Grjótmulningsverksmiðja umfram blómleg tækifæri komandi kynslóða? Ása Berglind Hjálmarsdóttir, Berglind Friðriksdóttir, Böðvar Guðbjörn Jónsson, Guðmundur Oddgeirsson, Gunnsteinn R. Ómarsson, Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir, Hrafnhildur Lilja Harðardóttir, Hrönn Guðmundsdóttir og Sigfús Benóný Harðarson skrifa 14. maí 2024 09:01 Sveitarfélagið Ölfus er ekki á flæðiskeri statt. Til marks um það er fyrirhuguð fjárfesting í uppbyggingu atvinnulífs í Ölfusi á milli tvö til þrjú hundruð milljarðar á næstu fimm til sjö árum. Störfin sem fylgja þessum fjárfestingum eru eðlilega gríðarlega mörg og sú staðreynd ásamt sterkri stöðu hafnarinnar sýnir að sveitarfélagið Ölfus stendur mjög vel og er ekki á flæðiskeri statt. Íbúar fá að kjósa Íbúar í Ölfusi fá tækifæri til að hafa áhrif á eina af fyrirhuguðum framkvæmdum með íbúakosningu sem fer fram samhliða forsetakosningunum. Um er að ræða tröllvaxna grjótmulningsverksmiðju þýska sementsrisans Heidelberg, sem ætlar að moka niður fjallinu Litla-Sandfelli í heild sinni sem og taka 75 milljónir rúmmetra af hafsbotni þar sem neikvæð áhrif kunna að vera á mikilvægt hrygningarsvæði við Selvogsbankann. Þetta á að að gera á næstu 30 árum. Jarðefnið verður mulið í gríðarstórri verksmiðju sem á að byggja í aðeins 2,5 km fjarlægð frá íbúabyggð Þorlákshafnar. Efnið á að flytja til Evrópu með skipum úr höfn sem fyrirtækið vill byggja á svæði sem þekkt er fyrir mikið brimrót og kröftugan öldugang og Vegagerðin segir vera mjög varasama. Há alda nái langt inn á víkina sem geri aðstæður mjög erfiðar, bæði hvað varðar siglingu skipa að og frá höfninni og viðleguskilyrði innan hafnar. Allt er þetta sagt vera í þágu loftslagsávinnings af hálfu fyrirtækisins, en Umhverfisstofnun og Landvernd hafa bæði bent á í umsögnum sínum við verkefnið að sá loftslagsávinningur stenst ekki skoðun. Sveitarfélagið þarf ekki á þessu að halda og skynsamlegt að fara ekki í ósjálfbæra auðlindanýtingu nema brýn nauðsyn krefji. Þetta er óafturkræft og þetta er líka tímabundin starfsemi til 30 ára, hvað gerist þegar fjallið er farið? Hvaða íslenska fjall erum við tilbúin til að flytja út næst? Gömul saga og ný Heidelberg vinnur samkvæmt gömlu handriti sem hefur verið margnotað þegar stórfyrirtæki ætla að koma sér fyrir í byggðarlögum á landsbyggðinni. Fyrirtækið hefur sett peninga í miklum mæli í ýmis félagasamtök síðustu misseri og gefið fögur fyrirheit um 60-80 störf þar sem meðaltekjur eru 1,4 milj. á mánuði. Það sem fyrirtækið gerir sér ef til vill ekki grein fyrir er að íbúar sjá í gegnum þetta. Við íbúar í Ölfusi getum sagt nei við tilboðum sem þessum, þar sem tækifærin í sveitarfélaginu eru óþrjótandi. Íbúum í Reykjanesbæ brá illilega í brún þegar kísilverið í Helguvík sem þeir samþykktu í íbúakosningu reis og fór að starfa. Við þekkjum öll þá sögu og hvernig íbúar á Reykjanesi hafa þurft að berjast fyrir því að láta endanlega loka henni. Sagan er bæði gömul og ný og á sér ýmsar birtingarmyndir í íslensku þjóðfélagi, m.a. í því máli sem fer hæst þessa dagana og snýr að sjókvíaeldi. Íbúar Ölfuss hafa valið Íbúar vilja að sjálfsögðu sjá bæinn vaxa og atvinnulífið blómstra. En þar skiptir öllu máli að horfa lengra inn í framtíðina en til næstu 10-20-30 ára. Íbúar vilja líka að börnin þeirra og komandi kynslóðir kjósi að búa áfram í þessu öfluga sveitarfélagi. Að þau geti byggt upp atvinnulífið út frá tækifærum sem þau sjá, sem eru ef til vill ekki fyrirsjáanleg hér og nú. Það liggur fyrir að eftirspurn eftir hreinni matvælaframleiðslu, ræktunarlandi og landi fyrir hreina orku mun aukast. Þá er einnig fyrirséð að víðáttan á Íslandi, loftslag, öryggi og einstök náttúra heldur áfram að laða til sín ferðamenn. Af hverju ættu íbúar í Ölfusi og bænum Þorlákshöfn að velja grjótmulningsverksmiðju sem siglir með fjöllin okkar til Evrópu þegar það gæti sótt fram á öllum áðurnefndum sviðum? Vegagerðin er afdráttarlaus í sinni umsögn um verkefnið þegar hún segir: „Ekki er unnt að hefja stórfellda efnisflutninga úr Litla-Sandfelli um núverandi veg til Þorlákshafnar“. Ættu íbúar í Ölfusi í alvöru að fórna umferðaröryggi sínu, barna sinna og annarra vegfarenda fyrir þessi ósjálfbæru sjónarmið sem grjótmulningsverksmiðjan byggir á? Neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Það er hætt við að verkefnið muni hafa gríðarlega neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Þorlákshafnar til framtíðar, á sama tíma og fjölmörg spennandi tækifæri sem snúa að uppbyggingu atvinnulífs í sveitarfélaginu liggja þegar fyrir og önnur eru innan seilingar. Tækifæri sem gætu frekar skotið rótum og blómgast ef skuggi risavaxinnar grjótmulningsverksmiðju bægir þeim ekki frá. Við eigum ekki þetta land, við höfum það aðeins að láni í stutta stund og höfum skyldu gagnvart þeim sem á eftir koma. Við viljum hvetja íbúa til að hugsa bæði lengra og stærra, því tækifærin í Ölfusi eru raunverulega óþrjótandi. Undirrituð standa fyrir tveimur íbúafundum í komandi viku þar sem ræða á um mölunarverksmiðju Heidelberg og mál sem snúa að því. Fundirnir verða á Hótel Eldhestum þriðjudagskvöldið 14. maí kl. 20 og í Grunnskólanum í Þorlákshöfn miðvikudagskvöldið 15. maí kl. 20. Á fundinum fara íbúar yfir sína sýn á verkefnið og gögn sem birst hafa opinberlega og auk íbúa koma hagsmunaaðilar og fræðafólk einnig á fundinn í Þorlákshöfn. Fundarstjóri á Eldhestum verður Bryndís Sigurðardóttir og í Þorlákshöfn Tómas Guðbjartsson. Ása Berglind Hjálmarsdóttir - H lista Berglind Friðriksdóttir - H lista Böðvar Guðbjörn Jónsson - H lista Guðmundur Oddgeirsson - H lista Gunnsteinn R. Ómarsson - B lista Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir - B lista Hrafnhildur Lilja Harðardóttir - H lista Hrönn Guðmundsdóttir - B lista Sigfús Benóný Harðarson - H lista Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ölfus Stóriðja Skipulag Samgöngur Námuvinnsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Sjá meira
Sveitarfélagið Ölfus er ekki á flæðiskeri statt. Til marks um það er fyrirhuguð fjárfesting í uppbyggingu atvinnulífs í Ölfusi á milli tvö til þrjú hundruð milljarðar á næstu fimm til sjö árum. Störfin sem fylgja þessum fjárfestingum eru eðlilega gríðarlega mörg og sú staðreynd ásamt sterkri stöðu hafnarinnar sýnir að sveitarfélagið Ölfus stendur mjög vel og er ekki á flæðiskeri statt. Íbúar fá að kjósa Íbúar í Ölfusi fá tækifæri til að hafa áhrif á eina af fyrirhuguðum framkvæmdum með íbúakosningu sem fer fram samhliða forsetakosningunum. Um er að ræða tröllvaxna grjótmulningsverksmiðju þýska sementsrisans Heidelberg, sem ætlar að moka niður fjallinu Litla-Sandfelli í heild sinni sem og taka 75 milljónir rúmmetra af hafsbotni þar sem neikvæð áhrif kunna að vera á mikilvægt hrygningarsvæði við Selvogsbankann. Þetta á að að gera á næstu 30 árum. Jarðefnið verður mulið í gríðarstórri verksmiðju sem á að byggja í aðeins 2,5 km fjarlægð frá íbúabyggð Þorlákshafnar. Efnið á að flytja til Evrópu með skipum úr höfn sem fyrirtækið vill byggja á svæði sem þekkt er fyrir mikið brimrót og kröftugan öldugang og Vegagerðin segir vera mjög varasama. Há alda nái langt inn á víkina sem geri aðstæður mjög erfiðar, bæði hvað varðar siglingu skipa að og frá höfninni og viðleguskilyrði innan hafnar. Allt er þetta sagt vera í þágu loftslagsávinnings af hálfu fyrirtækisins, en Umhverfisstofnun og Landvernd hafa bæði bent á í umsögnum sínum við verkefnið að sá loftslagsávinningur stenst ekki skoðun. Sveitarfélagið þarf ekki á þessu að halda og skynsamlegt að fara ekki í ósjálfbæra auðlindanýtingu nema brýn nauðsyn krefji. Þetta er óafturkræft og þetta er líka tímabundin starfsemi til 30 ára, hvað gerist þegar fjallið er farið? Hvaða íslenska fjall erum við tilbúin til að flytja út næst? Gömul saga og ný Heidelberg vinnur samkvæmt gömlu handriti sem hefur verið margnotað þegar stórfyrirtæki ætla að koma sér fyrir í byggðarlögum á landsbyggðinni. Fyrirtækið hefur sett peninga í miklum mæli í ýmis félagasamtök síðustu misseri og gefið fögur fyrirheit um 60-80 störf þar sem meðaltekjur eru 1,4 milj. á mánuði. Það sem fyrirtækið gerir sér ef til vill ekki grein fyrir er að íbúar sjá í gegnum þetta. Við íbúar í Ölfusi getum sagt nei við tilboðum sem þessum, þar sem tækifærin í sveitarfélaginu eru óþrjótandi. Íbúum í Reykjanesbæ brá illilega í brún þegar kísilverið í Helguvík sem þeir samþykktu í íbúakosningu reis og fór að starfa. Við þekkjum öll þá sögu og hvernig íbúar á Reykjanesi hafa þurft að berjast fyrir því að láta endanlega loka henni. Sagan er bæði gömul og ný og á sér ýmsar birtingarmyndir í íslensku þjóðfélagi, m.a. í því máli sem fer hæst þessa dagana og snýr að sjókvíaeldi. Íbúar Ölfuss hafa valið Íbúar vilja að sjálfsögðu sjá bæinn vaxa og atvinnulífið blómstra. En þar skiptir öllu máli að horfa lengra inn í framtíðina en til næstu 10-20-30 ára. Íbúar vilja líka að börnin þeirra og komandi kynslóðir kjósi að búa áfram í þessu öfluga sveitarfélagi. Að þau geti byggt upp atvinnulífið út frá tækifærum sem þau sjá, sem eru ef til vill ekki fyrirsjáanleg hér og nú. Það liggur fyrir að eftirspurn eftir hreinni matvælaframleiðslu, ræktunarlandi og landi fyrir hreina orku mun aukast. Þá er einnig fyrirséð að víðáttan á Íslandi, loftslag, öryggi og einstök náttúra heldur áfram að laða til sín ferðamenn. Af hverju ættu íbúar í Ölfusi og bænum Þorlákshöfn að velja grjótmulningsverksmiðju sem siglir með fjöllin okkar til Evrópu þegar það gæti sótt fram á öllum áðurnefndum sviðum? Vegagerðin er afdráttarlaus í sinni umsögn um verkefnið þegar hún segir: „Ekki er unnt að hefja stórfellda efnisflutninga úr Litla-Sandfelli um núverandi veg til Þorlákshafnar“. Ættu íbúar í Ölfusi í alvöru að fórna umferðaröryggi sínu, barna sinna og annarra vegfarenda fyrir þessi ósjálfbæru sjónarmið sem grjótmulningsverksmiðjan byggir á? Neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Það er hætt við að verkefnið muni hafa gríðarlega neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Þorlákshafnar til framtíðar, á sama tíma og fjölmörg spennandi tækifæri sem snúa að uppbyggingu atvinnulífs í sveitarfélaginu liggja þegar fyrir og önnur eru innan seilingar. Tækifæri sem gætu frekar skotið rótum og blómgast ef skuggi risavaxinnar grjótmulningsverksmiðju bægir þeim ekki frá. Við eigum ekki þetta land, við höfum það aðeins að láni í stutta stund og höfum skyldu gagnvart þeim sem á eftir koma. Við viljum hvetja íbúa til að hugsa bæði lengra og stærra, því tækifærin í Ölfusi eru raunverulega óþrjótandi. Undirrituð standa fyrir tveimur íbúafundum í komandi viku þar sem ræða á um mölunarverksmiðju Heidelberg og mál sem snúa að því. Fundirnir verða á Hótel Eldhestum þriðjudagskvöldið 14. maí kl. 20 og í Grunnskólanum í Þorlákshöfn miðvikudagskvöldið 15. maí kl. 20. Á fundinum fara íbúar yfir sína sýn á verkefnið og gögn sem birst hafa opinberlega og auk íbúa koma hagsmunaaðilar og fræðafólk einnig á fundinn í Þorlákshöfn. Fundarstjóri á Eldhestum verður Bryndís Sigurðardóttir og í Þorlákshöfn Tómas Guðbjartsson. Ása Berglind Hjálmarsdóttir - H lista Berglind Friðriksdóttir - H lista Böðvar Guðbjörn Jónsson - H lista Guðmundur Oddgeirsson - H lista Gunnsteinn R. Ómarsson - B lista Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir - B lista Hrafnhildur Lilja Harðardóttir - H lista Hrönn Guðmundsdóttir - B lista Sigfús Benóný Harðarson - H lista
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun