað síst að þakka frelsishreyfingum úti í Evrópu. Þaðan komu þeir straumar sem við nýttum og leiddu til fullveldis og frelsis. Fórnir Evrópu voru okkar fengur. Þessi stöðuga barátta hefur síðan haldið áfram gegnum seinni heimsstyrjöldina þar sem tugir milljóna létu lífið, og síðan í varðstöðu kalda stríðsins. Samfélög okkar eru eftirsóknarverð. Nánast allir þeir sem nú flýja lönd sín stefna ótrauðir til landa ESB eða BNA. Hvorki Kína né Rússland eru áfangastaðir þeirra.Friðarsáttmálar Evrópu Evrópa lá í rústum eftir seinni heimsstyrjöldina. Búið var að umturna landamærum ríkja. Í framhaldi var hafin vinna að gerð varanlegs friðar í álfunni. Samkomulag náðist loks í Helsinki 1976 og annað við sameiningu Þýskalands 1991. Meginniðurstaðan var að ekki mætti breyta landamærum í Evrópu nema með samþykki allra hlutaðeigandi þjóða. Undir þetta skrifuðu Sovétríkin og síðar Rússland. Árið 1992 gerðu Úkraína og Rússland sérstakt samkomulag, þar sem það síðarnefnda viðurkenndi þáverandi landamæri Úkraínu og ríkið sem frjálst og fullvalda. Innlimun héraðs í Georgíu í Rússland var mótmælt en litlar refsiráðstafanir ákveðnar. Þegar Rússar svo færa sig upp á skaftið og innlima Krím í andstöðu við stjórn Úkraínu og eftir einhliða atkvæðagreiðslu undir vopnaógn, er það friðrof og skýrt brot á því samkomulagi sem tryggja átti frið í Evrópu.Viðbrögð við yfirgangi Þegar rússneskir aðskilnaðarsinnar tóku svo að herja í austurhluta Úkraínu með dyggri aðstoð Rússa, átti öllum að vera ljóst hvert Pútínrússland stefndi. Vopnaskak Rússa gagnvart Eystrasaltsríkjunum, Póllandi og fleiri þjóðum, skaut litlum ríkjum í nálægð við Rússland miklum skelk í bringu. Þau óttuðust aðskilnaðarbrölt stutt af Rússum. Þau kröfðust þess að ESB og BNA svöruðu, bæði með hernaðarstyrk og refsiaðgerðum. Þessu var í fyrstu seinlega tekið einkum af stóru löndunum í ESB. Reyna skyldi samningaleiðina til þrautar. Þrátt fyrir óteljandi fundi varð Rússum ekki haggað. Ákveðið var þá að setja bann við vopnasölu, frystingu á innistæðum nokkurra Kremlverja og takmarkanir á fjármálaviðskipti margra rússneskra banka og fyrirtækja. Rússar svöruðu með innflutningsbanni á matvæli. Rússland er ekki lýðræðisríki og hefur aldrei verið. Það er orþódox valdbeitingarríki. Viðskiptahindranirnar eru aðvörun. Þær sýna samstöðu með litlu ríkjunum ekki hvað síst við Eystrasalt andspænis yfirgangi og vopnaskaki. Þátttaka Íslendinga er yfirlýsing um samstöðu á sambærilegan hátt og Jón Baldvin gerði 1992. Enginn er eyland, sagði írski klerkurinn John Donne, öll erum við hluti stærra meginlands.Háskaleg einangrun En við gerum þetta jafnframt fyrir okkur sjálf. Við viljum ekki standa ein ef okkur skyldi verða ógnað. Við fylgdum vinaþjóðum okkar í verki. En það undarlega gerðist að þegar svo Rússar svöruðu með innflutningsbanni á sjávarfang, þá var eins og hugarheimur margra umturnaðist. Viðbrögð lýðskrumara (pópúlista) allra flokka komu ekki á óvart. Í fjölmiðlum fór fram kostuleg umræða um hvort horfið skyldi frá samstöðu með vinaþjóðum af því að við gátum ekki lengur selt makríl til Rússlands. Sjóndeildarhringurinn náði ekki út fyrir rönd grautardisksins. Á nokkrum árum hefur þjóðernishlöðnum áburðarkerrum skammsýnna sérhagsmuna tekist að rugla dómgreind hluta þjóðarinnar alvarlega. Menn ýmist harma að við skyldum hafa slegist í för með vestrænum vinaþjóðum eða vilja ganga svo langt að afturkalla stuðning okkar. Hvílík reisn, hvílík staðfesta, hvílík sjálfsvirðing! Jafnvel formaður Sjálfstæðisflokksins lét að því liggja að við hefðum í upphafi átt að íhuga betur stuðning okkar. Svo bregðast krosstré sem önnur tré. Samhliða þessu kemur í ljós önnur og ekki síður alvarleg hlið þessa máls sem er skaddað og klúðrað samband okkar við ESB, mikilvægasta viðskiptabandalag okkar. Það sýnir hve sú utanríkisstefna sem byggir á hatursandstöðu við ESB er háskaleg til lengdar. Hún hornsetur hagsmuni þjóðarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Olíumjólk Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Leikskólagjöld í Kópavogi þau hæstu á landinu Örn Arnarson skrifar Skoðun Pólitískur gúmmítékki Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Morðæðið á Gaza - Vitfirringin má ekki eyðileggja mennskuna Jón Baldvin Hannesson skrifar Sjá meira
Ísland er smáríki. Ef tekið er mið af íbúafjölda erum við örþjóð. Menningarlega, stjórnmálalega og sögulega erum við hluti þeirrar vestrænu samfélagstilraunar sem enn stendur yfir. Frelsi einstaklingsins,mannréttindi, réttarríki og lýðræði eru meginstoðir vestræns samfélags. Ekkert af fyrrnefndum gildum er sjálfgefið. Að baki þessa samfélagsforms liggur aldalöng hörð og blóðug barátta þjóða V-Evrópu og síðar N-Ameríku. Fórnir þessara þjóða fyrir réttlátara og frjálsara samfélagi voru miklar. Þær má víða sjá í kirkjugörðum beggja vegna Atlantshafsins. Þegar Íslendingar loksins hristu af sér aldalanga fjötra kúgunar, stöðnunar og doða, þá var það ekki hvað síst að þakka frelsishreyfingum úti í Evrópu. Þaðan komu þeir straumar sem við nýttum og leiddu til fullveldis og frelsis. Fórnir Evrópu voru okkar fengur. Þessi stöðuga barátta hefur síðan haldið áfram gegnum seinni heimsstyrjöldina þar sem tugir milljóna létu lífið, og síðan í varðstöðu kalda stríðsins. Samfélög okkar eru eftirsóknarverð. Nánast allir þeir sem nú flýja lönd sín stefna ótrauðir til landa ESB eða BNA. Hvorki Kína né Rússland eru áfangastaðir þeirra.Friðarsáttmálar Evrópu Evrópa lá í rústum eftir seinni heimsstyrjöldina. Búið var að umturna landamærum ríkja. Í framhaldi var hafin vinna að gerð varanlegs friðar í álfunni. Samkomulag náðist loks í Helsinki 1976 og annað við sameiningu Þýskalands 1991. Meginniðurstaðan var að ekki mætti breyta landamærum í Evrópu nema með samþykki allra hlutaðeigandi þjóða. Undir þetta skrifuðu Sovétríkin og síðar Rússland. Árið 1992 gerðu Úkraína og Rússland sérstakt samkomulag, þar sem það síðarnefnda viðurkenndi þáverandi landamæri Úkraínu og ríkið sem frjálst og fullvalda. Innlimun héraðs í Georgíu í Rússland var mótmælt en litlar refsiráðstafanir ákveðnar. Þegar Rússar svo færa sig upp á skaftið og innlima Krím í andstöðu við stjórn Úkraínu og eftir einhliða atkvæðagreiðslu undir vopnaógn, er það friðrof og skýrt brot á því samkomulagi sem tryggja átti frið í Evrópu.Viðbrögð við yfirgangi Þegar rússneskir aðskilnaðarsinnar tóku svo að herja í austurhluta Úkraínu með dyggri aðstoð Rússa, átti öllum að vera ljóst hvert Pútínrússland stefndi. Vopnaskak Rússa gagnvart Eystrasaltsríkjunum, Póllandi og fleiri þjóðum, skaut litlum ríkjum í nálægð við Rússland miklum skelk í bringu. Þau óttuðust aðskilnaðarbrölt stutt af Rússum. Þau kröfðust þess að ESB og BNA svöruðu, bæði með hernaðarstyrk og refsiaðgerðum. Þessu var í fyrstu seinlega tekið einkum af stóru löndunum í ESB. Reyna skyldi samningaleiðina til þrautar. Þrátt fyrir óteljandi fundi varð Rússum ekki haggað. Ákveðið var þá að setja bann við vopnasölu, frystingu á innistæðum nokkurra Kremlverja og takmarkanir á fjármálaviðskipti margra rússneskra banka og fyrirtækja. Rússar svöruðu með innflutningsbanni á matvæli. Rússland er ekki lýðræðisríki og hefur aldrei verið. Það er orþódox valdbeitingarríki. Viðskiptahindranirnar eru aðvörun. Þær sýna samstöðu með litlu ríkjunum ekki hvað síst við Eystrasalt andspænis yfirgangi og vopnaskaki. Þátttaka Íslendinga er yfirlýsing um samstöðu á sambærilegan hátt og Jón Baldvin gerði 1992. Enginn er eyland, sagði írski klerkurinn John Donne, öll erum við hluti stærra meginlands.Háskaleg einangrun En við gerum þetta jafnframt fyrir okkur sjálf. Við viljum ekki standa ein ef okkur skyldi verða ógnað. Við fylgdum vinaþjóðum okkar í verki. En það undarlega gerðist að þegar svo Rússar svöruðu með innflutningsbanni á sjávarfang, þá var eins og hugarheimur margra umturnaðist. Viðbrögð lýðskrumara (pópúlista) allra flokka komu ekki á óvart. Í fjölmiðlum fór fram kostuleg umræða um hvort horfið skyldi frá samstöðu með vinaþjóðum af því að við gátum ekki lengur selt makríl til Rússlands. Sjóndeildarhringurinn náði ekki út fyrir rönd grautardisksins. Á nokkrum árum hefur þjóðernishlöðnum áburðarkerrum skammsýnna sérhagsmuna tekist að rugla dómgreind hluta þjóðarinnar alvarlega. Menn ýmist harma að við skyldum hafa slegist í för með vestrænum vinaþjóðum eða vilja ganga svo langt að afturkalla stuðning okkar. Hvílík reisn, hvílík staðfesta, hvílík sjálfsvirðing! Jafnvel formaður Sjálfstæðisflokksins lét að því liggja að við hefðum í upphafi átt að íhuga betur stuðning okkar. Svo bregðast krosstré sem önnur tré. Samhliða þessu kemur í ljós önnur og ekki síður alvarleg hlið þessa máls sem er skaddað og klúðrað samband okkar við ESB, mikilvægasta viðskiptabandalag okkar. Það sýnir hve sú utanríkisstefna sem byggir á hatursandstöðu við ESB er háskaleg til lengdar. Hún hornsetur hagsmuni þjóðarinnar.
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar