Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar 13. júní 2024 17:01 Við Suðurgötu í Hafnarfirði hefur um árabil verið starfrækt ungmennahús fyrir ungt fólk á aldrinum 16 til 25 ára. Ungmennahúsið Hamarinn, sem dregur nafn sitt af hamrabeltinu sem trónir yfir húsinu og setur svip sinn á bæinn, hefur vakið verðskuldaða athygli fyrir framúrskarandi tómstundastarf og þjónustu við fjölbreytta hópa ungs fólks. Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar hefur nú ákveðið að leggja ungmennahúsið niður og segja upp öllu starfsfólki. Ákvörðunin um lokun Hamarsins var tekin af meirihluta fjölskylduráðs og fræðsluráðs Hafnarfjarðar þann 29. maí sl. Tillagan kom eins og þruma úr heiðskíru lofti og hafði ekki verið kynnt nokkrum manni utan stjórnkerfis bæjarins og meirihlutaflokkanna í bæjarstjórn. Lokuninni er pakkað inn í víðfeðmari skipulagsbreytingar sem snúa m.a. að því að sameina tómstundastarf fatlaðra og ófatlaðra ungmenna. Skipulagsbreytingar sem hafa ekki verið unnar í neinu samráði við fagfólk, notendur eða minnihluta bæjarstjórnar. Ástæðurnar fyrir lokun Hamarsins eru, að því er virðist, engar. Þær eru hið minnsta ekki að finna í neinum opinberum gögnum. Í minnisblaði sem ákvörðunin byggir á kemur ekkert fram um ástæður lokunarinnar og bæjaryfirvöld hafa ekki séð ástæðu til að rökstyðja hana með nokkrum hætti, hvorki gagnvart okkur starfsfólki né þeim fjölmörgu ungmennum sem sækja þjónustu Hamarsins. Ákvörðunin virðist hafa verið tekin í algjöru tómarúmi; án samráðs við starfsfólk og notendur og án þess að nokkur greining eða skoðun á starfseminni hafi farið fram. Eftir standa notendur og starfsfólk með spurningar, getgátur og kenningar um það hvaða hvatar gætu hafa legið að baki þessari aðför að ungmennum í Hafnarfirði. Út með útlendinga? Ég á margar góðar minningar úr starfi mínu í Hamrinum. Ein þeirra varð til síðastliðinn vetur þegar ég tók að mér aukavakt á mánudagskvöldi í febrúar. Mánudagskvöld voru tileinkuð Handavinnu-Hamrinum, verkefni sem snerist um að halda utan um hóp ungmenna sem höfðu gaman af eða vildu læra handavinnu. Undir kertaljósinu þetta kvöld sat ég, sem hafði varla snert prjóna síðan á unglingsaldri, og reyndi eftir fremsta megni að kenna stúlku, sem hafði nýlega komið hingað til lands frá Sómalíu, að prjóna. Stúlkan hafði valið að prjóna íslenska lopapeysu og í Hamrinum fékk hún tækifæri til að láta það verða að veruleika, í góðum hópi bæði íslenskra og aðfluttra jafningja. Þetta voru töfrarnir við ungmennahúsið Hamarinn. Hjá okkur gátu öll ungmenni, óháð stöðu og bakgrunni, fundið samastað og notið sín á sínum eigin forsendum. Hamarinn náði góðum árangri í að ná til jaðarsettra ungmenna, veita þeim sjálfstraust og virkja til samfélagsþátttöku. Þessi árangur virðist þó ekki hafa fallið í kramið hjá æðstu stjórnendum Hafnarfjarðarbæjar og meirihluta bæjarstjórnar. Sá sem hér skrifar hefur ítrekað orðið var við orðróma innan úr herbúðum meirihlutans í bæjarstjórn um að í Hamrinum séu ekkert nema útlendingar. Bæjarstjórinn Rósa Guðbjartsdóttir gekk langt í að staðfesta þessa afstöðu meirihlutans á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní sl., þegar hún opinberaði þá skoðun sína að setja ætti á laggirnar sérstakt úrræði á vegum ríkisins fyrir ungmenni af erlendum uppruna. Má rekja niðurlagningu Hamarsins til útlendingaandúðar meirihlutans í bæjarstjórn Hafnarfjarðar? Við vitum það ekki. Það eina sem við höfum í höndunum eru uppsagnarbréf og getgátur. Ýmsar aðrar getgátur eru á sveimi, t.a.m. er snúa að húsnæðismálum. Sveitarfélagið hafi lent í vandræðum með því að hafa tekið í rekstur allt of stór húsnæði við Selhellu og í gamla Lækjarskóla og skítareddingin sé sú að skipta ungmennahúsinu Hamrinum í tvennt og koma starfseminni fyrir þar. Skipulagsbreytingar vegna húsnæðismála réttláta þó ekki að stofnun sé lögð niður og starfsfólki sagt upp, svo sú skýring verður að teljast hæpin. Þriðja skýringin, e.t.v. sú galnasta af þeim öllum, er að meirihluti bæjarstjórnar hafi með þessari ákvörðun viljað losa sig við ákveðna starfsmenn sem honum er ekki þóknanlegur af pólitískum ástæðum. Þá hugsun vil ég helst ekki hugsa til enda. Fagþekkingu kastað á glæ Í yfirlýsingu frá stjórn og starfsfólki Samfés, landssamtaka félagsmiðstöðva og ungmennahúsa, segir að það hafi verið „aðdáunarvert að fylgjast með faglegri þróun á starfi [Hamarsins] sem hefur verið fordæmisgefandi fyrir önnur ungmennahús á landinu.“ Enn fremur segir að þegar Samfés hafi fengið heimsóknir frá erlendum fagaðilum „hafa þau iðulega óskað sérstaklega eftir að fá kynningu á starfsemi þessa ungmennahúss,“ og að Hamarinn hafi „getið sér gott orðspor hér heima við og á erlendri grundu fyrir framsækið og metnaðarfullt starf í þágu ungmenna.“ Þá segir að nái þessi ákvörðun fram að ganga sé „ljóst að mikil fagþekking og reynsla af starfi með börnum og ungmennum tapist og er það ekki einungis missir fyrir börn og ungmenni í Hafnarfirði heldur allan tómstunda- og frístundavettvanginn á landsvísu.“ Þrátt fyrir varnaðarorð Samfés, mótmæli hafnfirskra ungmenna og örvæntingarfull og persónuleg bréf til bæjarstjórnar frá notendum Hamarsins, ákvað meirihluti Framsóknar og Sjálfstæðisflokks að fella tillögu Samfylkingarinnar á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní um að draga ákvörðunina um lokun Hamarsins til baka. Ungmennahúsinu verður því lokað frá og með 15. ágúst nk. og alls ekkert liggur fyrir um hvers konar þjónusta tekur við fyrir hafnfirsk ungmenni eða hvar hún verður til húsa. Höfundur er starfsmaður Hamarsins ungmennahúss til fimm ára. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hafnarfjörður Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson Mest lesið Halldór 28.06.2025 Halldór Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Sjá meira
Við Suðurgötu í Hafnarfirði hefur um árabil verið starfrækt ungmennahús fyrir ungt fólk á aldrinum 16 til 25 ára. Ungmennahúsið Hamarinn, sem dregur nafn sitt af hamrabeltinu sem trónir yfir húsinu og setur svip sinn á bæinn, hefur vakið verðskuldaða athygli fyrir framúrskarandi tómstundastarf og þjónustu við fjölbreytta hópa ungs fólks. Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar hefur nú ákveðið að leggja ungmennahúsið niður og segja upp öllu starfsfólki. Ákvörðunin um lokun Hamarsins var tekin af meirihluta fjölskylduráðs og fræðsluráðs Hafnarfjarðar þann 29. maí sl. Tillagan kom eins og þruma úr heiðskíru lofti og hafði ekki verið kynnt nokkrum manni utan stjórnkerfis bæjarins og meirihlutaflokkanna í bæjarstjórn. Lokuninni er pakkað inn í víðfeðmari skipulagsbreytingar sem snúa m.a. að því að sameina tómstundastarf fatlaðra og ófatlaðra ungmenna. Skipulagsbreytingar sem hafa ekki verið unnar í neinu samráði við fagfólk, notendur eða minnihluta bæjarstjórnar. Ástæðurnar fyrir lokun Hamarsins eru, að því er virðist, engar. Þær eru hið minnsta ekki að finna í neinum opinberum gögnum. Í minnisblaði sem ákvörðunin byggir á kemur ekkert fram um ástæður lokunarinnar og bæjaryfirvöld hafa ekki séð ástæðu til að rökstyðja hana með nokkrum hætti, hvorki gagnvart okkur starfsfólki né þeim fjölmörgu ungmennum sem sækja þjónustu Hamarsins. Ákvörðunin virðist hafa verið tekin í algjöru tómarúmi; án samráðs við starfsfólk og notendur og án þess að nokkur greining eða skoðun á starfseminni hafi farið fram. Eftir standa notendur og starfsfólk með spurningar, getgátur og kenningar um það hvaða hvatar gætu hafa legið að baki þessari aðför að ungmennum í Hafnarfirði. Út með útlendinga? Ég á margar góðar minningar úr starfi mínu í Hamrinum. Ein þeirra varð til síðastliðinn vetur þegar ég tók að mér aukavakt á mánudagskvöldi í febrúar. Mánudagskvöld voru tileinkuð Handavinnu-Hamrinum, verkefni sem snerist um að halda utan um hóp ungmenna sem höfðu gaman af eða vildu læra handavinnu. Undir kertaljósinu þetta kvöld sat ég, sem hafði varla snert prjóna síðan á unglingsaldri, og reyndi eftir fremsta megni að kenna stúlku, sem hafði nýlega komið hingað til lands frá Sómalíu, að prjóna. Stúlkan hafði valið að prjóna íslenska lopapeysu og í Hamrinum fékk hún tækifæri til að láta það verða að veruleika, í góðum hópi bæði íslenskra og aðfluttra jafningja. Þetta voru töfrarnir við ungmennahúsið Hamarinn. Hjá okkur gátu öll ungmenni, óháð stöðu og bakgrunni, fundið samastað og notið sín á sínum eigin forsendum. Hamarinn náði góðum árangri í að ná til jaðarsettra ungmenna, veita þeim sjálfstraust og virkja til samfélagsþátttöku. Þessi árangur virðist þó ekki hafa fallið í kramið hjá æðstu stjórnendum Hafnarfjarðarbæjar og meirihluta bæjarstjórnar. Sá sem hér skrifar hefur ítrekað orðið var við orðróma innan úr herbúðum meirihlutans í bæjarstjórn um að í Hamrinum séu ekkert nema útlendingar. Bæjarstjórinn Rósa Guðbjartsdóttir gekk langt í að staðfesta þessa afstöðu meirihlutans á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní sl., þegar hún opinberaði þá skoðun sína að setja ætti á laggirnar sérstakt úrræði á vegum ríkisins fyrir ungmenni af erlendum uppruna. Má rekja niðurlagningu Hamarsins til útlendingaandúðar meirihlutans í bæjarstjórn Hafnarfjarðar? Við vitum það ekki. Það eina sem við höfum í höndunum eru uppsagnarbréf og getgátur. Ýmsar aðrar getgátur eru á sveimi, t.a.m. er snúa að húsnæðismálum. Sveitarfélagið hafi lent í vandræðum með því að hafa tekið í rekstur allt of stór húsnæði við Selhellu og í gamla Lækjarskóla og skítareddingin sé sú að skipta ungmennahúsinu Hamrinum í tvennt og koma starfseminni fyrir þar. Skipulagsbreytingar vegna húsnæðismála réttláta þó ekki að stofnun sé lögð niður og starfsfólki sagt upp, svo sú skýring verður að teljast hæpin. Þriðja skýringin, e.t.v. sú galnasta af þeim öllum, er að meirihluti bæjarstjórnar hafi með þessari ákvörðun viljað losa sig við ákveðna starfsmenn sem honum er ekki þóknanlegur af pólitískum ástæðum. Þá hugsun vil ég helst ekki hugsa til enda. Fagþekkingu kastað á glæ Í yfirlýsingu frá stjórn og starfsfólki Samfés, landssamtaka félagsmiðstöðva og ungmennahúsa, segir að það hafi verið „aðdáunarvert að fylgjast með faglegri þróun á starfi [Hamarsins] sem hefur verið fordæmisgefandi fyrir önnur ungmennahús á landinu.“ Enn fremur segir að þegar Samfés hafi fengið heimsóknir frá erlendum fagaðilum „hafa þau iðulega óskað sérstaklega eftir að fá kynningu á starfsemi þessa ungmennahúss,“ og að Hamarinn hafi „getið sér gott orðspor hér heima við og á erlendri grundu fyrir framsækið og metnaðarfullt starf í þágu ungmenna.“ Þá segir að nái þessi ákvörðun fram að ganga sé „ljóst að mikil fagþekking og reynsla af starfi með börnum og ungmennum tapist og er það ekki einungis missir fyrir börn og ungmenni í Hafnarfirði heldur allan tómstunda- og frístundavettvanginn á landsvísu.“ Þrátt fyrir varnaðarorð Samfés, mótmæli hafnfirskra ungmenna og örvæntingarfull og persónuleg bréf til bæjarstjórnar frá notendum Hamarsins, ákvað meirihluti Framsóknar og Sjálfstæðisflokks að fella tillögu Samfylkingarinnar á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní um að draga ákvörðunina um lokun Hamarsins til baka. Ungmennahúsinu verður því lokað frá og með 15. ágúst nk. og alls ekkert liggur fyrir um hvers konar þjónusta tekur við fyrir hafnfirsk ungmenni eða hvar hún verður til húsa. Höfundur er starfsmaður Hamarsins ungmennahúss til fimm ára.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar