Hegðun neytenda í deilihagkerfinu er að breytast Sæunn Gísladóttir skrifar 30. október 2015 16:30 Juliet Schor hefur rannsakað deilihagkerfið í fimm ár. Vísir/Stefán Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan. Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið Enginn bragur af verðhækkunum Icelandair Neytendur Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Viðskipti innlent Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Viðskipti innlent Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Atvinnulíf ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Sjá meira
Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan.
Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið Enginn bragur af verðhækkunum Icelandair Neytendur Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Viðskipti innlent Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Viðskipti innlent Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Atvinnulíf ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Sjá meira
Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17
Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45
Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent