Hegðun neytenda í deilihagkerfinu er að breytast Sæunn Gísladóttir skrifar 30. október 2015 16:30 Juliet Schor hefur rannsakað deilihagkerfið í fimm ár. Vísir/Stefán Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan. Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið Leist ekki á hagtölur og rak yfirmann stofnunarinnar Viðskipti erlent Ferðum Play til London, Parísar og Berlínar „sjálfhætt“ Viðskipti innlent Tímabundin dreifing á sjónvarpsefni Sýnar hjá Símanum Viðskipti innlent Forstjóraskipti hjá Ice-Group Viðskipti innlent Hækkun tolla eins og þruma úr heiðskíru lofti Viðskipti innlent Kísiltollar gætu vel endað fyrir gerðardómi Viðskipti innlent Plastkubbahús sem eru íslensk hönnun og framleiðsla Samstarf Hvalur hf. stefnir íslenska ríkinu Viðskipti innlent Hálf öld af ástríðu og kappsemi – Bílabúð Benna fagnar 50 ára afmæli Samstarf Á ég að greiða inn á lánið eða spara? Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tímabundin dreifing á sjónvarpsefni Sýnar hjá Símanum Hækkun tolla eins og þruma úr heiðskíru lofti Forstjóraskipti hjá Ice-Group Kísiltollar gætu vel endað fyrir gerðardómi Hvalur hf. stefnir íslenska ríkinu Arion hagnaðist um tíu milljarða á öðrum fjórðungi Ferðum Play til London, Parísar og Berlínar „sjálfhætt“ Festi hagnast umfram væntingar Þota Play komin úr viðgerð eftir skemmdir vegna hagléls Evrópa verði upp á Kína komin verði af tollunum Sigurður viðskiptastjóri innviðalausna hjá Ofar Hagnaður minnkar um 38 prósent og arðgreiðsla óákveðin Funda með ráðherra vegna tollanna: „Ég ætla ekki að setjast í neitt dómarasæti“ Á ég að greiða inn á lánið eða spara? Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Opnuðu loks Hygge eftir 245 daga bið Verðbólgan hjaðnar á ný Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Endurskipuleggja reksturinn „í vinsemd og virðingu“ Tekjur jukust um helming milli ára Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Sjá meira
Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan.
Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið Leist ekki á hagtölur og rak yfirmann stofnunarinnar Viðskipti erlent Ferðum Play til London, Parísar og Berlínar „sjálfhætt“ Viðskipti innlent Tímabundin dreifing á sjónvarpsefni Sýnar hjá Símanum Viðskipti innlent Forstjóraskipti hjá Ice-Group Viðskipti innlent Hækkun tolla eins og þruma úr heiðskíru lofti Viðskipti innlent Kísiltollar gætu vel endað fyrir gerðardómi Viðskipti innlent Plastkubbahús sem eru íslensk hönnun og framleiðsla Samstarf Hvalur hf. stefnir íslenska ríkinu Viðskipti innlent Hálf öld af ástríðu og kappsemi – Bílabúð Benna fagnar 50 ára afmæli Samstarf Á ég að greiða inn á lánið eða spara? Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tímabundin dreifing á sjónvarpsefni Sýnar hjá Símanum Hækkun tolla eins og þruma úr heiðskíru lofti Forstjóraskipti hjá Ice-Group Kísiltollar gætu vel endað fyrir gerðardómi Hvalur hf. stefnir íslenska ríkinu Arion hagnaðist um tíu milljarða á öðrum fjórðungi Ferðum Play til London, Parísar og Berlínar „sjálfhætt“ Festi hagnast umfram væntingar Þota Play komin úr viðgerð eftir skemmdir vegna hagléls Evrópa verði upp á Kína komin verði af tollunum Sigurður viðskiptastjóri innviðalausna hjá Ofar Hagnaður minnkar um 38 prósent og arðgreiðsla óákveðin Funda með ráðherra vegna tollanna: „Ég ætla ekki að setjast í neitt dómarasæti“ Á ég að greiða inn á lánið eða spara? Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Opnuðu loks Hygge eftir 245 daga bið Verðbólgan hjaðnar á ný Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Endurskipuleggja reksturinn „í vinsemd og virðingu“ Tekjur jukust um helming milli ára Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Sjá meira
Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17
Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45
Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30