Fær ekki leyfi til að þjálfa börn á pólsku Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 19. nóvember 2018 06:00 Justyna Gotthardt tekur pólsk börn í talþjálfun og greiningar á skrifstofu sinni í Garðabæ. Fréttablaðið/ERNIR Justyna Gotthardt, eini pólskumælandi talmeinafræðingurinn hér á landi, fær ekki fullgilt starfsleyfi frá Landlækni af því að íslenskir talmeinafræðingar vilja hvorki né geta veitt Landlækni umsögn um tungumálakunnáttu hennar. Af þessu leiðir að börn af pólskum uppruna fá talþjálfun á móðurmáli sínu ekki niðurgreidda hjá Sjúkratryggingum Íslands. Justyna fékk tímabundið starfsleyfi sem talmeinafræðingur frá Landlækni í mars 2016. Í bréfi frá Landlækni var þess getið að til að öðlast varanlegt leyfi þyrfti hún að skila inn meðmælum frá vinnuveitanda um að tungumálakunnátta hennar teljist viðunandi svo að öryggi og hagsmunir sjúklinga séu tryggðir en um er að ræða skilyrði samkvæmt reglugerð um viðurkenningu á faglegri menntun og hæfi heilbrigðisstarfsmanna frá öðrum EES-ríkjum. Justyna fékk ekki slíka umsögn enda engum til að dreifa sem getur gefið umsögn um tungumálakunnáttu hennar. Hún fékk þó endurnýjun á tímabundna starfsleyfinu um ár í viðbót, með fyrirvara um téða umsögn sem vantaði enn. Fjórum mánuðum síðar var starfsleyfi hennar hins vegar afturkallað og vísað til þess að hún hefði fengið endurnýjun fyrir mistök. „Enginn talmeinafræðingur vildi hafa mig í verknámi, sem er skiljanlegt því við störfum alls ekki með sama tungumálið,“ segir Justyna. Augljóst sé að umrætt skilyrði hafi enga þýðingu í sínu tilviki þar sem hún sinni eingöngu pólskum börnum. Justyna kærði synjun Landlæknis um varanlegt starfsleyfi til velferðarráðuneytisins, sem staðfesti ákvörðun Landlæknis. Justyna hefur nú kvartað til umboðsmanns Alþingis vegna málsins og bíður niðurstöðu hans. „Það ætti í rauninni allt að vinna með mér. Ég hef bæði rétta menntun, mikla starfsreynslu í Póllandi og öll leyfi og réttindi frá pólskum yfirvöldum, Þar að auki er mjög mikil þörf fyrir þessa þjónustu hér á Íslandi,“ segir Justyna en auk sérmenntunar í talmeinafræðum er hún með meistaragráðu í pólsku. Hún hefur sérstakt leyfi frá pólskum yfirvöldum til að veita þjónustu til Pólverja sem búsettir eru utan Póllands, þar á meðal á Íslandi. Menntamálaráðuneytið hefur veitt henni réttindi til að starfa sem kennari en Justyna er skólastjóri pólska skólans.Er reið yfir áhugaleysi kerfisins um börn af pólskum uppruna Aðspurð segir Justyna talþjálfun á móðurmálinu mjög mikilvæga. „Ég hef fengið börn til mín sem eru í rauninni alls ekki talandi vegna þess að þau hafa ekki fengið viðeigandi aðstoð á pólsku en því betur sem börnunum gengur með sitt eigið móðurmál, því betur mun þeim ganga að læra íslenskuna,“ segir Justyna og undirstrikar að pólskan sé algjör undirstaða fyrir annað tungumál þeirra; íslenskuna. Hún nefnir einnig tengda þjónustu sem hún veiti eins og málþroskapróf sem mikilvægt sé að börnin taki á eigin móðurmáli. Hún segir mikið til sín leitað af skólum og leikskólum þegar komið er í óefni og allir orðnir ráðalausir. Justyna segist bæði reið og döpur vegna þessa áhuga- og viljaleysis Landlæknis og ráðuneytisins gagnvart þeirri þjónustu sem hún veitir börnum með pólskan uppruna. Hún segist hins vegar vita til fleiri dæma um viðhorf til pólskra starfsréttinda. „Það er ekki bara ég í þessum vandræðum heldur skilst mér að aðrar starfstéttir hafi líka lent í vandræðum með að fá starfsréttindi sín viðurkennd hér,“ segir Justyna og nefnir bæði námsráðgjafa, sálfræðinga og sjúkraþjálfara sem hún hafi heyrt um.Mál Justynu hvating fyrir ráðherra Pólski skólinn varð 10 ára í síðasta mánuði og heimsótti Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra þá skólann í fylgd Önnu Zalewska, menntamálaráðherra Póllands. „Meðal þess sem ég ræddi þá við Önnu var einmitt að efla móðurmálsmenntun pólskra barna enda góður grunnur í móðurmáli mikilvæg undirstaða fyrir annað nám, ekki síst í íslensku,“ segir Lilja og bætir við: „Þess vegna eru þessar fregnir af stöðu Justynu mikil hvatning fyrir mig til að greiða úr og leysa hennar vanda og annarra sem sinna mikilvægri þjónustu við börn ef erlendum uppruna.“ Lagafrumvarp er í undirbúningi í ráðuneyti Lilju um viðurkenningu á menntun og hæfi til að starfa hér á landi. Lilja segir að staða Justynu ætti að breytast verði frumvarpið að lögum. Birtist í Fréttablaðinu Innflytjendamál Mest lesið Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Innlent Barn fórst í Hvítá í gær Innlent Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Innlent Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Innlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Innlent Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Innlent Fjórtán ára á rúntinum Innlent Drengurinn er kominn í leitirnar Innlent Heilt þorp varð undir aurskriðu í Sviss Erlent Fleiri fréttir Barn fórst í Hvítá í gær Drengurinn er kominn í leitirnar Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Ómetanlegt að koma skilaboðum sinnar kynslóðar á framfæri á svo stórum viðburði Segir ráðgjöf Hafró kippt úr sambandi og „gúmmítékki“ sendur á næstu ríkisstjórn Svæðið sem Veitur vilja girða „óþarflega stórt“ Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Strandveiðifrumvarp „með ólíkindum“ og drama í borðtennisheiminum Gæsluvarðhald framlengt um fjórar vikur Kynna bráðabirgðarúfærslu á strandveiðunum Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Fjórtán ára á rúntinum Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Sjá meira
Justyna Gotthardt, eini pólskumælandi talmeinafræðingurinn hér á landi, fær ekki fullgilt starfsleyfi frá Landlækni af því að íslenskir talmeinafræðingar vilja hvorki né geta veitt Landlækni umsögn um tungumálakunnáttu hennar. Af þessu leiðir að börn af pólskum uppruna fá talþjálfun á móðurmáli sínu ekki niðurgreidda hjá Sjúkratryggingum Íslands. Justyna fékk tímabundið starfsleyfi sem talmeinafræðingur frá Landlækni í mars 2016. Í bréfi frá Landlækni var þess getið að til að öðlast varanlegt leyfi þyrfti hún að skila inn meðmælum frá vinnuveitanda um að tungumálakunnátta hennar teljist viðunandi svo að öryggi og hagsmunir sjúklinga séu tryggðir en um er að ræða skilyrði samkvæmt reglugerð um viðurkenningu á faglegri menntun og hæfi heilbrigðisstarfsmanna frá öðrum EES-ríkjum. Justyna fékk ekki slíka umsögn enda engum til að dreifa sem getur gefið umsögn um tungumálakunnáttu hennar. Hún fékk þó endurnýjun á tímabundna starfsleyfinu um ár í viðbót, með fyrirvara um téða umsögn sem vantaði enn. Fjórum mánuðum síðar var starfsleyfi hennar hins vegar afturkallað og vísað til þess að hún hefði fengið endurnýjun fyrir mistök. „Enginn talmeinafræðingur vildi hafa mig í verknámi, sem er skiljanlegt því við störfum alls ekki með sama tungumálið,“ segir Justyna. Augljóst sé að umrætt skilyrði hafi enga þýðingu í sínu tilviki þar sem hún sinni eingöngu pólskum börnum. Justyna kærði synjun Landlæknis um varanlegt starfsleyfi til velferðarráðuneytisins, sem staðfesti ákvörðun Landlæknis. Justyna hefur nú kvartað til umboðsmanns Alþingis vegna málsins og bíður niðurstöðu hans. „Það ætti í rauninni allt að vinna með mér. Ég hef bæði rétta menntun, mikla starfsreynslu í Póllandi og öll leyfi og réttindi frá pólskum yfirvöldum, Þar að auki er mjög mikil þörf fyrir þessa þjónustu hér á Íslandi,“ segir Justyna en auk sérmenntunar í talmeinafræðum er hún með meistaragráðu í pólsku. Hún hefur sérstakt leyfi frá pólskum yfirvöldum til að veita þjónustu til Pólverja sem búsettir eru utan Póllands, þar á meðal á Íslandi. Menntamálaráðuneytið hefur veitt henni réttindi til að starfa sem kennari en Justyna er skólastjóri pólska skólans.Er reið yfir áhugaleysi kerfisins um börn af pólskum uppruna Aðspurð segir Justyna talþjálfun á móðurmálinu mjög mikilvæga. „Ég hef fengið börn til mín sem eru í rauninni alls ekki talandi vegna þess að þau hafa ekki fengið viðeigandi aðstoð á pólsku en því betur sem börnunum gengur með sitt eigið móðurmál, því betur mun þeim ganga að læra íslenskuna,“ segir Justyna og undirstrikar að pólskan sé algjör undirstaða fyrir annað tungumál þeirra; íslenskuna. Hún nefnir einnig tengda þjónustu sem hún veiti eins og málþroskapróf sem mikilvægt sé að börnin taki á eigin móðurmáli. Hún segir mikið til sín leitað af skólum og leikskólum þegar komið er í óefni og allir orðnir ráðalausir. Justyna segist bæði reið og döpur vegna þessa áhuga- og viljaleysis Landlæknis og ráðuneytisins gagnvart þeirri þjónustu sem hún veitir börnum með pólskan uppruna. Hún segist hins vegar vita til fleiri dæma um viðhorf til pólskra starfsréttinda. „Það er ekki bara ég í þessum vandræðum heldur skilst mér að aðrar starfstéttir hafi líka lent í vandræðum með að fá starfsréttindi sín viðurkennd hér,“ segir Justyna og nefnir bæði námsráðgjafa, sálfræðinga og sjúkraþjálfara sem hún hafi heyrt um.Mál Justynu hvating fyrir ráðherra Pólski skólinn varð 10 ára í síðasta mánuði og heimsótti Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra þá skólann í fylgd Önnu Zalewska, menntamálaráðherra Póllands. „Meðal þess sem ég ræddi þá við Önnu var einmitt að efla móðurmálsmenntun pólskra barna enda góður grunnur í móðurmáli mikilvæg undirstaða fyrir annað nám, ekki síst í íslensku,“ segir Lilja og bætir við: „Þess vegna eru þessar fregnir af stöðu Justynu mikil hvatning fyrir mig til að greiða úr og leysa hennar vanda og annarra sem sinna mikilvægri þjónustu við börn ef erlendum uppruna.“ Lagafrumvarp er í undirbúningi í ráðuneyti Lilju um viðurkenningu á menntun og hæfi til að starfa hér á landi. Lilja segir að staða Justynu ætti að breytast verði frumvarpið að lögum.
Birtist í Fréttablaðinu Innflytjendamál Mest lesið Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Innlent Barn fórst í Hvítá í gær Innlent Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Innlent Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Innlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Innlent Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Innlent Fjórtán ára á rúntinum Innlent Drengurinn er kominn í leitirnar Innlent Heilt þorp varð undir aurskriðu í Sviss Erlent Fleiri fréttir Barn fórst í Hvítá í gær Drengurinn er kominn í leitirnar Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Ómetanlegt að koma skilaboðum sinnar kynslóðar á framfæri á svo stórum viðburði Segir ráðgjöf Hafró kippt úr sambandi og „gúmmítékki“ sendur á næstu ríkisstjórn Svæðið sem Veitur vilja girða „óþarflega stórt“ Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Strandveiðifrumvarp „með ólíkindum“ og drama í borðtennisheiminum Gæsluvarðhald framlengt um fjórar vikur Kynna bráðabirgðarúfærslu á strandveiðunum Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Fjórtán ára á rúntinum Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Sjá meira