Mistæk menntun Kristján G. Arngrímsson skrifar 23. júlí 2014 07:00 Menntun kennara á Íslandi er ábótavant. Það skýrir að einhverju leyti dapurlega niðurstöðu í skýrslu sem unnin var fyrir menntamálaráðuneytið um stærðfræðikennslu. Megingallinn við núverandi fyrirkomulag menntunar kennara er sá, að hún miðast ekki við það sem kennaranemarnir koma raunverulega til með að þurfa að gera þegar þeir hefja störf í grunn- og framhaldsskólum, heldur miðast menntun þeirra fyrst og fremst við hagsmuni, sérþekkingu og viðhorf þeirra sem kenna þeim – þ.e. háskólakennaranna. Spurningin er hvort ekki skorti á að kennslufræðikennarar landsins hafi sérþekkingu á og jákvætt viðhorf til stærðfræðimenntunar. Ég var fyrir tveim eða þrem árum við nám á menntavísindasviði HÍ, og það var óskemmtileg reynsla. Samhliða náminu var ég kennari í framhaldsskóla (sem ég er enn) og það var sláandi hversu fjarlægur veruleiki kennarastarfsins var veruleika kennaranámsins. Stundum fannst mér eins og að fræðin sem ég var að lesa til að verða menntaður kennari kæmu hinu áþreifanlega starfi ekkert við. Í ljósi þessa var ekki undarlegt að ég og margir samnemendur mínir litum í rauninni ekki svo á að við væru að sækja okkur menntun (þekkingu og færni) heldur vorum við fyrst og fremst að þessu til að fá leyfisbréfið og mega fara að sinna því sem máli skiptir – kennslunni. Sem dæmi um hversu fjarlægur veruleiki réttindanámsins er hinu eiginlega kennslustarfi má nefna að í einni af kennslubókunum sem við áttum að nota – og afla okkur þekkingar úr, væntanlega – var talað um hinar ýmsu kennsluaðferðir, þar á meðal að nota skyggnur við kennslu. Og svo var stuttur kafli um að netið mætti alveg nota til gagns við kennslu. Ég er ekki viss um að allir samnemendur mínir hafi vitað hvað skyggnur eru, og svo mikið er víst að nemendur mínir hafa ekki hugmynd um það. Og skólinn sem ég kenni við (Menntaskóli Borgarfjarðar) gerir ráð fyrir að allir nemendur noti tölvur og netið til að vinna og skila verkefnum. Og MB er alls ekki eini skólinn sem svo háttar um, flestir framhaldsskólar starfa raunverulega með þessum hætti, það ég best veit.Vendikennsla Annað dæmi má nefna. Núna er vendikennsla eitt það nýjasta í kennslufræðum og flestir á þeirri skoðun að hefðbundnir fyrirlestrar séu gagnslaus kennsluaðferð. Ef ég man rétt var eitthvað minnst á þetta í kennslunni á menntavísindasviðinu, og haldnir yfir okkur fyrirlestrar um það hvað fyrirlestrar væru vonlaus kennsluaðferð. Enda sátu nemendurnir, kennaraefnin, flest í salnum og skoðuðu Facebook á meðan. Eða horfðu á myndbönd á YouTube. Hvað veldur því að kennsla í kennslufræðum hefur úrelst svona og fjarlægst veruleika kennarastarfsins? Að sumu leyti má finna svarið í hugtakinu „kennslufræði“. Áherslan er of mikil á fræðilega umfjöllun á kostnað hagnýtrar kennslu. Þessu til viðbótar má nefna, að þau fræði sem nemendum menntavísindasviðs eru kynnt virðast vera stöðnuð, sbr. kennslubókina sem ég nefndi hér að ofan. Síðast en ekki síst þykir kennsla ekki fínt starf í háskóla og bætir ekki laun háskólafólks. Fræðilegar rannsóknir eru það sem allt snýst um og það sem hækkar launin. Með því að birta svo og svo mikið af fræðilegum skrifum geta háskólakennarar hækkað í launum og því kannski eðlilegt að þeir vilji heldur sinna rannsóknum en kennslu. (Og jafnvel hætta á að þeir hugsi frekar um magn birtra fræðaskrifa heldur en raunverulegt, fræðilegt vægi þeirra). En þessar fræðilegu rannsóknir koma kennaranemum því miður að litlum notum. Þess vegna er hætt við að þeir sitji og bíði, og stytti sér stundir á Facebook og YouTube, á meðan „spekingurinn á sviðinu“ heldur langan fyrirlestur um niðurstöður rannsókna sinna (eða annarra sem hann er sammála). Til lengdar bíða nemendurnir einfaldlega eftir því að fá leyfisbréfið. Það blasir við að þetta hugarfar er ekki gott fyrir móralinn, en þarna er ekki við nemendurna að sakast, heldur frekar kennslustofnunina. Miða þarf meira við veruleika og þarfir nemenda hinna verðandi kennara, en ekki við fræðilegar áherslur og rannsóknir kennslufræðinganna. Bætt kennaramenntun fæst ekki með því að finna betri og „réttari“ kennslufræðikenningu, heldur með því að leggja meiri áherslu á hagnýta nálgun sem tekur mið af þeim veruleika sem kennaraefnin koma til með að mæta í starfi. Með þessum hætti væri hægt að gera kennaranámið merkingarbærara og betra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar Magnús Davíð Norðdahl, Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Sjá meira
Menntun kennara á Íslandi er ábótavant. Það skýrir að einhverju leyti dapurlega niðurstöðu í skýrslu sem unnin var fyrir menntamálaráðuneytið um stærðfræðikennslu. Megingallinn við núverandi fyrirkomulag menntunar kennara er sá, að hún miðast ekki við það sem kennaranemarnir koma raunverulega til með að þurfa að gera þegar þeir hefja störf í grunn- og framhaldsskólum, heldur miðast menntun þeirra fyrst og fremst við hagsmuni, sérþekkingu og viðhorf þeirra sem kenna þeim – þ.e. háskólakennaranna. Spurningin er hvort ekki skorti á að kennslufræðikennarar landsins hafi sérþekkingu á og jákvætt viðhorf til stærðfræðimenntunar. Ég var fyrir tveim eða þrem árum við nám á menntavísindasviði HÍ, og það var óskemmtileg reynsla. Samhliða náminu var ég kennari í framhaldsskóla (sem ég er enn) og það var sláandi hversu fjarlægur veruleiki kennarastarfsins var veruleika kennaranámsins. Stundum fannst mér eins og að fræðin sem ég var að lesa til að verða menntaður kennari kæmu hinu áþreifanlega starfi ekkert við. Í ljósi þessa var ekki undarlegt að ég og margir samnemendur mínir litum í rauninni ekki svo á að við væru að sækja okkur menntun (þekkingu og færni) heldur vorum við fyrst og fremst að þessu til að fá leyfisbréfið og mega fara að sinna því sem máli skiptir – kennslunni. Sem dæmi um hversu fjarlægur veruleiki réttindanámsins er hinu eiginlega kennslustarfi má nefna að í einni af kennslubókunum sem við áttum að nota – og afla okkur þekkingar úr, væntanlega – var talað um hinar ýmsu kennsluaðferðir, þar á meðal að nota skyggnur við kennslu. Og svo var stuttur kafli um að netið mætti alveg nota til gagns við kennslu. Ég er ekki viss um að allir samnemendur mínir hafi vitað hvað skyggnur eru, og svo mikið er víst að nemendur mínir hafa ekki hugmynd um það. Og skólinn sem ég kenni við (Menntaskóli Borgarfjarðar) gerir ráð fyrir að allir nemendur noti tölvur og netið til að vinna og skila verkefnum. Og MB er alls ekki eini skólinn sem svo háttar um, flestir framhaldsskólar starfa raunverulega með þessum hætti, það ég best veit.Vendikennsla Annað dæmi má nefna. Núna er vendikennsla eitt það nýjasta í kennslufræðum og flestir á þeirri skoðun að hefðbundnir fyrirlestrar séu gagnslaus kennsluaðferð. Ef ég man rétt var eitthvað minnst á þetta í kennslunni á menntavísindasviðinu, og haldnir yfir okkur fyrirlestrar um það hvað fyrirlestrar væru vonlaus kennsluaðferð. Enda sátu nemendurnir, kennaraefnin, flest í salnum og skoðuðu Facebook á meðan. Eða horfðu á myndbönd á YouTube. Hvað veldur því að kennsla í kennslufræðum hefur úrelst svona og fjarlægst veruleika kennarastarfsins? Að sumu leyti má finna svarið í hugtakinu „kennslufræði“. Áherslan er of mikil á fræðilega umfjöllun á kostnað hagnýtrar kennslu. Þessu til viðbótar má nefna, að þau fræði sem nemendum menntavísindasviðs eru kynnt virðast vera stöðnuð, sbr. kennslubókina sem ég nefndi hér að ofan. Síðast en ekki síst þykir kennsla ekki fínt starf í háskóla og bætir ekki laun háskólafólks. Fræðilegar rannsóknir eru það sem allt snýst um og það sem hækkar launin. Með því að birta svo og svo mikið af fræðilegum skrifum geta háskólakennarar hækkað í launum og því kannski eðlilegt að þeir vilji heldur sinna rannsóknum en kennslu. (Og jafnvel hætta á að þeir hugsi frekar um magn birtra fræðaskrifa heldur en raunverulegt, fræðilegt vægi þeirra). En þessar fræðilegu rannsóknir koma kennaranemum því miður að litlum notum. Þess vegna er hætt við að þeir sitji og bíði, og stytti sér stundir á Facebook og YouTube, á meðan „spekingurinn á sviðinu“ heldur langan fyrirlestur um niðurstöður rannsókna sinna (eða annarra sem hann er sammála). Til lengdar bíða nemendurnir einfaldlega eftir því að fá leyfisbréfið. Það blasir við að þetta hugarfar er ekki gott fyrir móralinn, en þarna er ekki við nemendurna að sakast, heldur frekar kennslustofnunina. Miða þarf meira við veruleika og þarfir nemenda hinna verðandi kennara, en ekki við fræðilegar áherslur og rannsóknir kennslufræðinganna. Bætt kennaramenntun fæst ekki með því að finna betri og „réttari“ kennslufræðikenningu, heldur með því að leggja meiri áherslu á hagnýta nálgun sem tekur mið af þeim veruleika sem kennaraefnin koma til með að mæta í starfi. Með þessum hætti væri hægt að gera kennaranámið merkingarbærara og betra.
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun