Veröld ný Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar 10. ágúst 2020 11:20 Fátt ef eitthvað er meira rætt í þjóðfélaginu þessa dagana, en málefni tengd kórónuveirunni. Þjóðin er eðlilega vonsvikin yfir því að faraldurinn hafi tekið sig upp aftur. Málsmetandi fólk setur nú hvert af öðru mark sitt á umræðuna og skoðanir eru skiptar. Kenningar um mögulegar aðgerðir eða aðgerðaleysi og afleiðingar þeirra mjög misjafnar. Fæstir sem tjá sig eru sérfræðingar í sótt- og smitvörnum eða í þjóðhagfræði. Enginn er sérfræðingur á báðum þessum sviðum. Það vert að hafa það alltaf í huga. Það er hreinlega enginn, sem getur lagt kalt mat á stöðuna og ákveðið með vissu hvað réttast sé að aðhafast og hvaða stefnu skuli taka. Ferðaþjónusta á Íslandi er skotspónn í þessari umræðu og í augum margra jafnvel augljós blóraböggull. Það sé vegna þrýstings frá ferðaþjónustu um að gera ferðir erlendra ferðamanna til landsins mögulegar aftur, að veiran hefur nú breiðst út í samfélaginu á ný. Aðrir taka upp hanskann fyrir ferðaþjónustuna og benda á að það séu líklega ekki erlendir ferðamenn sem hafa valdið útbreiðslu veirunnar á ný, heldur miklu frekar fólk, bæði af íslensku og erlendu bergi brotið, sem býr, lifir og starfar í íslensku samfélagi. Það er af og frá að ferðaþjónustan á Íslandi hafi beitt þrýstingi á stjórnvöld um það hvernig hátta bæri “opnun” landamæranna og fyrirkomulagi sóttvarna við komur ferðamanna til landins. Það er hins vegar hlutverk okkar og skylda að benda á afleiðingar hinna ýmsu aðgerða á atvinnugreinina - á fyrirtækin sjálf, atvinnustig og á tekjur bæði ríkis og sveitarfélaga. Líklega eru flestir sem reka ferðaþjónustufyrirtæki og þeir sem starfa innan ferðaþjónustunnar ánægðir með það fyrirkomulag, sem hefur verið viðhaft á landamærunum síðan þann 15.júní síðastliðinn. Yfirlýst markmið með því fyrirkomulagi var að gera ferðalög til og frá Íslandi möguleg, en á þann hátt að draga sem mest úr líkunum á því að smit bærist til landsins og næði að breiðast út og ræsa á sama tíma hjól okkar stærstu útflutningsatvinnugreinar. Það er engin tilviljun að flestir sem starfa við ferðaþjónustu styðji þetta fyrirkomulag. Þetta er fólkið, sem fékk umsvifalaust að finna fyrir efnahagslegum áhrifum kórónuveirufaraldursins. Þar blasti blákaldur veruleikinn við, strax á fyrstu dögum hans. Þetta er fólkið sem finnur það á eigin skinni hvað það þýðir þegar hjól efnahagslífsins stöðvast og störfunum og þar með afkomunni er stefnt í hættu. Það er heldur engin tilviljun að flest ríki heims starfi nú á svipuðum nótum og Íslendingar. Ef það væri raunhæft að loka lönd og ríki af um alls óákveðinn tíma (en líklega mjög langan), læsa borgarana inni eða úti og setja allt í frost til að bæla veiruna niður - án þess að það hefði teljandi áhrif á efnahag og rekstur lífsnauðsynlegra kerfa, þá myndu sennilega flest ríki fara þá leið. Sú er hins vegar ekki raunin - heldur myndi sú stefna líklega hafa alvarlegri afleiðingar þegar upp er staðið, en hitt. Þeir sem tala fyrir þeirri leið, verða að að gera sér grein fyrir þeim áhrifum sem það hefði á lífskjör þjóðarinnar og fjármögnun opinberra kerfa til framtíðar. Þeir verða að gera sér grein fyrir þeim áhrifum, sem það á endanum hefði á þá persónulega - líkt og fólk í ferðaþjónustu er nú að upplifa, svo um munar. Mér finnst sorglegt að stilla ferðaþjónustunni í landinu upp sem einangruðu fyrirbæri, sem lifir eða deyr án nokkurra afleiðinga fyrir heildina. Það er, að ef við ákveðum að stöðva straum ferðamanna til landsins, þá verði sjálfkrafa allt í blóma á öllum öðrum vígstöðvum í samfélaginu. Staðreyndin er hins vegar sú, að ef ferðaþjónustan til landsins stöðvast af einhverjum ástæðum um langt skeið, þá myndi það á endanum hafa áhrif allt og alla í íslensku samfélagi. Ekki bara fólkið í ferðaþjónustunni og fjölskyldur þeirra. Einnig þá sem nú tala fyrir lokun landamæra, á öll önnur fyrirtæki, ríkissjóð og sveitarfélög. Það myndu líklega ekki líða margir mánuðir, þangað til innlend eftirspurn færi að gefa verulega eftir og viðskipti okkar við hvert annað hér innanlands yrðu ekki nægjanleg til halda hagkerfinu á floti og óbreyttum lífskjörum til lengri tíma. Án þess að hér sé tekin afstaða til þess hvað sé skynsamlegast að að gera í stöðunni, þá er þetta staðreynd, sem fólk þarf að vera sér meðvitað um og átta sig á umfangi þess vanda, sem af myndi skapast. Stjórnvalda í landinu bíður nú það erfiða verkefni að taka ákvarðanir um það hvernig við ætlum að haga málum næstu misseri. Það er ekki öfundsvert verkefni, þar sem í raun eru bara nokkrir misslæmir kostir í boði. Allt saman kostir með óþekktum stærðum og jafnvel illmælanlegum stærðum í jöfnunni. En eftir stendur að sóttvarnarlæknir og stjórnvöld hafa sagt það frá upphafi, að á meðan ekki er til bóluefni eða lækning við veirunni, þá sé algjörlega vonlaust að við getum lifað hér áhyggjulaus í veirulausu landi. Á meðan veiran er á kreiki í heiminum, myndi hún alltaf, fyrr eða síðar, berast aftur til landsins - þrátt fyrir allar mögulegar sóttvarnaraðgerðir. Fyrri kynslóðir fengu allar sinn skerf af hörmungum. Náttúruhamfarir, heimsstyrjaldir, alheimskreppur og drepsóttir. Við fengum kórónuveiruna og með því verðum við einfaldlega að lifa um óákveðinn tíma. Ástandið nú gæti orðið hið nýja norm. Eins og ítrekað hefur komið fram hjá sóttvarnaryfirvöldum, þá er það í okkar höndum bókstaflega, að draga úr líkum á því að veiran breiðist frekar út. Því fyrr sem við sættum okkur við það að þurfa að fylgja breytilegum sóttvarnaraðgerðum og umfram allt, huga að og virða alltaf persónulegar smitvarnir, því betra. Lífið þarf að halda áfram, þó með breyttum formerkjum sé. Það mun, óháð ákvörðunum stjórnvalda um framhaldið gilda um óákveðinn tíma. Þar höfum við ekkert val. Ný veröld blasir við Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarnheiður Hallsdóttir Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Ógnar stjórnleysi á landamærunum íslensku samfélagi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Menningarstríð í borginni Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Málfrelsið Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Austurland lykilhlekkur í varnarmálum Ragnar Sigurðsson skrifar Skoðun Áhyggjur af fyrirhugaðri sameiningu Hljóðbókasafns Íslands Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Fjárfesting í færni Maj-Britt Hjördís Briem skrifar Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson skrifar Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Þögnin sem mótar umræðuna Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskennd tiltekt Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Konukot Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson skrifar Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram skrifar Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Sjá meira
Fátt ef eitthvað er meira rætt í þjóðfélaginu þessa dagana, en málefni tengd kórónuveirunni. Þjóðin er eðlilega vonsvikin yfir því að faraldurinn hafi tekið sig upp aftur. Málsmetandi fólk setur nú hvert af öðru mark sitt á umræðuna og skoðanir eru skiptar. Kenningar um mögulegar aðgerðir eða aðgerðaleysi og afleiðingar þeirra mjög misjafnar. Fæstir sem tjá sig eru sérfræðingar í sótt- og smitvörnum eða í þjóðhagfræði. Enginn er sérfræðingur á báðum þessum sviðum. Það vert að hafa það alltaf í huga. Það er hreinlega enginn, sem getur lagt kalt mat á stöðuna og ákveðið með vissu hvað réttast sé að aðhafast og hvaða stefnu skuli taka. Ferðaþjónusta á Íslandi er skotspónn í þessari umræðu og í augum margra jafnvel augljós blóraböggull. Það sé vegna þrýstings frá ferðaþjónustu um að gera ferðir erlendra ferðamanna til landsins mögulegar aftur, að veiran hefur nú breiðst út í samfélaginu á ný. Aðrir taka upp hanskann fyrir ferðaþjónustuna og benda á að það séu líklega ekki erlendir ferðamenn sem hafa valdið útbreiðslu veirunnar á ný, heldur miklu frekar fólk, bæði af íslensku og erlendu bergi brotið, sem býr, lifir og starfar í íslensku samfélagi. Það er af og frá að ferðaþjónustan á Íslandi hafi beitt þrýstingi á stjórnvöld um það hvernig hátta bæri “opnun” landamæranna og fyrirkomulagi sóttvarna við komur ferðamanna til landins. Það er hins vegar hlutverk okkar og skylda að benda á afleiðingar hinna ýmsu aðgerða á atvinnugreinina - á fyrirtækin sjálf, atvinnustig og á tekjur bæði ríkis og sveitarfélaga. Líklega eru flestir sem reka ferðaþjónustufyrirtæki og þeir sem starfa innan ferðaþjónustunnar ánægðir með það fyrirkomulag, sem hefur verið viðhaft á landamærunum síðan þann 15.júní síðastliðinn. Yfirlýst markmið með því fyrirkomulagi var að gera ferðalög til og frá Íslandi möguleg, en á þann hátt að draga sem mest úr líkunum á því að smit bærist til landsins og næði að breiðast út og ræsa á sama tíma hjól okkar stærstu útflutningsatvinnugreinar. Það er engin tilviljun að flestir sem starfa við ferðaþjónustu styðji þetta fyrirkomulag. Þetta er fólkið, sem fékk umsvifalaust að finna fyrir efnahagslegum áhrifum kórónuveirufaraldursins. Þar blasti blákaldur veruleikinn við, strax á fyrstu dögum hans. Þetta er fólkið sem finnur það á eigin skinni hvað það þýðir þegar hjól efnahagslífsins stöðvast og störfunum og þar með afkomunni er stefnt í hættu. Það er heldur engin tilviljun að flest ríki heims starfi nú á svipuðum nótum og Íslendingar. Ef það væri raunhæft að loka lönd og ríki af um alls óákveðinn tíma (en líklega mjög langan), læsa borgarana inni eða úti og setja allt í frost til að bæla veiruna niður - án þess að það hefði teljandi áhrif á efnahag og rekstur lífsnauðsynlegra kerfa, þá myndu sennilega flest ríki fara þá leið. Sú er hins vegar ekki raunin - heldur myndi sú stefna líklega hafa alvarlegri afleiðingar þegar upp er staðið, en hitt. Þeir sem tala fyrir þeirri leið, verða að að gera sér grein fyrir þeim áhrifum sem það hefði á lífskjör þjóðarinnar og fjármögnun opinberra kerfa til framtíðar. Þeir verða að gera sér grein fyrir þeim áhrifum, sem það á endanum hefði á þá persónulega - líkt og fólk í ferðaþjónustu er nú að upplifa, svo um munar. Mér finnst sorglegt að stilla ferðaþjónustunni í landinu upp sem einangruðu fyrirbæri, sem lifir eða deyr án nokkurra afleiðinga fyrir heildina. Það er, að ef við ákveðum að stöðva straum ferðamanna til landsins, þá verði sjálfkrafa allt í blóma á öllum öðrum vígstöðvum í samfélaginu. Staðreyndin er hins vegar sú, að ef ferðaþjónustan til landsins stöðvast af einhverjum ástæðum um langt skeið, þá myndi það á endanum hafa áhrif allt og alla í íslensku samfélagi. Ekki bara fólkið í ferðaþjónustunni og fjölskyldur þeirra. Einnig þá sem nú tala fyrir lokun landamæra, á öll önnur fyrirtæki, ríkissjóð og sveitarfélög. Það myndu líklega ekki líða margir mánuðir, þangað til innlend eftirspurn færi að gefa verulega eftir og viðskipti okkar við hvert annað hér innanlands yrðu ekki nægjanleg til halda hagkerfinu á floti og óbreyttum lífskjörum til lengri tíma. Án þess að hér sé tekin afstaða til þess hvað sé skynsamlegast að að gera í stöðunni, þá er þetta staðreynd, sem fólk þarf að vera sér meðvitað um og átta sig á umfangi þess vanda, sem af myndi skapast. Stjórnvalda í landinu bíður nú það erfiða verkefni að taka ákvarðanir um það hvernig við ætlum að haga málum næstu misseri. Það er ekki öfundsvert verkefni, þar sem í raun eru bara nokkrir misslæmir kostir í boði. Allt saman kostir með óþekktum stærðum og jafnvel illmælanlegum stærðum í jöfnunni. En eftir stendur að sóttvarnarlæknir og stjórnvöld hafa sagt það frá upphafi, að á meðan ekki er til bóluefni eða lækning við veirunni, þá sé algjörlega vonlaust að við getum lifað hér áhyggjulaus í veirulausu landi. Á meðan veiran er á kreiki í heiminum, myndi hún alltaf, fyrr eða síðar, berast aftur til landsins - þrátt fyrir allar mögulegar sóttvarnaraðgerðir. Fyrri kynslóðir fengu allar sinn skerf af hörmungum. Náttúruhamfarir, heimsstyrjaldir, alheimskreppur og drepsóttir. Við fengum kórónuveiruna og með því verðum við einfaldlega að lifa um óákveðinn tíma. Ástandið nú gæti orðið hið nýja norm. Eins og ítrekað hefur komið fram hjá sóttvarnaryfirvöldum, þá er það í okkar höndum bókstaflega, að draga úr líkum á því að veiran breiðist frekar út. Því fyrr sem við sættum okkur við það að þurfa að fylgja breytilegum sóttvarnaraðgerðum og umfram allt, huga að og virða alltaf persónulegar smitvarnir, því betra. Lífið þarf að halda áfram, þó með breyttum formerkjum sé. Það mun, óháð ákvörðunum stjórnvalda um framhaldið gilda um óákveðinn tíma. Þar höfum við ekkert val. Ný veröld blasir við
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun
Skoðun Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar
Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun