Vill ekki bólusetja börnin sín Linda Blöndal skrifar 20. febrúar 2015 19:36 Erla Ólafsdóttir, þriggja barna móðir, segist telja betra að sneiða hjá bólusetningum og miðar við slæma reynslu sína af þeim. Foreldrum hér á landi sem vilja hafna bólusetningum fyrir börn sín fjölgar. Mestar áhyggjur hafa þeir af aukaverkunum sem óttast er að geti fylgt bólusetningunni. Í svari heilbrigðisráðherra við fyrirspurn á Alþingi í vikunni kom fram að á milli fimm til tólf prósent barna hér á landi eru ekki bólusett. Almennt er bólusett fyrir tíu sjúkdómum auk HVP víruss og fyrir tólf ára stúlkur gegn leghálskrabbameini.Stór ákvörðun Mikilvægi bólusetninga hefur verið ótvírætt og nefna má næstum útrýmingu mislinga, barnaveiki, kíghósta og lömunarveiki. Þannig hefur verið komið í veg fyrir útbreiðslu lífshættulegra farsótta. Ákvörðun foreldra um að bólusetja ekki börn sín er stór en stundum telja foreldrar bólusetningarnar hafa skaðað börnin. Erla á tvær dætur, 22ja og 16 ára, og 13 ára son. Elstu dótturina lét hún bólusetja síðast 18 mánaða gamla, hina fram að 18 mánaða aldri en drengurinn hefur aldrei verið bólusettur.Dóttirin breyttist Erla byrjaði að efast um bólusetningar þegar dóttir hennar sýndi miklar breytingar á tali og þroska eftir 18 mánaða stunguna. „Hún talaði ekkert eftir hana, fór að sýna snertifælni og einhverfutilhneygingar. Ég er þroskaþjálfari og sjúkraþjálfari sjálf og hafði unnið á sambýlum fyrir einhverfa svo ég þekki þetta. Það var svo augljóst að breytingarnar urðu þarna, sagði Erla í fréttum Stöðvar 2 í kvöld. Dóttir Erlu var síðan greind einhverf. Erla segist þó ekki geta útilokað að dóttir hennar hafi fyrir tilviljun orðið einhverf á þessum tímabili. „Auðvitað getur það alltaf verið, maður getur ekkert sannað né afsannað en sem móðir þá tek ég ekki áhættu,“ segir Erla. „Ég hef líka kynnt mér ýmislegt síðan og það tók mig svona átta eða níu ár að virkilega komast að niðurstöðu og hætta þessu alveg“.Læknirinn sá eini neikvæði Umræðan er eldfim og jafnvel hatrömm. Fréttastofa hefur rætt við fjölda foreldra sem hafnar bólusetningu fyrir börn sín en óttinn við að það fréttist er mikill hjá þeim og nær enginn vill tjá sig opinberlega af ótta við viðbrögðin og neikvæð viðhorf gagnvart sér. Erla segist ekki mæta neikvæðu viðhorfi gagnvart sinni ákvörðun en þó hafi hún reynslu af því. Bólusett gegn svínaflensu á Landspítalanum.Vísir/Vilhelm „Ég hef ekki fengið neikvæð viðbrögð nema hjá lækninum sem vildi bólusetja son minn,“ segir hún. „En ég trúi því að það sé svo margt annað breytt sem hjálpar okkur. Við erum með meira hreinlæti, gott heilbrigðiskerfi og við erum að bólusetja börn alltof ung fyrir einhverju sem þau gætu ekki einu sinni fengið svona ung. Það þarf að skoða þetta og ræða um þetta.“Ekkert sannað Hún segir son sinn einstaklega hraustan en að börn sín fái að taka sína eigin ákvörðun um bólusetningar þegar þau eldast. „Syni mínum hefur varla verið misdægurt, hann hefur aldrei fengið sýklalyf. Hann er hraustur og það er það sem skiptir máli“. Erla hefur farið á ráðstefnur, til dæmis í Bandaríkjunum þar sem læknar ræddu bólusetningar og viðar að sér fróðleik reglulega. „Ég held að það sé ekkert sannað, í hvoruga áttina“, segir hún. „Sorgleg“ niðurstaða „Við vitum náttúrulega að foreldrar vilja börnum sínum allt hið besta og fólk hugsar þetta örugglega mjög vandlega. En mér finnst það í raun og veru sorglegt að fólk skuli komast að þessari niðurstöðu,“ segir Þórólfur Guðnason, yfirlæknir hjá sóttvarnarsviði Landlæknis. „Það er margsannað að afleiðingarnar af sjúkdómunum sem er verið að bólusetja gegn eru miklu, miklu alvarlegri heldur en nokkurn tímann af bólusetningunni.“ Hann bendir á að engin rannsókn hefur sýnt tengsl milli bólusetninga og einhverfu, þó margar hafi verið gerðar. „Vissulega geta sést alvarlegar afleiðingar af bólusetningum en þær eru mjög, mjög sjaldgæfar,“ segir Þórólfur. „Það er kannski einn af fimm hundruð þúsund, einn af milljón jafnvel, sem getur fengið slíkt. Á meðan erum við að sjá að dánartíðni af þessum sjúkdómum er kannski tíu prósent. Það er ólíku saman að jafna.“Meðal þeirra sem hafna bólusetningum hefur verið fullyrt að verið sé að bólusetja börn fyrir sjúkdómum sem smitast eingöngu með kynmökum. Þórolfur segir það alrangt. Hann segir einnig að ekki hafi verið tekin sú afstaða hjá Sóttvarnarlækni að skylda fólk til að bólusetja börnin sín.Viðtalið við Erlu Ólafsdóttur í heild sinni má sjá í spilaranum hér fyrir neðan. Bólusetningar Mest lesið Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Engin veit hver hún er“ Erlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Fleiri fréttir Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Sjá meira
Erla Ólafsdóttir, þriggja barna móðir, segist telja betra að sneiða hjá bólusetningum og miðar við slæma reynslu sína af þeim. Foreldrum hér á landi sem vilja hafna bólusetningum fyrir börn sín fjölgar. Mestar áhyggjur hafa þeir af aukaverkunum sem óttast er að geti fylgt bólusetningunni. Í svari heilbrigðisráðherra við fyrirspurn á Alþingi í vikunni kom fram að á milli fimm til tólf prósent barna hér á landi eru ekki bólusett. Almennt er bólusett fyrir tíu sjúkdómum auk HVP víruss og fyrir tólf ára stúlkur gegn leghálskrabbameini.Stór ákvörðun Mikilvægi bólusetninga hefur verið ótvírætt og nefna má næstum útrýmingu mislinga, barnaveiki, kíghósta og lömunarveiki. Þannig hefur verið komið í veg fyrir útbreiðslu lífshættulegra farsótta. Ákvörðun foreldra um að bólusetja ekki börn sín er stór en stundum telja foreldrar bólusetningarnar hafa skaðað börnin. Erla á tvær dætur, 22ja og 16 ára, og 13 ára son. Elstu dótturina lét hún bólusetja síðast 18 mánaða gamla, hina fram að 18 mánaða aldri en drengurinn hefur aldrei verið bólusettur.Dóttirin breyttist Erla byrjaði að efast um bólusetningar þegar dóttir hennar sýndi miklar breytingar á tali og þroska eftir 18 mánaða stunguna. „Hún talaði ekkert eftir hana, fór að sýna snertifælni og einhverfutilhneygingar. Ég er þroskaþjálfari og sjúkraþjálfari sjálf og hafði unnið á sambýlum fyrir einhverfa svo ég þekki þetta. Það var svo augljóst að breytingarnar urðu þarna, sagði Erla í fréttum Stöðvar 2 í kvöld. Dóttir Erlu var síðan greind einhverf. Erla segist þó ekki geta útilokað að dóttir hennar hafi fyrir tilviljun orðið einhverf á þessum tímabili. „Auðvitað getur það alltaf verið, maður getur ekkert sannað né afsannað en sem móðir þá tek ég ekki áhættu,“ segir Erla. „Ég hef líka kynnt mér ýmislegt síðan og það tók mig svona átta eða níu ár að virkilega komast að niðurstöðu og hætta þessu alveg“.Læknirinn sá eini neikvæði Umræðan er eldfim og jafnvel hatrömm. Fréttastofa hefur rætt við fjölda foreldra sem hafnar bólusetningu fyrir börn sín en óttinn við að það fréttist er mikill hjá þeim og nær enginn vill tjá sig opinberlega af ótta við viðbrögðin og neikvæð viðhorf gagnvart sér. Erla segist ekki mæta neikvæðu viðhorfi gagnvart sinni ákvörðun en þó hafi hún reynslu af því. Bólusett gegn svínaflensu á Landspítalanum.Vísir/Vilhelm „Ég hef ekki fengið neikvæð viðbrögð nema hjá lækninum sem vildi bólusetja son minn,“ segir hún. „En ég trúi því að það sé svo margt annað breytt sem hjálpar okkur. Við erum með meira hreinlæti, gott heilbrigðiskerfi og við erum að bólusetja börn alltof ung fyrir einhverju sem þau gætu ekki einu sinni fengið svona ung. Það þarf að skoða þetta og ræða um þetta.“Ekkert sannað Hún segir son sinn einstaklega hraustan en að börn sín fái að taka sína eigin ákvörðun um bólusetningar þegar þau eldast. „Syni mínum hefur varla verið misdægurt, hann hefur aldrei fengið sýklalyf. Hann er hraustur og það er það sem skiptir máli“. Erla hefur farið á ráðstefnur, til dæmis í Bandaríkjunum þar sem læknar ræddu bólusetningar og viðar að sér fróðleik reglulega. „Ég held að það sé ekkert sannað, í hvoruga áttina“, segir hún. „Sorgleg“ niðurstaða „Við vitum náttúrulega að foreldrar vilja börnum sínum allt hið besta og fólk hugsar þetta örugglega mjög vandlega. En mér finnst það í raun og veru sorglegt að fólk skuli komast að þessari niðurstöðu,“ segir Þórólfur Guðnason, yfirlæknir hjá sóttvarnarsviði Landlæknis. „Það er margsannað að afleiðingarnar af sjúkdómunum sem er verið að bólusetja gegn eru miklu, miklu alvarlegri heldur en nokkurn tímann af bólusetningunni.“ Hann bendir á að engin rannsókn hefur sýnt tengsl milli bólusetninga og einhverfu, þó margar hafi verið gerðar. „Vissulega geta sést alvarlegar afleiðingar af bólusetningum en þær eru mjög, mjög sjaldgæfar,“ segir Þórólfur. „Það er kannski einn af fimm hundruð þúsund, einn af milljón jafnvel, sem getur fengið slíkt. Á meðan erum við að sjá að dánartíðni af þessum sjúkdómum er kannski tíu prósent. Það er ólíku saman að jafna.“Meðal þeirra sem hafna bólusetningum hefur verið fullyrt að verið sé að bólusetja börn fyrir sjúkdómum sem smitast eingöngu með kynmökum. Þórolfur segir það alrangt. Hann segir einnig að ekki hafi verið tekin sú afstaða hjá Sóttvarnarlækni að skylda fólk til að bólusetja börnin sín.Viðtalið við Erlu Ólafsdóttur í heild sinni má sjá í spilaranum hér fyrir neðan.
Bólusetningar Mest lesið Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Engin veit hver hún er“ Erlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Fleiri fréttir Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Sjá meira