Ísland kjörið í mannréttindaráðið í dag Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 13. júlí 2018 06:00 Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra er hann ávarpaði allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna í fyrra. Vísir/Getty Ísland nær að öllu óbreyttu kjöri í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna til átján mánaða í dag eftir að samstaða náðist í ríkjahópi Vesturlanda um að Ísland gæfi kost á sér. Mun Ísland því taka sætið sem losnaði þegar Bandaríkjamenn sögðu sig úr ráðinu í júní. Um er að ræða æðstu stöðu sem Ísland hefur fengið á alþjóðavettvangi, að því er Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra heldur fram. Gildin breytast ekki Ráðherrann segir að Ísland muni ekki breyta áherslum sínum í ráðinu, þótt það muni kalla á málamiðlanir að vera komin með sæti í ráðinu. „En þau gildi sem við stöndum fyrir eru vel þekkt og munu ekki breytast.“ Guðlaugur nefnir gagnrýni Íslendinga á þau ríki sem eiga sæti í mannréttindaráðinu en eru sjálf „kannski ekki til fyrirmyndar“ og vísar til dæmis til Sádi-Arabíu, Venesúela og Egyptalands. Að sögn Guðlaugs munu Íslendingar halda áfram að gagnrýna þau ríki. Jafnframt segir Guðlaugur að Ísland muni leggja áherslu á að breyta þurfi starfsháttum í ráðinu, eins og til að mynda Bandaríkin og Norðurlöndin hafa talað um að sé nauðsyn. „Það hefur verið sérstaklega vísað til þess að ríkin sem sitja í ráðinu þurfi að sýna gott fordæmi. Það hefur mikið vantað upp á það.“ „Þegar kemur að mannréttindamálum höfum við sérstaklega lagt áherslu á jafnréttismál og málefni hinsegin fólks, þetta er nokkuð sem við munum halda áfram. Það að það skyldi nást þessi samstaða um okkur er auðvitað mikil viðurkenning fyrir hvað við höfum verið að gera,“ segir Guðlaugur. Aukinheldur tekur Guðlaugur fram að þótt full ástæða sé til þess að horfa gagnrýnum augum á Ísrael eins og önnur ríki, líkt og Ísland hafi gert, sé sérstakt að ríkið sé dagskrárliður á hverjum einasta fundi. „Þegar menn ganga fram með þeim hætti dregur það úr vægi þeirrar gagnrýni sem er réttmætt. Þetta er eitt af því sem hefur verið til umræðu og mannréttindaráðið hefur verið gagnrýnt fyrir.“ Aðdragandinn stuttur Ráðherra segir að aðdragandinn að því að samstaða náðist um Ísland hafi verið stuttur, „í raun bara nokkrir dagar“. Sæti hafi losnað og Íslendingum hafi borist skilaboð þar sem ríkið var hvatt til að gefa kost á sér. Síðan hafi verið kannað hvort samstaða næðist um Ísland og gekk það eftir. Ríki hafi komið að máli við Ísland vegna framgöngu Íslendinga í mannréttindamálum, að sögn Guðlaugs. „Ég er fyrsti íslenski ráðherrann sem ávarpar mannréttindaráðið og er búinn að gera það núna í tvígang frá því ég varð ráðherra,“ segir hann. Ráðherra segir að Ísland hafi látið að sér kveða í mannréttindamálum, til að mynda stýrt mannréttindanefnd allsherjarþings SÞ í fyrra. „Framganga okkar þar sem við vorum í forystu þegar við vorum að gagnrýna mannréttindabrot á Filippseyjum vakti líka athygli,“ segir hann og bætir því við að alþjóðlegu samtökin Mannréttindavaktin hafi sagt framgöngu Íslendinga áhrifamikla. Frá fundi mannréttindaráðsins.Vísir/GETTY Sérstakar aðstæður „Þetta eru sérstakar aðstæður og það þarf að nást samstaða um aðila sem getur brugðist skjótt við og það gerðist í þessu tilfelli. En ef við hefðum ætlað að fara í hefðbundið framboð væri það ferli sem væri lengra og við þyrftum að hafa miklu meira fyrir þeim hlutum,“ segir Guðlaugur. Davíð Logi Sigurðsson, deildarstjóri mannréttinda hjá utanríkisráðuneytinu, segir einnig að aðstæðurnar sem leiddu til kjörsins hafi verið sérstakar. „Þetta eru aukakosningar. Það er kosið reglulega í mannréttindaráðið. Það sem gerist er að menn eru búnir að markera sig fram í tímann. Danir eru til að mynda að fara í framboð í september til þriggja ára. Þeir eru búnir að tilkynna það fyrir löngu og breyta því ekki svo glatt,“ segir Davíð. Hann bætir því við að flest ríki í Vesturlandahópnum séu nú þegar í einu framboði eða öðru. „Ef ekki þarna þá til öryggisráðsins. Það er því ekki sjálfgefið að allir geti stokkið til þegar þessar skrítnu aðstæður koma upp,“ segir Davíð. Guðlaugur segir að ferlið hefði orðið mun lengra ef Ísland ætlaði sér í hefðbundið framboð. Meira þyrfti að hafa fyrir slíku. Talar ráðherrann jafnframt um að atkvæðagreiðslan nú sé ekki sambærileg því þegar Ísland bauð sig fram í öryggisráðið fyrir áratug. „Á þeim tíma voru settar 400 milljónir í framboðið. Enginn kostnaður fellur til vegna framboðsins nú.“ Brotthvarf Bandaríkjanna Líkt og áður kom fram sögðu Bandaríkin sig úr ráðinu í júní. Í tilkynningu þess efnis sagði Nikki Haley, sendiherra Bandaríkjamanna hjá Sameinuðu þjóðunum, að ástæðan væri meinfýsni í garð Ísraelsríkis og að ráðið drægi mannréttindabrotamenn ekki til ábyrgðar. „Of lengi hefur mannréttindaráðið slegið varnarskildi yfir mannréttindabrotamenn og verið forarpyttur pólitískrar meinfýsni,“ sagði Haley þegar hún tilkynnti um ákvörðunina. Og þótt Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísraels, hafi tekið ákvörðuninni fagnandi og þakkað Donald Trump forseta og fyrrnefndri Haley fyrir voru aðrir ekki jafn kátir. Stéphane Dujarric, talsmaður Antónios Guterres, framkvæmdastjóra SÞ, sagði að framkvæmdastjórinn hefði viljað sjá Bandaríkin halda sæti sínu. „Mannréttindainnviðir Sameinuðu þjóðanna eru afar mikilvægir þegar kemur að því að vernda mannréttindi um gjörvallan heiminn,“ sagði Dujarric í júní. Útgangan vonbrigði Guðlaugur Þór segir útgöngu Bandaríkjanna vonbrigði. „Það var margt til í gagnrýni þeirra og við höfum sjálf tekið ýmislegt upp sem þeir hafa talað fyrir sem og þær þjóðir sem við erum í hvað nánustu samstarfi við.“ Þá segir ráðherrann að íslenska utanríkisþjónustan muni hvetja Bandaríkjamenn til að koma aftur að borðinu. „En nú er þessi staða komin upp og við henni þarf að bregðast. Þegar við erum hvött til þess að stíga þarna inn, og samstaða náðist um okkur í kjölfarið, þá skorumst við ekki undan ábyrgð. Birtist í Fréttablaðinu Ísland í mannréttindaráði SÞ Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Tengdar fréttir Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29 Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31 Mest lesið Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Viktor og Kári heltast úr lestinni Innlent Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Innlent Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Innlent Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Fleiri fréttir Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Lögregla með eftirför í Vogahverfi Íslandsferðin sem breyttist í martröð Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Sjá meira
Ísland nær að öllu óbreyttu kjöri í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna til átján mánaða í dag eftir að samstaða náðist í ríkjahópi Vesturlanda um að Ísland gæfi kost á sér. Mun Ísland því taka sætið sem losnaði þegar Bandaríkjamenn sögðu sig úr ráðinu í júní. Um er að ræða æðstu stöðu sem Ísland hefur fengið á alþjóðavettvangi, að því er Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra heldur fram. Gildin breytast ekki Ráðherrann segir að Ísland muni ekki breyta áherslum sínum í ráðinu, þótt það muni kalla á málamiðlanir að vera komin með sæti í ráðinu. „En þau gildi sem við stöndum fyrir eru vel þekkt og munu ekki breytast.“ Guðlaugur nefnir gagnrýni Íslendinga á þau ríki sem eiga sæti í mannréttindaráðinu en eru sjálf „kannski ekki til fyrirmyndar“ og vísar til dæmis til Sádi-Arabíu, Venesúela og Egyptalands. Að sögn Guðlaugs munu Íslendingar halda áfram að gagnrýna þau ríki. Jafnframt segir Guðlaugur að Ísland muni leggja áherslu á að breyta þurfi starfsháttum í ráðinu, eins og til að mynda Bandaríkin og Norðurlöndin hafa talað um að sé nauðsyn. „Það hefur verið sérstaklega vísað til þess að ríkin sem sitja í ráðinu þurfi að sýna gott fordæmi. Það hefur mikið vantað upp á það.“ „Þegar kemur að mannréttindamálum höfum við sérstaklega lagt áherslu á jafnréttismál og málefni hinsegin fólks, þetta er nokkuð sem við munum halda áfram. Það að það skyldi nást þessi samstaða um okkur er auðvitað mikil viðurkenning fyrir hvað við höfum verið að gera,“ segir Guðlaugur. Aukinheldur tekur Guðlaugur fram að þótt full ástæða sé til þess að horfa gagnrýnum augum á Ísrael eins og önnur ríki, líkt og Ísland hafi gert, sé sérstakt að ríkið sé dagskrárliður á hverjum einasta fundi. „Þegar menn ganga fram með þeim hætti dregur það úr vægi þeirrar gagnrýni sem er réttmætt. Þetta er eitt af því sem hefur verið til umræðu og mannréttindaráðið hefur verið gagnrýnt fyrir.“ Aðdragandinn stuttur Ráðherra segir að aðdragandinn að því að samstaða náðist um Ísland hafi verið stuttur, „í raun bara nokkrir dagar“. Sæti hafi losnað og Íslendingum hafi borist skilaboð þar sem ríkið var hvatt til að gefa kost á sér. Síðan hafi verið kannað hvort samstaða næðist um Ísland og gekk það eftir. Ríki hafi komið að máli við Ísland vegna framgöngu Íslendinga í mannréttindamálum, að sögn Guðlaugs. „Ég er fyrsti íslenski ráðherrann sem ávarpar mannréttindaráðið og er búinn að gera það núna í tvígang frá því ég varð ráðherra,“ segir hann. Ráðherra segir að Ísland hafi látið að sér kveða í mannréttindamálum, til að mynda stýrt mannréttindanefnd allsherjarþings SÞ í fyrra. „Framganga okkar þar sem við vorum í forystu þegar við vorum að gagnrýna mannréttindabrot á Filippseyjum vakti líka athygli,“ segir hann og bætir því við að alþjóðlegu samtökin Mannréttindavaktin hafi sagt framgöngu Íslendinga áhrifamikla. Frá fundi mannréttindaráðsins.Vísir/GETTY Sérstakar aðstæður „Þetta eru sérstakar aðstæður og það þarf að nást samstaða um aðila sem getur brugðist skjótt við og það gerðist í þessu tilfelli. En ef við hefðum ætlað að fara í hefðbundið framboð væri það ferli sem væri lengra og við þyrftum að hafa miklu meira fyrir þeim hlutum,“ segir Guðlaugur. Davíð Logi Sigurðsson, deildarstjóri mannréttinda hjá utanríkisráðuneytinu, segir einnig að aðstæðurnar sem leiddu til kjörsins hafi verið sérstakar. „Þetta eru aukakosningar. Það er kosið reglulega í mannréttindaráðið. Það sem gerist er að menn eru búnir að markera sig fram í tímann. Danir eru til að mynda að fara í framboð í september til þriggja ára. Þeir eru búnir að tilkynna það fyrir löngu og breyta því ekki svo glatt,“ segir Davíð. Hann bætir því við að flest ríki í Vesturlandahópnum séu nú þegar í einu framboði eða öðru. „Ef ekki þarna þá til öryggisráðsins. Það er því ekki sjálfgefið að allir geti stokkið til þegar þessar skrítnu aðstæður koma upp,“ segir Davíð. Guðlaugur segir að ferlið hefði orðið mun lengra ef Ísland ætlaði sér í hefðbundið framboð. Meira þyrfti að hafa fyrir slíku. Talar ráðherrann jafnframt um að atkvæðagreiðslan nú sé ekki sambærileg því þegar Ísland bauð sig fram í öryggisráðið fyrir áratug. „Á þeim tíma voru settar 400 milljónir í framboðið. Enginn kostnaður fellur til vegna framboðsins nú.“ Brotthvarf Bandaríkjanna Líkt og áður kom fram sögðu Bandaríkin sig úr ráðinu í júní. Í tilkynningu þess efnis sagði Nikki Haley, sendiherra Bandaríkjamanna hjá Sameinuðu þjóðunum, að ástæðan væri meinfýsni í garð Ísraelsríkis og að ráðið drægi mannréttindabrotamenn ekki til ábyrgðar. „Of lengi hefur mannréttindaráðið slegið varnarskildi yfir mannréttindabrotamenn og verið forarpyttur pólitískrar meinfýsni,“ sagði Haley þegar hún tilkynnti um ákvörðunina. Og þótt Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísraels, hafi tekið ákvörðuninni fagnandi og þakkað Donald Trump forseta og fyrrnefndri Haley fyrir voru aðrir ekki jafn kátir. Stéphane Dujarric, talsmaður Antónios Guterres, framkvæmdastjóra SÞ, sagði að framkvæmdastjórinn hefði viljað sjá Bandaríkin halda sæti sínu. „Mannréttindainnviðir Sameinuðu þjóðanna eru afar mikilvægir þegar kemur að því að vernda mannréttindi um gjörvallan heiminn,“ sagði Dujarric í júní. Útgangan vonbrigði Guðlaugur Þór segir útgöngu Bandaríkjanna vonbrigði. „Það var margt til í gagnrýni þeirra og við höfum sjálf tekið ýmislegt upp sem þeir hafa talað fyrir sem og þær þjóðir sem við erum í hvað nánustu samstarfi við.“ Þá segir ráðherrann að íslenska utanríkisþjónustan muni hvetja Bandaríkjamenn til að koma aftur að borðinu. „En nú er þessi staða komin upp og við henni þarf að bregðast. Þegar við erum hvött til þess að stíga þarna inn, og samstaða náðist um okkur í kjölfarið, þá skorumst við ekki undan ábyrgð.
Birtist í Fréttablaðinu Ísland í mannréttindaráði SÞ Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Tengdar fréttir Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29 Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31 Mest lesið Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Viktor og Kári heltast úr lestinni Innlent Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Innlent Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Innlent Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Fleiri fréttir Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Lögregla með eftirför í Vogahverfi Íslandsferðin sem breyttist í martröð Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Sjá meira
Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29
Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31