Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Aldís Þorbjörg Ólafsdóttir skrifar 1. október 2025 20:01 Aldís Þorbjörg Ólafsdóttir er sálfræðingur frá Háskóla Íslands og para- og kynlífsráðgjafi frá Michigan Háskóla. Lesendur geta sent spurningu til hennar í forminu hér fyrir neðan. Getty/Vísir Spurning barst frá 34 ára karlmanni: „Ég lærði nýlega orðið retroactive jealousy og tengi það við fortíð kærustunnar, sérstaklega eitt kvöld þegar hún stundaði hópkynlíf erlendis. Hún sagði mér frá þessu snemma í sambandinu, án smáatriða, en hausinn á mér ímyndar sér það á neikvæðan hátt. Stundum hefur þetta þau áhrif að ég vil ekki sofa hjá henni. Er eitthvað sem hægt er að gera?“ Afbrýðisemi er tilfinning sem við finnum flest fyrir á einhverjum tímapunkti. Hún getur verið óþægileg og jafnvel vakið upp skömm eða löngun til að forðast að ræða hana. En í grunninn er afbrýðisemi tilfinning eins og hver önnur. Hún gefur okkur vísbendingu um að eitthvað skipti okkur máli, að við þráum það sem aðrir eru að upplifa eða óttumst að við séum ekki nóg. Afturvirk afbrýðisemi (e. retroactive jealousy) snýr að hlutum úr fortíðinni. Það er ekki óalgengt að fólki finnist erfitt að heyra af kynlífsreynslu eða fyrri samböndum maka síns. En það sem er flókið við sögur úr fortíðinni er að heilinn okkar fyllir í eyðurnar þegar við vitum ekki öll smáatriðin. Oft fyllum við í eyðurnar með verstu mögulegu atburðarásinni eða því sem við óttumst mest. En á sama tíma er heldur ekki gott fyrir okkur að spyrja út í öll smáatriðin því þá förum við að tengja alls konar staði, hluti eða fólk við þessar aðstæður sem vekja upp afbrýðisemi eða minnimáttarkennd. Næstu skref sem gott væri að taka: Skoðaðu hvað býr að baki. Er óttinn sá að þú sért ekki að standa þig nógu vel? Er erfitt að maki þinn hafi upplifað eitthvað sem þú hefur ekki reynslu af? Langar þig að upplifa eitthvað svipað? Það er mikilvægt að geta rætt sína líðan við maka án þess að varpa skömm eða ásökunum á fyrri reynslu þeirra. Fylgstu með þinni líðan. Ef þessi afbrýðisemi fer dvínandi með tímanum og þú getur tjáð þína líðan og langanir við maka þinn þá er í raun ekki þörf á neinu inngripi. Sjá alla pistla Aldísar hér: Kynlífið með Aldísi Ef þessi afbrýðisemi breytist ekki með árunum, þú finnur fyrir mikilli vanlíðan eða þetta hefur veruleg áhrif á þitt samband getur verið að um sambandsþráhyggju sé að ræða. Sambandsþráhyggja er ein tegund af þráhyggju og árátturöskun (OCD). Ákveðið mynstur fylgir þessari röskun. Sambandsþráhyggja á sér ýmsar birtingarmyndir.Getty Hugsanir, ímyndir eða efasemdir um fyrri kynlífsreynslu maka koma ítrekað fram gegn þínum vilja og valda miklum kvíða. Þær geta leitt til þess að þú farir að sækja í alls konar áráttuhegðun eins og að fá endurtekna hughreystingu frá maka, skoða endurtekið samfélagsmiðla eða Snapmaps hjá þeim, spila ítrekað þína upplifun af ákveðnum atburðum í huganum, bera þig saman við fyrri bólfélaga þeirra o.s.frv. Í skamma stund getur komið léttir og þú færð tímabundna fullvissu. Síðan mæta þessar hugsanir aftur, þér finnst þú þurfa að bregðast við þeim á sama hátt og áður, og festist fyrir vikið enn frekar í þessum vítahring. Vítahring sem kallast þráhyggja og árátta. Mikilvægt er að vinna með sálfræðingi sem þekkir vel til þráhyggju og árátturöskunar til að komast út úr þessum vítahring. Ef þú tengir við þessa lýsingu, þá ert þú ekki ein/n/t og það er hægt að fá aðstoð. Gangi þér vel <3 Kynlíf Kynlífið með Aldísi Tengdar fréttir Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24 Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01 Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02 Mest lesið Svona er kynlífsþjónusta á Íslandi Lífið Dagur Sig genginn í það heilaga Lífið Tók tíu klukkustundir að komast í búninginn Lífið Spenna á rafíþróttaæfingu fyrir eldri borgara Lífið Kyngdi stoltinu og fjölmargir buðu fram nýra Lífið „Get ekki gengið óstudd og framundan er mikil endurhæfing“ Lífið Stjörnurnar á hrekkjavökunni: Louvre-þjófur og vampírur Lífið Atli Steinn fann ástina á ný Lífið Krakkatían: Dóra landkönnuður, Neyðarlínan og „borgin eilífa“ Lífið Tchéky Karyo látinn Lífið Fleiri fréttir Spenna á rafíþróttaæfingu fyrir eldri borgara Dagur Sig genginn í það heilaga Svona er kynlífsþjónusta á Íslandi Tók tíu klukkustundir að komast í búninginn Krakkatían: Dóra landkönnuður, Neyðarlínan og „borgin eilífa“ Kyngdi stoltinu og fjölmargir buðu fram nýra Tchéky Karyo látinn Stjörnurnar á hrekkjavökunni: Louvre-þjófur og vampírur Fréttatía vikunnar: Ríkislögreglustjóri, fellibylur og rasisti Láta forræðishyggju hinna fullorðnu ekki fipa sig Heillandi raðhús Evu Maríu og Trausta til sölu Nýr skemmti- og spjallþáttur á Sýn Fundin eftir sjö vikur á vergangi: „Takk hver sem þú ert“ Fresta hrekkjavöku til að tryggja öryggi lítilla skrímsla Stjörnurnar skinu skært á sögulegum sjónvarpsverðlaunum Atli Steinn fann ástina á ný „Síðasta flugtak“ Play í Gamla bíói Már Gunnars genginn út Verk Þórdísar Erlu munu prýða auglýsingaskilti borgarinnar Steingleymdi að taka niður sólgleraugun Hvenær má byrja að spila jólalög? Stílhrein og stílíseruð útsýnisíbúð við Heiðmörk Ískyggilega líkur ofurfyrirsætu: „Ég er með píku“ „Get ekki gengið óstudd og framundan er mikil endurhæfing“ Ótrúlegur bílskúr Hönnu Rúnar: „Hvar ertu?“ Lét flúra brúðkaupsdaginn á sig en gerði mistök Sviti, mjólk og hóstakast eftir að hafa manað hvor annan Yfir 170 góðgerðafélög hlutu styrk í áheitasöfnun Reykjavíkurmaraþons Sigurjón og Sóley gjörbreyttu eldhúsinu með einstakri útkomu „Alvöru“ jólasveinn gisti á Hótel Rangá Sjá meira
„Ég lærði nýlega orðið retroactive jealousy og tengi það við fortíð kærustunnar, sérstaklega eitt kvöld þegar hún stundaði hópkynlíf erlendis. Hún sagði mér frá þessu snemma í sambandinu, án smáatriða, en hausinn á mér ímyndar sér það á neikvæðan hátt. Stundum hefur þetta þau áhrif að ég vil ekki sofa hjá henni. Er eitthvað sem hægt er að gera?“ Afbrýðisemi er tilfinning sem við finnum flest fyrir á einhverjum tímapunkti. Hún getur verið óþægileg og jafnvel vakið upp skömm eða löngun til að forðast að ræða hana. En í grunninn er afbrýðisemi tilfinning eins og hver önnur. Hún gefur okkur vísbendingu um að eitthvað skipti okkur máli, að við þráum það sem aðrir eru að upplifa eða óttumst að við séum ekki nóg. Afturvirk afbrýðisemi (e. retroactive jealousy) snýr að hlutum úr fortíðinni. Það er ekki óalgengt að fólki finnist erfitt að heyra af kynlífsreynslu eða fyrri samböndum maka síns. En það sem er flókið við sögur úr fortíðinni er að heilinn okkar fyllir í eyðurnar þegar við vitum ekki öll smáatriðin. Oft fyllum við í eyðurnar með verstu mögulegu atburðarásinni eða því sem við óttumst mest. En á sama tíma er heldur ekki gott fyrir okkur að spyrja út í öll smáatriðin því þá förum við að tengja alls konar staði, hluti eða fólk við þessar aðstæður sem vekja upp afbrýðisemi eða minnimáttarkennd. Næstu skref sem gott væri að taka: Skoðaðu hvað býr að baki. Er óttinn sá að þú sért ekki að standa þig nógu vel? Er erfitt að maki þinn hafi upplifað eitthvað sem þú hefur ekki reynslu af? Langar þig að upplifa eitthvað svipað? Það er mikilvægt að geta rætt sína líðan við maka án þess að varpa skömm eða ásökunum á fyrri reynslu þeirra. Fylgstu með þinni líðan. Ef þessi afbrýðisemi fer dvínandi með tímanum og þú getur tjáð þína líðan og langanir við maka þinn þá er í raun ekki þörf á neinu inngripi. Sjá alla pistla Aldísar hér: Kynlífið með Aldísi Ef þessi afbrýðisemi breytist ekki með árunum, þú finnur fyrir mikilli vanlíðan eða þetta hefur veruleg áhrif á þitt samband getur verið að um sambandsþráhyggju sé að ræða. Sambandsþráhyggja er ein tegund af þráhyggju og árátturöskun (OCD). Ákveðið mynstur fylgir þessari röskun. Sambandsþráhyggja á sér ýmsar birtingarmyndir.Getty Hugsanir, ímyndir eða efasemdir um fyrri kynlífsreynslu maka koma ítrekað fram gegn þínum vilja og valda miklum kvíða. Þær geta leitt til þess að þú farir að sækja í alls konar áráttuhegðun eins og að fá endurtekna hughreystingu frá maka, skoða endurtekið samfélagsmiðla eða Snapmaps hjá þeim, spila ítrekað þína upplifun af ákveðnum atburðum í huganum, bera þig saman við fyrri bólfélaga þeirra o.s.frv. Í skamma stund getur komið léttir og þú færð tímabundna fullvissu. Síðan mæta þessar hugsanir aftur, þér finnst þú þurfa að bregðast við þeim á sama hátt og áður, og festist fyrir vikið enn frekar í þessum vítahring. Vítahring sem kallast þráhyggja og árátta. Mikilvægt er að vinna með sálfræðingi sem þekkir vel til þráhyggju og árátturöskunar til að komast út úr þessum vítahring. Ef þú tengir við þessa lýsingu, þá ert þú ekki ein/n/t og það er hægt að fá aðstoð. Gangi þér vel <3
Kynlíf Kynlífið með Aldísi Tengdar fréttir Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24 Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01 Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02 Mest lesið Svona er kynlífsþjónusta á Íslandi Lífið Dagur Sig genginn í það heilaga Lífið Tók tíu klukkustundir að komast í búninginn Lífið Spenna á rafíþróttaæfingu fyrir eldri borgara Lífið Kyngdi stoltinu og fjölmargir buðu fram nýra Lífið „Get ekki gengið óstudd og framundan er mikil endurhæfing“ Lífið Stjörnurnar á hrekkjavökunni: Louvre-þjófur og vampírur Lífið Atli Steinn fann ástina á ný Lífið Krakkatían: Dóra landkönnuður, Neyðarlínan og „borgin eilífa“ Lífið Tchéky Karyo látinn Lífið Fleiri fréttir Spenna á rafíþróttaæfingu fyrir eldri borgara Dagur Sig genginn í það heilaga Svona er kynlífsþjónusta á Íslandi Tók tíu klukkustundir að komast í búninginn Krakkatían: Dóra landkönnuður, Neyðarlínan og „borgin eilífa“ Kyngdi stoltinu og fjölmargir buðu fram nýra Tchéky Karyo látinn Stjörnurnar á hrekkjavökunni: Louvre-þjófur og vampírur Fréttatía vikunnar: Ríkislögreglustjóri, fellibylur og rasisti Láta forræðishyggju hinna fullorðnu ekki fipa sig Heillandi raðhús Evu Maríu og Trausta til sölu Nýr skemmti- og spjallþáttur á Sýn Fundin eftir sjö vikur á vergangi: „Takk hver sem þú ert“ Fresta hrekkjavöku til að tryggja öryggi lítilla skrímsla Stjörnurnar skinu skært á sögulegum sjónvarpsverðlaunum Atli Steinn fann ástina á ný „Síðasta flugtak“ Play í Gamla bíói Már Gunnars genginn út Verk Þórdísar Erlu munu prýða auglýsingaskilti borgarinnar Steingleymdi að taka niður sólgleraugun Hvenær má byrja að spila jólalög? Stílhrein og stílíseruð útsýnisíbúð við Heiðmörk Ískyggilega líkur ofurfyrirsætu: „Ég er með píku“ „Get ekki gengið óstudd og framundan er mikil endurhæfing“ Ótrúlegur bílskúr Hönnu Rúnar: „Hvar ertu?“ Lét flúra brúðkaupsdaginn á sig en gerði mistök Sviti, mjólk og hóstakast eftir að hafa manað hvor annan Yfir 170 góðgerðafélög hlutu styrk í áheitasöfnun Reykjavíkurmaraþons Sigurjón og Sóley gjörbreyttu eldhúsinu með einstakri útkomu „Alvöru“ jólasveinn gisti á Hótel Rangá Sjá meira
Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24
Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01
Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02