Skammdegisþunglyndi er mýta 31. desember 2006 07:30 Dimmasti tími ársins Skammdegisþunglyndi er bara mýta, kemur fram í nýrri evrópskri rannsókn. Skammdegisþunglyndi sem stafar af ljósskorti er bara mýta sem fundin var upp í Bandaríkjunum árið 1984, er niðurstaða tveggja vísindamanna frá Noregi og Ítalíu. Vidje Hansen, sálfræðiprófessor við háskólann í Tromsø, og Greta Brancaleoni, ítalskur kollegi hans, tóku sig saman og mældu skapsveiflur íbúa Tromsø og Ferrara á Ítalíu í nóvembermánuði. Fyrrnefndi bærinn er á 69. breiddargráðu en sá síðarnefndi á 44. breiddargráðu svo munurinn á birtunni þar á veturna er mikill og var nóvember valinn því samkvæmt skoðanakönnunum telja bæði Norðmenn og Ítalir hann vera erfiðasta mánuðinn. „Við uppgötvuðum að skap- og hegðunarsveiflur tengdust veðrinu almennt en ekki skorti á dagsbirtu. Þar fyrir utan uppgötvuðum við að Ítölunum fannst nóvember enn erfiðari en okkur Norðmönnum, en þegar komið er fram í desember, sem er virkilega dimmur, sögðu bæði Ítalar og Norðmenn að þeim líkaði sá mánuður vel. Þetta sýnir að það hriktir í stoðum fyrirbærisins skammdegisþunglyndi,“ sagði Hansen í samtali við fréttamenn norska blaðsins Aftenposten. Árið 1984 stungu bandarískir vísindamenn upp á því að vetrarþunglyndi stafaði af skorti á dagsljósi, en því lengra norður sem farið er á hnettinum þeim mun fleiri þjást af þessu árstíðabundna þunglyndi. En Hansen telur veðrið hafa meira með dapurleika og orkuleysi á veturna að gera heldur en ljósið, einkum vegna þess að mörgum Tromsø-búum finnst maí vera einn versti mánuðurinn. „Þetta segir mér að væntingar breyta öllu um það hvernig fólk upplifir veður. Í Norður-Noregi er maður óánægðari með slæmt sumar en slæman vetur,“ sagði Hansen. Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Fleiri fréttir Fjöldi loftárása á orkuver víðsvegar um Úkraínu Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn „Við búum í fasísku ríki“ Segjast hafa skotið á flugmóðurskip eftir loftárásir Þarf að greiða fyrrverandi 137 milljarða í kjölfar framhjáhalds Ólíklegt að Trump fari í fangelsi Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Bakhjarlar Úkraínu leyfa árásir í Rússlandi Heimilar notkun vopna frá Bandaríkjunum á rússneska grund Trump sakfelldur fyrir skjalafals í þagnargreiðslumáli Veita katalónskum aðskilnaðarsinnum sakaruppgjöf Stígur ekki til hliðar vegna umdeildra fána Gæsir og steggir að buga bæjaryfirvöld sem banna nekt og typpabúninga Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Ísraelsmenn taka yfir landamærin að Egyptalandi Flugvélin féll um 54 metra á fimm sekúndum Kviðdómendur leggjast undir feld í dag Gefa Úkraínumönnum eftirlitsflugvélar Útnefna Biden rafrænt til að koma honum örugglega á kjörseðilinn Fær ekki að bjóða sig fram fyrir Verkamannaflokkinn Þingmeirihluti ANC í hættu í Suður-Afríku Íbúar varaðir við rusl- og skítabelgjum frá Norður-Kóreu Segja árásir og aðgerðir Ísrael enn innan „rauðu línanna“ De Niro kallaði Trump skrímsli fyrir utan dómshúsið „Við höfum ekkert“ Ógiltu neitunarvald forseta til að koma fjölmiðlalögum í gegn Biðst afsökunar á ummælum um „faggaskap“ Yfir fimmtíu stig í hitabylgju í Pakistan Pólverjar víggirða landamærin í austri Forseti Perú kærður fyrir mútuþægni Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins Sjá meira
Skammdegisþunglyndi sem stafar af ljósskorti er bara mýta sem fundin var upp í Bandaríkjunum árið 1984, er niðurstaða tveggja vísindamanna frá Noregi og Ítalíu. Vidje Hansen, sálfræðiprófessor við háskólann í Tromsø, og Greta Brancaleoni, ítalskur kollegi hans, tóku sig saman og mældu skapsveiflur íbúa Tromsø og Ferrara á Ítalíu í nóvembermánuði. Fyrrnefndi bærinn er á 69. breiddargráðu en sá síðarnefndi á 44. breiddargráðu svo munurinn á birtunni þar á veturna er mikill og var nóvember valinn því samkvæmt skoðanakönnunum telja bæði Norðmenn og Ítalir hann vera erfiðasta mánuðinn. „Við uppgötvuðum að skap- og hegðunarsveiflur tengdust veðrinu almennt en ekki skorti á dagsbirtu. Þar fyrir utan uppgötvuðum við að Ítölunum fannst nóvember enn erfiðari en okkur Norðmönnum, en þegar komið er fram í desember, sem er virkilega dimmur, sögðu bæði Ítalar og Norðmenn að þeim líkaði sá mánuður vel. Þetta sýnir að það hriktir í stoðum fyrirbærisins skammdegisþunglyndi,“ sagði Hansen í samtali við fréttamenn norska blaðsins Aftenposten. Árið 1984 stungu bandarískir vísindamenn upp á því að vetrarþunglyndi stafaði af skorti á dagsljósi, en því lengra norður sem farið er á hnettinum þeim mun fleiri þjást af þessu árstíðabundna þunglyndi. En Hansen telur veðrið hafa meira með dapurleika og orkuleysi á veturna að gera heldur en ljósið, einkum vegna þess að mörgum Tromsø-búum finnst maí vera einn versti mánuðurinn. „Þetta segir mér að væntingar breyta öllu um það hvernig fólk upplifir veður. Í Norður-Noregi er maður óánægðari með slæmt sumar en slæman vetur,“ sagði Hansen.
Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Fleiri fréttir Fjöldi loftárása á orkuver víðsvegar um Úkraínu Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn „Við búum í fasísku ríki“ Segjast hafa skotið á flugmóðurskip eftir loftárásir Þarf að greiða fyrrverandi 137 milljarða í kjölfar framhjáhalds Ólíklegt að Trump fari í fangelsi Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Bakhjarlar Úkraínu leyfa árásir í Rússlandi Heimilar notkun vopna frá Bandaríkjunum á rússneska grund Trump sakfelldur fyrir skjalafals í þagnargreiðslumáli Veita katalónskum aðskilnaðarsinnum sakaruppgjöf Stígur ekki til hliðar vegna umdeildra fána Gæsir og steggir að buga bæjaryfirvöld sem banna nekt og typpabúninga Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Ísraelsmenn taka yfir landamærin að Egyptalandi Flugvélin féll um 54 metra á fimm sekúndum Kviðdómendur leggjast undir feld í dag Gefa Úkraínumönnum eftirlitsflugvélar Útnefna Biden rafrænt til að koma honum örugglega á kjörseðilinn Fær ekki að bjóða sig fram fyrir Verkamannaflokkinn Þingmeirihluti ANC í hættu í Suður-Afríku Íbúar varaðir við rusl- og skítabelgjum frá Norður-Kóreu Segja árásir og aðgerðir Ísrael enn innan „rauðu línanna“ De Niro kallaði Trump skrímsli fyrir utan dómshúsið „Við höfum ekkert“ Ógiltu neitunarvald forseta til að koma fjölmiðlalögum í gegn Biðst afsökunar á ummælum um „faggaskap“ Yfir fimmtíu stig í hitabylgju í Pakistan Pólverjar víggirða landamærin í austri Forseti Perú kærður fyrir mútuþægni Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins Sjá meira
Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins