Misnotuðu rafræn skilríki og tæmdu tugi milljóna af reikningum eldri borgara Eiður Þór Árnason skrifar 18. mars 2022 08:00 Skúli Sveinsson lögmaður segir víðtæka notkun rafrænna skilríkja bjóða hættunni heim. Samsett Dæmi eru um að rafræn skilríki eldri borgara hafi verið misnotuð til að tæma bankareikninga og taka lán í þeirra nafni. Skúli Sveinsson lögmaður hefur komið að tveimur slíkum málum á stuttum tíma og segir þau vekja upp spurningar um notkunargildi rafrænna skilríkja. „Þetta hafa verið tugir milljóna króna og þetta er bara aleiga fólks sem er hreinsuð út, allar peningalegar eignir sem það á.“ Einnig hafi verið stofnað til bankaviðskipta og sótt um lán hjá ótal fjármálastofnunum. Í báðum tilvikum eru fórnarlömbin í kringum áttrætt. Skúli segir að í öðru málinu sé hinn grunaði skyldmenni eldri borgarans og í hinu sé um að ræða starfsmann fyrirtækis sem sá um þrif og heimilisaðstoð. Málin hafa verið kærð til lögreglu þar sem þau eru til rannsóknar en Skúli bindur ekki miklar vonir við að peningarnir fáist nokkurn tíma til baka. „Þeir nást ekki aftur sennilega. Viðkomandi aðilar eru ekki borgunarmenn fyrir þessu. Það eru engar eignir til að ganga að hjá þessum einstaklingum og þeir munu ekki greiða þetta til baka jafnvel þó það liggi fyrir að þeir hafi gert þetta.“ Þó hafi lánastofnanirnar almennt verið tilbúnar til að fella nýju lánin niður. Bara spurning um vilja Til þess að nota rafræn skilríki þarf einstaklingur bæði að hafa aðgang að farsíma og þekkja svokallað PIN-númer sem fylgir skilríkjunum. „Ef það er einhver nákominn sem hefur aðgang að símanum þá getur verið lítið mál að komast yfir þetta PIN. Fullorðnir einstaklingar skrifa þetta líka kannski bara niður,“ segir Skúli. Einnig sé oft auðvelt að sjá hvaða númer fólk stimpli inn í síma sína þegar það nýtir rafræn skilríki. „Ef þú færð aðgang að þessu þá er bara spurning um hvort það sé vilji til að misnota þetta.“ Skúli segir ástæðu til að hafa áhyggjur af því hversu auðvelt það sé orðið að framkvæma stórar fjárhagslegar aðgerðir og fá aðgang að viðkvæmum persónuupplýsingum án aðkomu annarra. Verði aldrei nógu öruggt Á meðan það hafi verið nokkuð ljóst í umræddum málum að viðkomandi gátu ekki undirgengist þessar lánaskuldbindingar á eigin spýtur megi spyrja sig hvort það hefði verið jafn auðvelt að fá lánin felld niður ef um væri að ræða yngri einstaklinga sem hefðu klárlega getuna til að sækja um lán. Jafnframt geldur Skúli varhug við þeirri vegferð stjórnvalda að gera þinglýsingar rafrænar. „Ef þær væru rafrænar þá gætu menn farið að veðsetja fasteignir til dæmis og taka mun hærri lán. Þetta er svolítið hrollvekjandi af því að það er bara svo auðvelt. Ef þú átt kærustu þá hefur þú aðgang að símanum hennar og veist örugglega PIN-ið hennar. Það þarf bara viljann. Þetta er einfaldlega ekki nógu öruggt og verður það aldrei vegna þess að ef þú ferð ekki á staðinn, sýnir skilríki, ritar nafnið þitt, líka að það sé smá fyrirhöfn að gera þetta, þá eru allar hraðahindranir og athuganir ekki lengur til staðar,“ segir Skúli. Lögreglumál Eldri borgarar Tækni Tengdar fréttir Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki örugg Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki, á korti og í farsíma, öruggustu almennu rafrænu auðkenninguna sem í boði séu hér á landi. 18. júní 2015 13:04 Hægt að misnota rafræn skilríki með „einbeittum brotavilja“ Áfrýjunarnefnd neytendamála hefur úrskurðað að Neytendastofu beri að kanna á ný ábendingu um alvarlegan öryggisgalla í rafrænni skilríkjalausn Auðkennis ehf. 17. júní 2015 23:00 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hundrað milljarða fjárfesting í uppnámi Innlent Beðnir um að senda börnin sín með net vegna flugnafaraldurs Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bréf Eggerts kom flatt upp á bæjarstjórnarmenn Innlent Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Erlent Halla þótti standa sig best Innlent Gjörbreytt bílpróf en segja hvergi slegið af kröfum Innlent Meinleysisgrey sem séu lífríkinu afar mikilvæg Innlent „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal Innlent Þetta er vitað um árásarmanninn Erlent Fleiri fréttir Um 800 börn bíða eftir leikskólaplássi í Reykjavík Meinleysisgrey sem séu lífríkinu afar mikilvæg Sjö smáskjálftar við Sýlingarfell og Veðurstofan fylgist vel með „Þetta reddast“ voru fyrstu orðin sem hann lærði Lögreglan þurfi nauðsynlega auknar rannsóknarheimildir Mikill meirihluti hlynntur dánaraðstoð Fátt ef nokkuð stöðvar eldislaxinn Segir seinlæti First Water stórfurðulegt Hæstiréttur segir tíma í flugvél vera vinnutíma Vill ræða brottvísun til Nígeríu í nefnd: „Skelfileg ásýnd á þessu máli“ Gjörbreytt bílpróf en segja hvergi slegið af kröfum Fagna framfaraskrefi ráðherra en vilja afnema tilvísanakerfið Þórdís í sendinefnd til Georgíu vegna umdeildra laga Maðurinn fannst heill á húfi Hundaskítur fyrir utan kosningamiðstöð Baldurs vekur spurningar Skilur uppnám skólasamfélagsins í Laugardal en horfa þurfi á staðreyndir Bréf Eggerts kom flatt upp á bæjarstjórnarmenn Flugvél Icelandair þurfti að snúa við Píratar hafa áhyggjur af skorti á eftirliti með lögreglu Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Útlendingalög, tilvísanir og skólabygging í Laugardal Fólk setji símana á akstursstillingu til að koma í veg fyrir slys Hundrað milljarða fjárfesting í uppnámi Beðnir um að senda börnin sín með net vegna flugnafaraldurs „Nú verður þú bara að spyrja Bjarna“ Halla þótti standa sig best Ísland hástökkvari á Regnbogakortinu Stefni í endurtekningu á síðasta vori Nýir fatasöfnunargámar á leið til landsins Forsetaframbjóðendur mæta í kappræður á Stöð 2 og Vísi Sjá meira
„Þetta hafa verið tugir milljóna króna og þetta er bara aleiga fólks sem er hreinsuð út, allar peningalegar eignir sem það á.“ Einnig hafi verið stofnað til bankaviðskipta og sótt um lán hjá ótal fjármálastofnunum. Í báðum tilvikum eru fórnarlömbin í kringum áttrætt. Skúli segir að í öðru málinu sé hinn grunaði skyldmenni eldri borgarans og í hinu sé um að ræða starfsmann fyrirtækis sem sá um þrif og heimilisaðstoð. Málin hafa verið kærð til lögreglu þar sem þau eru til rannsóknar en Skúli bindur ekki miklar vonir við að peningarnir fáist nokkurn tíma til baka. „Þeir nást ekki aftur sennilega. Viðkomandi aðilar eru ekki borgunarmenn fyrir þessu. Það eru engar eignir til að ganga að hjá þessum einstaklingum og þeir munu ekki greiða þetta til baka jafnvel þó það liggi fyrir að þeir hafi gert þetta.“ Þó hafi lánastofnanirnar almennt verið tilbúnar til að fella nýju lánin niður. Bara spurning um vilja Til þess að nota rafræn skilríki þarf einstaklingur bæði að hafa aðgang að farsíma og þekkja svokallað PIN-númer sem fylgir skilríkjunum. „Ef það er einhver nákominn sem hefur aðgang að símanum þá getur verið lítið mál að komast yfir þetta PIN. Fullorðnir einstaklingar skrifa þetta líka kannski bara niður,“ segir Skúli. Einnig sé oft auðvelt að sjá hvaða númer fólk stimpli inn í síma sína þegar það nýtir rafræn skilríki. „Ef þú færð aðgang að þessu þá er bara spurning um hvort það sé vilji til að misnota þetta.“ Skúli segir ástæðu til að hafa áhyggjur af því hversu auðvelt það sé orðið að framkvæma stórar fjárhagslegar aðgerðir og fá aðgang að viðkvæmum persónuupplýsingum án aðkomu annarra. Verði aldrei nógu öruggt Á meðan það hafi verið nokkuð ljóst í umræddum málum að viðkomandi gátu ekki undirgengist þessar lánaskuldbindingar á eigin spýtur megi spyrja sig hvort það hefði verið jafn auðvelt að fá lánin felld niður ef um væri að ræða yngri einstaklinga sem hefðu klárlega getuna til að sækja um lán. Jafnframt geldur Skúli varhug við þeirri vegferð stjórnvalda að gera þinglýsingar rafrænar. „Ef þær væru rafrænar þá gætu menn farið að veðsetja fasteignir til dæmis og taka mun hærri lán. Þetta er svolítið hrollvekjandi af því að það er bara svo auðvelt. Ef þú átt kærustu þá hefur þú aðgang að símanum hennar og veist örugglega PIN-ið hennar. Það þarf bara viljann. Þetta er einfaldlega ekki nógu öruggt og verður það aldrei vegna þess að ef þú ferð ekki á staðinn, sýnir skilríki, ritar nafnið þitt, líka að það sé smá fyrirhöfn að gera þetta, þá eru allar hraðahindranir og athuganir ekki lengur til staðar,“ segir Skúli.
Lögreglumál Eldri borgarar Tækni Tengdar fréttir Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki örugg Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki, á korti og í farsíma, öruggustu almennu rafrænu auðkenninguna sem í boði séu hér á landi. 18. júní 2015 13:04 Hægt að misnota rafræn skilríki með „einbeittum brotavilja“ Áfrýjunarnefnd neytendamála hefur úrskurðað að Neytendastofu beri að kanna á ný ábendingu um alvarlegan öryggisgalla í rafrænni skilríkjalausn Auðkennis ehf. 17. júní 2015 23:00 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hundrað milljarða fjárfesting í uppnámi Innlent Beðnir um að senda börnin sín með net vegna flugnafaraldurs Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bréf Eggerts kom flatt upp á bæjarstjórnarmenn Innlent Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Erlent Halla þótti standa sig best Innlent Gjörbreytt bílpróf en segja hvergi slegið af kröfum Innlent Meinleysisgrey sem séu lífríkinu afar mikilvæg Innlent „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal Innlent Þetta er vitað um árásarmanninn Erlent Fleiri fréttir Um 800 börn bíða eftir leikskólaplássi í Reykjavík Meinleysisgrey sem séu lífríkinu afar mikilvæg Sjö smáskjálftar við Sýlingarfell og Veðurstofan fylgist vel með „Þetta reddast“ voru fyrstu orðin sem hann lærði Lögreglan þurfi nauðsynlega auknar rannsóknarheimildir Mikill meirihluti hlynntur dánaraðstoð Fátt ef nokkuð stöðvar eldislaxinn Segir seinlæti First Water stórfurðulegt Hæstiréttur segir tíma í flugvél vera vinnutíma Vill ræða brottvísun til Nígeríu í nefnd: „Skelfileg ásýnd á þessu máli“ Gjörbreytt bílpróf en segja hvergi slegið af kröfum Fagna framfaraskrefi ráðherra en vilja afnema tilvísanakerfið Þórdís í sendinefnd til Georgíu vegna umdeildra laga Maðurinn fannst heill á húfi Hundaskítur fyrir utan kosningamiðstöð Baldurs vekur spurningar Skilur uppnám skólasamfélagsins í Laugardal en horfa þurfi á staðreyndir Bréf Eggerts kom flatt upp á bæjarstjórnarmenn Flugvél Icelandair þurfti að snúa við Píratar hafa áhyggjur af skorti á eftirliti með lögreglu Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Útlendingalög, tilvísanir og skólabygging í Laugardal Fólk setji símana á akstursstillingu til að koma í veg fyrir slys Hundrað milljarða fjárfesting í uppnámi Beðnir um að senda börnin sín með net vegna flugnafaraldurs „Nú verður þú bara að spyrja Bjarna“ Halla þótti standa sig best Ísland hástökkvari á Regnbogakortinu Stefni í endurtekningu á síðasta vori Nýir fatasöfnunargámar á leið til landsins Forsetaframbjóðendur mæta í kappræður á Stöð 2 og Vísi Sjá meira
Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki örugg Fjármálaráðuneytið segir rafræn skilríki, á korti og í farsíma, öruggustu almennu rafrænu auðkenninguna sem í boði séu hér á landi. 18. júní 2015 13:04
Hægt að misnota rafræn skilríki með „einbeittum brotavilja“ Áfrýjunarnefnd neytendamála hefur úrskurðað að Neytendastofu beri að kanna á ný ábendingu um alvarlegan öryggisgalla í rafrænni skilríkjalausn Auðkennis ehf. 17. júní 2015 23:00