Saga af barnum - Aldrei aftur Hírósíma Auður Lilja Erlingsdóttir skrifar 9. ágúst 2017 07:00 Daginn sem ljóst var að Trump hafði sigrað bandarísku forsetakosningarnar kíkti ég á barinn til að drekkja sorgum mínum. Þar hitti ég þrjá hressa bandaríska stráka á mínum aldri. Þeir voru búnir að vera á Íslandi í viku og dásömuðu land og þjóð. Nokkrum bjórum síðar var ég búin að ræða við þá um íslenska sögu, náttúru og fara yfir helstu álitamál í íslenskri pólitík. Ég var búin að fara með þeim yfir Kárahnjúkavirkjun, stóriðjustefnuna og þó ég hafi kannski ekki fengið þá til að kalla sig femínista fannst þeim það til eftirbreytni að tryggja leikskólapláss fyrir alla til að auka atvinnuþátttöku kvenna. Þeim fannst það að minsta kosti skynsamlegt efnahagslega séð. Því næst færðum við okkur frá Íslandi yfir í alþjóðastjórnmál. Þá fyrst kom í ljós að við vorum einmitt stödd á barnum af sömu ástæðu, þ.e. bandarísku forsetakosningunum. Ég – að drekkja sorgum mínum, þeir – að fagna sigrinum. Ég horfði niður í næstum því tómt bjórglasið og reyndi að fá þetta til að stemma. Við vorum búin að ræða pólitík lengi og við vorum vissulega ekki sammála um allt, en mjög margt. Ég ákvað að stíga mjög varlega til jarðar, reyndi að finna einhvern flöt til að ræða úrslitin án þess að stuða þá um of, enda sjaldan sem ég kemst í færi til að ræða við einlæga stuðningsmenn Trump. Til að gera mjög langa sögu styttri kom í ljós að ástæðan fyrir því að þeir kusu Trump var almenn vantrú á bandarískri pólitík og því að stjórnmálafólk bæri hagsmuni borgara fyrir brjósti. Trump var í þeirra huga „eitthvað annað“ og þeir töldu að það gæti ekki verið verra en hvað annað að gefa honum séns. Á þessum tímapunkti var glasið sennilega aftur orðið fullt og ég hætt að stíga varlega til jarðar og spurði eitthvað í átt að „Og hafið þið engar áhyggjur af því að Trump styðji frekari jaðarsetningu minnihlutahópa sem enn og aftur gæti leitt til meiri átaka?“. „Hafið þið engar áhyggjur af auknum stríðsrekstri í heiminum með hann í embætti?“. Tveir þeirra horfðu ofan í bjórinn en sá þriðji var fljótur að svara. „Áhyggjur? Nei. Við unnum Hírósíma.“ Og svo hélt hann áfram að útskýra að hann hafði engar áhyggjur því hann var sannfærður um hernaðarlega yfirburði Bandaríkjanna sama hvað kæmi upp. Á þeim tímapunkti áttaði ég mig á, þrátt fyrir allan bjórinn, að ég myndi ekki geta haldið ró minni lengur og rölti heim. Í dag eru 72 ár síðan að Bandaríkin vörpuðu kjarnorkusprengju á japönsku borgina Nagasakí og 72 ár og þremur dögum betur síðan að Hírósíma varð fyrir kjarnorkuárás. Borgin sem Bandaríkjamenn „unnu“ svo frækilega, samkvæmt manninum á barnum. Þó að langt sé liðið þá er enn hægt að tala við fólk sem er veikt eða deyjandi af sjúkdómum og fylgikvillum , sem rekja má beint til árásanna. Sjö áratugum frá árásunum er hægt að heyra sjónarvotta lýsa sprengingunum og afleiðingum þeirra sem helvíti á jörðu. En eins og ég uppgötvaði þetta kvöld á barnum er líka til fólk sem virðist hafa gleymt þessu öllu. Fólk sem óttast ekkert, því alltaf sé hægt að beita kjarnorkuvopnum. Kjarnorkuógnin er enn til staðar. Níu ríki búa yfir tæplega 15 þúsund kjarnorkusprengjum sem hver um sig eru miklu öflugari en þær sem varpað var á Hírósíma og Nagasaki. Í byrjun árs var dómsdagsklukku vísinda- og öryggisráðs tímarits kjarnorkusérfræðinga flýtt um 30 sekúndur. Klukkan sem hefur frá árinu 1947 talið niður í stórfelldar hnattrænar hörmungar er nú 2 og hálfa mínútu í miðnætti. Ástæðan var sögð áhyggjur af auknum fjölda alræðis- og einræðisríkja, vopnatilraunir Norður-Kóreu og árasahneigðri orðræðu bandaríkjaforseta um að fjölga í vopnabúrinu. Ógnin er slík að nýverið komu 122 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna sér saman um bann við kjarnorkuvopnum. Íslensk stjórnvöld kusu að vera ekki í þeirra hópi. Frá árinu 1985 hafa íslenskir friðarsinnar fleytt kertum til minningar um fórnarlömb kjarnorkuárásanna og lagt áherslu á kröfu um heim án kjarnorkuvopna. Í kvöld, miðvikudaginn 9. ágúst, verður kertum fleytt á Reykjavíkurtjörn. Athöfnin hefst kl. 22:30. Í ár krefjumst við þess að Ísland taki þátt í kjarnorkuvopnabanni og leggi þannig sitt af mörkum til að dómsdagsklukkan slái aldrei tólf.Höfundur er formaður Samtaka hernaðarandstæðinga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Sjá meira
Daginn sem ljóst var að Trump hafði sigrað bandarísku forsetakosningarnar kíkti ég á barinn til að drekkja sorgum mínum. Þar hitti ég þrjá hressa bandaríska stráka á mínum aldri. Þeir voru búnir að vera á Íslandi í viku og dásömuðu land og þjóð. Nokkrum bjórum síðar var ég búin að ræða við þá um íslenska sögu, náttúru og fara yfir helstu álitamál í íslenskri pólitík. Ég var búin að fara með þeim yfir Kárahnjúkavirkjun, stóriðjustefnuna og þó ég hafi kannski ekki fengið þá til að kalla sig femínista fannst þeim það til eftirbreytni að tryggja leikskólapláss fyrir alla til að auka atvinnuþátttöku kvenna. Þeim fannst það að minsta kosti skynsamlegt efnahagslega séð. Því næst færðum við okkur frá Íslandi yfir í alþjóðastjórnmál. Þá fyrst kom í ljós að við vorum einmitt stödd á barnum af sömu ástæðu, þ.e. bandarísku forsetakosningunum. Ég – að drekkja sorgum mínum, þeir – að fagna sigrinum. Ég horfði niður í næstum því tómt bjórglasið og reyndi að fá þetta til að stemma. Við vorum búin að ræða pólitík lengi og við vorum vissulega ekki sammála um allt, en mjög margt. Ég ákvað að stíga mjög varlega til jarðar, reyndi að finna einhvern flöt til að ræða úrslitin án þess að stuða þá um of, enda sjaldan sem ég kemst í færi til að ræða við einlæga stuðningsmenn Trump. Til að gera mjög langa sögu styttri kom í ljós að ástæðan fyrir því að þeir kusu Trump var almenn vantrú á bandarískri pólitík og því að stjórnmálafólk bæri hagsmuni borgara fyrir brjósti. Trump var í þeirra huga „eitthvað annað“ og þeir töldu að það gæti ekki verið verra en hvað annað að gefa honum séns. Á þessum tímapunkti var glasið sennilega aftur orðið fullt og ég hætt að stíga varlega til jarðar og spurði eitthvað í átt að „Og hafið þið engar áhyggjur af því að Trump styðji frekari jaðarsetningu minnihlutahópa sem enn og aftur gæti leitt til meiri átaka?“. „Hafið þið engar áhyggjur af auknum stríðsrekstri í heiminum með hann í embætti?“. Tveir þeirra horfðu ofan í bjórinn en sá þriðji var fljótur að svara. „Áhyggjur? Nei. Við unnum Hírósíma.“ Og svo hélt hann áfram að útskýra að hann hafði engar áhyggjur því hann var sannfærður um hernaðarlega yfirburði Bandaríkjanna sama hvað kæmi upp. Á þeim tímapunkti áttaði ég mig á, þrátt fyrir allan bjórinn, að ég myndi ekki geta haldið ró minni lengur og rölti heim. Í dag eru 72 ár síðan að Bandaríkin vörpuðu kjarnorkusprengju á japönsku borgina Nagasakí og 72 ár og þremur dögum betur síðan að Hírósíma varð fyrir kjarnorkuárás. Borgin sem Bandaríkjamenn „unnu“ svo frækilega, samkvæmt manninum á barnum. Þó að langt sé liðið þá er enn hægt að tala við fólk sem er veikt eða deyjandi af sjúkdómum og fylgikvillum , sem rekja má beint til árásanna. Sjö áratugum frá árásunum er hægt að heyra sjónarvotta lýsa sprengingunum og afleiðingum þeirra sem helvíti á jörðu. En eins og ég uppgötvaði þetta kvöld á barnum er líka til fólk sem virðist hafa gleymt þessu öllu. Fólk sem óttast ekkert, því alltaf sé hægt að beita kjarnorkuvopnum. Kjarnorkuógnin er enn til staðar. Níu ríki búa yfir tæplega 15 þúsund kjarnorkusprengjum sem hver um sig eru miklu öflugari en þær sem varpað var á Hírósíma og Nagasaki. Í byrjun árs var dómsdagsklukku vísinda- og öryggisráðs tímarits kjarnorkusérfræðinga flýtt um 30 sekúndur. Klukkan sem hefur frá árinu 1947 talið niður í stórfelldar hnattrænar hörmungar er nú 2 og hálfa mínútu í miðnætti. Ástæðan var sögð áhyggjur af auknum fjölda alræðis- og einræðisríkja, vopnatilraunir Norður-Kóreu og árasahneigðri orðræðu bandaríkjaforseta um að fjölga í vopnabúrinu. Ógnin er slík að nýverið komu 122 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna sér saman um bann við kjarnorkuvopnum. Íslensk stjórnvöld kusu að vera ekki í þeirra hópi. Frá árinu 1985 hafa íslenskir friðarsinnar fleytt kertum til minningar um fórnarlömb kjarnorkuárásanna og lagt áherslu á kröfu um heim án kjarnorkuvopna. Í kvöld, miðvikudaginn 9. ágúst, verður kertum fleytt á Reykjavíkurtjörn. Athöfnin hefst kl. 22:30. Í ár krefjumst við þess að Ísland taki þátt í kjarnorkuvopnabanni og leggi þannig sitt af mörkum til að dómsdagsklukkan slái aldrei tólf.Höfundur er formaður Samtaka hernaðarandstæðinga.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun