Skoða áhrif árstíða á Íslandi á kvenhormón og tengsl við krabbamein hjá konum Erna Agnes Sigurgeirsdóttir skrifar 27. júní 2017 23:30 Einnig verður skoðað áhrif hormóna á hjarta og æðakerfi kvenna. Vísir/Vilhelm Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ Heilbrigðismál Mest lesið Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Innlent Býst við aukinni sókn Rússa Erlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Fleiri fréttir Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Sjá meira
Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ
Heilbrigðismál Mest lesið Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Innlent Býst við aukinni sókn Rússa Erlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Fleiri fréttir Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Sjá meira