Verðtrygging lána er séríslensk 7. apríl 2005 00:01 Verðtrygging - Sigurður T. Sigurðsson, fyrrv. formaður Hlífar. Verðtrygging lána er óeðlileg hvernig sem á hana er litið. Hún er séríslenskt fyrirbæri og eingöngu gerð til að tryggja hagsmuni fjármagnseigenda á kostnað almennings. Hún er stöðug ógnun við fjárhagslegt öryggi heimilanna í landinu, enda hafa þau í þúsundatali orðið gjaldþrota síðan Ólafslögin illræmdu voru samþykkt á Alþingi hinn 10. apríl 1979. Verðtrygging á almennum íbúðarlánum gerir þau að vondum kosti öllu launafólki, því allar þensluhvetjandi ákvarðanir stjórnvalda sem og fyrirtækja hafa bein áhrif til hækkunar og aukinnar greiðslubyrði lántakanda. Allt er vísutölutryggt eða frjálst til hækkunar nema naumt skömmtuð launin. Þetta kerfi minnir óneitanlega á gömlu Sovétríkin, að því undanskyldu að nú eru það fégráðug markaðsöfl sem ráða ferðinni, áður var það miðstýrð alræðisstjórn. Sem dæmi má taka fasteignaverð. Þegar það hækkar eins og það hefur gert undanfarið þá tekur verðtrygging lána stökk upp á við með þeim afleiðingum að bæði lánin og afborganir af þeim stórhækka. Þetta á einnig við þegar verð á grænmeti eða kaffi hækkar erlendis eða verð á olíu og bensíni hækkar vegna ólöglegs samráðs markaðsráðandi aðila svo sem olíufélaga. Hversu vitlaust sem það er þá hefur þetta allt áhrif til hækkunar á verðtryggingu lána og eykur stöðugt greiðslubyrði almennings af þeim. Þannig er almenningur látinn borga bæði löglegan og ólöglegan gróða, sem lánastofnanir, olíufélög, tryggingafélög og önnur markaðsráðandi fyrirtæki taka sér löglega eða ólöglega. Þetta gengur svo langt að fyrirtæki sem staðin eru að því að brjóta lög og féfletta almenning fá að halda sínum illa fengna gróða og stjórnendurnir þeirra sleppa til þess að halda iðju sinni áfram annars staðar. Það hefur ítrekað sýnt sig að verðtrygging lána er freistandi hvatning til lánastofnana og annara fjármagnseigenda til að viðhalda "hæfilega mikilli" þenslu og verðbólgu í efnahagslífinu, því þá fá þau meira í sinn hlut. Og svo mun verða á meðan leyft er að verðtryggja útlánin. Það dylst engum að mjög náið samráð um vexti er á milli banka og sparisjóða hérlendis, það sýnir hinn sáralitli munur sem er á vaxtatilboðum þeirra. Sumir bankar og sparisjóðir eru jafnvel með sérstaka sjóði sem notaðar eru til kaupa á íbúðum, sem síðan eru seldar almenningi á uppsprengdu verði með tilheyrandi veðum og verðtryggingu. Við skulum heldur ekki gleyma fasteignaheildsölum, sem kaupa og selja íbúðir með það eitt að markmiði að græða sem mest á þeim. Allt þetta eykur verðbólguna og hámarkar gróðann. Fyrir nokkrum áratugum voru menn sektaðir fyrir að stunda okurstarfsemi. Nú í dag eru þeir hins vegar verðlaunaðir og fá að halda eftir milljörðum króna sem þeir taka ófrjálsri hendi úr vasa almennings. Lægstu vextir á íbúðalánum á Íslandi eru 4,15%. Vaxtaupphæðin er venjulega auglýst með stórum stöfum. Síðan kemur með smærra letri að vextirnir séu verðtryggðir. Það dylst ekki að lánastofnanir vilja sem minnst á verðtrygginguna minnast og helst sleppa því að geta um hana. Í sumum dagblaðaauglýsingum er jafnvel ekkert getið um verðtryggingu eins og hún sé ekki til. Þessa dagana er verðbólga hér á landi um 4,8%, sem þýðir að raunvextir af húsnæðislánum eru um 9,0%. Þessi háa vaxtaprósenta eykur greiðslubyrðina án tillits til þess, hvort samsvarandi tekjuhækkun verði hjá lántakanda og skrumskælir allar viðmiðanir, t.d. það greiðslumat sem upphaflega var miðað við þegar lánið var tekið. Slæm reynsla almennings af verðtryggingu lána ætti að vera nægjanleg rök til þess að banna hana, ekki einungis á lánum til 20 ára, eins og Framsókn vill, heldur á öllum lánum til íbúðarkaupa. Gaman væri að forysta ASÍ tæki rögg á sig og segði okkur hinum frá því hvort hún mæli ennþá með verðtryggingu lána. Ef svo er viljum við fá að vita það. Hvað segir t.d. forseti Alþýðusambandsins ? Í Bandaríkjunum, Kanada og V-Evrópu, að Íslandi undanskyldu, eru útlán til almennings ekki verðtryggð. Auk þess eru vextir af íbúðalánum þar verulega lægri en hér, allt niður fyrir 3%, t.d í Danmörku eru þeir 4%. Á sama tíma eru raunvextir hjá okkur um 9%. Það er því engin furða þótt íslenskir bankar og sparisjóðir sýni hagnað upp á hundruði milljarða og geti þar að auki tekið þátt í fjárfestingum í öðrum löndum. Gauragangurinn og lætin í íslenskum fjárfestum erlendis eru svo mikil að fólk, bæði á meginlandi Evrópu og í Englandi gapir af undrun og spyr: Hvaðan fá Íslendingarnir alla þessa peninga? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson Skoðun Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Sjá meira
Verðtrygging - Sigurður T. Sigurðsson, fyrrv. formaður Hlífar. Verðtrygging lána er óeðlileg hvernig sem á hana er litið. Hún er séríslenskt fyrirbæri og eingöngu gerð til að tryggja hagsmuni fjármagnseigenda á kostnað almennings. Hún er stöðug ógnun við fjárhagslegt öryggi heimilanna í landinu, enda hafa þau í þúsundatali orðið gjaldþrota síðan Ólafslögin illræmdu voru samþykkt á Alþingi hinn 10. apríl 1979. Verðtrygging á almennum íbúðarlánum gerir þau að vondum kosti öllu launafólki, því allar þensluhvetjandi ákvarðanir stjórnvalda sem og fyrirtækja hafa bein áhrif til hækkunar og aukinnar greiðslubyrði lántakanda. Allt er vísutölutryggt eða frjálst til hækkunar nema naumt skömmtuð launin. Þetta kerfi minnir óneitanlega á gömlu Sovétríkin, að því undanskyldu að nú eru það fégráðug markaðsöfl sem ráða ferðinni, áður var það miðstýrð alræðisstjórn. Sem dæmi má taka fasteignaverð. Þegar það hækkar eins og það hefur gert undanfarið þá tekur verðtrygging lána stökk upp á við með þeim afleiðingum að bæði lánin og afborganir af þeim stórhækka. Þetta á einnig við þegar verð á grænmeti eða kaffi hækkar erlendis eða verð á olíu og bensíni hækkar vegna ólöglegs samráðs markaðsráðandi aðila svo sem olíufélaga. Hversu vitlaust sem það er þá hefur þetta allt áhrif til hækkunar á verðtryggingu lána og eykur stöðugt greiðslubyrði almennings af þeim. Þannig er almenningur látinn borga bæði löglegan og ólöglegan gróða, sem lánastofnanir, olíufélög, tryggingafélög og önnur markaðsráðandi fyrirtæki taka sér löglega eða ólöglega. Þetta gengur svo langt að fyrirtæki sem staðin eru að því að brjóta lög og féfletta almenning fá að halda sínum illa fengna gróða og stjórnendurnir þeirra sleppa til þess að halda iðju sinni áfram annars staðar. Það hefur ítrekað sýnt sig að verðtrygging lána er freistandi hvatning til lánastofnana og annara fjármagnseigenda til að viðhalda "hæfilega mikilli" þenslu og verðbólgu í efnahagslífinu, því þá fá þau meira í sinn hlut. Og svo mun verða á meðan leyft er að verðtryggja útlánin. Það dylst engum að mjög náið samráð um vexti er á milli banka og sparisjóða hérlendis, það sýnir hinn sáralitli munur sem er á vaxtatilboðum þeirra. Sumir bankar og sparisjóðir eru jafnvel með sérstaka sjóði sem notaðar eru til kaupa á íbúðum, sem síðan eru seldar almenningi á uppsprengdu verði með tilheyrandi veðum og verðtryggingu. Við skulum heldur ekki gleyma fasteignaheildsölum, sem kaupa og selja íbúðir með það eitt að markmiði að græða sem mest á þeim. Allt þetta eykur verðbólguna og hámarkar gróðann. Fyrir nokkrum áratugum voru menn sektaðir fyrir að stunda okurstarfsemi. Nú í dag eru þeir hins vegar verðlaunaðir og fá að halda eftir milljörðum króna sem þeir taka ófrjálsri hendi úr vasa almennings. Lægstu vextir á íbúðalánum á Íslandi eru 4,15%. Vaxtaupphæðin er venjulega auglýst með stórum stöfum. Síðan kemur með smærra letri að vextirnir séu verðtryggðir. Það dylst ekki að lánastofnanir vilja sem minnst á verðtrygginguna minnast og helst sleppa því að geta um hana. Í sumum dagblaðaauglýsingum er jafnvel ekkert getið um verðtryggingu eins og hún sé ekki til. Þessa dagana er verðbólga hér á landi um 4,8%, sem þýðir að raunvextir af húsnæðislánum eru um 9,0%. Þessi háa vaxtaprósenta eykur greiðslubyrðina án tillits til þess, hvort samsvarandi tekjuhækkun verði hjá lántakanda og skrumskælir allar viðmiðanir, t.d. það greiðslumat sem upphaflega var miðað við þegar lánið var tekið. Slæm reynsla almennings af verðtryggingu lána ætti að vera nægjanleg rök til þess að banna hana, ekki einungis á lánum til 20 ára, eins og Framsókn vill, heldur á öllum lánum til íbúðarkaupa. Gaman væri að forysta ASÍ tæki rögg á sig og segði okkur hinum frá því hvort hún mæli ennþá með verðtryggingu lána. Ef svo er viljum við fá að vita það. Hvað segir t.d. forseti Alþýðusambandsins ? Í Bandaríkjunum, Kanada og V-Evrópu, að Íslandi undanskyldu, eru útlán til almennings ekki verðtryggð. Auk þess eru vextir af íbúðalánum þar verulega lægri en hér, allt niður fyrir 3%, t.d í Danmörku eru þeir 4%. Á sama tíma eru raunvextir hjá okkur um 9%. Það er því engin furða þótt íslenskir bankar og sparisjóðir sýni hagnað upp á hundruði milljarða og geti þar að auki tekið þátt í fjárfestingum í öðrum löndum. Gauragangurinn og lætin í íslenskum fjárfestum erlendis eru svo mikil að fólk, bæði á meginlandi Evrópu og í Englandi gapir af undrun og spyr: Hvaðan fá Íslendingarnir alla þessa peninga?
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar