Umhverfissóðaskapur í páskaeggjum? Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 30. mars 2016 15:15 Páskaeggin eru ómissandi hefð en spurningin er hvort allt plastið sem þeim fylgir sé einnig ómissandi? Vísir/Stefán Að gæða sér á páskaeggi er ein helsta páskahefðin hér á landi og kaupa Íslendingar gríðarlegt magn af páskaeggjum fyrir hverja páska. Í þeim leynist ýmislegt sælgæti en þó er galli á gjöf Njarðar. Sælgætinu er oftar en ekki pakkað inn í marga litla plastpoka líkt og sjá má á meðfylgjandi mynd, og sýnist sitt hverjum, telja ýmsir að þetta sé mikill umhverfissóðaskapur. Andrési Skúlasyni blöskraði magnið af plastpokum sem finna mátti í páskaegginu sem hann gæddi sér á um páskana og setti hann mynd á Facebook-síðu sína sem vakið hefur talsverða athygli. Var myndinni deilt inn á Facebook-síðu Vakandi, samtökum sem vilja auka vitundarvakningu um sóun matvæla. Virðist þetta vera mörgum hugleikið en inn á Facebook-síðu Byltingu gegn umbúðum, síðu sem ætluð er að vekja íbúa Íslands til umhugsunar um umbúðaflæmi og óþarfar umbúðir, er mörgum áþekkum myndum deilt inn á síðuna þar sem páskaeggjaframleiðendur eru hvattir til að draga úr plastnotkun sinni.Ansi margir plastpokar hér á ferð.Mynd/Andrés SkúlasonÍ samtali við Vísi segir Andrés að honum hafi hreinlega blöskrað að veiða sex poka úr plasti utan um nammi upp úr páskaeggi sínu. „Maður hélt kannski að hér væri fólk að vakna til meðvitundar varðandi umbúðafarganið hér þá virðist fara vaxandi,“ segir Andrés. „Ef menn horfa á þetta í víðara samhengi varðandi hvernig uppsöfnun á plasti er að verða í lífkeðjunni, bæði á sjó og landi þá er það fáranleg stefna að framleiðendur séu ekki orðnir meðvitaðri en þetta.“Gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á ári hverju Samkvæmt skýrslu sem Alþjóðaefnahagsráðið (World Economic Forum) gaf út fyrr á árinu er gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á hverju ári. Áætlað er að um 8 milljón tonn af plasti endi í sjónum á hverju ári. Það jafngildir því að heilum ruslabíl af plasti sé sturtað út í sjóinn á mínútu fresti. Áætlað er nú að um 150 milljón tonn af plasti séu í sjónum og er það ein helsta niðurstaða skýrslunnar að árið 2050 verði meira magn af plasti í sjónum heldur en af fiski. Það getur tekið hundruð ár fyrir plast til þess að brotna niður í umhverfinu.Talið er að magn plasts í sjónum muni aukast til muna á næstu árum verði ekkert að gert.Vísir/GettyTil þess að stemma stigu við þetta hafa sprottið upp hreyfingar, meðal annars Bylting gegn umbúðum hér á landi, þar sem reynt er að vekja fólk til umhugsunar um plastnotkun, það sé óþarfi að pakka öllu inn í plast. Víða erlendis tíðkast það að búðir bjóða upp á það að viðskiptavinir geti losað sig við óþarfa umbúðir og hefur myndast vísir af því hér á landi.Plastið hverfur ekki á næstunni en stefnt að því að minnka notkun þess Auðjón Guðmundsson, markaðsstjóri hjá Nóa-Síríus segir að ástæðan fyrir öllu þessu plasti utan um nammið í páskaeggjunum sé í raun einföld. „Ástæðan fyrir að sumar vörur eru settar í plast inn í eggjunum er sú að það er verið að verja þær eða aðrar vörur, það getur verið smitun á milli, sérstaklega í bragði,“ segir Auðjón. Hann segir þó að það sé stefna fyrirtækisins að minnka notkun á plasti og fyrirtækið hafi nú þegar tekið skref í þá átt. „Við vorum með egg í plastbökkum þar sem við minnkuðum plastbakkana og hættum svo síðar að nota þá og færðum okkur yfir í hefðbundna eggjabakka úr pappa. Lítil páskaegg í lausu voru einnig í plastbökkum og við erum hættir að nota þá,“ segir Auðjón.Sjá einnig: Gísli Marteinn skilur umbúðir eftir í búðumAðspurður að því hvort að það kæmi til greina að nota aðra tegund af umbúðum, jafnvel einhverjar sem brotni niður í náttúrunni á fljótari hátt en plastið, segir Auðjón að þróunin í umbúðum sé hröð en tryggja verði þó gæði þess sem umbúðirnar eigi að fara utan um. „Þetta eru viðkvæmar vörur og við verðum þá að vera öruggir með það sem er inn í egginu þannig að það sé ekki að brotna niður þar inni,“ segir Auðjón. „Það eru að verða miklar framfarir hvað varðar umbúðir, gerð þeirra og endurvinnslu og það er eitthvað sem við fylgjumst með.“ Hann segir að fyrirtækið stefni að því að minnka umhverfisspor sitt og mögulega sé hægt að skoða betur hvaða vörur fari inn í páskaeggin þannig að ekki sé jafn mikil þörf á plastinu og nú. Eitthvað sé þó í það að páskaeggjanamminu verði ekki lengur pakkað í plast. „Það er hagur okkur að gera hlutina á umhverfisvænan hátt ef við finnum góðar lausnir,“ segir Auðjón. „Ég get hinsvegar ekki lofaði því að við losnum við plastið alveg, í það minnsta ekki í einu skrefi.“ Páskar Mest lesið Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Yfirgefa Svíþjóð til að hraða þróun rafmagnsflugvélar Erlent Börnum haldið innilokuðum í „hryllingshúsi“ í fleiri ár Erlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Hiti gæti náð fimmtán stigum Veður Fleiri fréttir „Þetta er mikill merkisdagur fyrir okkur“ Handtóku vopnaðan mann og kröfugöngur verkalýðsins „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Hátíðardagskrá um allt land á verkalýðsdaginn Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Sjá meira
Að gæða sér á páskaeggi er ein helsta páskahefðin hér á landi og kaupa Íslendingar gríðarlegt magn af páskaeggjum fyrir hverja páska. Í þeim leynist ýmislegt sælgæti en þó er galli á gjöf Njarðar. Sælgætinu er oftar en ekki pakkað inn í marga litla plastpoka líkt og sjá má á meðfylgjandi mynd, og sýnist sitt hverjum, telja ýmsir að þetta sé mikill umhverfissóðaskapur. Andrési Skúlasyni blöskraði magnið af plastpokum sem finna mátti í páskaegginu sem hann gæddi sér á um páskana og setti hann mynd á Facebook-síðu sína sem vakið hefur talsverða athygli. Var myndinni deilt inn á Facebook-síðu Vakandi, samtökum sem vilja auka vitundarvakningu um sóun matvæla. Virðist þetta vera mörgum hugleikið en inn á Facebook-síðu Byltingu gegn umbúðum, síðu sem ætluð er að vekja íbúa Íslands til umhugsunar um umbúðaflæmi og óþarfar umbúðir, er mörgum áþekkum myndum deilt inn á síðuna þar sem páskaeggjaframleiðendur eru hvattir til að draga úr plastnotkun sinni.Ansi margir plastpokar hér á ferð.Mynd/Andrés SkúlasonÍ samtali við Vísi segir Andrés að honum hafi hreinlega blöskrað að veiða sex poka úr plasti utan um nammi upp úr páskaeggi sínu. „Maður hélt kannski að hér væri fólk að vakna til meðvitundar varðandi umbúðafarganið hér þá virðist fara vaxandi,“ segir Andrés. „Ef menn horfa á þetta í víðara samhengi varðandi hvernig uppsöfnun á plasti er að verða í lífkeðjunni, bæði á sjó og landi þá er það fáranleg stefna að framleiðendur séu ekki orðnir meðvitaðri en þetta.“Gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á ári hverju Samkvæmt skýrslu sem Alþjóðaefnahagsráðið (World Economic Forum) gaf út fyrr á árinu er gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á hverju ári. Áætlað er að um 8 milljón tonn af plasti endi í sjónum á hverju ári. Það jafngildir því að heilum ruslabíl af plasti sé sturtað út í sjóinn á mínútu fresti. Áætlað er nú að um 150 milljón tonn af plasti séu í sjónum og er það ein helsta niðurstaða skýrslunnar að árið 2050 verði meira magn af plasti í sjónum heldur en af fiski. Það getur tekið hundruð ár fyrir plast til þess að brotna niður í umhverfinu.Talið er að magn plasts í sjónum muni aukast til muna á næstu árum verði ekkert að gert.Vísir/GettyTil þess að stemma stigu við þetta hafa sprottið upp hreyfingar, meðal annars Bylting gegn umbúðum hér á landi, þar sem reynt er að vekja fólk til umhugsunar um plastnotkun, það sé óþarfi að pakka öllu inn í plast. Víða erlendis tíðkast það að búðir bjóða upp á það að viðskiptavinir geti losað sig við óþarfa umbúðir og hefur myndast vísir af því hér á landi.Plastið hverfur ekki á næstunni en stefnt að því að minnka notkun þess Auðjón Guðmundsson, markaðsstjóri hjá Nóa-Síríus segir að ástæðan fyrir öllu þessu plasti utan um nammið í páskaeggjunum sé í raun einföld. „Ástæðan fyrir að sumar vörur eru settar í plast inn í eggjunum er sú að það er verið að verja þær eða aðrar vörur, það getur verið smitun á milli, sérstaklega í bragði,“ segir Auðjón. Hann segir þó að það sé stefna fyrirtækisins að minnka notkun á plasti og fyrirtækið hafi nú þegar tekið skref í þá átt. „Við vorum með egg í plastbökkum þar sem við minnkuðum plastbakkana og hættum svo síðar að nota þá og færðum okkur yfir í hefðbundna eggjabakka úr pappa. Lítil páskaegg í lausu voru einnig í plastbökkum og við erum hættir að nota þá,“ segir Auðjón.Sjá einnig: Gísli Marteinn skilur umbúðir eftir í búðumAðspurður að því hvort að það kæmi til greina að nota aðra tegund af umbúðum, jafnvel einhverjar sem brotni niður í náttúrunni á fljótari hátt en plastið, segir Auðjón að þróunin í umbúðum sé hröð en tryggja verði þó gæði þess sem umbúðirnar eigi að fara utan um. „Þetta eru viðkvæmar vörur og við verðum þá að vera öruggir með það sem er inn í egginu þannig að það sé ekki að brotna niður þar inni,“ segir Auðjón. „Það eru að verða miklar framfarir hvað varðar umbúðir, gerð þeirra og endurvinnslu og það er eitthvað sem við fylgjumst með.“ Hann segir að fyrirtækið stefni að því að minnka umhverfisspor sitt og mögulega sé hægt að skoða betur hvaða vörur fari inn í páskaeggin þannig að ekki sé jafn mikil þörf á plastinu og nú. Eitthvað sé þó í það að páskaeggjanamminu verði ekki lengur pakkað í plast. „Það er hagur okkur að gera hlutina á umhverfisvænan hátt ef við finnum góðar lausnir,“ segir Auðjón. „Ég get hinsvegar ekki lofaði því að við losnum við plastið alveg, í það minnsta ekki í einu skrefi.“
Páskar Mest lesið Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Yfirgefa Svíþjóð til að hraða þróun rafmagnsflugvélar Erlent Börnum haldið innilokuðum í „hryllingshúsi“ í fleiri ár Erlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Hiti gæti náð fimmtán stigum Veður Fleiri fréttir „Þetta er mikill merkisdagur fyrir okkur“ Handtóku vopnaðan mann og kröfugöngur verkalýðsins „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Hátíðardagskrá um allt land á verkalýðsdaginn Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Sjá meira