Tap eða sigur? Ólína Þorvarðardóttir skrifar 10. maí 2013 07:00 Mótlæti getur verið dulbúin gæfa ef réttir lærdómar eru dregnir af því sem úrskeiðis fór. Tapi má snúa í sigur með eindrægni og heiðarleika, sé litið í eigin barm, veikleikarnir viðurkenndir og mistök bætt. Samfylkingin tapaði í nýafstöðnum kosningum nærri 2/3 hluta kjörfylgis síns frá árinu 2009. Sé litið til fylgiskannana undanfarin fjögur ár, má lengst af sjá eðlilega fylgisrýrnun flokks í erfiðum stjórnvaldsaðgerðum. Nálægt þriðjungur kjörfylgis var kominn á hreyfingu um mitt kjörtímabil, en von var um einhverja endurheimt á lokasprettinum. Það hefði verið eðlilegt. Þess í stað hrundi fylgið um annan þriðjung á síðustu vikum fyrir kosningar. Flokkurinn uppskar um 13% atkvæða, einungis hálfu ári eftir að Þjóðarpúls Gallups mældi fylgið í 22,5% (nóv. 2012). Nýleg greining á ástæðum þess að kjósendur hurfu frá Samfylkingunni sýnir að það var einkum óánægja með ?frammistöðu? flokksins í stefnumálum hans sem orsakaði fylgistapið undir það síðasta. Það er nöpur niðurstaða í ljósi þess árangurs sem náðist við endurreisn efnahagslífsins undanfarin fjögur ár. Fyrir atbeina stjórnarflokkanna sluppu Íslendingar svo vel frá hruninu að þeir virðast hafa gleymt því hvað við blasti þegar björgunarstarfið hófst. Í því óminni hefur þjóðin nú kosið yfir sig sömu flokkana og ollu hruninu 2008, og þar með hafnað efnahagsstefnunni sem bjargaði þjóðarbúinu frá þroti og lagði grunn að áframhaldandi uppbyggingu. Vera kann að ríkisstjórnin hafi færst of mikið í fang og á einhverjum sviðum skort yfirsýn eða stefnufestu. Tíð ráðherraskipti spilltu fyrir samlyndi á stjórnarheimilinu. Misráðnar ákvarðanir einstaka ráðherra, jafnvel mistök í embættisfærslu, grófu undan tiltrú almennings. Skuldamál heimilanna voru ekki tekin nægilega föstum tökum í upphafi þrátt fyrir fjölda ráðstafana. Ítrekað kastaðist í kekki milli ríkisstjórnarinnar og verkalýðshreyfingarinnar. Hagsmunaaðilar efndu til harðra átaka um veiðileyfagjald, breytingar á fiskveiðistjórnun og stjórnarskrána. Sá atgangur var háður á mörgum vígstöðvum samtímis og laskaði bæði menn og málefni. Grimm og hávær stjórnarandstaða hafði líka áhrif og spillti mjög ásýnd þingsins. Örlagaríkar vikur Örlagaríkastar urðu þó lokavikur þingsins, einkum þrennt: 1) Óvænt dómsniðurstaða Icesave-málsins þeytti Framsóknarflokknum á óverðskuldað flug en gróf undan trúverðugleika beggja stjórnarflokkanna. 2) Sú ákvörðun að setja ESB-viðræðurnar á ís fram yfir kosningar olli fylgismönnum Samfylkingarinnar sárum vonbrigðum og gróf undan trausti á heilindum stjórnarsamstarfsins. 3) Forystumenn stjórnarflokkanna gáfust upp við að ná fram þeim tveimur málum sem hæst hafði borið misserin á undan, þ.e. nýrri stjórnarskrá og breytingum á fiskveiðistjórnun sem svo margir bundu vonir við að myndu ná fram að ganga. Þegar þrjú mikilvæg stefnumál höfðu verið yfirgefin á örlagastundu brast eitthvað. Ný framboð urðu til um hin sömu mál með Samfylkingarfólki í lykilhlutverki. Sú ákvörðun nýs formanns Samfylkingarinnar að þvo hendur sínar af fortíðinni, skilja sig frá hinni ?óvinsælu ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur? til þess að skapa sér og flokknum nýja ásýnd varð heldur ekki happadrjúg. Þar rofnaði samheldnin sem fram að því hafði haldið flokknum á floti gegnum þykkt og þunnt. Við þetta má auðvitað bæta ýmsu sem úrskeiðis fór í sjálfri kosningabaráttunni. Það var t.d. vandræðalegt og vanhugsað þegar sett var ofan í við viðurkenndan fræðimann fyrir vinsamlegar ábendingar um málefnaáherslur Samfylkingarinnar í skuldamálum. Nær hefði verið að taka þá gagnrýni til greina. Óánægja með ?frammistöðu? flokksins orsakaði fylgistapið í kosningunum ef marka má fylgisgreiningu. Yfir slíkum tíðindum er ekki nóg að bera sig vel – af þeim þarf að læra. Forysta Samfylkingarinnar og flokksmenn allir verða að horfast í augu við að flokkurinn þarfnast endurreisnar. Flokkurinn þarf að taka til í sínum ranni: Skerpa áherslur, endurstilla stefnumið og byggja sig upp að nýju sem trúverðugt stjórnmálaafl með erindi. Til að það megi takast þarf Samfylkingin að tengjast grasrótinni og koma á endurnýjuðu jarðsambandi út í samfélagið. Heppnist það, er aldrei að vita nema kosningatapið 2013 geti orðið viðspyrna til nýrrar sóknar og framtíðarsigra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir Mest lesið Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson Skoðun Skoðun Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar skrifar Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Sjá meira
Mótlæti getur verið dulbúin gæfa ef réttir lærdómar eru dregnir af því sem úrskeiðis fór. Tapi má snúa í sigur með eindrægni og heiðarleika, sé litið í eigin barm, veikleikarnir viðurkenndir og mistök bætt. Samfylkingin tapaði í nýafstöðnum kosningum nærri 2/3 hluta kjörfylgis síns frá árinu 2009. Sé litið til fylgiskannana undanfarin fjögur ár, má lengst af sjá eðlilega fylgisrýrnun flokks í erfiðum stjórnvaldsaðgerðum. Nálægt þriðjungur kjörfylgis var kominn á hreyfingu um mitt kjörtímabil, en von var um einhverja endurheimt á lokasprettinum. Það hefði verið eðlilegt. Þess í stað hrundi fylgið um annan þriðjung á síðustu vikum fyrir kosningar. Flokkurinn uppskar um 13% atkvæða, einungis hálfu ári eftir að Þjóðarpúls Gallups mældi fylgið í 22,5% (nóv. 2012). Nýleg greining á ástæðum þess að kjósendur hurfu frá Samfylkingunni sýnir að það var einkum óánægja með ?frammistöðu? flokksins í stefnumálum hans sem orsakaði fylgistapið undir það síðasta. Það er nöpur niðurstaða í ljósi þess árangurs sem náðist við endurreisn efnahagslífsins undanfarin fjögur ár. Fyrir atbeina stjórnarflokkanna sluppu Íslendingar svo vel frá hruninu að þeir virðast hafa gleymt því hvað við blasti þegar björgunarstarfið hófst. Í því óminni hefur þjóðin nú kosið yfir sig sömu flokkana og ollu hruninu 2008, og þar með hafnað efnahagsstefnunni sem bjargaði þjóðarbúinu frá þroti og lagði grunn að áframhaldandi uppbyggingu. Vera kann að ríkisstjórnin hafi færst of mikið í fang og á einhverjum sviðum skort yfirsýn eða stefnufestu. Tíð ráðherraskipti spilltu fyrir samlyndi á stjórnarheimilinu. Misráðnar ákvarðanir einstaka ráðherra, jafnvel mistök í embættisfærslu, grófu undan tiltrú almennings. Skuldamál heimilanna voru ekki tekin nægilega föstum tökum í upphafi þrátt fyrir fjölda ráðstafana. Ítrekað kastaðist í kekki milli ríkisstjórnarinnar og verkalýðshreyfingarinnar. Hagsmunaaðilar efndu til harðra átaka um veiðileyfagjald, breytingar á fiskveiðistjórnun og stjórnarskrána. Sá atgangur var háður á mörgum vígstöðvum samtímis og laskaði bæði menn og málefni. Grimm og hávær stjórnarandstaða hafði líka áhrif og spillti mjög ásýnd þingsins. Örlagaríkar vikur Örlagaríkastar urðu þó lokavikur þingsins, einkum þrennt: 1) Óvænt dómsniðurstaða Icesave-málsins þeytti Framsóknarflokknum á óverðskuldað flug en gróf undan trúverðugleika beggja stjórnarflokkanna. 2) Sú ákvörðun að setja ESB-viðræðurnar á ís fram yfir kosningar olli fylgismönnum Samfylkingarinnar sárum vonbrigðum og gróf undan trausti á heilindum stjórnarsamstarfsins. 3) Forystumenn stjórnarflokkanna gáfust upp við að ná fram þeim tveimur málum sem hæst hafði borið misserin á undan, þ.e. nýrri stjórnarskrá og breytingum á fiskveiðistjórnun sem svo margir bundu vonir við að myndu ná fram að ganga. Þegar þrjú mikilvæg stefnumál höfðu verið yfirgefin á örlagastundu brast eitthvað. Ný framboð urðu til um hin sömu mál með Samfylkingarfólki í lykilhlutverki. Sú ákvörðun nýs formanns Samfylkingarinnar að þvo hendur sínar af fortíðinni, skilja sig frá hinni ?óvinsælu ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur? til þess að skapa sér og flokknum nýja ásýnd varð heldur ekki happadrjúg. Þar rofnaði samheldnin sem fram að því hafði haldið flokknum á floti gegnum þykkt og þunnt. Við þetta má auðvitað bæta ýmsu sem úrskeiðis fór í sjálfri kosningabaráttunni. Það var t.d. vandræðalegt og vanhugsað þegar sett var ofan í við viðurkenndan fræðimann fyrir vinsamlegar ábendingar um málefnaáherslur Samfylkingarinnar í skuldamálum. Nær hefði verið að taka þá gagnrýni til greina. Óánægja með ?frammistöðu? flokksins orsakaði fylgistapið í kosningunum ef marka má fylgisgreiningu. Yfir slíkum tíðindum er ekki nóg að bera sig vel – af þeim þarf að læra. Forysta Samfylkingarinnar og flokksmenn allir verða að horfast í augu við að flokkurinn þarfnast endurreisnar. Flokkurinn þarf að taka til í sínum ranni: Skerpa áherslur, endurstilla stefnumið og byggja sig upp að nýju sem trúverðugt stjórnmálaafl með erindi. Til að það megi takast þarf Samfylkingin að tengjast grasrótinni og koma á endurnýjuðu jarðsambandi út í samfélagið. Heppnist það, er aldrei að vita nema kosningatapið 2013 geti orðið viðspyrna til nýrrar sóknar og framtíðarsigra.
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun