Og hvað svo? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar 12. október 2023 07:30 Á þriðjudag sagði fjármálaráðherra af sér með hálfkveðinni vísu. Afsögnin kemur í kjölfar afdráttarlauss álits Umboðsmanns Alþingis um að ráðherra hafi brotið lög við söluna á Íslandsbanka. Það er gott að fjármálaráðherra hafi sjálfur séð að við þessar aðstæður gat hann ekki setið lengur. En hann hefði líka þurft að sjá fyrir næstu skref. Almenningur reynir nú að botna vísuna. Kenningarnar eru ýmsar og ekki liggur fyrir hver atburðarásin verður. Í stað stjórnfestu, ríkir lausung við stjórn landsins. Málið sýnir þó að eftirlit Alþingis virkaði og stjórnarandstaðan náði að knýja fram, með málefnalegum rökum, rannsóknir og frekari skoðun á bankasölunni. Stjórnarflokkarnir sýndu gamalkunnuga takta og reyndu að sópa málinu undir teppið. Öll klassísku varnarviðbrögðin í bókinni voru virkjuð. En nú liggur þessi niðurstaða fyrir og afsögn ráðherra staðreynd. En hvað svo? Á sama tíma blæðir heimilum og fyrirtækjum í vaxta- og verðbólgustormi. Í stað þess að einblína á það sem brennur á heimilum landsmanna eru skilaboð stjórnvalda til almennings ansi aum. Stjórnarflokkarnir ætla víst að nýta næstu daga til að skerpa á áherslum ríkisstjórnarinnar og efla „liðsandann í stjórnarliðinu“. Það á að halda einhvers konar hópeflisfund á föstudaginn þar sem „reynt verður að kortleggja hvað það er sem veldur mönnum mestu hugarangri og hvernig sefa megi þær áhyggjur“ samkvæmt mbl.is. Hugarangrið, vel að merkja, beinist að vanlíðan stjórnarflokkanna en ekki áhyggjum almennings. Hringlandaháttur í stað stjórnfestu Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra og formaður VG stendur nú í ströngu við að verja formann Sjálfstæðisflokksins og ríkisstjórnina. Það hefur lengi legið fyrir að álit Umboðsmanns myndi líta dagsins ljós. Þar voru í boði tvær sviðsmyndir. Annars vegar að fjármálaráðherra hefði brotið lög og svo að fjármálaráðherra hefði ekki brotið lög. Er það virkilega svo að ekkert plan var tilbúið um hvora sviðsmynd og þá næstu skref út frá þeim? Fjármálaráðherra fékk að vita af niðurstöðunni að minnsta kosti fjórum dögum fyrir blaðamannafundinn. Nú ætlar stjórnin að gefa sér eina fjóra í viðbót. Það er langur tími í pólitík og sýnir hvorki pólitíska snerpu eða metnað Hringlandaháttur er valinn þegar samfélagið þarf á forystu og stjórnfestu að halda. Áframhaldandi bankasala nauðsynleg Í fjármálaáætlun og fjárlögum er gert ráð fyrir áframhaldandi sölu á Íslandsbanka. Því er ég sammála. Ég hef þó bent á að málið væri í ákveðinni sjálfheldu vegna þessvantrausts sem ríkir, aðallega í garð Sjálfstæðisflokksins, við sölu ríkiseigna. Þegar það er ljóst að ríkisstjórnin ætlar að gera allt til að lafa út kjörtímabilið þá gæti það verið lausn að færa forræði málsins yfir til forsætisráðherra eða viðskiptaráðherra. Salan er ekki síst mikilvæg meðal annars til að rétta af fjármál ríkisins. Það munar um 55 milljarða til að greiða niður skuldir ríkissjóðs, slá á gríðarlegan vaxtakostnað ríkisins og styrkja innviði. Það hefur áþreifanlega komið á daginn að Sjálfstæðisflokkurinn ræður einfaldlega ekki við verkefnið. En það sem við þurfum allra helst á að halda er að það fari ekki öll orka stjórnarinnar í innanbúðarátökin við ríkisstjórnarborðið. Við verðum að átta okkur á því að erfiðar kjaraviðræður eru fram undan. Fjárlög hafa verið lögð fram en þau eru munaðarlaus. Við þurfum ríkisstjórn sem virkar og er starfhæf. Ríkisstjórn sem einbeitir sér að alvarlegri stöðu í efnahagsmálum og fer raunverulega að taka utan um heimilin í landinu. Ekki einkamál ríkisstjórnarinnar Þessi staða er ekki einkamál formanns Sjálfstæðisflokksins. Né einkamál ríkisstjórnarinnar. Það er vont að það ríki óvissa um hver muni setjast í stól fjármálaráðherra. Ríkisstjórnin getur ekki haldið að hún lifi í einhverjum hliðarveruleika eða tómarúmi við umheiminn. Ringulreiðin sem blasir við ýtir ekki undir trúverðugleika stjórnarinnar. Innanlands sem utan. Áframhaldandi óvissa á stjórnarheimilinu ýtir hins vegar undir efnahagslegan óstöðugleika sem síðan bitnar á heimilum landsins og fyrirtækjum. Það er ekki það sem samfélagið þarf á að halda. Það ríkir að einhverju leyti ákveðið neyðarástand en það fyrsta sem ríkisstjórnin hugsar er að tryggja sjálfri sér sæti í björgunarbátnum. Á meðan skal almenningur gjöra svo vel að bíða rólegur því ríkisstjórnin þarf jú að efla „liðsandann“, „gæta að hugarangri innan hennar“ og „kortleggja“ hvar hver eigi að sitja. Þetta er auðvitað farsakennd staða – Dario Fo hefði vart getað gert betur. Höfundur er formaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Salan á Íslandsbanka Viðreisn Tengdar fréttir Segir Bjarna ekki geta „bæði átt kökuna og étið hana“ Stjórnarandstaðan telur að afsögn fjármálaráðherra hljóti að þýða að hann hætti í ríkisstjórn. Ella sé um að ræða sýndarmennsku. Þá hafi forsætisráðherra brugðist í Íslandsbankamálinu. 11. október 2023 22:03 „Menn ætla að axla ábyrgð með því að gerast utanríkisráðherrar“ Þingmenn stjórnarandstöðu ræddu margir hverjir afsögn Bjarna Benediktssonar á þingi í dag. Formaður Viðreisnar segir óvissu ýta undir óstöðugleika og að það ríki ringulreið. Þingmenn gagnrýndu það að hann fari mögulega í annan ráðherrastól. Bjarni verður til svars í óundirbúnum fyrirspurnum á morgun. 11. október 2023 18:23 Mest lesið 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun Hver vill verða öryrki? Grétar Pétur Geirsson Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald Skoðun Skoðun Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Skoðun Malað dag eftir dag eftir dag Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Sjá meira
Á þriðjudag sagði fjármálaráðherra af sér með hálfkveðinni vísu. Afsögnin kemur í kjölfar afdráttarlauss álits Umboðsmanns Alþingis um að ráðherra hafi brotið lög við söluna á Íslandsbanka. Það er gott að fjármálaráðherra hafi sjálfur séð að við þessar aðstæður gat hann ekki setið lengur. En hann hefði líka þurft að sjá fyrir næstu skref. Almenningur reynir nú að botna vísuna. Kenningarnar eru ýmsar og ekki liggur fyrir hver atburðarásin verður. Í stað stjórnfestu, ríkir lausung við stjórn landsins. Málið sýnir þó að eftirlit Alþingis virkaði og stjórnarandstaðan náði að knýja fram, með málefnalegum rökum, rannsóknir og frekari skoðun á bankasölunni. Stjórnarflokkarnir sýndu gamalkunnuga takta og reyndu að sópa málinu undir teppið. Öll klassísku varnarviðbrögðin í bókinni voru virkjuð. En nú liggur þessi niðurstaða fyrir og afsögn ráðherra staðreynd. En hvað svo? Á sama tíma blæðir heimilum og fyrirtækjum í vaxta- og verðbólgustormi. Í stað þess að einblína á það sem brennur á heimilum landsmanna eru skilaboð stjórnvalda til almennings ansi aum. Stjórnarflokkarnir ætla víst að nýta næstu daga til að skerpa á áherslum ríkisstjórnarinnar og efla „liðsandann í stjórnarliðinu“. Það á að halda einhvers konar hópeflisfund á föstudaginn þar sem „reynt verður að kortleggja hvað það er sem veldur mönnum mestu hugarangri og hvernig sefa megi þær áhyggjur“ samkvæmt mbl.is. Hugarangrið, vel að merkja, beinist að vanlíðan stjórnarflokkanna en ekki áhyggjum almennings. Hringlandaháttur í stað stjórnfestu Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra og formaður VG stendur nú í ströngu við að verja formann Sjálfstæðisflokksins og ríkisstjórnina. Það hefur lengi legið fyrir að álit Umboðsmanns myndi líta dagsins ljós. Þar voru í boði tvær sviðsmyndir. Annars vegar að fjármálaráðherra hefði brotið lög og svo að fjármálaráðherra hefði ekki brotið lög. Er það virkilega svo að ekkert plan var tilbúið um hvora sviðsmynd og þá næstu skref út frá þeim? Fjármálaráðherra fékk að vita af niðurstöðunni að minnsta kosti fjórum dögum fyrir blaðamannafundinn. Nú ætlar stjórnin að gefa sér eina fjóra í viðbót. Það er langur tími í pólitík og sýnir hvorki pólitíska snerpu eða metnað Hringlandaháttur er valinn þegar samfélagið þarf á forystu og stjórnfestu að halda. Áframhaldandi bankasala nauðsynleg Í fjármálaáætlun og fjárlögum er gert ráð fyrir áframhaldandi sölu á Íslandsbanka. Því er ég sammála. Ég hef þó bent á að málið væri í ákveðinni sjálfheldu vegna þessvantrausts sem ríkir, aðallega í garð Sjálfstæðisflokksins, við sölu ríkiseigna. Þegar það er ljóst að ríkisstjórnin ætlar að gera allt til að lafa út kjörtímabilið þá gæti það verið lausn að færa forræði málsins yfir til forsætisráðherra eða viðskiptaráðherra. Salan er ekki síst mikilvæg meðal annars til að rétta af fjármál ríkisins. Það munar um 55 milljarða til að greiða niður skuldir ríkissjóðs, slá á gríðarlegan vaxtakostnað ríkisins og styrkja innviði. Það hefur áþreifanlega komið á daginn að Sjálfstæðisflokkurinn ræður einfaldlega ekki við verkefnið. En það sem við þurfum allra helst á að halda er að það fari ekki öll orka stjórnarinnar í innanbúðarátökin við ríkisstjórnarborðið. Við verðum að átta okkur á því að erfiðar kjaraviðræður eru fram undan. Fjárlög hafa verið lögð fram en þau eru munaðarlaus. Við þurfum ríkisstjórn sem virkar og er starfhæf. Ríkisstjórn sem einbeitir sér að alvarlegri stöðu í efnahagsmálum og fer raunverulega að taka utan um heimilin í landinu. Ekki einkamál ríkisstjórnarinnar Þessi staða er ekki einkamál formanns Sjálfstæðisflokksins. Né einkamál ríkisstjórnarinnar. Það er vont að það ríki óvissa um hver muni setjast í stól fjármálaráðherra. Ríkisstjórnin getur ekki haldið að hún lifi í einhverjum hliðarveruleika eða tómarúmi við umheiminn. Ringulreiðin sem blasir við ýtir ekki undir trúverðugleika stjórnarinnar. Innanlands sem utan. Áframhaldandi óvissa á stjórnarheimilinu ýtir hins vegar undir efnahagslegan óstöðugleika sem síðan bitnar á heimilum landsins og fyrirtækjum. Það er ekki það sem samfélagið þarf á að halda. Það ríkir að einhverju leyti ákveðið neyðarástand en það fyrsta sem ríkisstjórnin hugsar er að tryggja sjálfri sér sæti í björgunarbátnum. Á meðan skal almenningur gjöra svo vel að bíða rólegur því ríkisstjórnin þarf jú að efla „liðsandann“, „gæta að hugarangri innan hennar“ og „kortleggja“ hvar hver eigi að sitja. Þetta er auðvitað farsakennd staða – Dario Fo hefði vart getað gert betur. Höfundur er formaður Viðreisnar.
Segir Bjarna ekki geta „bæði átt kökuna og étið hana“ Stjórnarandstaðan telur að afsögn fjármálaráðherra hljóti að þýða að hann hætti í ríkisstjórn. Ella sé um að ræða sýndarmennsku. Þá hafi forsætisráðherra brugðist í Íslandsbankamálinu. 11. október 2023 22:03
„Menn ætla að axla ábyrgð með því að gerast utanríkisráðherrar“ Þingmenn stjórnarandstöðu ræddu margir hverjir afsögn Bjarna Benediktssonar á þingi í dag. Formaður Viðreisnar segir óvissu ýta undir óstöðugleika og að það ríki ringulreið. Þingmenn gagnrýndu það að hann fari mögulega í annan ráðherrastól. Bjarni verður til svars í óundirbúnum fyrirspurnum á morgun. 11. október 2023 18:23
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar