Þankabrot um skipafarþega Friðrik Rafnsson skrifar 23. apríl 2019 07:00 Það er eins með umræðuna um hinn svokallaða ferðamannaiðnað og flest annað, hún á það til að fara út og suður. Íslendingar virðast þannig enn líta á ferðamenn sem hvalreka, síldarvertíð, eitthvað sem hljóti að vera of gott til að geta varað, og haga sér alltof oft samkvæmt því.Neikvæð umræða um skemmtiferðaskip Einn anginn af umræðunni um ferðamannaiðnaðinn, sem mér finnst raunar smekklegra að kalla ferðaþjónustu, snýr að skemmtiferðaskipum og farþegum þeirrra. Yfirleitt er hún fremur neikvæð, talað um mengandi fjöldaferðamennsku, hjarðhegðun skipafarþeganna og talað um þá sem hálfgerða óværu. Erlendur ráðgjafi í ferðamálum sem hingað kom fyrir tæpu ári var jafnvel svo ósmekklegur að láta hafa þessi orð eftir sér í viðtali við fjölmiðla: „Þessir ferðamenn eru vampírur. Þeir sjúga blóð og menningu úr viðkomustöðum sínum. Þeir eyða litlum peningum og fara svo á næsta áfangastað. Þessir ferðamenn þjóna ekki hagsmunum ykkar.“ Hún virðist því lífseig, sú skoðun að skipafarþegar eyði litlu og þvælist fyrir mun verðmætari gestum. Það er hins vegar alrangt ef marka má nýbirta skýrslu Cruise Iceland, samtaka ferðaþjónustuaðila sem taka á móti skemmtiferðaskipum. Þar kemur meðal annars fram að bein efnahagsleg áhrif skemmtiferðaskipa á Íslandi námu um níu milljörðum króna í fyrra. Því er talið að skemmtiferðaskipin hafi skilað 8,8 milljörðum í formi neyslu farþega, hafnargjalda og annarra skatta, og skapi 425 bein störf. Með óbeinum áhrifum er talið að þjóðhagslegur ávinningur sé um 16 milljarðar. Langflestir ferðamenn fóru í land á Íslandi og eyddu að jafnaði um 18.000 krónum í hverri höfn. Það er sannarlega ekki tekið upp úr skítnum, eins og sagt var í minni sveit.Ósanngirni í garð forvitinna ferðalanga Burtséð frá efnahagslegum áhrifum sem virðast vera mælikvarðar alls hérlendis, þá finnst mér þessi umræða fremur ósanngjörn gagnvart öllu því góða fólki sem hingað kemur á þennan hátt. Ég þekki það af eigin reynslu sem leiðsögumaður til margra ára og fyrirlesari um borð í slíkum skipum að skipafarþegar eru allavega fólk, s.s. auðmenn sem eyða miklu (sleða-, þyrluferðir og þess háttar), vinahópar í ævintýraferðum, fjölskyldufólk, ellilífeyrisþegar, einstæðingar og ungt fólk sem er að koma hingað í fyrsta sinn og á margt hvert eflaust eftir að efnast og koma aftur síðar. Mín fjölbreyttu kynni af farþegum skemmtiferðaskipa eru þau að þetta sé upp til hópa vel upplýst, forvitið og jákvætt fólk sem hefur ferðast um heimsins höf. Hvort sem það er auðugt eða hefur haft mikið fyrir því að leggja fé til hliðar til að láta drauminn um Íslandsferð rætast lætur það ekki blekkja sig, veit sem er að verðlag hér er afar hátt, en langar samt að koma hingað og velur því þennan kost. Flestum finnst Ísland spennandi en skrítið land á hjara veraldar og að þar búi áhugaverðir eyjaskeggjar. En það vill líka öryggi, sanngjarnt verð og góða þjónustu og velur því þessa leið til að njóta sumarfrísins. Lái því hver sem vill.Vaxtarbroddur sem þarf að sinna enn betur Samkvæmt áðurnefndri skýrslu er búist við mikilli fjölgun skemmtiferðaskipa í sumar, jafnvel yfir 20% fjölgun farþega á landsvísu, og það kemur heim og saman við þá eftirspurn eftir leiðsögn, rútuakstri og annarri þjónustu um allt land í sumar. Ef þessi hluti ferðaþjónustunnar á að halda áfram að vaxa og dafna þurfum við að vera framsýn og gera ýmislegt til að tryggja vöxt og viðgang þessa hluta ferðaþjónustunnar, s.s. bæta þjónustu í höfnum, selja meira rafmagn, vatn og kost á viðkomustöðunum, leggja áherslu á að taka á móti vistvænum skipum og efla öryggis- og björgunarþjónustu eins og verða má. Allt þetta stuðlar að betri og umhverfisvænni ferðamennsku og gagnast okkur heimafólkinu líka á allan hátt, bæði á landi og á sjó. Landið okkar er heillandi fagurt, ekki síst séð frá hafi eins og sjófarendur, þar á meðal farþegar skemmtiferðaskipa, vita mætavel. Okkar er að taka vel og faglega á móti þeim eins og öðrum gestum sem hingað koma. Og þannig móttökur viljum við líka helst fá þegar við förum í frí erlendis, ekki satt? Jafnvel sem skipafarþegar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Ljúgandi málpípa Sjálfstæðisflokksins Tómas Kristjánsson Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Skoðun „Betur borgandi ferðamenn“ Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Sjá meira
Það er eins með umræðuna um hinn svokallaða ferðamannaiðnað og flest annað, hún á það til að fara út og suður. Íslendingar virðast þannig enn líta á ferðamenn sem hvalreka, síldarvertíð, eitthvað sem hljóti að vera of gott til að geta varað, og haga sér alltof oft samkvæmt því.Neikvæð umræða um skemmtiferðaskip Einn anginn af umræðunni um ferðamannaiðnaðinn, sem mér finnst raunar smekklegra að kalla ferðaþjónustu, snýr að skemmtiferðaskipum og farþegum þeirrra. Yfirleitt er hún fremur neikvæð, talað um mengandi fjöldaferðamennsku, hjarðhegðun skipafarþeganna og talað um þá sem hálfgerða óværu. Erlendur ráðgjafi í ferðamálum sem hingað kom fyrir tæpu ári var jafnvel svo ósmekklegur að láta hafa þessi orð eftir sér í viðtali við fjölmiðla: „Þessir ferðamenn eru vampírur. Þeir sjúga blóð og menningu úr viðkomustöðum sínum. Þeir eyða litlum peningum og fara svo á næsta áfangastað. Þessir ferðamenn þjóna ekki hagsmunum ykkar.“ Hún virðist því lífseig, sú skoðun að skipafarþegar eyði litlu og þvælist fyrir mun verðmætari gestum. Það er hins vegar alrangt ef marka má nýbirta skýrslu Cruise Iceland, samtaka ferðaþjónustuaðila sem taka á móti skemmtiferðaskipum. Þar kemur meðal annars fram að bein efnahagsleg áhrif skemmtiferðaskipa á Íslandi námu um níu milljörðum króna í fyrra. Því er talið að skemmtiferðaskipin hafi skilað 8,8 milljörðum í formi neyslu farþega, hafnargjalda og annarra skatta, og skapi 425 bein störf. Með óbeinum áhrifum er talið að þjóðhagslegur ávinningur sé um 16 milljarðar. Langflestir ferðamenn fóru í land á Íslandi og eyddu að jafnaði um 18.000 krónum í hverri höfn. Það er sannarlega ekki tekið upp úr skítnum, eins og sagt var í minni sveit.Ósanngirni í garð forvitinna ferðalanga Burtséð frá efnahagslegum áhrifum sem virðast vera mælikvarðar alls hérlendis, þá finnst mér þessi umræða fremur ósanngjörn gagnvart öllu því góða fólki sem hingað kemur á þennan hátt. Ég þekki það af eigin reynslu sem leiðsögumaður til margra ára og fyrirlesari um borð í slíkum skipum að skipafarþegar eru allavega fólk, s.s. auðmenn sem eyða miklu (sleða-, þyrluferðir og þess háttar), vinahópar í ævintýraferðum, fjölskyldufólk, ellilífeyrisþegar, einstæðingar og ungt fólk sem er að koma hingað í fyrsta sinn og á margt hvert eflaust eftir að efnast og koma aftur síðar. Mín fjölbreyttu kynni af farþegum skemmtiferðaskipa eru þau að þetta sé upp til hópa vel upplýst, forvitið og jákvætt fólk sem hefur ferðast um heimsins höf. Hvort sem það er auðugt eða hefur haft mikið fyrir því að leggja fé til hliðar til að láta drauminn um Íslandsferð rætast lætur það ekki blekkja sig, veit sem er að verðlag hér er afar hátt, en langar samt að koma hingað og velur því þennan kost. Flestum finnst Ísland spennandi en skrítið land á hjara veraldar og að þar búi áhugaverðir eyjaskeggjar. En það vill líka öryggi, sanngjarnt verð og góða þjónustu og velur því þessa leið til að njóta sumarfrísins. Lái því hver sem vill.Vaxtarbroddur sem þarf að sinna enn betur Samkvæmt áðurnefndri skýrslu er búist við mikilli fjölgun skemmtiferðaskipa í sumar, jafnvel yfir 20% fjölgun farþega á landsvísu, og það kemur heim og saman við þá eftirspurn eftir leiðsögn, rútuakstri og annarri þjónustu um allt land í sumar. Ef þessi hluti ferðaþjónustunnar á að halda áfram að vaxa og dafna þurfum við að vera framsýn og gera ýmislegt til að tryggja vöxt og viðgang þessa hluta ferðaþjónustunnar, s.s. bæta þjónustu í höfnum, selja meira rafmagn, vatn og kost á viðkomustöðunum, leggja áherslu á að taka á móti vistvænum skipum og efla öryggis- og björgunarþjónustu eins og verða má. Allt þetta stuðlar að betri og umhverfisvænni ferðamennsku og gagnast okkur heimafólkinu líka á allan hátt, bæði á landi og á sjó. Landið okkar er heillandi fagurt, ekki síst séð frá hafi eins og sjófarendur, þar á meðal farþegar skemmtiferðaskipa, vita mætavel. Okkar er að taka vel og faglega á móti þeim eins og öðrum gestum sem hingað koma. Og þannig móttökur viljum við líka helst fá þegar við förum í frí erlendis, ekki satt? Jafnvel sem skipafarþegar.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun