Er verið að refsa fólki fyrir að eiga börn? Stefán Árni Pálsson skrifar 27. ágúst 2014 23:55 Kristborgu Bóel Steindórsdóttur hefur ritað opið bréf til Velferðarráðuneytisins. mynd/kox/ap „Mig langar óskaplega til þess að fá að ræða við ykkur tiltekið mál – fæðingarorlof- og fæðingarorlofsgreiðslur, en ég eignaðist mitt fjórða barn í júní. Ég hef lagt mig alla fram, en það er alveg sama hve oft ég reikna dæmið, það bara vill ekki ganga upp hjá mér.“ Svona hefst opið bréf frá Kristborgu Bóel Steindórsdóttur, ritstjóra vikublaðsins Austurgluggans, til Velferðarráðuneytisins en hún birtir það á bloggsíðu sinni. Bréfið ber nafnið; Er verið að refsa fólki fyrir að eiga börn? „Þess ber þó að geta að stærðfræði hefur aldrei verið mín sterka hlið, en ég hef heldur ekki enn hitt þann einstakling sem er í fæðingarorlofi og með peningamálin í lagi.“ Kristborg fer vel yfir fyrirkomulag fæðingar og feðraorlofs í bréfi sínu og spyr síðan hvernig dæmið geti gengið upp. „Ef við byrjum bara á því að hugsa um tímarammann. Níu mánuðir. Hér á Reyðarfirði er ekki starfandi dagmóðir, en við erum hins vegar svo heppin að börnin okkar komast inn i leikskólann um eins árs aldurinn. Þarna myndast strax þriggja mánaða gat, fyrir utan að mér skilst að fullt verð hjá dagmóður sé það hátt að tekjurnar þurfi að vera ansi góðar til þess að það hreinlega borgi sig að fara að vinna.“ Kristborg segir að til þess að þurfa ekki að taka barnið með sér í vinnuna sé í flestum tilfellum nauðsynlegt að deila greiðslunum niður á fleiri mánuði en þessa níu. „Hvað gerist þá? Jú, prósentutala launa lækkar enn frekar. Rekstur heimilis á Íslandi í dag er ekkert grín, burt séð frá fæðingarorlofi. Húsnæðis- og leiguverð er svimandi, svo virðist sem allt sé gullhúðað í matarkörfunni, auk þess sem útgjöldin sem tínast til virðast botnlaus.“ Fram kemur í bréfinu að hún og fjölskyldan hennar lifi ekki hátt alla jafna. „Við eigum ekki húsnæði heldur leigjum allt of litla íbúð, en þröngt mega jú sáttir sitja. Við förum ekki til útlanda (þar sem við höfum ekki efni á því) og erum ekki að kaupa okkur dýr húsgögn eða föt. Matarkarfan inniheldur hvorki lautalundir né kavíar, aðeins það nauðsynlegasta.“ Kristborg segir það verulega þreytandi að ná ekki endum saman ár eftir ár, en í fæðingarorlofinu taki steininn alveg úr. „Mig langar svo óskaplega að vita hvernig þetta er hugsað og hverjum datt í hug að það væri frábær hugmynd að fjölskylda tæki á sig verulega tekjuskerðingu með stækkandi fjölskyldu og þar af leiðandi auknum útgjöldum? Þetta er mér algerlega hulin ráðgáta.“ Höfundurinn telur það einnig alvarlegt hversu stór hluti kvenna upplifi depurð eftir barnsfæðingu, sem auðveldlega gæti þróast í fæðingaþunglyndi. „Eins dásamlegt og nýja hlutverkið er reynist fjölmörgum það erfitt, en hormónarnir okkar fara víst á flipp við þetta allt saman. Fyrst við erum á persónulegu nótunum get ég alveg sagt ykkur að ég finn fyrir þessum tilfinningum núna, eins rífandi stolt og hamingjusöm ég er með barnið mitt. Ég get líka viðurkennt að það gerir ekkert fyrir mig eða mína andlegu líðan að vera auk þess að drulla á mig af peningaáhyggjum alla daga.“ Í lok bréfsins segir Kristborg; „P.s. Ekki er það nú heldur svo gott að manni leyfist nokkur sjálfsbjargarviðleitni sem gæti falið í sér að að taka að sér einhverja verktakavinnu og þá hugsanlega lifa af. Nei, þá verður allt vitlaust í kerfinu. P.p.s. Ef einhver veit um smá svarta vinnu handa mér sem hægt er að sinna með ungabarni, þá er sá hinn sami vinsamlegast beðinn um að gefa sig fram. Svona áður en ég þarf að fara að selja úr mér líffæri. Nú eða sjálfa mig.“ Mest lesið „Kveiktum næstum í öllu sumarbústaðalandinu“ Lífið Engir palestínskir fánar í Eurovision-höllinni Lífið Mikið fjör á opnun kosningaskrifstofu Gnarr Lífið Sjarmerandi og seiðandi á sjötugsaldri Lífið Sígó eftir hvern hring og undir lokin þurfti að lyfta Mari upp úr stólnum en hún hljóp af stað Lífið Hljómborðsleikari ELO fallinn frá Lífið Annie Mist og Frederik eignuðust dreng Lífið Sagan á bak við djarft listaverk Ásdísar Ránar Lífið Ný vörulína lagar litabletti í húð Lífið samstarf Seiðandi glæsikvendi á lausu Lífið Fleiri fréttir Hvetur fólk til þess að leika sér Sígó eftir hvern hring og undir lokin þurfti að lyfta Mari upp úr stólnum en hún hljóp af stað Annie Mist og Frederik eignuðust dreng Hljómborðsleikari ELO fallinn frá Engir palestínskir fánar í Eurovision-höllinni Mikið fjör á opnun kosningaskrifstofu Gnarr Sjarmerandi og seiðandi á sjötugsaldri „Kveiktum næstum í öllu sumarbústaðalandinu“ „Nútíminn er trunta“ Sagan á bak við djarft listaverk Ásdísar Ránar Rithöfundurinn Paul Auster er látinn „Eurovision mamman“ með gleði og kærleika að vopni Múgur og margmenni fylgdust með ótrúlegu ostakúluáti „Hin raunverulegu stólaskipti fóru fram í dag“ Óstundvísi Steina sögð kosta tugi milljóna dollara Gerða og glæsilegar gellur á Edition Swing og hópkynlíf fyrir byrjendur! Snorri og Harpa selja á Njálsgötu Halda samstöðutónleika á sama tíma og Ísland keppir í Eurovision Una Torfa negldi slagara með Fleetwood Mac Maikai-hjónin eignuðust stúlku Bitcoin fjárfestar gerðu sér glaðan dag í Grósku Hvernig á að kenna hundi að rekja spor og slaka á Disneydraumurinn varð loks að veruleika Aðalsöngvari The Commitments stígur á svið í Háskólabíói Langþráður draumur Völu Eiríks rættist Álfa- og jólahúsið í Laugardalnum heyrir sögunni til Draumur Katrínar Eddu og Markúsar verður að veruleika Trítaði sig og fékk sér Teslu: „Hvað ertu með í laun eiginlega?“ Hönnunarhæð Karinar í Nola til sölu Sjá meira
„Mig langar óskaplega til þess að fá að ræða við ykkur tiltekið mál – fæðingarorlof- og fæðingarorlofsgreiðslur, en ég eignaðist mitt fjórða barn í júní. Ég hef lagt mig alla fram, en það er alveg sama hve oft ég reikna dæmið, það bara vill ekki ganga upp hjá mér.“ Svona hefst opið bréf frá Kristborgu Bóel Steindórsdóttur, ritstjóra vikublaðsins Austurgluggans, til Velferðarráðuneytisins en hún birtir það á bloggsíðu sinni. Bréfið ber nafnið; Er verið að refsa fólki fyrir að eiga börn? „Þess ber þó að geta að stærðfræði hefur aldrei verið mín sterka hlið, en ég hef heldur ekki enn hitt þann einstakling sem er í fæðingarorlofi og með peningamálin í lagi.“ Kristborg fer vel yfir fyrirkomulag fæðingar og feðraorlofs í bréfi sínu og spyr síðan hvernig dæmið geti gengið upp. „Ef við byrjum bara á því að hugsa um tímarammann. Níu mánuðir. Hér á Reyðarfirði er ekki starfandi dagmóðir, en við erum hins vegar svo heppin að börnin okkar komast inn i leikskólann um eins árs aldurinn. Þarna myndast strax þriggja mánaða gat, fyrir utan að mér skilst að fullt verð hjá dagmóður sé það hátt að tekjurnar þurfi að vera ansi góðar til þess að það hreinlega borgi sig að fara að vinna.“ Kristborg segir að til þess að þurfa ekki að taka barnið með sér í vinnuna sé í flestum tilfellum nauðsynlegt að deila greiðslunum niður á fleiri mánuði en þessa níu. „Hvað gerist þá? Jú, prósentutala launa lækkar enn frekar. Rekstur heimilis á Íslandi í dag er ekkert grín, burt séð frá fæðingarorlofi. Húsnæðis- og leiguverð er svimandi, svo virðist sem allt sé gullhúðað í matarkörfunni, auk þess sem útgjöldin sem tínast til virðast botnlaus.“ Fram kemur í bréfinu að hún og fjölskyldan hennar lifi ekki hátt alla jafna. „Við eigum ekki húsnæði heldur leigjum allt of litla íbúð, en þröngt mega jú sáttir sitja. Við förum ekki til útlanda (þar sem við höfum ekki efni á því) og erum ekki að kaupa okkur dýr húsgögn eða föt. Matarkarfan inniheldur hvorki lautalundir né kavíar, aðeins það nauðsynlegasta.“ Kristborg segir það verulega þreytandi að ná ekki endum saman ár eftir ár, en í fæðingarorlofinu taki steininn alveg úr. „Mig langar svo óskaplega að vita hvernig þetta er hugsað og hverjum datt í hug að það væri frábær hugmynd að fjölskylda tæki á sig verulega tekjuskerðingu með stækkandi fjölskyldu og þar af leiðandi auknum útgjöldum? Þetta er mér algerlega hulin ráðgáta.“ Höfundurinn telur það einnig alvarlegt hversu stór hluti kvenna upplifi depurð eftir barnsfæðingu, sem auðveldlega gæti þróast í fæðingaþunglyndi. „Eins dásamlegt og nýja hlutverkið er reynist fjölmörgum það erfitt, en hormónarnir okkar fara víst á flipp við þetta allt saman. Fyrst við erum á persónulegu nótunum get ég alveg sagt ykkur að ég finn fyrir þessum tilfinningum núna, eins rífandi stolt og hamingjusöm ég er með barnið mitt. Ég get líka viðurkennt að það gerir ekkert fyrir mig eða mína andlegu líðan að vera auk þess að drulla á mig af peningaáhyggjum alla daga.“ Í lok bréfsins segir Kristborg; „P.s. Ekki er það nú heldur svo gott að manni leyfist nokkur sjálfsbjargarviðleitni sem gæti falið í sér að að taka að sér einhverja verktakavinnu og þá hugsanlega lifa af. Nei, þá verður allt vitlaust í kerfinu. P.p.s. Ef einhver veit um smá svarta vinnu handa mér sem hægt er að sinna með ungabarni, þá er sá hinn sami vinsamlegast beðinn um að gefa sig fram. Svona áður en ég þarf að fara að selja úr mér líffæri. Nú eða sjálfa mig.“
Mest lesið „Kveiktum næstum í öllu sumarbústaðalandinu“ Lífið Engir palestínskir fánar í Eurovision-höllinni Lífið Mikið fjör á opnun kosningaskrifstofu Gnarr Lífið Sjarmerandi og seiðandi á sjötugsaldri Lífið Sígó eftir hvern hring og undir lokin þurfti að lyfta Mari upp úr stólnum en hún hljóp af stað Lífið Hljómborðsleikari ELO fallinn frá Lífið Annie Mist og Frederik eignuðust dreng Lífið Sagan á bak við djarft listaverk Ásdísar Ránar Lífið Ný vörulína lagar litabletti í húð Lífið samstarf Seiðandi glæsikvendi á lausu Lífið Fleiri fréttir Hvetur fólk til þess að leika sér Sígó eftir hvern hring og undir lokin þurfti að lyfta Mari upp úr stólnum en hún hljóp af stað Annie Mist og Frederik eignuðust dreng Hljómborðsleikari ELO fallinn frá Engir palestínskir fánar í Eurovision-höllinni Mikið fjör á opnun kosningaskrifstofu Gnarr Sjarmerandi og seiðandi á sjötugsaldri „Kveiktum næstum í öllu sumarbústaðalandinu“ „Nútíminn er trunta“ Sagan á bak við djarft listaverk Ásdísar Ránar Rithöfundurinn Paul Auster er látinn „Eurovision mamman“ með gleði og kærleika að vopni Múgur og margmenni fylgdust með ótrúlegu ostakúluáti „Hin raunverulegu stólaskipti fóru fram í dag“ Óstundvísi Steina sögð kosta tugi milljóna dollara Gerða og glæsilegar gellur á Edition Swing og hópkynlíf fyrir byrjendur! Snorri og Harpa selja á Njálsgötu Halda samstöðutónleika á sama tíma og Ísland keppir í Eurovision Una Torfa negldi slagara með Fleetwood Mac Maikai-hjónin eignuðust stúlku Bitcoin fjárfestar gerðu sér glaðan dag í Grósku Hvernig á að kenna hundi að rekja spor og slaka á Disneydraumurinn varð loks að veruleika Aðalsöngvari The Commitments stígur á svið í Háskólabíói Langþráður draumur Völu Eiríks rættist Álfa- og jólahúsið í Laugardalnum heyrir sögunni til Draumur Katrínar Eddu og Markúsar verður að veruleika Trítaði sig og fékk sér Teslu: „Hvað ertu með í laun eiginlega?“ Hönnunarhæð Karinar í Nola til sölu Sjá meira