Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar 29. mars 2025 11:03 Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Barnamálaráðherra segir af sér Kynbundið ofbeldi Mest lesið Fyrir hvern erum við að byggja? Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir Skoðun Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson Skoðun Ég er íslensk – en samt séð sem eitthvað annað Sóley Lóa Smáradóttir Skoðun Menntastefna stjórnvalda – ferð án fyrirheits? Sigvaldi Egill Lárusson Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun Skoðun Skoðun Við getum öll bjargað lífi Kristófer Kristófersson skrifar Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Menntastefna stjórnvalda – ferð án fyrirheits? Sigvaldi Egill Lárusson skrifar Skoðun Fyrir hvern erum við að byggja? Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Ég er íslensk – en samt séð sem eitthvað annað Sóley Lóa Smáradóttir skrifar Skoðun Hin yndislega aðlögun Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kristrún slær á puttana á Viðreisn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Að gefast upp er ekki valkostur Jóna Guðbjörg Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Að gefast upp er ekki valkostur Jóna Guðbjörg Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Er félagsfælnifaraldur í uppsiglingu? Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hugleiðing við starfslok kennara í Reykjavík Elín Guðfinna Thorarensen skrifar Skoðun Bílahús í Reykjavíkurborg – aðgengi, lög og ójöfnuður Alma Ýr Ingólfsdóttir,Vilhjálmur Hjálmarsson,Bergur Þorri Benjamínsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Aðild að Evrópusambandinu kallar á breytt vinnubrögð Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Stækkun Þjóðleikhússins er löngu tímabær Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Evrópusambandið eykur varnir gegn netógnum með öflugu regluverki Þórdís Rafnsdóttir skrifar Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Sjá meira
Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari.
Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson Skoðun
Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun
Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar
Skoðun Bílahús í Reykjavíkurborg – aðgengi, lög og ójöfnuður Alma Ýr Ingólfsdóttir,Vilhjálmur Hjálmarsson,Bergur Þorri Benjamínsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson Skoðun
Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun