Fórnarkostnaður framhaldsskólakennara Sigríður Helga Sverrisdóttir skrifar 20. mars 2014 07:00 Fyrir 6 árum tilheyrði ég hinni dæmigerðu íslensku millistétt: átti fasteign, nýjan bíl og lifði tiltölulega fjárhagslega áhyggjulausu lífi. Síðan tók ég þá örlagaríku ákvörðun að gerast kennari. Það hafði lengi blundað í mér að feta þá braut og á þessum tímapunkti í lífi mínu fannst mér það hin eina rétta ákvörðun, þrátt fyrir að þá væri hið fræga hrun skollið á. Ég eyddi því heilu ári til viðbótar til að ná mér í kennsluréttindi með tilheyrandi fórnarkostnaði og launatapi og hóf að því loknu starf sem kennari í framhaldsskóla. Á þeim 5 árum sem liðin eru hef ég hrapað úr því að vera millistéttarmanneskja í það að vera eignalaus lágstéttarmanneskja. Ástæðan er einföld: mánaðarlaun mín fyrir fullt starf duga engan veginn til nauðsynlegrar framfærslu skv. viðmiðunarstöðlum. Þó bý ég – að því er talið er – í velferðarríki en ekki vanþróuðu ríki. Þá er ég hámenntuð, með 3 háskólagráður og 6 ára háskólanám að baki. Hvernig má þetta vera? Það er ekki nema von að maður velti því fyrir sér hvort þessi mikli fórnarkostnaður hafi verið ómaksins virði. Ég er hugvísindamanneskja, bókmenntafræðingur og ljóðskáld. Ég valdi mitt fag út frá einskærum áhuga á bókmenntum, menningu og tungu hins enskumælandi heims. Ég sé það núna að það var lúxus. Ég var einfaldlega ekki þannig þenkjandi að velja mér fag út frá mögulegum framtíðartekjum. Það voru hugsanlega mistök. Eða hvað? Eitt er víst, að kennarastarfið er það mest krefjandi starf sem ég hef sinnt um ævina og hef ég þó víðtæka starfsreynslu á öðrum sviðum. Það er um leið lifandi og ögrandi starf og heldur manni stöðugt á tánum. Einnig eru það mikil forréttindi að vera með svona ungu og frjóu fólki alla daga. Nemendur mínir hafa verið mér endalaus uppspretta og hafa kennt mér margt. Ég kenni nemendum á náttúrufræðibraut sem hefur verið talsverð áskorun fyrir hugvísindamanneskju. Við hugsum ólíkt. Eitt af því mikilvægasta sem ég hef lært af nemendum mínum er að nálgast viðfangsefnið á vísindalegan, rökfræðilegan hátt. Mæla allt með ákveðinni mælistiku og fá út einhverja fasta útkomu. Nemendur á náttúrufræðibraut lesa m.a. mikið af vísindatextum og fjallar einn kaflinn um hagfræðilegan hugsunarhátt.Dýrkeyptasta fjárfestingin Ef ég hefði lært að tileinka mér hagfræðilegan hugsunarhátt á menntaskólaaldri væri ég líklega ekki kennari í dag. Samkvæmt hagfræðilegum útreikningum er kennarastarfið síst af öllu fjárhagslega arðbært. Sennilega væru fáir til í að skipta á aleigunni fyrir kennarastarfið. Sennilega eru fáar eða engar stéttir, aðrar en kennarastéttin, til í að vinna öll kvöld og allar helgar – launalaust – við að fara yfir próf og verkefni. Lífið er stutt og líður hratt. Líta þarf líka á þann fórnarkostnað fyrir samfélagið sem hlýst af kulnun í starfi vegna ofurálags. Af hverju er þá kennarastarfið svona vanmetið? Hvað er það við kennarastarfið sem stjórnvöld eru ekki að átta sig á? Hvaða stétt, sem krefst þriggja háskólagráða, myndi sætta sig við að vera með laun undir framfærsluviðmiðum? Má orsökina að einhverju leyti rekja til hinnar ævafornu, rómantísku mýtu að maðurinn þurfi helst að svelta til að sýna hvað í honum býr, sbr. gömlu skáldin okkar? En við lifum á öðrum tímum en þessi frægu skáld, sem sultu heilu hungri og skildu ekkert eftir sig nema ódauðleg verk. Í dag eru önnur gildi við lýði, aðrar kröfur um lágmarksviðurværi og lífsstíl. Það er sanngjörn krafa að hægt sé að lifa á launum sínum og að fólk fái greitt samkvæmt menntun og vinnuframlagi. Vegna skilningsleysis stjórnvalda fyrir kennarastarfinu stend ég nú frammi fyrir enn einum fórnarkostnaðinum, verkfalli, sem ég hef ekki valið mér. Það er því deginum ljósara að sú leið sem ég valdi fyrir 6 árum hefur reynst mér dýrkeyptasta fjárfesting sem ég hef ráðist í til þessa. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar Magnús Davíð Norðdahl, Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Sjá meira
Fyrir 6 árum tilheyrði ég hinni dæmigerðu íslensku millistétt: átti fasteign, nýjan bíl og lifði tiltölulega fjárhagslega áhyggjulausu lífi. Síðan tók ég þá örlagaríku ákvörðun að gerast kennari. Það hafði lengi blundað í mér að feta þá braut og á þessum tímapunkti í lífi mínu fannst mér það hin eina rétta ákvörðun, þrátt fyrir að þá væri hið fræga hrun skollið á. Ég eyddi því heilu ári til viðbótar til að ná mér í kennsluréttindi með tilheyrandi fórnarkostnaði og launatapi og hóf að því loknu starf sem kennari í framhaldsskóla. Á þeim 5 árum sem liðin eru hef ég hrapað úr því að vera millistéttarmanneskja í það að vera eignalaus lágstéttarmanneskja. Ástæðan er einföld: mánaðarlaun mín fyrir fullt starf duga engan veginn til nauðsynlegrar framfærslu skv. viðmiðunarstöðlum. Þó bý ég – að því er talið er – í velferðarríki en ekki vanþróuðu ríki. Þá er ég hámenntuð, með 3 háskólagráður og 6 ára háskólanám að baki. Hvernig má þetta vera? Það er ekki nema von að maður velti því fyrir sér hvort þessi mikli fórnarkostnaður hafi verið ómaksins virði. Ég er hugvísindamanneskja, bókmenntafræðingur og ljóðskáld. Ég valdi mitt fag út frá einskærum áhuga á bókmenntum, menningu og tungu hins enskumælandi heims. Ég sé það núna að það var lúxus. Ég var einfaldlega ekki þannig þenkjandi að velja mér fag út frá mögulegum framtíðartekjum. Það voru hugsanlega mistök. Eða hvað? Eitt er víst, að kennarastarfið er það mest krefjandi starf sem ég hef sinnt um ævina og hef ég þó víðtæka starfsreynslu á öðrum sviðum. Það er um leið lifandi og ögrandi starf og heldur manni stöðugt á tánum. Einnig eru það mikil forréttindi að vera með svona ungu og frjóu fólki alla daga. Nemendur mínir hafa verið mér endalaus uppspretta og hafa kennt mér margt. Ég kenni nemendum á náttúrufræðibraut sem hefur verið talsverð áskorun fyrir hugvísindamanneskju. Við hugsum ólíkt. Eitt af því mikilvægasta sem ég hef lært af nemendum mínum er að nálgast viðfangsefnið á vísindalegan, rökfræðilegan hátt. Mæla allt með ákveðinni mælistiku og fá út einhverja fasta útkomu. Nemendur á náttúrufræðibraut lesa m.a. mikið af vísindatextum og fjallar einn kaflinn um hagfræðilegan hugsunarhátt.Dýrkeyptasta fjárfestingin Ef ég hefði lært að tileinka mér hagfræðilegan hugsunarhátt á menntaskólaaldri væri ég líklega ekki kennari í dag. Samkvæmt hagfræðilegum útreikningum er kennarastarfið síst af öllu fjárhagslega arðbært. Sennilega væru fáir til í að skipta á aleigunni fyrir kennarastarfið. Sennilega eru fáar eða engar stéttir, aðrar en kennarastéttin, til í að vinna öll kvöld og allar helgar – launalaust – við að fara yfir próf og verkefni. Lífið er stutt og líður hratt. Líta þarf líka á þann fórnarkostnað fyrir samfélagið sem hlýst af kulnun í starfi vegna ofurálags. Af hverju er þá kennarastarfið svona vanmetið? Hvað er það við kennarastarfið sem stjórnvöld eru ekki að átta sig á? Hvaða stétt, sem krefst þriggja háskólagráða, myndi sætta sig við að vera með laun undir framfærsluviðmiðum? Má orsökina að einhverju leyti rekja til hinnar ævafornu, rómantísku mýtu að maðurinn þurfi helst að svelta til að sýna hvað í honum býr, sbr. gömlu skáldin okkar? En við lifum á öðrum tímum en þessi frægu skáld, sem sultu heilu hungri og skildu ekkert eftir sig nema ódauðleg verk. Í dag eru önnur gildi við lýði, aðrar kröfur um lágmarksviðurværi og lífsstíl. Það er sanngjörn krafa að hægt sé að lifa á launum sínum og að fólk fái greitt samkvæmt menntun og vinnuframlagi. Vegna skilningsleysis stjórnvalda fyrir kennarastarfinu stend ég nú frammi fyrir enn einum fórnarkostnaðinum, verkfalli, sem ég hef ekki valið mér. Það er því deginum ljósara að sú leið sem ég valdi fyrir 6 árum hefur reynst mér dýrkeyptasta fjárfesting sem ég hef ráðist í til þessa.
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun