„Við föluðumst eftir að fá bréfið en hann vildi ekki senda það til Íslands að svo stöddu,“ segir Gísli Geir Harðarson, frímerkja og myntkaupmaður og formaður sýningarnefndar NORDIA 2023. Það er samnorræn safnarasýning sem að þessu sinni er haldin í Ásgarði í Garðabæ fram á sunnudag.
Eigandi hins svokallaða Biblíubréfs er sænski greifinn Douglas Storckenfeldt, sem er stórtækur frímerkjasafnari. „Hann á flottasta íslenska safnið í heiminum í dag,“ segir Gísli Geir. „Í tilefni af 150 ára afmæli íslenska frímerkisins langaði okkur að fá bréfið.“
200 milljóna króna virði
Biblíubréfið, sem er frá árinu 1874, er með verðmætustu frímerktu skjölum í heimi því á því eru 23 einstök þjónustufrímerki, þau fyrstu á Íslandi. Þjónustufrímerki voru merki sem eingöngu voru til nota hjá opinberum aðilum.
Að sögn Gísla Geirs er uppreiknað verð bréfsins 200 milljónir króna, miðað við síðustu þekktu sölu fyrir um 40 árum síðan.
Greifinn sendi bréfið hingað til lands árið 2018 þegar NORDIA fór síðast hér fram, ásamt öðrum íslenskum merkjum sínum. Öryggisgæsla var þá mikil og Securitas vörður vaktaði bréfið.
Íslendingar ættu heimtingu á bréfinu
Árni Thorsteinsson, landfógeti, sendi bréfið til Þorsteins Jónssonar, sýslumanns í Árnessýslu, og fyrst um sinn var það varðveitt í hans skjalasafni. Heitið á bréfinu vísar til þess að það fannst innan í biblíu. Bréfið hefur verið skorið í tvennt og helmingurinn var seldur úr landi árið 1973.
Íslendingar eiga heimtingu á einu verðmætasta frímerkta skjali heims - Vísir (visir.is)
Í heimildarmyndinni Leyndarmálið, sem sýnd var í Ríkissjónvarpinu árið 2021, var fjallað um Biblíubréfið. Í kjölfarið á sýningu myndarinnar rannsökuðu sérfræðingar Þjóðskjalasafnsins málið og staðfestu að bréfið væri eign íslenska ríkisins sem hafði verið tekin úr opinberu skjalasafni.
Samkvæmt lögum um opinber skjalasöfn eigi ríkið heimtingu á að fá biblíubréfið afhent. Var Lilja Dögg Alfreðsdóttir, þáverandi menntamálaráðherra, minnt á þetta en hún brást ekki opinberlega við erindinu á sínum tíma.
Hæpið að bréfið sé stolið
Í afsvarsbréfi greifans til sýningahaldara NORDIA er ekki sagt berum orðum að hann þori ekki að senda bréfið til Íslands. Grunar þá hins vegar að ástæðan sé sú að hann sé óttasleginn um að tapa bréfinu, það er að íslensk yfirvöld haldleggi það.
„Okkur grunar að ástæðan sé heimildarmyndin þar sem ýjað er að því, með mjög hæpinni röksemdafærslu, að bréfinu hafi verið stolið,“ segir Gísli Geir. „Hluti af bréfinu er á safni. Ef því á að vera stolið hvers vegna var helmingurinn skilinn eftir.“
