Hvers eiga veikir að gjalda? Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar 4. júní 2021 16:31 Fréttir af ákvörðun stjórnenda Domus Medica um lokun ætti að vekja fólk til umhugsunar um hvernig betur má stjórna heilbrigðismálum hér á landi. Stutt er síðan fréttir bárust af því að tugur lækna á bráðamóttökunni ákvað að flytja sig annað og í stefnir að bráðamóttakan verði með undir lágmarksmönnun í allt sumar, sem er orðinn árlegur vandi. Þeir sem þekkja til nefna oft í þessu samhengi kaldhæðnina í því að í eina skiptið sem mönnun hefur verið fullnægjandi á bráðamóttökunni var í læknaverkfallinu. Þá var fyrst nægjanleg pressa sett á stjórnvöld að tryggja að öryggi sjúklinga og gæði þjónustunar myndu ekki líða fyrir launaviðræðurnar. Maður spyr sig, hversu slæmt þarf ástandið að verða áður en ráðamenn gangast við því að kannski sé ríkið ekki alltaf best til að stýra eða sinna öllu eitt síns liðs? Það merkilega við þetta allt saman er að þrátt fyrir að það sé ein helsta grunnregla þjónustufyrirtækja að starfsmenn á gólfi séu alltaf verðmætari fyrir árangur þjónustuveitingarinnar en starfsmaður á skrifstofu, hefur mesta fjölgun starfsmanna á Landspítalanum ekki verið hjá heilbrigðisstarfsfólki á gólfinu heldur í hópi millistjórnenda. Nú þegar ríflega hálfrar aldar starfsemi leggst af vegna tregðu í kerfinu munu biðlistarnir svo sannarlega ekki styttast, og þá skiptir engu máli hversu góðan þjónustuferil eða sniðugar sparnaðarleiðir viðkomandi deild á spítalanum er með. Heilbrigðiskerfið er hringrásarkerfi; vandi á einum stað leiðir af sér vandamál á öðrum stað. Skortur á þjónustu utan spítalans setur meira álag á spítalann og ef ekki er nægjanlegur fjöldi starfsfólks eða rúma er ekki hægt að tryggja öryggi né árangur þjónustunnar - sem þá veldur auknu álagi á heilsugæslurnar og auknum kostnaði fyrir tryggingastofnun. Ég þreytist ekki á að benda á að það hefur einungis einum heilbrigðisráðherra tekist að leysa úr svona flöskuhálsum í heilbrigðiskerfinu síðastliðna áratugi. Það tók Guðlaug Þór einungis 2 ár í heilbrigðisráðuneytinu frá 2007 til 2009 að tæma öldrunarbiðlistana á LSH, höggva á biðlista í aðgerðir og lækka lyfjakostnað. Það gerði hann ekki með því að láta ríkið gera allt heldur með því að fara í útboð og úthýsa þjónustunni til einkaaðila og létta þannig álaginu af LSH. Með því að tryggja að viðeigandi þjónustuúrræði væru til staðar utan LSH fyrir þá sjúklinga sem voru fastir inni á LSH þrátt fyrir að vera komnir með vistunarmat, eða útskrifaðir og veita þeim allra veikustu forgang á hjúkrunarheimilin. Seinast en ekki síst lækkaði hann lyfjakostnað með samstarfi við Svía sem tryggði að lyf sem fengu markaðsleyfi þar í landi fengu líka markaðsleyfi hérlendis, sem kom á virkri samkeppni á íslenskum lyfjamarkaði. Það er þetta sem virkar. Guðlaugur Þór lagði áherslu á aukana fjölbreytni í heilbrigðisþjónustu og var óþreytandi að benda á ný tækifæri í málaflokknum. Hann lagði mikið upp úr að rekstrarformið væri ekki höfuðatriði heldur sú þjónusta sem borgurunum væri veitt. Hún yrði að standast gæðakröfur og vera boðin á hagstæðu verði. Í reynd gæti íslensk heilbrigðisþjónusta verið útflutningsvara, slíkur væri mannauðurinn og kunnáttan hér á landi. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk er nefnilega mjög eftirsótt á alþjóðavettvangi. Á þeim tíma kvað við allt annan tón í heilbrigðisráðuneytinu. Guðlaugi Þór var til að mynda umhugað um starfsánægju fólks í heilbrigðiskerfinu og hvernig fleiri tækifæri gætu laðað íslenska lækna aftur heim. Við sjálfstæðismenn eigum að gera kröfu um heilbrigðisráðuneytið eftir næstu kosningar og fylgja þar þeirri stefnu sem Guðlaugur Þór markaði sem heilbrigðisráðherra. Við þurfum sanna sjálfstæðismenn til forystu, fólk eins og Guðlaug Þór, sem leggur höfuðáherslu á frjálst framtak, að virkja kraft einstaklinganna. Þau grundvallarsjónarmið eiga jafn vel við í heilbrigðismálum og öðrum málaflokkum. Höfundur er varaborgarfulltrúi fyrir Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir Skoðun: Kosningar 2021 Heilbrigðismál Landspítalinn Sjálfstæðisflokkurinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Sjá meira
Fréttir af ákvörðun stjórnenda Domus Medica um lokun ætti að vekja fólk til umhugsunar um hvernig betur má stjórna heilbrigðismálum hér á landi. Stutt er síðan fréttir bárust af því að tugur lækna á bráðamóttökunni ákvað að flytja sig annað og í stefnir að bráðamóttakan verði með undir lágmarksmönnun í allt sumar, sem er orðinn árlegur vandi. Þeir sem þekkja til nefna oft í þessu samhengi kaldhæðnina í því að í eina skiptið sem mönnun hefur verið fullnægjandi á bráðamóttökunni var í læknaverkfallinu. Þá var fyrst nægjanleg pressa sett á stjórnvöld að tryggja að öryggi sjúklinga og gæði þjónustunar myndu ekki líða fyrir launaviðræðurnar. Maður spyr sig, hversu slæmt þarf ástandið að verða áður en ráðamenn gangast við því að kannski sé ríkið ekki alltaf best til að stýra eða sinna öllu eitt síns liðs? Það merkilega við þetta allt saman er að þrátt fyrir að það sé ein helsta grunnregla þjónustufyrirtækja að starfsmenn á gólfi séu alltaf verðmætari fyrir árangur þjónustuveitingarinnar en starfsmaður á skrifstofu, hefur mesta fjölgun starfsmanna á Landspítalanum ekki verið hjá heilbrigðisstarfsfólki á gólfinu heldur í hópi millistjórnenda. Nú þegar ríflega hálfrar aldar starfsemi leggst af vegna tregðu í kerfinu munu biðlistarnir svo sannarlega ekki styttast, og þá skiptir engu máli hversu góðan þjónustuferil eða sniðugar sparnaðarleiðir viðkomandi deild á spítalanum er með. Heilbrigðiskerfið er hringrásarkerfi; vandi á einum stað leiðir af sér vandamál á öðrum stað. Skortur á þjónustu utan spítalans setur meira álag á spítalann og ef ekki er nægjanlegur fjöldi starfsfólks eða rúma er ekki hægt að tryggja öryggi né árangur þjónustunnar - sem þá veldur auknu álagi á heilsugæslurnar og auknum kostnaði fyrir tryggingastofnun. Ég þreytist ekki á að benda á að það hefur einungis einum heilbrigðisráðherra tekist að leysa úr svona flöskuhálsum í heilbrigðiskerfinu síðastliðna áratugi. Það tók Guðlaug Þór einungis 2 ár í heilbrigðisráðuneytinu frá 2007 til 2009 að tæma öldrunarbiðlistana á LSH, höggva á biðlista í aðgerðir og lækka lyfjakostnað. Það gerði hann ekki með því að láta ríkið gera allt heldur með því að fara í útboð og úthýsa þjónustunni til einkaaðila og létta þannig álaginu af LSH. Með því að tryggja að viðeigandi þjónustuúrræði væru til staðar utan LSH fyrir þá sjúklinga sem voru fastir inni á LSH þrátt fyrir að vera komnir með vistunarmat, eða útskrifaðir og veita þeim allra veikustu forgang á hjúkrunarheimilin. Seinast en ekki síst lækkaði hann lyfjakostnað með samstarfi við Svía sem tryggði að lyf sem fengu markaðsleyfi þar í landi fengu líka markaðsleyfi hérlendis, sem kom á virkri samkeppni á íslenskum lyfjamarkaði. Það er þetta sem virkar. Guðlaugur Þór lagði áherslu á aukana fjölbreytni í heilbrigðisþjónustu og var óþreytandi að benda á ný tækifæri í málaflokknum. Hann lagði mikið upp úr að rekstrarformið væri ekki höfuðatriði heldur sú þjónusta sem borgurunum væri veitt. Hún yrði að standast gæðakröfur og vera boðin á hagstæðu verði. Í reynd gæti íslensk heilbrigðisþjónusta verið útflutningsvara, slíkur væri mannauðurinn og kunnáttan hér á landi. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk er nefnilega mjög eftirsótt á alþjóðavettvangi. Á þeim tíma kvað við allt annan tón í heilbrigðisráðuneytinu. Guðlaugi Þór var til að mynda umhugað um starfsánægju fólks í heilbrigðiskerfinu og hvernig fleiri tækifæri gætu laðað íslenska lækna aftur heim. Við sjálfstæðismenn eigum að gera kröfu um heilbrigðisráðuneytið eftir næstu kosningar og fylgja þar þeirri stefnu sem Guðlaugur Þór markaði sem heilbrigðisráðherra. Við þurfum sanna sjálfstæðismenn til forystu, fólk eins og Guðlaug Þór, sem leggur höfuðáherslu á frjálst framtak, að virkja kraft einstaklinganna. Þau grundvallarsjónarmið eiga jafn vel við í heilbrigðismálum og öðrum málaflokkum. Höfundur er varaborgarfulltrúi fyrir Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík.
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar