Viðskipti innlent

Ferðabann Trump mun bíta Íslendinga

Stefán Ó. Jónsson skrifar
Raðirnar á Keflavíkurflugvelli munu óhjákvæmilega styttast.
Raðirnar á Keflavíkurflugvelli munu óhjákvæmilega styttast. Vísir/vilhelm
Íslendingar mega vænta umtalsverðra efnahagslegra áhrifa af ferðabanni Bandaríkjaforseta, sem hann kynnti í nótt. Bandarískir ferðamenn hafa þannig verið stærsti hópurinn sem farið hefur um Leifstöð frá því árið 2016. Icelandair mun að sama skapi þurfa að breyta áætlunum sínum umtalsvert, enda hafði félagið hugsað sér að fljúga rúmlega 500 sinnum til Bandaríkjanna þá 30 daga sem ferðabannið er í gildi.



Sjá einnig: Trump lokar á ferðalög frá Evrópu til Bandaríkjanna

Bannið tekur gildi á föstudag og nær til allra íbúa landa innan Schengen-svæðisins, Íslandi þar með töldu. Þeim verður þannig meinað að koma til Bandaríkjanna í 30 daga frá og með morgundeginum. Bannið er sveigjanlegra fyrir bandaríska ríkisborgara sem þó munu þurfa að sæta skoðun á völdum flugvöllum við komuna til landsins og að líkindum sæta tveggja vikna sóttkví. Bandaríkjamenn hafa að sama skapi verið hvattir til að fara ekki til Evrópu.

Íslendingar mega búast við færri Bandaríkjamönnum á næstunni.vísir/vilhelm

Fjölmennir og með veskin á lofti

Ætla má að ferðabannið og þessi tilmæli til Bandaríkjamanna muni draga stórlega úr komu þeirra hingað til lands, hið minnsta næstu 30 dagana. Þeir hafa verið stærsti hópur ferðamanna á Íslandi undanfarin fjögur ár, voru til að mynda rúmlega 464 þúsund í fyrra og næstum 700 þúsund árið 2018 samkvæmt tölum frá Ferðamálastofu.

Þessi fjölmenni hópur hefur skilið eftir umtalsverðar gjaldeyristekjur í landinu. Þannig bera bráðabirgðatölur fyrir síðasta ár með sér að tekjur landsmanna af þjónustuútflutningi, sem að stærstum hluta eru tilkomnar vegna ferðaþjónustunnar, hafi verið næstum 700 milljarðar króna í fyrra. Í ljósi þess að næstum fjórðungur ferðamanna sem hingað komu í fyrra voru Bandaríkjamenn má ætla að tekjurnar af þeim hafi verið vel á annan hundrað milljarða króna í fyrra.

Árið 2018, þegar þjónustuútflutningur Íslendinga og um leið komur ferðamanna voru í hámarki, námu tekjurnar af Bandaríkjamönnum rúmlega 227 milljörðum króna samkvæmt tölum Hagstofunnar.

Icelandair þarf að takast á við frost í Bandaríkjaflugi.vísir/vilhelm

Áform Icelandair aftur út um gluggann

Jafnframt mun ákvörðun Bandaríkjaforseta fækka tengifarþegum sem flogið hafa í gegnum Ísland á milli Evrópu og Bandaríkjanna. Icelandair flutti rúmlega 57 þúsund slíka farþega í nýliðnum febrúarmánuði, sem var um fjórðungur allra farþega félagsins þann mánuðinn.

Icelandair hefur þegar gefið út að fyrri áætlanir félagsins um yfirstandandi ár munu ekki standast. Þannig tilkynnti Icelandair síðast á föstudag, um leið og það birti nýjar flutningstölur fyrir febrúar, að það hyggðist fækka ferðum um hið minnsta 2 prósent á næstu tveimur mánuðum.

Sjá einnig: Upp­sagnir fyrir­hugaðar hjá Icelandair vegna kórónu­veirunnar



Icelandair bætti svo um betur í upphafi þessarar viku og sagði, sökum kórónuveirufaraldursins, að líklegt mætti teljast að ferðum félagsins yrði fækkað enn frekar. Icelandair, rétt eins og önnur fyrirtæki, vakna þó við allt annan veruleika í dag sem bregðast þarf við.

Donald Trump Bandaríkjaforseti tók þó fram á Twitter eftir að ávarpi hans frá Hvíta húsinu lauk að ferðabanninu væri ætlað að stöðva „fólk en ekki vörur.“ Fraktflutningar Icelandair ættu því ekki að skerðast hvað þetta varðar.

Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair, gaf það út á þriðjudag að félagið muni að líkindum þurfa að grípa til uppsagna vegna stöðunnar sem nú er uppi í ferðamennsku, rétt eins og í heiminum öllum. Hann segir í samskiptum við Vísi að Icelandair sé nú að meta stöðuna sem upp er komin.

Ráðherrar kynntu aðgerðir ríkisstjórnarinnar til að blása lífi í efnahaginn vegna kórónuveirunnar á dögunum.vísir/vilhelm

Aðgerðir strax úreltar?

Ríkisstjórnin kynnti efnahagsaðgerðir til að bregðast við væntum þrengingum vegna kórónuveirunnar á þriðjudag. Nokkrar þeirra lúta að ferðaþjónustunni sérstaklega; Gistináttaskattur verður afnuminn tímabundið og hugsanlega önnur íþyngjandi gjöld. Markaðsátaki til að kynna Ísland sem áfangastað verður hleypt af stokkunum. 

Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra, sagði af því tilefni að það sé ekki sjálfgefið að öllum fyrirtækjum standi úrræðin til boða

Sjá einnig: Veita fyrirtækjum svigrúm og bæta í opinberar framkvæmdir

„Við erum sem sagt ekki að horfa til fyrirtækja sem hafa verið í viðvarandi greiðsluvanda og í vanskilum, heldur erum við meira að horfa til fyrirtækja sem eru lífvænleg og hafa burði til þess að standast samkeppni við eðlilegar aðstæður en eru augljóslega að verða fyrir áfalli,“ sagði Bjarni. 

Þessi áform voru kynnt á þriðjudag sem fyrr segir, áður en Bandaríkjaforseti settist fyrir framan sjónvarpsmyndavélarnar í Hvíta húsinu í nótt. Staðan hefur því gjörbreyst á aðeins tveimur dögum og róður ferðaþjónustufyrirtækja, sem var þungur fyrir, mun að líkindum verða enn þyngri og „lífvænleg fyrirtæki“ enn færri.

Því má ætla að stjórnvöld, rétt eins og aðrir, muni þurfa að teikna áætlanir sínar fyrir næstu mánuði upp á nýtt, án bandarísku fánalitanna.

Seðlabankastjóri sagði þó í gær, þegar hann tilkynnti um stýrivaxtalækkun, að hagkerfið hafi aldrei verið eins vel í stakk búið til að bregðast við áföllum. Seðlabankinn búi yfir rúmlega 800 milljarða gjaldeyrisforða sem hægt sé að grípa til ef á þarf að halda. Áföllin í ferðaþjónustunni verði að sama skapi, vonandi, aðeins tímabundin.



Í upphaflegri útgáfu fréttarinnar sagði að Icelandair fyrirhugaði 1900 ferðir til Bandaríkjanna næstu 30 daga. Hið rétta er að heildarfjöldi ferða félagsins á þessu tímabili eru 1900 talsins. Rúmur fjórðungur þeirra ferða er til Bandaríkjanna. Þetta hefur verið leiðrétt.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×