Samkvæmt spá um hraunflæði myndi það ekki ógna byggð Birgir Olgeirsson og Elísabet Inga Sigurðardóttir skrifa 27. febrúar 2021 12:15 Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur hefur unnið að mati á jarðvá á Reykjanesskaga undanfarin ár. Vísir/vilhelm Líklegustu eldgosasvæði vegna skjálftahrinunnar á Reykjanesi eru talin suður af Keili og í áttina að Þorbirni. Þetta kemur fram í spá Eldfjallafræði og náttúruváhóps Háskóla Íslands. Samkvæmt spá um hraunflæði myndi það ekki ógna byggð en gæti flætt yfir Reykjanesbraut. Eldfjallafræði og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur skoðað eldgosavá á Reykjanesskaga frá árinu 2001. Hópurinn birti á Facebook í gær breytta eldsuppkomuspá ásamt spá um hraunflæðilíkur sem byggð er á rannsóknum á Reykjanesi í gegnum árin að viðbættum þeim atburðum sem áttu sér stað í dag. Spáin sýnir líklegustu leiðir sem hraun myndi flæða um miðað við uppkomu goss á ákveðnum stöðum. „Við notum jarðfræðilegar upplýsingar um fyrri eldvirkni á svæðinu, sem sagt skoðum hvar hefur gosið á fyrri tímum og út frá aldri þá fá þessar gosstöðvar mismunandi vægi og síðan tökum við tillit til sprungna. Eins tökum við inn í þá mynd fyrri sögu þannig að við getum búið til kort sem segir okkur hvar eru líklegustu staðir að eldsupptök verði á,“ sagði Þorvaldur Þórðarson, jarðfræðingur sem er í náttúruvárhópnum. Um langtímaspá er að ræða og byggir hún á jarðfræðilegum upplýsingum sem ná þúsundir ára aftur í tímann. „Til að fá fram líklegustu spá eftir röð atburða sem voru í dag þá bætum við skjálftavirkninni sem er núna í gangi inn í sviðsmyndina og þá þrengir hún líklegustu upptakasvæði og svo keyrum við módelið og notum hæðarlíkan til að hjálpa okkur við að sjá hver eru líklegustu flæðileiðir hrauna miðað við það að eldur komi upp á þessum svæðum.“ Hvar er líklegasta upptakasvæðið? „Eins og staðan er í dag þá er það í kringum Keili og í áttina að Þorbirni og á því svæði,“ sagði Þorvaldur. Eins er möguleiki að eldur komi upp í Trölladyngju samkvæmt færslu hópsins frá því í gær. Hraun gæti jafnvel runnið tugi kílómetra Hvað áætlið þið að hraunið nái langa leið ef af gosi verður? „Það fer eftir stærð gossins. Eftir því sem að gosið er öflugra því lengra fer hraunið.“ „Miðað við þá þekkingu sem við höfum í dag þá eru líklegustu gosin sem myndu verða á Reykjanesi kannski með framleiðni upp á sirka 300 rúmmetra á sekúndu. Þessi hraun myndu fara einhverja kílómetra jafnvel tugi kílómetra á endanum en akkúrat hvað þau þekja stórt svæði - það fer eftir því hver framleiðni gossins yrði, hversu lengi gosið stendur og svo hvar gosið er,“ sagði Þorvaldur. Byggðasvæði sleppa vel samkvæmt spánni Eins og staðan er í dag þá spáir hópurinn hraunflæði á norðanverðu Reykjanesi og að það muni ekki ógna byggð. „Miðað við það sem við erum að setja þarna fram þá sleppa byggðasvæði vel miðað við það sem við erum að spá fyrir um og í sumum tilfellum myndi hraunið fara beint út í sjó og taka kannski einhverja vegi en minni hætta á að það fari í byggð.“ Stórt gos við Fagradalsfjall, þar sem mesta skjálftavirknin hefur verið, og við Trölladyngju gæti ógnað Keflavíkurflugvelli og byggð í Vogum. „Það er möguleiki en eins og ég segi til að slíkt gerist þá þarf gosið að ná ákveðinni stærð. Við erum ekkert að segja neitt um það við erum bara að segja hvaða leiðir líklegast er að hraunið myndi flæða,“ Engar vísbendingar um kvikusöfnun Páll Einarsson sagði í samtali við fréttastofu í morgun að engar vísbendingar væru um kvikusöfnun á svæðinu. „Jafnvel þó það komi gos þá eru engar líkur á því að það verði neitt stórgos. Gos á Reykjanesskaga eru yfirleitt frekar lítil og meinlaus þannig við erum ekki að tala um neinar hamfarir. Við skulum hafa það fast í huga,“ sagði Páll. Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá Almannavörnum, segir að sú sviðsmynd sem dregin er upp í spá náttúruváhópsins sé ein þeirra sviðsmynda sem horft sé til hjá Almannavörnum. Hann segir að fyrir nokkrum árum hafi verið gerðar tímamælingar hvað varða rýmingar á svæðinu. Þá sé Suðurstrandavegur einnig leið af Reykjanesskaga. „Þannig að það er ólíklegt að þær lokist báðar. Svo þarf að hafa í huga að það tekur svolítinn tíma fyrir hraun að renna þessa vegalengd. Þannig að þetta gerist ekki bara á einhverjum örfáum klukkutímum, en þetta er hluti af því sem við þurfum að vera vakandi fyrir,“ segir Víðir. Jarðhræringar á Reykjanesi Eldgos og jarðhræringar Almannavarnir Grindavík Vogar Tengdar fréttir Hætta á að hraunstraumar gætu lokað Reykjanesbraut Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá Almannavörnum, segir að sú sviðsmynd sem dregin er upp í spá hóps á vegum Háskóla Íslands, um að ef gjósa tæki á Reykjanesskaga myndi hraun flæða um miðjan skagann, sé ein þeirra sviðsmynda sem horft sé til hjá Almannavörnum. 27. febrúar 2021 10:51 Sviðsmyndirnar vegna skjálftanna margar og misalvarlegar Jarðeðlisfræðingur segir margar sviðsmyndir í stöðunni þegar horft er á framhaldið. Engar vísbendingar eru um kvikusöfnun en ef af gosi verður býst hann ekki við því að það verði stórt. 27. febrúar 2021 10:30 Sprungur í Suðurstrandavegi afleiðing skjálfta Vegagerðin varar við sprungum sem myndast hafa í Suðurstrandarvegi á Reykjansskaga, vestan við Vigdísarvallaveg. Sprungurnar hafa líklega myndast í kjölfar jarðhræringa sem hafa verið á svæðinu. 27. febrúar 2021 10:28 Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Eldfjallafræði og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur skoðað eldgosavá á Reykjanesskaga frá árinu 2001. Hópurinn birti á Facebook í gær breytta eldsuppkomuspá ásamt spá um hraunflæðilíkur sem byggð er á rannsóknum á Reykjanesi í gegnum árin að viðbættum þeim atburðum sem áttu sér stað í dag. Spáin sýnir líklegustu leiðir sem hraun myndi flæða um miðað við uppkomu goss á ákveðnum stöðum. „Við notum jarðfræðilegar upplýsingar um fyrri eldvirkni á svæðinu, sem sagt skoðum hvar hefur gosið á fyrri tímum og út frá aldri þá fá þessar gosstöðvar mismunandi vægi og síðan tökum við tillit til sprungna. Eins tökum við inn í þá mynd fyrri sögu þannig að við getum búið til kort sem segir okkur hvar eru líklegustu staðir að eldsupptök verði á,“ sagði Þorvaldur Þórðarson, jarðfræðingur sem er í náttúruvárhópnum. Um langtímaspá er að ræða og byggir hún á jarðfræðilegum upplýsingum sem ná þúsundir ára aftur í tímann. „Til að fá fram líklegustu spá eftir röð atburða sem voru í dag þá bætum við skjálftavirkninni sem er núna í gangi inn í sviðsmyndina og þá þrengir hún líklegustu upptakasvæði og svo keyrum við módelið og notum hæðarlíkan til að hjálpa okkur við að sjá hver eru líklegustu flæðileiðir hrauna miðað við það að eldur komi upp á þessum svæðum.“ Hvar er líklegasta upptakasvæðið? „Eins og staðan er í dag þá er það í kringum Keili og í áttina að Þorbirni og á því svæði,“ sagði Þorvaldur. Eins er möguleiki að eldur komi upp í Trölladyngju samkvæmt færslu hópsins frá því í gær. Hraun gæti jafnvel runnið tugi kílómetra Hvað áætlið þið að hraunið nái langa leið ef af gosi verður? „Það fer eftir stærð gossins. Eftir því sem að gosið er öflugra því lengra fer hraunið.“ „Miðað við þá þekkingu sem við höfum í dag þá eru líklegustu gosin sem myndu verða á Reykjanesi kannski með framleiðni upp á sirka 300 rúmmetra á sekúndu. Þessi hraun myndu fara einhverja kílómetra jafnvel tugi kílómetra á endanum en akkúrat hvað þau þekja stórt svæði - það fer eftir því hver framleiðni gossins yrði, hversu lengi gosið stendur og svo hvar gosið er,“ sagði Þorvaldur. Byggðasvæði sleppa vel samkvæmt spánni Eins og staðan er í dag þá spáir hópurinn hraunflæði á norðanverðu Reykjanesi og að það muni ekki ógna byggð. „Miðað við það sem við erum að setja þarna fram þá sleppa byggðasvæði vel miðað við það sem við erum að spá fyrir um og í sumum tilfellum myndi hraunið fara beint út í sjó og taka kannski einhverja vegi en minni hætta á að það fari í byggð.“ Stórt gos við Fagradalsfjall, þar sem mesta skjálftavirknin hefur verið, og við Trölladyngju gæti ógnað Keflavíkurflugvelli og byggð í Vogum. „Það er möguleiki en eins og ég segi til að slíkt gerist þá þarf gosið að ná ákveðinni stærð. Við erum ekkert að segja neitt um það við erum bara að segja hvaða leiðir líklegast er að hraunið myndi flæða,“ Engar vísbendingar um kvikusöfnun Páll Einarsson sagði í samtali við fréttastofu í morgun að engar vísbendingar væru um kvikusöfnun á svæðinu. „Jafnvel þó það komi gos þá eru engar líkur á því að það verði neitt stórgos. Gos á Reykjanesskaga eru yfirleitt frekar lítil og meinlaus þannig við erum ekki að tala um neinar hamfarir. Við skulum hafa það fast í huga,“ sagði Páll. Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá Almannavörnum, segir að sú sviðsmynd sem dregin er upp í spá náttúruváhópsins sé ein þeirra sviðsmynda sem horft sé til hjá Almannavörnum. Hann segir að fyrir nokkrum árum hafi verið gerðar tímamælingar hvað varða rýmingar á svæðinu. Þá sé Suðurstrandavegur einnig leið af Reykjanesskaga. „Þannig að það er ólíklegt að þær lokist báðar. Svo þarf að hafa í huga að það tekur svolítinn tíma fyrir hraun að renna þessa vegalengd. Þannig að þetta gerist ekki bara á einhverjum örfáum klukkutímum, en þetta er hluti af því sem við þurfum að vera vakandi fyrir,“ segir Víðir.
Jarðhræringar á Reykjanesi Eldgos og jarðhræringar Almannavarnir Grindavík Vogar Tengdar fréttir Hætta á að hraunstraumar gætu lokað Reykjanesbraut Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá Almannavörnum, segir að sú sviðsmynd sem dregin er upp í spá hóps á vegum Háskóla Íslands, um að ef gjósa tæki á Reykjanesskaga myndi hraun flæða um miðjan skagann, sé ein þeirra sviðsmynda sem horft sé til hjá Almannavörnum. 27. febrúar 2021 10:51 Sviðsmyndirnar vegna skjálftanna margar og misalvarlegar Jarðeðlisfræðingur segir margar sviðsmyndir í stöðunni þegar horft er á framhaldið. Engar vísbendingar eru um kvikusöfnun en ef af gosi verður býst hann ekki við því að það verði stórt. 27. febrúar 2021 10:30 Sprungur í Suðurstrandavegi afleiðing skjálfta Vegagerðin varar við sprungum sem myndast hafa í Suðurstrandarvegi á Reykjansskaga, vestan við Vigdísarvallaveg. Sprungurnar hafa líklega myndast í kjölfar jarðhræringa sem hafa verið á svæðinu. 27. febrúar 2021 10:28 Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Hætta á að hraunstraumar gætu lokað Reykjanesbraut Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá Almannavörnum, segir að sú sviðsmynd sem dregin er upp í spá hóps á vegum Háskóla Íslands, um að ef gjósa tæki á Reykjanesskaga myndi hraun flæða um miðjan skagann, sé ein þeirra sviðsmynda sem horft sé til hjá Almannavörnum. 27. febrúar 2021 10:51
Sviðsmyndirnar vegna skjálftanna margar og misalvarlegar Jarðeðlisfræðingur segir margar sviðsmyndir í stöðunni þegar horft er á framhaldið. Engar vísbendingar eru um kvikusöfnun en ef af gosi verður býst hann ekki við því að það verði stórt. 27. febrúar 2021 10:30
Sprungur í Suðurstrandavegi afleiðing skjálfta Vegagerðin varar við sprungum sem myndast hafa í Suðurstrandarvegi á Reykjansskaga, vestan við Vigdísarvallaveg. Sprungurnar hafa líklega myndast í kjölfar jarðhræringa sem hafa verið á svæðinu. 27. febrúar 2021 10:28