Höftin stærsta ógnin við stöðugleika hér á landi Samúel Karl Ólason skrifar 8. júlí 2014 10:01 Þorsteienn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins. Vísir/GVA „Fjármagnshöftin eru stærsta ógnin við efnahagslegan stöðugleika hér á landi. Afnám þeirra er því nauðsynleg forsenda heilbrigðs og stöðugs efnahagslífs og batnandi lífskjara hér á landi.“ Þetta skrifar Þorsteinn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, í grein sem birtist í Fréttablaðinu í morgun undir heitinu: Fjármagnshöftin - vernd eða vá?. Hann segir að mikið hafi verið rætt um áhættu sem felist í afnámi hafta, en minna um óhjákvæmileg skaðleg áhrif haftanna á fjármagnskerfið til lengri tíma. „Allar líkur eru á að höftin auki mjög innlenda þenslu og valdi umtalsverðum verðbólguþrýstingi á næstu árum. Þá er ótalinn kostnaður hagkerfisins vegna glataðra fjárfestingartækifæra, minni nýliðunar fyrirtækja og brotthvarfs einhverra þeirra úr landi vegna óviðunandi rekstrarskilyrða innan hafta.“Ekki einfalt verkefni, en mikilvægt Segir hann afnám fjármagnshafta vera mikilvægasta verkefnið sem íslensk stjórnvöld standa frammi fyrir. Það sé ekki einfalt og afnámi haft muni fylgja óvissa og þá sérstaklega hvað varði þróun gengis krónunnar og verðlags. „Það auðveldar hins vegar verkið að aðstæður til afnáms þeirra eru eins hagstæðar og kostur er á. Efnahagslífið er í ágætu jafnvægi, verðbólga lág, hagvöxtur tekinn að aukast á nýjan leik og traust á íslenska hagkerfinu fer vaxandi,“ segir Þorsteinn. „Verkefnið er ekki einfalt og afnámi hafta mun óhjákvæmilega fylgja óviss, sér í lagi hvað varðar þróun gengis og verðlags.“ Þorsteinn segir peningamagn í umferð og eignir lífeyrissjóða nær aldrei hafa verið meiri sem hlutfal af landsframleiðslu. „Þetta fjármagn er læst inni í fjármagnshöftum og getur einvörðungu leitað í innlenda fjárfestingarkosti. Nægum fjárfestingarkostum innanlands er ekki til að dreifa fyrir allt þetta fjármagn og það mun þrýsta eignaverði upp á komandi misserum.“ Líklegt er að því muni fylgja bólumyndun á eignamörkuðum á komandi árum og ofþennsla. Í kjölfarið fylgir aukin verðbólga, gengisfall og efnahagskreppa.Hraðari þróun en áður Þá segir Þorsteinn að framtíðarlífeyrir þjóðarinnar hvíli á þeirri forsendu að lífeyrissjóðir geti ávaxtað fé með að lágmarki 3,5 prósenta raunávöxtun til lengri tíma. „Innan fjármagnshafta er slík ávöxtunarforsenda ekki raunhæf og aðeins tímaspursmál hvenær lífeyrissjóðir þurfa að bregðast við með skerðingu lífeyrisréttinda, sjái ekki fyrir endann á fjármagnshöftum.“ Þorsteinn segir ofþennslu allt of vel þekkt fyrirbæri í íslensku efnahagslífi og því miður hafi efnahagsstjórn jafnan verið slök í góðæri. Nú muni þróunin líklega vera hraðari en áður vegna þess mikla fjármagns sem er læst hér inni. „Lykilforsenda þess að hægt verði að koma í veg fyrir ofhitnun hagkerfisins er hratt afnám fjármagnshafta. Efnahagsleg áhætta afnáms hafta er mun minni en hættan sem fylgir enn einni rússíbanareið íslensks efnahagslífs með kunnuglegri kollsteypu í lok ferðar.“ Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent Fleiri fréttir Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Spá því að stýrivextir haldist óbreyttir Bein útsending: Ársfundur SFS – Best í heimi? Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Grindvíkingar borgi allt að þriðjungi hærri leigu en aðrir Guðný og Sigurður Helgi til SI Tekur við stöðu sviðsstjóra Netöryggismiðstöðvar Íslands Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Sjá meira
„Fjármagnshöftin eru stærsta ógnin við efnahagslegan stöðugleika hér á landi. Afnám þeirra er því nauðsynleg forsenda heilbrigðs og stöðugs efnahagslífs og batnandi lífskjara hér á landi.“ Þetta skrifar Þorsteinn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, í grein sem birtist í Fréttablaðinu í morgun undir heitinu: Fjármagnshöftin - vernd eða vá?. Hann segir að mikið hafi verið rætt um áhættu sem felist í afnámi hafta, en minna um óhjákvæmileg skaðleg áhrif haftanna á fjármagnskerfið til lengri tíma. „Allar líkur eru á að höftin auki mjög innlenda þenslu og valdi umtalsverðum verðbólguþrýstingi á næstu árum. Þá er ótalinn kostnaður hagkerfisins vegna glataðra fjárfestingartækifæra, minni nýliðunar fyrirtækja og brotthvarfs einhverra þeirra úr landi vegna óviðunandi rekstrarskilyrða innan hafta.“Ekki einfalt verkefni, en mikilvægt Segir hann afnám fjármagnshafta vera mikilvægasta verkefnið sem íslensk stjórnvöld standa frammi fyrir. Það sé ekki einfalt og afnámi haft muni fylgja óvissa og þá sérstaklega hvað varði þróun gengis krónunnar og verðlags. „Það auðveldar hins vegar verkið að aðstæður til afnáms þeirra eru eins hagstæðar og kostur er á. Efnahagslífið er í ágætu jafnvægi, verðbólga lág, hagvöxtur tekinn að aukast á nýjan leik og traust á íslenska hagkerfinu fer vaxandi,“ segir Þorsteinn. „Verkefnið er ekki einfalt og afnámi hafta mun óhjákvæmilega fylgja óviss, sér í lagi hvað varðar þróun gengis og verðlags.“ Þorsteinn segir peningamagn í umferð og eignir lífeyrissjóða nær aldrei hafa verið meiri sem hlutfal af landsframleiðslu. „Þetta fjármagn er læst inni í fjármagnshöftum og getur einvörðungu leitað í innlenda fjárfestingarkosti. Nægum fjárfestingarkostum innanlands er ekki til að dreifa fyrir allt þetta fjármagn og það mun þrýsta eignaverði upp á komandi misserum.“ Líklegt er að því muni fylgja bólumyndun á eignamörkuðum á komandi árum og ofþennsla. Í kjölfarið fylgir aukin verðbólga, gengisfall og efnahagskreppa.Hraðari þróun en áður Þá segir Þorsteinn að framtíðarlífeyrir þjóðarinnar hvíli á þeirri forsendu að lífeyrissjóðir geti ávaxtað fé með að lágmarki 3,5 prósenta raunávöxtun til lengri tíma. „Innan fjármagnshafta er slík ávöxtunarforsenda ekki raunhæf og aðeins tímaspursmál hvenær lífeyrissjóðir þurfa að bregðast við með skerðingu lífeyrisréttinda, sjái ekki fyrir endann á fjármagnshöftum.“ Þorsteinn segir ofþennslu allt of vel þekkt fyrirbæri í íslensku efnahagslífi og því miður hafi efnahagsstjórn jafnan verið slök í góðæri. Nú muni þróunin líklega vera hraðari en áður vegna þess mikla fjármagns sem er læst hér inni. „Lykilforsenda þess að hægt verði að koma í veg fyrir ofhitnun hagkerfisins er hratt afnám fjármagnshafta. Efnahagsleg áhætta afnáms hafta er mun minni en hættan sem fylgir enn einni rússíbanareið íslensks efnahagslífs með kunnuglegri kollsteypu í lok ferðar.“
Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent Fleiri fréttir Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Spá því að stýrivextir haldist óbreyttir Bein útsending: Ársfundur SFS – Best í heimi? Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Grindvíkingar borgi allt að þriðjungi hærri leigu en aðrir Guðný og Sigurður Helgi til SI Tekur við stöðu sviðsstjóra Netöryggismiðstöðvar Íslands Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Sjá meira