Leigjendur fordæma stjórnarsáttmálann Anita Da Silva Bjarnadóttir, Guðmundur Hrafn Arngrímsson, Gunnar Smári Egilsson, Vilborg Bjarkadóttir og Yngvi Ómar Sighvatsson skrifa 28. nóvember 2021 17:01 Í nýjum stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokks og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs er ekki að finna neina stefnubreytingu í húsnæðismálum. Ríkisstjórnin ætlar að halda áfram óbreyttri stefnu sem hefur ýtt undir hækkun húsnæðiskostnaðar, haldið tug þúsundum fjölskyldna á ótryggum okurmarkaði leiguhúsnæðis og fjölda fólks alfarið utan húsnæðismarkaðar. Félagsfundur Samtaka leigjenda, sem haldinn var í gær, krafði ríkisstjórnina um stefnubreytingu í húsnæðismálum. Fundurinn hvatti til stórátaks í uppbyggingu húsnæðis og að leigjendur yrðu varðir fyrir okri og óöryggi. Hár húsnæðiskostnaður er helsta einstaka ástæða fjárhagserfiðleika fjölskyldna og fátæktar á Íslandi samkvæmt fjölmörgum rannsóknum. Það er einnig viðurkennt um allan heim að dýrt og ótryggt húsnæði grefur undan öllum öðrum félagslegum aðgerðum. Því eru öflug og traust húsnæðisstefna grunnur að öllum félagslegum aðgerðum stjórnvalda. Ríkisstjórn sem ekki gætir að húsnæðismálum er ríkisstjórn sem ekki gætir að félagslegu öryggi í samfélaginu. Stjórn Samtaka leigjenda fordæmir þessa vanrækslu ríkisstjórnarinnar. Sú húsnæðisstefna sem ríkisstjórnir síðustu áratuga hafa fylgt hefur magnað upp brask og okur á húsnæðismarkaði, keyrt upp söluverð og útilokað því fjölda fjölskyldna frá því að eignast íbúðir. Og þá skiptir engu þótt til aðgerðanna sé ætíð blásið undir því yfirskyni að markmiðið sé að tryggja fólki húsnæði. Niðurstaðan hefur orðið þveröfug, það hefur aldrei verið fleira fólk á Íslandi sem ekki getur keypt sér húsnæði. Húsnæðiseklan, sem þessari stefna getur af sér, hefur líka skrúfað upp leiguverð svo tugir þúsunda fjölskyldna bera íþyngjandi húsnæðiskostnað, í mörgum tilfellum 50, 60 eða 70 prósent af ráðstöfunarfé fólks. Það er langt umfram hættumörk. Í eðlilegu samfélagi ættu allar bjöllur að klingja. Við búum við hættuástand í húsnæðismálum. Húsnæðismarkaðurinn einkennist af stjórnleysi þar sem fólk og fyrirtæki í gróðasókn ráða ferðinni. Markaðurinn er aðlagaður að kröfum þessa aðila um hagnað en ekki þörfum almennings fyrir öruggt og ódýrt húsnæði. Þau sem eiga fé og hafa aðgengi að lánsfé níðast innan þessa kerfis á þeim sem standa verr efnahagslega. Þetta er siðlaust ástand og klár afleiðing húsnæðisstefnu stjórnvalda undangenginna áratuga, stefnu sem þessi ríkisstjórn ætlar sér að framlengja næstu fjögur árin. Ríkisstjórn sömu flokka lofaði við undirritun kjarasamninga 2019 að ákvæði húsaleigulaga yrðu endurskoðuð til að bæta réttarstöðu leigjenda, meðal annars hvað varðar vernd leigjenda þegar kemur að hækkun leigufjárhæðar. Einnig að stuðningur við hagsmunasamtök leigjenda yrði aukinn. Sem er skrítið orðalag því sá stuðningur hefur enginn verið. Ríkisstjórnin sveik þessi loforð sín. Nú endurtaka ráðherrarnir hluta þessa loforð, um endurskoðun húsaleigulaga, en sleppa því að nefna leigubremsu eða stuðning við samtök leigjenda. Þetta er ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin ætli ekki, eftir athugun máls, að standa við loforð sín gagnvart verkalýðshreyfingunni og leigjendum um leigubremsu og stuðning við samtök leigjenda. Staðan er því sú að orð, undirritaðar yfirlýsingar og heit ráðherranna gagnvart leigjendum hafa ekkert gildi. Og ríkisstjórnin ætlar sér ekki að gera neitt til að lina þjáningar fjölskyldna sem eru fórnarlömb húsnæðisstefnu undangenginna ára. Stjórn samtaka leigjenda á Íslandi fordæma því stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnarinnar. Það er óafsakanlegt að setja saman sáttmála ríkisstjórnar í nóvember 2021 án þess að kynna aðgerðir til að bæta stöðu og réttindi leigjenda og boða stórfellda uppbyggingu öruggs og ódýrs húsnæðis. Og stjórnarsáttmáli íslensku ríkisstjórnarinnar sker sig í þessu frá sáttmálum nýrra ríkisstjórna í Þýskalandi og Noregi, sem myndaðar voru í haust. Þar voru kynntar öflugar opinberar aðgerðir til að styrkja húsnæðiskerfin og stöðu leigjenda þótt staðan á húsnæðismarkaði þessara landa sé miklum mun skárri en á Íslandi. Staða íslenskra leigjenda í samanburði við leigjendur í næstu löndum mun því enn versna í tíð þessara ríkisstjórnar. Höfundar eiga sæti í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leigumarkaður Skoðun: Kosningar 2021 Alþingi Húsnæðismál Gunnar Smári Egilsson Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir Skoðun Samstarf er lykill að framtíðinni Magnús Þór Jónsson Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmir sig sjálft Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um nægjusemi í heimi neyslubrjálæðis Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Samstarf er lykill að framtíðinni Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ábyrgðin er þeirra Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Dæmt um form, ekki efni Hörður Arnarson skrifar Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Um fundarstjórn forseta Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hjálpartæki – fyrir hverja? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Sjá meira
Í nýjum stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokks og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs er ekki að finna neina stefnubreytingu í húsnæðismálum. Ríkisstjórnin ætlar að halda áfram óbreyttri stefnu sem hefur ýtt undir hækkun húsnæðiskostnaðar, haldið tug þúsundum fjölskyldna á ótryggum okurmarkaði leiguhúsnæðis og fjölda fólks alfarið utan húsnæðismarkaðar. Félagsfundur Samtaka leigjenda, sem haldinn var í gær, krafði ríkisstjórnina um stefnubreytingu í húsnæðismálum. Fundurinn hvatti til stórátaks í uppbyggingu húsnæðis og að leigjendur yrðu varðir fyrir okri og óöryggi. Hár húsnæðiskostnaður er helsta einstaka ástæða fjárhagserfiðleika fjölskyldna og fátæktar á Íslandi samkvæmt fjölmörgum rannsóknum. Það er einnig viðurkennt um allan heim að dýrt og ótryggt húsnæði grefur undan öllum öðrum félagslegum aðgerðum. Því eru öflug og traust húsnæðisstefna grunnur að öllum félagslegum aðgerðum stjórnvalda. Ríkisstjórn sem ekki gætir að húsnæðismálum er ríkisstjórn sem ekki gætir að félagslegu öryggi í samfélaginu. Stjórn Samtaka leigjenda fordæmir þessa vanrækslu ríkisstjórnarinnar. Sú húsnæðisstefna sem ríkisstjórnir síðustu áratuga hafa fylgt hefur magnað upp brask og okur á húsnæðismarkaði, keyrt upp söluverð og útilokað því fjölda fjölskyldna frá því að eignast íbúðir. Og þá skiptir engu þótt til aðgerðanna sé ætíð blásið undir því yfirskyni að markmiðið sé að tryggja fólki húsnæði. Niðurstaðan hefur orðið þveröfug, það hefur aldrei verið fleira fólk á Íslandi sem ekki getur keypt sér húsnæði. Húsnæðiseklan, sem þessari stefna getur af sér, hefur líka skrúfað upp leiguverð svo tugir þúsunda fjölskyldna bera íþyngjandi húsnæðiskostnað, í mörgum tilfellum 50, 60 eða 70 prósent af ráðstöfunarfé fólks. Það er langt umfram hættumörk. Í eðlilegu samfélagi ættu allar bjöllur að klingja. Við búum við hættuástand í húsnæðismálum. Húsnæðismarkaðurinn einkennist af stjórnleysi þar sem fólk og fyrirtæki í gróðasókn ráða ferðinni. Markaðurinn er aðlagaður að kröfum þessa aðila um hagnað en ekki þörfum almennings fyrir öruggt og ódýrt húsnæði. Þau sem eiga fé og hafa aðgengi að lánsfé níðast innan þessa kerfis á þeim sem standa verr efnahagslega. Þetta er siðlaust ástand og klár afleiðing húsnæðisstefnu stjórnvalda undangenginna áratuga, stefnu sem þessi ríkisstjórn ætlar sér að framlengja næstu fjögur árin. Ríkisstjórn sömu flokka lofaði við undirritun kjarasamninga 2019 að ákvæði húsaleigulaga yrðu endurskoðuð til að bæta réttarstöðu leigjenda, meðal annars hvað varðar vernd leigjenda þegar kemur að hækkun leigufjárhæðar. Einnig að stuðningur við hagsmunasamtök leigjenda yrði aukinn. Sem er skrítið orðalag því sá stuðningur hefur enginn verið. Ríkisstjórnin sveik þessi loforð sín. Nú endurtaka ráðherrarnir hluta þessa loforð, um endurskoðun húsaleigulaga, en sleppa því að nefna leigubremsu eða stuðning við samtök leigjenda. Þetta er ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin ætli ekki, eftir athugun máls, að standa við loforð sín gagnvart verkalýðshreyfingunni og leigjendum um leigubremsu og stuðning við samtök leigjenda. Staðan er því sú að orð, undirritaðar yfirlýsingar og heit ráðherranna gagnvart leigjendum hafa ekkert gildi. Og ríkisstjórnin ætlar sér ekki að gera neitt til að lina þjáningar fjölskyldna sem eru fórnarlömb húsnæðisstefnu undangenginna ára. Stjórn samtaka leigjenda á Íslandi fordæma því stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnarinnar. Það er óafsakanlegt að setja saman sáttmála ríkisstjórnar í nóvember 2021 án þess að kynna aðgerðir til að bæta stöðu og réttindi leigjenda og boða stórfellda uppbyggingu öruggs og ódýrs húsnæðis. Og stjórnarsáttmáli íslensku ríkisstjórnarinnar sker sig í þessu frá sáttmálum nýrra ríkisstjórna í Þýskalandi og Noregi, sem myndaðar voru í haust. Þar voru kynntar öflugar opinberar aðgerðir til að styrkja húsnæðiskerfin og stöðu leigjenda þótt staðan á húsnæðismarkaði þessara landa sé miklum mun skárri en á Íslandi. Staða íslenskra leigjenda í samanburði við leigjendur í næstu löndum mun því enn versna í tíð þessara ríkisstjórnar. Höfundar eiga sæti í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi.
Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun
Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir Skoðun
Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar
Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar
Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar
Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun
Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir Skoðun