Athyglisverð þinglok! Steingrímur J. Sigfússon skrifar 9. júní 2016 07:00 Þinglokin, eða öllu heldur síðustu sólarhringar þinghaldsins nú í júníbyrjun áður en sumarhlé var gert, voru áhugaverð. Þingið afgreiddi mörg viðamikil mál og í yfirgnæfandi meirihluta voru þau afgreidd í breiðri þverpólitískri sátt. Ég hygg að á enga þingnefnd sé hallað þó hlutur velferðarnefndar sé þar nefndur sérstaklega. Þaðan voru afgreidd að lokinni gríðarmikilli vinnu ein fjögur stórmál á síðustu dögum þingsins og öll í þverpólitískri sátt. Hér á ég við lög um almennar íbúðir, þ.e. löggjöf um nýtt félagslegt leiguíbúðakerfi, sem velferðarnefnd nánast endursmíðaði frá grunni með viðamiklum breytingatillögum bæði við aðra og þriðju umræðu. Þá koma lög um húsnæðisbætur, húsaleigulög og lög um sjúkratryggingar. Þar eru tekin skref til að beina fólki að hinni almennu heilsugæslu sem fyrsta viðkomustað í heilbrigðiskerfinu og sett þök á kostnað vegna heilbrigðisþjónustu. Afgreiðsla málsins af hálfu stjórnarandstöðunnar var bundin því skilyrði að nægjanlegir viðbótarfjármunir yrðu tryggðir til að innleiða breytingarnar og það náðist fram. Áður hafði velferðarnefnd afgreitt nýja löggjöf um húsnæðissamvinnufélög og reyndar mörg fleiri mál svo þar var svo sannarlega ekki setið auðum höndum í vetur. Undir styrkri stjórn formanns nefndarinnar, Sigríðar Ingibjargar Ingadóttur, vann nefndin sig fram til sameiginlegarar niðurstöðu í öllum þessum stórmálum. Flest frumvarpanna tóku gagngerum breytingum og eiga líf sitt því að þakka að nefndin gerði þær breytingar sem til þurfti að hvorutveggja markmiðunum yrði náð; málin yrðu vönduð og næðu tilgangi sínum og þverpólitísk samstaða myndaðist um afgreiðslu þeirra. það er athyglisvert að þetta er önnur tveggja þingnefnda sem er undir forustu þingmanns úr stjórnarandstöðunni, minnihlutanum á þingi. Ekki bendir þessi niðurstaða til þess að það sé slæmur kostur fyrir meirihlutann hverju sinni að hefja sig upp yfir meirihlutaræðishugsunina, eins og reyndar þingsköp gera ráð fyrir, og virkja krafta minnihlutans a.m.k. í samræmi við hlutfallslegan þingstyrk til forustustarfa.Alþingi virkar Margir telja það sjálfsagt mál að tala niður til Alþingis og hossa sér á litlu trausti sem til þess er borið um þessar mundir. Þeir hinir sömu mættu skoða það mikla starf sem velferðarnefnd hefur unnið þennan þingvetur, svo ég segi nú ekki unnið þrekvirki, því til þess er mér málið fullskylt sem einum nefndarmanna. Að lokum segja þessir síðustu dagar þingstarfanna fyrir sumar okkur mikla sögu um að veldur hver á heldur. Forseti þingsins hefur staðið sig með ágætum og sett ágengd framkvæmdavaldsins gagnvart þinginu skorður, meðal annars með því að setja með endurskoðaðri starfsáætlun skýran ramma um þann tíma sem til ráðstöfunar væri. Þá mega bæði meirihlutar og minnihlutar innan viðkomandi þingnefnda eiga það sem þeim ber. Staðreyndin er sú að landamærin leystust upp þegar til stykkisins kom og meira og minna skapaðist yfir línuna sú afstaða til starfsins að það væru málefnin sem ættu að ráða ferð. Hvernig gat þetta gerst, geta menn þá spurt? Er ekki alltaf allt upp í loft á þinginu? Svarið er nei og hefur reyndar lengi verið. Miklu stærri hluti þingstarfanna en ytri umfjöllun gjarnan gefur til kynna fer fram með vönduðum hætti og leiðir til niðurstöðu sem er farsæl fyrir viðkomandi málaflokk, land og þjóð. En þetta fær jafnan litla athygli af því að enginn er í handritinu bardaginn.Stjórnarandstaðan nú og þá Að lokum er ekki hægt að sleppa því að fara í lítilsháttar sögulegan samanburð. Frá og með vetrarlokum hefur verið nokkuð ljóst að síðasta þing þessa kjörtímabils væri að renna sitt skeið á enda. Kosningar yrðu að hausti. Það hefði því verið hægur leikur óbilgjarnri stjórnarandstöðu að eyðileggja allt sem hún vildi eyðileggja af málatilbúnaði ríkisstjórnar og meirihluta hennar. Það hefur ekki verið gert heldur einmitt hið gagnstæða. Stjórnarandstaðan hefur ekki aðeins greitt götu þeirra mála ríkisstjórnar og einstakra ráðherra sem hún hefur talið horfa til bóta, heldur beinlínis tekið þau upp á arma sína og borið uppi vinnuna við þau mörg hver. Sem sagt, gæfa Íslands nú um stundir er meðal annars fólgin í því að nú er í landinu stjórnarandstaða sem lætur málefnin ráða. Stjórnarandstaðan hefur sýnt og sannað að hún er sanngjörn og uppbyggileg í sinni nálgun í þingstörfunum, föst fyrir þegar við á en lætur ekki meinbægni í garð sitjandi ríkisstjórnar og þingmeirihluta stjórna öllum sínum gjörðum. Það er mikil framför frá þeirri heiftúðugu niðurrifs- og eyðileggingarstarfsemi sem stjórnarandstaða Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks stundaði á kjörtímabilinu 2009-2013.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steingrímur J. Sigfússon Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Þinglokin, eða öllu heldur síðustu sólarhringar þinghaldsins nú í júníbyrjun áður en sumarhlé var gert, voru áhugaverð. Þingið afgreiddi mörg viðamikil mál og í yfirgnæfandi meirihluta voru þau afgreidd í breiðri þverpólitískri sátt. Ég hygg að á enga þingnefnd sé hallað þó hlutur velferðarnefndar sé þar nefndur sérstaklega. Þaðan voru afgreidd að lokinni gríðarmikilli vinnu ein fjögur stórmál á síðustu dögum þingsins og öll í þverpólitískri sátt. Hér á ég við lög um almennar íbúðir, þ.e. löggjöf um nýtt félagslegt leiguíbúðakerfi, sem velferðarnefnd nánast endursmíðaði frá grunni með viðamiklum breytingatillögum bæði við aðra og þriðju umræðu. Þá koma lög um húsnæðisbætur, húsaleigulög og lög um sjúkratryggingar. Þar eru tekin skref til að beina fólki að hinni almennu heilsugæslu sem fyrsta viðkomustað í heilbrigðiskerfinu og sett þök á kostnað vegna heilbrigðisþjónustu. Afgreiðsla málsins af hálfu stjórnarandstöðunnar var bundin því skilyrði að nægjanlegir viðbótarfjármunir yrðu tryggðir til að innleiða breytingarnar og það náðist fram. Áður hafði velferðarnefnd afgreitt nýja löggjöf um húsnæðissamvinnufélög og reyndar mörg fleiri mál svo þar var svo sannarlega ekki setið auðum höndum í vetur. Undir styrkri stjórn formanns nefndarinnar, Sigríðar Ingibjargar Ingadóttur, vann nefndin sig fram til sameiginlegarar niðurstöðu í öllum þessum stórmálum. Flest frumvarpanna tóku gagngerum breytingum og eiga líf sitt því að þakka að nefndin gerði þær breytingar sem til þurfti að hvorutveggja markmiðunum yrði náð; málin yrðu vönduð og næðu tilgangi sínum og þverpólitísk samstaða myndaðist um afgreiðslu þeirra. það er athyglisvert að þetta er önnur tveggja þingnefnda sem er undir forustu þingmanns úr stjórnarandstöðunni, minnihlutanum á þingi. Ekki bendir þessi niðurstaða til þess að það sé slæmur kostur fyrir meirihlutann hverju sinni að hefja sig upp yfir meirihlutaræðishugsunina, eins og reyndar þingsköp gera ráð fyrir, og virkja krafta minnihlutans a.m.k. í samræmi við hlutfallslegan þingstyrk til forustustarfa.Alþingi virkar Margir telja það sjálfsagt mál að tala niður til Alþingis og hossa sér á litlu trausti sem til þess er borið um þessar mundir. Þeir hinir sömu mættu skoða það mikla starf sem velferðarnefnd hefur unnið þennan þingvetur, svo ég segi nú ekki unnið þrekvirki, því til þess er mér málið fullskylt sem einum nefndarmanna. Að lokum segja þessir síðustu dagar þingstarfanna fyrir sumar okkur mikla sögu um að veldur hver á heldur. Forseti þingsins hefur staðið sig með ágætum og sett ágengd framkvæmdavaldsins gagnvart þinginu skorður, meðal annars með því að setja með endurskoðaðri starfsáætlun skýran ramma um þann tíma sem til ráðstöfunar væri. Þá mega bæði meirihlutar og minnihlutar innan viðkomandi þingnefnda eiga það sem þeim ber. Staðreyndin er sú að landamærin leystust upp þegar til stykkisins kom og meira og minna skapaðist yfir línuna sú afstaða til starfsins að það væru málefnin sem ættu að ráða ferð. Hvernig gat þetta gerst, geta menn þá spurt? Er ekki alltaf allt upp í loft á þinginu? Svarið er nei og hefur reyndar lengi verið. Miklu stærri hluti þingstarfanna en ytri umfjöllun gjarnan gefur til kynna fer fram með vönduðum hætti og leiðir til niðurstöðu sem er farsæl fyrir viðkomandi málaflokk, land og þjóð. En þetta fær jafnan litla athygli af því að enginn er í handritinu bardaginn.Stjórnarandstaðan nú og þá Að lokum er ekki hægt að sleppa því að fara í lítilsháttar sögulegan samanburð. Frá og með vetrarlokum hefur verið nokkuð ljóst að síðasta þing þessa kjörtímabils væri að renna sitt skeið á enda. Kosningar yrðu að hausti. Það hefði því verið hægur leikur óbilgjarnri stjórnarandstöðu að eyðileggja allt sem hún vildi eyðileggja af málatilbúnaði ríkisstjórnar og meirihluta hennar. Það hefur ekki verið gert heldur einmitt hið gagnstæða. Stjórnarandstaðan hefur ekki aðeins greitt götu þeirra mála ríkisstjórnar og einstakra ráðherra sem hún hefur talið horfa til bóta, heldur beinlínis tekið þau upp á arma sína og borið uppi vinnuna við þau mörg hver. Sem sagt, gæfa Íslands nú um stundir er meðal annars fólgin í því að nú er í landinu stjórnarandstaða sem lætur málefnin ráða. Stjórnarandstaðan hefur sýnt og sannað að hún er sanngjörn og uppbyggileg í sinni nálgun í þingstörfunum, föst fyrir þegar við á en lætur ekki meinbægni í garð sitjandi ríkisstjórnar og þingmeirihluta stjórna öllum sínum gjörðum. Það er mikil framför frá þeirri heiftúðugu niðurrifs- og eyðileggingarstarfsemi sem stjórnarandstaða Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks stundaði á kjörtímabilinu 2009-2013.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.