Fyrir um 23 árum kynntist ég fyrst öldunum í Þorlákshöfn, þá nýgræðingur í sportinu og að stíga mínar fyrstu öldur. Þá voru nokkrar hræður farnar að prófa brimbretti á Íslandi. Svo flutti ég til Bandaríkjanna og byrjaði að brima á ströndum Los Angeles í Kaliforníu. Sem byrjandi í sportinu horfði ég agndofa á fólk ná löngum öldum á heimsfrægum stöðum eins og Malibu og Rincon. Ég hélt mér í byrjendavænni öldum á sandströndunum en varð oft hugsað heim til Íslands til staðarins sem ég hafði prófað: Þorlákshöfn. Ég mundi eftir að hafa horft á öldurnar skrælast inn örugglega í heila mínútu, sama aldan. Þetta er alvöru „pointbreak“, heima á Íslandi, eins og í kvikmyndinni „Pointbreak“ með Patrick Swayze og Keanu Reeves. Eins og Malibu. Eins og Rincon, og með sín sérkenni. Engin alda er eins.
Þetta var spennandi, vitandi af þessari öldu heima sem minnti á bestu öldurnar í Kaliforníu. Á þessum tíma var sportið að vaxa hratt heima. Bróðir minn sem ólst upp í Ástralíu og byrjaði að „surfa“ á grunnskólaaldri var aftur kominn í sjóinn. Og myndirnar sem hann sendi.. úff, ég trúði varla mínum eigin augum.
Brimbrettaaðstæðurnar í Kaliforníu voru magnaðar en ég varð gersamlega "hooked" þegar ég kom aftur heim til Íslands. Sjórinn og öldurnar sameinuðu okkur bræðurna. Hópurinn hafði stækkað. Þetta voru ógleymanlegir tímar.
Staðurinn til að fara á var nánast undentekningarlaust Þorlákshöfn, sett var upp vefmyndavél til að fylgjast með öldunum. Legið yfir vindaspá á belgingur.is og ölduspá á sigling.is. Ótrúlega góðar aðstæður og aðeins allra bestu staðir Los Angeles sem skákuðu Þorla/Þolla/Láka/Þorlákshöfn. (Kært barn har mange navne)
Núna árið 2023 hefur brimbrettafólki á Íslandi fjölgað gríðarlega, önnur kynslóð er komin upp. Heiðar Logi Elíasson kom inn og fór í atvinnumennsku. Hjartað og uppeldisstaðurinn er og hefur alltaf verið Þorlákshöfn. Fyrirtækið Arctic Surfers gerir útá brimbrettaferðamennsku til margra ára. Erlent atvinnu brimbrettafólk kemur á hverju ári, ýmist að taka upp kvikmyndir eins og „Under the Arctic Sky“ og „Sipping Jetstreams“, eða bara njóta. Brimbrettafélag Íslands stofnað. Grasrótin orðin að alvöru hreyfingu. Hreyfing sem berst nú fyrir lífi Láka
Já, það er rétt! ..sem berst fyrir lífi Láka!
Það hryggir mig að nú séu áform um að eyðileggja staðinn okkar. Útivistar- og lýðheilsustað af náttúrunnar hendi, viðhalds og rekstrar frír. Stað okkar allra, með "pínulítilli" landfyllingu. Svo lítil en samt svo ógeðslega stór.
Það hryggir mig að meirhlutinn i Þorlákshöfn sjái ekki hvað þeir hafa í höndunum og hafi samþykkt breytingu á deiliskipulagi þann 2.nóv, sem gerir ráð fyrir landfyllingu yfir hluta af öldunni. Lét tillögur Brimbrettafélagsins eins og vind um eyru þjóta og í sömu andrá hélt því fram að landfyllingin muni ekki hafa nein áhrif á brimbrettaölduna. Hún sé bara á grynningum sunnan við útsýnispall og að brimbrettafólk geti slakað á þar sem landfyllingin nær „bara“ útað stórstraumsfjöru. Ef þeir væru í minnsta vafa myndu þeir ekki leggja til þessa landfyllingu.
Ég hef aldrei skilið pólitík og fundurinn 2.nóvember hefur setið þungt í mér síðan. En ég hef skilning á brimbrettaöldum.
19. nóv síðastliðinn var eftirminnilegur dagur í Þorlákshöfn, logn, sól, geggjaðar öldur í stærri kantinum, á útfallinu rétt eftir flóð þegar öldurnar eru oft bestar. Eftir basl og kanski ekki í mínu besta formi náði ég loksins einni af þessum ógleymanlegu öldum. Náði henni djúpt og utarlega, sunnan við útsýnispallinn. Brött aldan hvolfdist næstum yfir mig, en ég stóð, og hélt áfram meðfram ströndinni, áfram og áfram og hætti ekki fyrr en við nýjan grjótvarnargarð norðan við útsýnispallinn. Ég hrópaði upp af gleði, þó ég hefði getað brimað 50 m lengra fyrir árið 2017 þegar grjótvarnargarðurinn kom. En svo leit ég upp og sá fjall af gróti, gröfur og jaðýtur og það rann upp fyrir mér að þetta gæti verið ein af mínum síðust góðu öldum í Láka. Ég er sannfærður um að framkvæmdirnar hafa þegar haft talsverð áhrif á ölduna og ef ég væri í minnsta vafa myndi ég ekki skrifa þessa grein.
Ef landfyllingin verður að veruleika og aldan bíður skaða af er erfitt að afsaka sig með að um misskilning hafi verið að ræða. Þá vona ég að náttúran grípi inní með sína sjávarstrauma, aðlagi botninn með tíð og tíma svo aldan nái að brotna áfram fyrir komandi kynslóðir.
Enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hefur.
LÁKI LENGI LIFI!
Höfundur er jarðfræðingur og brimbrettamaður.
Heimild: https://www.olfus.is/is/stjornsysla/stjornkerfi/fundargerdir/display?id=5U76aRcUYUGTlxt7PPTu2g1
