Umhverfissóðaskapur í páskaeggjum? Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 30. mars 2016 15:15 Páskaeggin eru ómissandi hefð en spurningin er hvort allt plastið sem þeim fylgir sé einnig ómissandi? Vísir/Stefán Að gæða sér á páskaeggi er ein helsta páskahefðin hér á landi og kaupa Íslendingar gríðarlegt magn af páskaeggjum fyrir hverja páska. Í þeim leynist ýmislegt sælgæti en þó er galli á gjöf Njarðar. Sælgætinu er oftar en ekki pakkað inn í marga litla plastpoka líkt og sjá má á meðfylgjandi mynd, og sýnist sitt hverjum, telja ýmsir að þetta sé mikill umhverfissóðaskapur. Andrési Skúlasyni blöskraði magnið af plastpokum sem finna mátti í páskaegginu sem hann gæddi sér á um páskana og setti hann mynd á Facebook-síðu sína sem vakið hefur talsverða athygli. Var myndinni deilt inn á Facebook-síðu Vakandi, samtökum sem vilja auka vitundarvakningu um sóun matvæla. Virðist þetta vera mörgum hugleikið en inn á Facebook-síðu Byltingu gegn umbúðum, síðu sem ætluð er að vekja íbúa Íslands til umhugsunar um umbúðaflæmi og óþarfar umbúðir, er mörgum áþekkum myndum deilt inn á síðuna þar sem páskaeggjaframleiðendur eru hvattir til að draga úr plastnotkun sinni.Ansi margir plastpokar hér á ferð.Mynd/Andrés SkúlasonÍ samtali við Vísi segir Andrés að honum hafi hreinlega blöskrað að veiða sex poka úr plasti utan um nammi upp úr páskaeggi sínu. „Maður hélt kannski að hér væri fólk að vakna til meðvitundar varðandi umbúðafarganið hér þá virðist fara vaxandi,“ segir Andrés. „Ef menn horfa á þetta í víðara samhengi varðandi hvernig uppsöfnun á plasti er að verða í lífkeðjunni, bæði á sjó og landi þá er það fáranleg stefna að framleiðendur séu ekki orðnir meðvitaðri en þetta.“Gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á ári hverju Samkvæmt skýrslu sem Alþjóðaefnahagsráðið (World Economic Forum) gaf út fyrr á árinu er gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á hverju ári. Áætlað er að um 8 milljón tonn af plasti endi í sjónum á hverju ári. Það jafngildir því að heilum ruslabíl af plasti sé sturtað út í sjóinn á mínútu fresti. Áætlað er nú að um 150 milljón tonn af plasti séu í sjónum og er það ein helsta niðurstaða skýrslunnar að árið 2050 verði meira magn af plasti í sjónum heldur en af fiski. Það getur tekið hundruð ár fyrir plast til þess að brotna niður í umhverfinu.Talið er að magn plasts í sjónum muni aukast til muna á næstu árum verði ekkert að gert.Vísir/GettyTil þess að stemma stigu við þetta hafa sprottið upp hreyfingar, meðal annars Bylting gegn umbúðum hér á landi, þar sem reynt er að vekja fólk til umhugsunar um plastnotkun, það sé óþarfi að pakka öllu inn í plast. Víða erlendis tíðkast það að búðir bjóða upp á það að viðskiptavinir geti losað sig við óþarfa umbúðir og hefur myndast vísir af því hér á landi.Plastið hverfur ekki á næstunni en stefnt að því að minnka notkun þess Auðjón Guðmundsson, markaðsstjóri hjá Nóa-Síríus segir að ástæðan fyrir öllu þessu plasti utan um nammið í páskaeggjunum sé í raun einföld. „Ástæðan fyrir að sumar vörur eru settar í plast inn í eggjunum er sú að það er verið að verja þær eða aðrar vörur, það getur verið smitun á milli, sérstaklega í bragði,“ segir Auðjón. Hann segir þó að það sé stefna fyrirtækisins að minnka notkun á plasti og fyrirtækið hafi nú þegar tekið skref í þá átt. „Við vorum með egg í plastbökkum þar sem við minnkuðum plastbakkana og hættum svo síðar að nota þá og færðum okkur yfir í hefðbundna eggjabakka úr pappa. Lítil páskaegg í lausu voru einnig í plastbökkum og við erum hættir að nota þá,“ segir Auðjón.Sjá einnig: Gísli Marteinn skilur umbúðir eftir í búðumAðspurður að því hvort að það kæmi til greina að nota aðra tegund af umbúðum, jafnvel einhverjar sem brotni niður í náttúrunni á fljótari hátt en plastið, segir Auðjón að þróunin í umbúðum sé hröð en tryggja verði þó gæði þess sem umbúðirnar eigi að fara utan um. „Þetta eru viðkvæmar vörur og við verðum þá að vera öruggir með það sem er inn í egginu þannig að það sé ekki að brotna niður þar inni,“ segir Auðjón. „Það eru að verða miklar framfarir hvað varðar umbúðir, gerð þeirra og endurvinnslu og það er eitthvað sem við fylgjumst með.“ Hann segir að fyrirtækið stefni að því að minnka umhverfisspor sitt og mögulega sé hægt að skoða betur hvaða vörur fari inn í páskaeggin þannig að ekki sé jafn mikil þörf á plastinu og nú. Eitthvað sé þó í það að páskaeggjanamminu verði ekki lengur pakkað í plast. „Það er hagur okkur að gera hlutina á umhverfisvænan hátt ef við finnum góðar lausnir,“ segir Auðjón. „Ég get hinsvegar ekki lofaði því að við losnum við plastið alveg, í það minnsta ekki í einu skrefi.“ Páskar Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fleiri fréttir Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Sjá meira
Að gæða sér á páskaeggi er ein helsta páskahefðin hér á landi og kaupa Íslendingar gríðarlegt magn af páskaeggjum fyrir hverja páska. Í þeim leynist ýmislegt sælgæti en þó er galli á gjöf Njarðar. Sælgætinu er oftar en ekki pakkað inn í marga litla plastpoka líkt og sjá má á meðfylgjandi mynd, og sýnist sitt hverjum, telja ýmsir að þetta sé mikill umhverfissóðaskapur. Andrési Skúlasyni blöskraði magnið af plastpokum sem finna mátti í páskaegginu sem hann gæddi sér á um páskana og setti hann mynd á Facebook-síðu sína sem vakið hefur talsverða athygli. Var myndinni deilt inn á Facebook-síðu Vakandi, samtökum sem vilja auka vitundarvakningu um sóun matvæla. Virðist þetta vera mörgum hugleikið en inn á Facebook-síðu Byltingu gegn umbúðum, síðu sem ætluð er að vekja íbúa Íslands til umhugsunar um umbúðaflæmi og óþarfar umbúðir, er mörgum áþekkum myndum deilt inn á síðuna þar sem páskaeggjaframleiðendur eru hvattir til að draga úr plastnotkun sinni.Ansi margir plastpokar hér á ferð.Mynd/Andrés SkúlasonÍ samtali við Vísi segir Andrés að honum hafi hreinlega blöskrað að veiða sex poka úr plasti utan um nammi upp úr páskaeggi sínu. „Maður hélt kannski að hér væri fólk að vakna til meðvitundar varðandi umbúðafarganið hér þá virðist fara vaxandi,“ segir Andrés. „Ef menn horfa á þetta í víðara samhengi varðandi hvernig uppsöfnun á plasti er að verða í lífkeðjunni, bæði á sjó og landi þá er það fáranleg stefna að framleiðendur séu ekki orðnir meðvitaðri en þetta.“Gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á ári hverju Samkvæmt skýrslu sem Alþjóðaefnahagsráðið (World Economic Forum) gaf út fyrr á árinu er gríðarlegt magn af plasti losað út í umhverfið á hverju ári. Áætlað er að um 8 milljón tonn af plasti endi í sjónum á hverju ári. Það jafngildir því að heilum ruslabíl af plasti sé sturtað út í sjóinn á mínútu fresti. Áætlað er nú að um 150 milljón tonn af plasti séu í sjónum og er það ein helsta niðurstaða skýrslunnar að árið 2050 verði meira magn af plasti í sjónum heldur en af fiski. Það getur tekið hundruð ár fyrir plast til þess að brotna niður í umhverfinu.Talið er að magn plasts í sjónum muni aukast til muna á næstu árum verði ekkert að gert.Vísir/GettyTil þess að stemma stigu við þetta hafa sprottið upp hreyfingar, meðal annars Bylting gegn umbúðum hér á landi, þar sem reynt er að vekja fólk til umhugsunar um plastnotkun, það sé óþarfi að pakka öllu inn í plast. Víða erlendis tíðkast það að búðir bjóða upp á það að viðskiptavinir geti losað sig við óþarfa umbúðir og hefur myndast vísir af því hér á landi.Plastið hverfur ekki á næstunni en stefnt að því að minnka notkun þess Auðjón Guðmundsson, markaðsstjóri hjá Nóa-Síríus segir að ástæðan fyrir öllu þessu plasti utan um nammið í páskaeggjunum sé í raun einföld. „Ástæðan fyrir að sumar vörur eru settar í plast inn í eggjunum er sú að það er verið að verja þær eða aðrar vörur, það getur verið smitun á milli, sérstaklega í bragði,“ segir Auðjón. Hann segir þó að það sé stefna fyrirtækisins að minnka notkun á plasti og fyrirtækið hafi nú þegar tekið skref í þá átt. „Við vorum með egg í plastbökkum þar sem við minnkuðum plastbakkana og hættum svo síðar að nota þá og færðum okkur yfir í hefðbundna eggjabakka úr pappa. Lítil páskaegg í lausu voru einnig í plastbökkum og við erum hættir að nota þá,“ segir Auðjón.Sjá einnig: Gísli Marteinn skilur umbúðir eftir í búðumAðspurður að því hvort að það kæmi til greina að nota aðra tegund af umbúðum, jafnvel einhverjar sem brotni niður í náttúrunni á fljótari hátt en plastið, segir Auðjón að þróunin í umbúðum sé hröð en tryggja verði þó gæði þess sem umbúðirnar eigi að fara utan um. „Þetta eru viðkvæmar vörur og við verðum þá að vera öruggir með það sem er inn í egginu þannig að það sé ekki að brotna niður þar inni,“ segir Auðjón. „Það eru að verða miklar framfarir hvað varðar umbúðir, gerð þeirra og endurvinnslu og það er eitthvað sem við fylgjumst með.“ Hann segir að fyrirtækið stefni að því að minnka umhverfisspor sitt og mögulega sé hægt að skoða betur hvaða vörur fari inn í páskaeggin þannig að ekki sé jafn mikil þörf á plastinu og nú. Eitthvað sé þó í það að páskaeggjanamminu verði ekki lengur pakkað í plast. „Það er hagur okkur að gera hlutina á umhverfisvænan hátt ef við finnum góðar lausnir,“ segir Auðjón. „Ég get hinsvegar ekki lofaði því að við losnum við plastið alveg, í það minnsta ekki í einu skrefi.“
Páskar Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fleiri fréttir Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Sjá meira