Meira en minna Logi Einarsson skrifar 22. ágúst 2020 08:00 Samvinna og samhjálp eru meðal þess sem fleytt hefur mannkyninu áfram og skapað því einstaka stöðu í náttúrunni. Við höfum ekki alltaf umgengið hana af nægri virðingu en það er önnur saga. Þau samfélög sem hafa byggt á mestum mannréttindum og jöfnuði skara fram úr öðrum. Þetta er nauðsynlegt að hafa í huga nú þegar við glímum við skæðan veirufaraldur og afleiðingar hans. Ólíkt síðustu kreppu þegar fall krónunnar bitnaði strax á lífskjörum þorra Íslendinga þá leggst þessi þyngst og harðast á einstaka atvinnuvegi og afmarkaðan hóp fólks, sem missir vinnuna með tilheyrandi tekjufalli. Í vor var ríkissjóði beitt, með áður óþekktum hætti, til að verja fyrirtæki fyrir áhrifum Covid-19 faraldursins sem leiddi til algjörs eftirspurnarhruns í mörgum atvinnugreinum. Hugsunin var að þau hefðu bolmagn til að komast í gegnum hremmingarnar, sem enginn vissi hve lengi mundu vara, og væru í startholunum þegar hlutirnir kæmust í eðlilegra horf. Aðgerðirnar hafa vissulega reynst misvel en ríkur samhljómur var í samfélaginu um að grípa þyrfti til stórra almennra aðgerða. Fjármálaráðherra sagði t.d. af því tilefni að ríkisstjórnin hygðist gera meira en minna fyrir fyrirtækin í landinu í þessu skyni. Það er mikið áhyggjuefni að ríkisstjórnin virðist ekki reiðubúin til að verja einstaklinga og heimilin með beinum hætti í nægilega ríkum mæli. Það mun reynast afdrifaríkt; auka ójöfnuð, skapa sundrungu og vega að mikilvægum samfélagslegum stoðum. Mikilvægasta verkefni stjórnvalda næstu misserin er að styðja við efnahagslífið og verja félagslegan stöðugleika. Sköpum störf Í fyrsta lagi þarf að ráðast í umfangsmiklar fjárfestingar og skapa fjölbreytt störf um allt land sem henta fólki af báðum kynjum, ólíkum aldri með mismunandi bakgrunn. Forgangsraða í þágu arðbærra verkefna sem eru í takt við loftlagsmarkmið okkar og gera okkur mögulegt að feta okkur í átt að grænni framtíð. Þá eigum eigum við viðurkenna fjársvelti margra mikilvægra stofnanna undanfarin ár og manna þær með fullnægjandi hætti. Þetta á jafnt við um skóla, heilbrigðisþjónustu lögreglu og margvíslega aðra þjónustu. Slíkt skapar störf og bætir einnig þjónustu við almenning og atvinnulíf í leiðinni. Aðgerðirnar eru skjótvirkar; skapa vinnu og hafa góð áhrif á vellíðan og öryggi fólks. Virkjum hugvitið Í öðru lagi verðum við að greiða aðgengi fólks að menntun. Bæði ungs fólks sem mun bera uppi lífskjör okkar næstu áratugi og einnig gera fólki á öllum aldri mögulegt að sækja sí- og endurmenntun. Það er ekki síst mikilvægt í kvikum heimi þar sem breytingar eiga sér stað á gífurlegum hraða. Samhliða þessu verðum við að styðja mikið betur við nýsköpun fyrirtækja, með það fyrir augum að byggja meira á hugviti, í stað þess að reiða okkur um of á einfalda frumframleiðslu sem byggir á auðlindanýtingu. Þetta er langtímaverkefni sem krefst þolinmæði. Það er skynsamlegt að skjóta fleiri stoðum undir atvinnulífið og minnka þannig áhættuna sem skapast við ýmis konar áföll eins og við upplifum nú. Og beinlínis lífsnauðsyn í þróun þar sem sífellt færri einstaklingar munu standa undir verðmætasköpuninni, vegna lýðfræðilegri breytinga. Verjum tekjur fólks Í þriðja lagi verður að gera allt til að verja það fólk sem missir samt sem áður vinnuna til lengri eða skemmri tíma. Það verður að hækka grunnatvinnuleysisbætur og lengja tekjutengingu þeirra. Það er nauðsynlegt til að að létta álagi af heimilum, ekki síst börnum sem eru á viðkvæmu þroskaskeiði og í mestri áhættu vegna óvissu og neikvæðra áhrifa. Það er auk þess skynsamlegt til að viðhalda neyslu í samfélaginu og blása þannig í glæður efnahagslífsins. Hlutverk stjórnmála er að varða veginn til meiri hagsældar fyrir allan almenning og gera honum kleift að vaxa á styrkleikum sínum um leið og við bjóðum upp á þéttriðið velferðarnet sem hjálpar þeim sem af ýmsum ástæðum missa tímabundið fótanna. Aðstæðurnar nú krefjast snarpra en yfirvegaðra bragða og markmiðið verður að þessu sinni að vera að gera meira en minna fyrir allt fólk í landinu. Höfundur er þingmaður og formaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Logi Einarsson Alþingi Mest lesið Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Sjá meira
Samvinna og samhjálp eru meðal þess sem fleytt hefur mannkyninu áfram og skapað því einstaka stöðu í náttúrunni. Við höfum ekki alltaf umgengið hana af nægri virðingu en það er önnur saga. Þau samfélög sem hafa byggt á mestum mannréttindum og jöfnuði skara fram úr öðrum. Þetta er nauðsynlegt að hafa í huga nú þegar við glímum við skæðan veirufaraldur og afleiðingar hans. Ólíkt síðustu kreppu þegar fall krónunnar bitnaði strax á lífskjörum þorra Íslendinga þá leggst þessi þyngst og harðast á einstaka atvinnuvegi og afmarkaðan hóp fólks, sem missir vinnuna með tilheyrandi tekjufalli. Í vor var ríkissjóði beitt, með áður óþekktum hætti, til að verja fyrirtæki fyrir áhrifum Covid-19 faraldursins sem leiddi til algjörs eftirspurnarhruns í mörgum atvinnugreinum. Hugsunin var að þau hefðu bolmagn til að komast í gegnum hremmingarnar, sem enginn vissi hve lengi mundu vara, og væru í startholunum þegar hlutirnir kæmust í eðlilegra horf. Aðgerðirnar hafa vissulega reynst misvel en ríkur samhljómur var í samfélaginu um að grípa þyrfti til stórra almennra aðgerða. Fjármálaráðherra sagði t.d. af því tilefni að ríkisstjórnin hygðist gera meira en minna fyrir fyrirtækin í landinu í þessu skyni. Það er mikið áhyggjuefni að ríkisstjórnin virðist ekki reiðubúin til að verja einstaklinga og heimilin með beinum hætti í nægilega ríkum mæli. Það mun reynast afdrifaríkt; auka ójöfnuð, skapa sundrungu og vega að mikilvægum samfélagslegum stoðum. Mikilvægasta verkefni stjórnvalda næstu misserin er að styðja við efnahagslífið og verja félagslegan stöðugleika. Sköpum störf Í fyrsta lagi þarf að ráðast í umfangsmiklar fjárfestingar og skapa fjölbreytt störf um allt land sem henta fólki af báðum kynjum, ólíkum aldri með mismunandi bakgrunn. Forgangsraða í þágu arðbærra verkefna sem eru í takt við loftlagsmarkmið okkar og gera okkur mögulegt að feta okkur í átt að grænni framtíð. Þá eigum eigum við viðurkenna fjársvelti margra mikilvægra stofnanna undanfarin ár og manna þær með fullnægjandi hætti. Þetta á jafnt við um skóla, heilbrigðisþjónustu lögreglu og margvíslega aðra þjónustu. Slíkt skapar störf og bætir einnig þjónustu við almenning og atvinnulíf í leiðinni. Aðgerðirnar eru skjótvirkar; skapa vinnu og hafa góð áhrif á vellíðan og öryggi fólks. Virkjum hugvitið Í öðru lagi verðum við að greiða aðgengi fólks að menntun. Bæði ungs fólks sem mun bera uppi lífskjör okkar næstu áratugi og einnig gera fólki á öllum aldri mögulegt að sækja sí- og endurmenntun. Það er ekki síst mikilvægt í kvikum heimi þar sem breytingar eiga sér stað á gífurlegum hraða. Samhliða þessu verðum við að styðja mikið betur við nýsköpun fyrirtækja, með það fyrir augum að byggja meira á hugviti, í stað þess að reiða okkur um of á einfalda frumframleiðslu sem byggir á auðlindanýtingu. Þetta er langtímaverkefni sem krefst þolinmæði. Það er skynsamlegt að skjóta fleiri stoðum undir atvinnulífið og minnka þannig áhættuna sem skapast við ýmis konar áföll eins og við upplifum nú. Og beinlínis lífsnauðsyn í þróun þar sem sífellt færri einstaklingar munu standa undir verðmætasköpuninni, vegna lýðfræðilegri breytinga. Verjum tekjur fólks Í þriðja lagi verður að gera allt til að verja það fólk sem missir samt sem áður vinnuna til lengri eða skemmri tíma. Það verður að hækka grunnatvinnuleysisbætur og lengja tekjutengingu þeirra. Það er nauðsynlegt til að að létta álagi af heimilum, ekki síst börnum sem eru á viðkvæmu þroskaskeiði og í mestri áhættu vegna óvissu og neikvæðra áhrifa. Það er auk þess skynsamlegt til að viðhalda neyslu í samfélaginu og blása þannig í glæður efnahagslífsins. Hlutverk stjórnmála er að varða veginn til meiri hagsældar fyrir allan almenning og gera honum kleift að vaxa á styrkleikum sínum um leið og við bjóðum upp á þéttriðið velferðarnet sem hjálpar þeim sem af ýmsum ástæðum missa tímabundið fótanna. Aðstæðurnar nú krefjast snarpra en yfirvegaðra bragða og markmiðið verður að þessu sinni að vera að gera meira en minna fyrir allt fólk í landinu. Höfundur er þingmaður og formaður Samfylkingarinnar.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun