Af hverju stunda Píratar þöggun? Einar Steingrímsson skrifar 8. júní 2021 07:01 Í stuttu máli: Á Pírataspjallinu hefur lengi verið stunduð ritskoðun, þar sem reynt er að þagga niður tilteknar (málefnalega fram settar) skoðanir og fólk sem tjáir þær. Framkvæmdastjórn Pírata, sem ber ábyrgð á spjallinu hunsar kvartanir um þessa ritskoðun. Á spjallinu er bannað að fjalla um ritskoðunina á því. Nýlega var einnig bannað að fjalla um hana í litlum lokuðum hópi Pírata sem á þó að fjalla um stefnu og störf hreyfingarinnar. Í nokkur ár hefur verið stunduð ritskoðun á Pírataspjallinu, sem Framkvæmdastjórn Pírata ber ábyrgð á og skipar stjórnendur yfir. Nú er auðvitað erfitt að hafa yfirsýn yfir allt sem eytt hefur verið af spjallinu, en þar sem þræðir eru gjarnan frystir án þess að vera eytt, er nokkuð augljós tilhneiging í slíkri ritskoðun, nefnilega að hún beinist fyrst og fremst gegn þeim sem voga sér að gagnrýna kennisetningar femínista. Enda hafa stjórnendur oft viðurkennt að hafa beitt slíkri ritskoðun vegna eigin skoðana eða andúðar í garð fólks sem póstar á spjallið þótt ekki hafi verið haldið fram að póstarnir sjálfir væru ámælisverðir. Þessi ritskoðun hefur á köflum verið mjög slæm síðustu 2-3 árin, en virtist eitthvað vera að lagast fyrir skömmu, þegar nýjar línur voru lagðar, póstar þurftu samþykki áður en þeir birtust, og sumir ofstækisfyllstu stjórnendurnir hurfu á braut. En sá friður entist stutt. Síðastliðinn sunnudag var innleggi sem undirritaður ætlaði að pósta hafnað. Það snerist um þessa frétt og með fylgdu þessi ummæli: „Burtséð frá því hvað fólki finnst um málflutning Hannesar, af hverju er í lagi að framkvæmdastýra Jafnréttisstofu tali niðrandi um karla með þessum hætti, en allt verður brjálað ef hnýtt er í konu sem „freka kellingu“?“ Í höfnuninni var vísað í fyrstu reglu spjallsins: „Hatursorða og persónulegar árásir eru óheimilar“. Ekki var útskýrt hvernig þetta innlegg gæti flokkast sem hatursorðræða (enda hefur verið algengt í ritskoðun á spjallinu að gefnar ástæður hafi verið út í hött). Hins vegar skrifaði umræddur stjórnandi þessa skýringu: „Þetta er ekki uppbyggilegt innlegg, það er búið að prófa það. Kommentin verða mjög fljótt leiðinleg.“ Ef samkvæmni væri í ritskoðuninni á Pírataspjallinu þá væri með þessu verið að leggja vopn í hendur þeirra sem vildu þagga niður tiltekin umræðuefni og persónur, því nóg væri að vera með nægilega mörg "leiðinleg" ummæli við slíka umræðu til að hún yrði fryst. Eða jafnvel, eins og í ofangreindu tilfelli, kæfð í fæðingu, af því stjórnendur væru vissir um að það myndu koma "leiðinleg" ummæli. Og reyndar hefur það gjarnan verið svo að hópur fólks innan Píratahreyfingarinnar hefur stundað afar ómálefnalegt skítkast á Pírataspjallinu gegn þeim sem voga sér að andæfa vinsælum kennisetningum sem ekki má anda á, hvað þá gagnrýna. Þannig eru það oft þau sem standa að baki ritskoðuninni eða styðja hana sem sjálf gera sig sek um persónulegt skítkast á fólk sem þau gagnrýna fyrir vondar skoðanir. Framkvæmdastjórn Pírata sem ber ábyrgð á spjallinu og stjórnendum þess hunsar svo yfirleitt kvartanir um ritskoðun, og ansar jafnvel ekki erindum um slíkt. Nú hefur lengi verið starfandi lokaður hópur virkra Pírata á Facebook, þar sem á að vera „áhersla á umræður um píratastarfið, leiðir og lausnir, málefni, pepp og skoðanir sem tengjast beint og óbeint rekstri, starfi og velgengni Pírata.“ Þar hefur ritskoðunin á Pírataspjallinu stundum verið rædd, enda hluti af starfi hreyfingarinnar að stjórna spjallinu. Fyrir tæpum mánuði ákváðu stjórnendur þess hóps þó að banna umræður um ritskoðunina á Pírataspjallinu, af því að svo stutt væri til kosninga að slík umræða (í þessum litla lokaða hópi) mætti ekki trufla kosningabaráttuna. Síðan þessi regla var sett hafa reyndar birst færri en tvö innlegg á dag að meðaltali, og mörg þeirra fjalla alls ekki um kosningastarfið eða yfirleitt starf Pírata og stefnu; þar er jafnvel verið að pósta aulabröndurum. Stjórnendur Pírataspjallsins, sérstaklega þau sem harðast hafa gengið fram í ritskoðuninni, hafa langflest verið óbreyttir meðlimir hreyfingarinnar, en forystufólkið (kjörnir fulltrúar) hefur nánast undantekningalaust látið þessa þöggunartilburði afskiptalausa, og jafnvel réttlætt þá. (Meðal stjórnenda hópsins Virkir Píratar, sem bönnuðu umræður um ritskoðunina, er þó einn kjörinn fulltrúi, borgarfulltrúinn Alexandra Briem.) Þannig hefur þöggunin gengið svo langt að ekki er lengur hægt að ræða ritskoðun og þöggun innan hreyfingarinnar. Og þótt í Grunnstefnu Pírata segi „Takmörkun á frelsi fólks til að tjá sig er óásættanleg, nema til verndar borgararéttindum einstaklinga“, þá virðast sumar skoðanir vera frjálsari en aðrar á vettvangi Pírata, alveg eins og var með jafnréttið í Animal Farm ... Höfundur er stærðfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Píratar Tjáningarfrelsi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Vanþakklátir Reykvíkingar Sirrý Hallgrímsdóttir Bakþankar Skoðun Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Sjá meira
Í stuttu máli: Á Pírataspjallinu hefur lengi verið stunduð ritskoðun, þar sem reynt er að þagga niður tilteknar (málefnalega fram settar) skoðanir og fólk sem tjáir þær. Framkvæmdastjórn Pírata, sem ber ábyrgð á spjallinu hunsar kvartanir um þessa ritskoðun. Á spjallinu er bannað að fjalla um ritskoðunina á því. Nýlega var einnig bannað að fjalla um hana í litlum lokuðum hópi Pírata sem á þó að fjalla um stefnu og störf hreyfingarinnar. Í nokkur ár hefur verið stunduð ritskoðun á Pírataspjallinu, sem Framkvæmdastjórn Pírata ber ábyrgð á og skipar stjórnendur yfir. Nú er auðvitað erfitt að hafa yfirsýn yfir allt sem eytt hefur verið af spjallinu, en þar sem þræðir eru gjarnan frystir án þess að vera eytt, er nokkuð augljós tilhneiging í slíkri ritskoðun, nefnilega að hún beinist fyrst og fremst gegn þeim sem voga sér að gagnrýna kennisetningar femínista. Enda hafa stjórnendur oft viðurkennt að hafa beitt slíkri ritskoðun vegna eigin skoðana eða andúðar í garð fólks sem póstar á spjallið þótt ekki hafi verið haldið fram að póstarnir sjálfir væru ámælisverðir. Þessi ritskoðun hefur á köflum verið mjög slæm síðustu 2-3 árin, en virtist eitthvað vera að lagast fyrir skömmu, þegar nýjar línur voru lagðar, póstar þurftu samþykki áður en þeir birtust, og sumir ofstækisfyllstu stjórnendurnir hurfu á braut. En sá friður entist stutt. Síðastliðinn sunnudag var innleggi sem undirritaður ætlaði að pósta hafnað. Það snerist um þessa frétt og með fylgdu þessi ummæli: „Burtséð frá því hvað fólki finnst um málflutning Hannesar, af hverju er í lagi að framkvæmdastýra Jafnréttisstofu tali niðrandi um karla með þessum hætti, en allt verður brjálað ef hnýtt er í konu sem „freka kellingu“?“ Í höfnuninni var vísað í fyrstu reglu spjallsins: „Hatursorða og persónulegar árásir eru óheimilar“. Ekki var útskýrt hvernig þetta innlegg gæti flokkast sem hatursorðræða (enda hefur verið algengt í ritskoðun á spjallinu að gefnar ástæður hafi verið út í hött). Hins vegar skrifaði umræddur stjórnandi þessa skýringu: „Þetta er ekki uppbyggilegt innlegg, það er búið að prófa það. Kommentin verða mjög fljótt leiðinleg.“ Ef samkvæmni væri í ritskoðuninni á Pírataspjallinu þá væri með þessu verið að leggja vopn í hendur þeirra sem vildu þagga niður tiltekin umræðuefni og persónur, því nóg væri að vera með nægilega mörg "leiðinleg" ummæli við slíka umræðu til að hún yrði fryst. Eða jafnvel, eins og í ofangreindu tilfelli, kæfð í fæðingu, af því stjórnendur væru vissir um að það myndu koma "leiðinleg" ummæli. Og reyndar hefur það gjarnan verið svo að hópur fólks innan Píratahreyfingarinnar hefur stundað afar ómálefnalegt skítkast á Pírataspjallinu gegn þeim sem voga sér að andæfa vinsælum kennisetningum sem ekki má anda á, hvað þá gagnrýna. Þannig eru það oft þau sem standa að baki ritskoðuninni eða styðja hana sem sjálf gera sig sek um persónulegt skítkast á fólk sem þau gagnrýna fyrir vondar skoðanir. Framkvæmdastjórn Pírata sem ber ábyrgð á spjallinu og stjórnendum þess hunsar svo yfirleitt kvartanir um ritskoðun, og ansar jafnvel ekki erindum um slíkt. Nú hefur lengi verið starfandi lokaður hópur virkra Pírata á Facebook, þar sem á að vera „áhersla á umræður um píratastarfið, leiðir og lausnir, málefni, pepp og skoðanir sem tengjast beint og óbeint rekstri, starfi og velgengni Pírata.“ Þar hefur ritskoðunin á Pírataspjallinu stundum verið rædd, enda hluti af starfi hreyfingarinnar að stjórna spjallinu. Fyrir tæpum mánuði ákváðu stjórnendur þess hóps þó að banna umræður um ritskoðunina á Pírataspjallinu, af því að svo stutt væri til kosninga að slík umræða (í þessum litla lokaða hópi) mætti ekki trufla kosningabaráttuna. Síðan þessi regla var sett hafa reyndar birst færri en tvö innlegg á dag að meðaltali, og mörg þeirra fjalla alls ekki um kosningastarfið eða yfirleitt starf Pírata og stefnu; þar er jafnvel verið að pósta aulabröndurum. Stjórnendur Pírataspjallsins, sérstaklega þau sem harðast hafa gengið fram í ritskoðuninni, hafa langflest verið óbreyttir meðlimir hreyfingarinnar, en forystufólkið (kjörnir fulltrúar) hefur nánast undantekningalaust látið þessa þöggunartilburði afskiptalausa, og jafnvel réttlætt þá. (Meðal stjórnenda hópsins Virkir Píratar, sem bönnuðu umræður um ritskoðunina, er þó einn kjörinn fulltrúi, borgarfulltrúinn Alexandra Briem.) Þannig hefur þöggunin gengið svo langt að ekki er lengur hægt að ræða ritskoðun og þöggun innan hreyfingarinnar. Og þótt í Grunnstefnu Pírata segi „Takmörkun á frelsi fólks til að tjá sig er óásættanleg, nema til verndar borgararéttindum einstaklinga“, þá virðast sumar skoðanir vera frjálsari en aðrar á vettvangi Pírata, alveg eins og var með jafnréttið í Animal Farm ... Höfundur er stærðfræðingur.
Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar
Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun