Evrópska efnahagssvæðið mikilvægara en nokkru sinni fyrr Helga Jónsdóttir skrifar 1. mars 2014 06:00 Slæm tíðindi birtast Íslandi í frammistöðumati Eftirlitsstofnunar EFTA (ESA) á innleiðingu tilskipana og reglugerða á Evrópska efnahagssvæðinu. Ísland er nú langaftast af öllum EES-ríkjunum; þremur EFTA-ríkjum og 28 ESB-ríkjum. Mikilvægt er að ríki innri markaðarins innleiði réttargerðir á svipuðum tíma því að samræmt regluverk er forsenda þess að fólk geti notið sömu réttinda, t.d. í félagslegu tilliti, eða fyrirtæki búið við sömu rekstrarskilyrði og eftirlit. ESA hefur eftirlit með því að skuldbindingar samkvæmt EES-samningnum séu efndar. Eftirlitið lýtur að því hvenær og hvernig EES-reglur eru innleiddar og hvernig þeim er framfylgt af stjórnvöldum. EES-samningurinn tók gildi árið 1994 og fól í sér heimsins stærsta fríverslunarsvæði. Í honum er kveðið á um fjórfrelsið; frjáls viðskipti með vöru og þjónustu og óhindraðan flutning fólks og fjármagns. EFTA-ríkjunum er veitt aðild að sameiginlegu markaðssvæði ESB. Það fylgir að breytingar á löggjöf ESB á gildissviðum EES-samningsins taka til alls svæðisins. Þannig eru EFTA-ríkin skuldbundin til að innleiða slíkar breytingar í landsrétt hjá sér. Sérstök sameiginleg nefnd fulltrúa EFTA-ríkjanna og framkvæmdastjórnar ESB ber ábyrgð á að taka nýjar gerðir inn í EES-samninginn. Þegar ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar liggur fyrir ber EFTA-ríkjunum skylda til að innleiða samþykktar gerðir í landsrétt.Skyldan á stjórnvöldum Skyldan til að innleiða gerðir tímanlega hvílir á stjórnvöldum hvers ríkis. Það er ekki valkvætt hvenær eða hvort það er gert heldur spurning um efndir á samningi. Réttindin samkvæmt honum felast í aðgangi að innri markaði Evrópusambandsins og skyldurnar í því að tryggja jafnræði og sambærilegar reglur á þeim markaði. Vinnuna sem í því felst verður að vinna hvort heldur það er hjá stjórnvöldum eða löggjafanum. Verðmæti EES-samningsins felast ekki aðeins í hindrunarlausum aðgangi að markaði fyrir langstærstan hluta útflutnings og innflutnings heldur jafnframt í aðild að rannsóknar- og þróunarverkefnum sem lagt hafa grunn að verkefnum fyrir margt af okkar best menntaða fólki. Þátttaka í menningar-, jafnréttis- og byggðaverkefnum hefur hvatt til nýrrar hugsunar og vinnubragða og flestir telja áhrifin á félagsleg réttindi og umhverfismál hafa verið afar jákvæð. Hvað sem mönnum kann að finnast um að innleiða löggjöf sem á uppruna í Evrópusamstarfi er litlum vafa undirorpið að í heildina hefur hún verið jákvæð fyrir samfélagið og leitt til þróunar atvinnugreina. Má þar sem dæmi nefna stóraukna verðmætasköpun í fiskútflutningi, ferðaþjónustu og flugrekstri.Traust er undirstaðan Þegar EES-samningurinn var gerður var mun meira jafnræði með ESB og EFTA en nú er. Þótt þáverandi EFTA-ríki, Austurríki, Finnland, Ísland, Sviss, Noregur og Svíþjóð, væru ekki fjölmenn voru þau efnahagslega öflug lýðræðisríki. Evrópusambandsríkin voru þá 12 talsins en eru nú 28. Austurríki, Finnland og Svíþjóð gengu úr EFTA og í ESB. Þrjú EFTA-ríkjanna; Ísland, Noregur og Liechtenstein eiga aðild að EES-samningnum, en Sviss stendur utan samningsins. EES-samningurinn opnar EFTA-ríkjunum margvíslega möguleika sem ólíklegt er að tækist að semja um nú. Vilji menn njóta ávinningsins af því að vera hluti af innri markaði ESB án aðildar að sambandinu er ekki um að ræða aðra kosti en EES-samninginn. Traust á að framkvæmd sé í samræmi við samninginn er undirstaða samstarfsins. EES-samningurinn er Íslendingum nú mikilvægari en nokkru sinni fyrr. Íslensk stjórnvöld þurfa að takast á við innleiðingarhallann sem nú er á EES-gerðum. Liechtenstein, 37 þúsund manna ríki með sáralitla stjórnsýslu, er dæmi um að með góðu skipulagi, bæði á undirbúningsstigi í Brussel og og framkvæmdastigi í Vaduz, er unnt að ná framúrskarandi árangri. Á Íslandi þarf að koma málum í betra horf. Ekki verður við það unað að ár eftir ár sé Ísland með lökustu frammistöðu allra ríkja á Evrópska efnahagssvæðinu. Það er til þess fallið að grafa undan trausti á landinu og þar með á samstarfinu sem Evrópska efnahagssvæðið byggist á. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Sjá meira
Slæm tíðindi birtast Íslandi í frammistöðumati Eftirlitsstofnunar EFTA (ESA) á innleiðingu tilskipana og reglugerða á Evrópska efnahagssvæðinu. Ísland er nú langaftast af öllum EES-ríkjunum; þremur EFTA-ríkjum og 28 ESB-ríkjum. Mikilvægt er að ríki innri markaðarins innleiði réttargerðir á svipuðum tíma því að samræmt regluverk er forsenda þess að fólk geti notið sömu réttinda, t.d. í félagslegu tilliti, eða fyrirtæki búið við sömu rekstrarskilyrði og eftirlit. ESA hefur eftirlit með því að skuldbindingar samkvæmt EES-samningnum séu efndar. Eftirlitið lýtur að því hvenær og hvernig EES-reglur eru innleiddar og hvernig þeim er framfylgt af stjórnvöldum. EES-samningurinn tók gildi árið 1994 og fól í sér heimsins stærsta fríverslunarsvæði. Í honum er kveðið á um fjórfrelsið; frjáls viðskipti með vöru og þjónustu og óhindraðan flutning fólks og fjármagns. EFTA-ríkjunum er veitt aðild að sameiginlegu markaðssvæði ESB. Það fylgir að breytingar á löggjöf ESB á gildissviðum EES-samningsins taka til alls svæðisins. Þannig eru EFTA-ríkin skuldbundin til að innleiða slíkar breytingar í landsrétt hjá sér. Sérstök sameiginleg nefnd fulltrúa EFTA-ríkjanna og framkvæmdastjórnar ESB ber ábyrgð á að taka nýjar gerðir inn í EES-samninginn. Þegar ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar liggur fyrir ber EFTA-ríkjunum skylda til að innleiða samþykktar gerðir í landsrétt.Skyldan á stjórnvöldum Skyldan til að innleiða gerðir tímanlega hvílir á stjórnvöldum hvers ríkis. Það er ekki valkvætt hvenær eða hvort það er gert heldur spurning um efndir á samningi. Réttindin samkvæmt honum felast í aðgangi að innri markaði Evrópusambandsins og skyldurnar í því að tryggja jafnræði og sambærilegar reglur á þeim markaði. Vinnuna sem í því felst verður að vinna hvort heldur það er hjá stjórnvöldum eða löggjafanum. Verðmæti EES-samningsins felast ekki aðeins í hindrunarlausum aðgangi að markaði fyrir langstærstan hluta útflutnings og innflutnings heldur jafnframt í aðild að rannsóknar- og þróunarverkefnum sem lagt hafa grunn að verkefnum fyrir margt af okkar best menntaða fólki. Þátttaka í menningar-, jafnréttis- og byggðaverkefnum hefur hvatt til nýrrar hugsunar og vinnubragða og flestir telja áhrifin á félagsleg réttindi og umhverfismál hafa verið afar jákvæð. Hvað sem mönnum kann að finnast um að innleiða löggjöf sem á uppruna í Evrópusamstarfi er litlum vafa undirorpið að í heildina hefur hún verið jákvæð fyrir samfélagið og leitt til þróunar atvinnugreina. Má þar sem dæmi nefna stóraukna verðmætasköpun í fiskútflutningi, ferðaþjónustu og flugrekstri.Traust er undirstaðan Þegar EES-samningurinn var gerður var mun meira jafnræði með ESB og EFTA en nú er. Þótt þáverandi EFTA-ríki, Austurríki, Finnland, Ísland, Sviss, Noregur og Svíþjóð, væru ekki fjölmenn voru þau efnahagslega öflug lýðræðisríki. Evrópusambandsríkin voru þá 12 talsins en eru nú 28. Austurríki, Finnland og Svíþjóð gengu úr EFTA og í ESB. Þrjú EFTA-ríkjanna; Ísland, Noregur og Liechtenstein eiga aðild að EES-samningnum, en Sviss stendur utan samningsins. EES-samningurinn opnar EFTA-ríkjunum margvíslega möguleika sem ólíklegt er að tækist að semja um nú. Vilji menn njóta ávinningsins af því að vera hluti af innri markaði ESB án aðildar að sambandinu er ekki um að ræða aðra kosti en EES-samninginn. Traust á að framkvæmd sé í samræmi við samninginn er undirstaða samstarfsins. EES-samningurinn er Íslendingum nú mikilvægari en nokkru sinni fyrr. Íslensk stjórnvöld þurfa að takast á við innleiðingarhallann sem nú er á EES-gerðum. Liechtenstein, 37 þúsund manna ríki með sáralitla stjórnsýslu, er dæmi um að með góðu skipulagi, bæði á undirbúningsstigi í Brussel og og framkvæmdastigi í Vaduz, er unnt að ná framúrskarandi árangri. Á Íslandi þarf að koma málum í betra horf. Ekki verður við það unað að ár eftir ár sé Ísland með lökustu frammistöðu allra ríkja á Evrópska efnahagssvæðinu. Það er til þess fallið að grafa undan trausti á landinu og þar með á samstarfinu sem Evrópska efnahagssvæðið byggist á.
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar