Trúboð úr skólum Reynir Harðarson skrifar 5. nóvember 2010 06:00 Í skólum fer fram fræðsla um mismunandi lífsskoðanir og trúarbrögð en þar er ekki stunduð boðun trúar. Í engum tilfellum er skólastarfi og starfi trúar- og lífsskoðunarhópa blandað saman," segir í stefnumótun Menntasviðs Reykjavíkur frá árinu 2008. Þar segir jafnframt að börnum skuli ekki „mismunað vegna trúar eða lífsskoðunar þeirra eða foreldra þeirra. Forðast skal aðstæður þar sem börn eru tekin út úr hópnum eða skylduð til að taka þátt í atburðum sem ekki samræmast trúar- eða lífsskoðunum þeirra." Þetta er greinilega flóknara en margir prestar geta skilið eða ósanngjarnt að þeirra mati. Þessi stefna miðast samt sem áður við landslög, ákvæði mannréttindasáttmála og dómafordæmi fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu. Þessi sjálfsögðu viðmið vildi Mannréttindaráð Reykjavíkur tryggja í framkvæmd en það vill Þjóðkirkjan greinilega koma í veg fyrir. Af hverju? „Boðun er hið eiginlega eðli kirkjunnar. Boðun er ekki valkostur kirkjunnar. Boðun er grundvöllur veru hennar," segir kirkjan sjálf. Um það segir Karl Sigurbjörnsson biskup: „Kirkjan er send með boðskap. Það er hlutverk hennar og verkefni hennar öll eru með einum eða öðrum hætti liður í þeirri sendiför." Samt reynir fræðslufulltrúi Biskupsstofu ítrekað að halda því fram að engin boðun felist í aðkomu presta að skólum. En það verður ekki bæði haldið og sleppt. Séra Örn Bárður Jónsson viðurkennir hins vegar hlutverk sitt sem trúboði en til að afsaka það vill hann klína trúboði á alla aðra líka. Í blaðagrein í Fréttablaðinu 29. október minnir hann á að auðvitað eigi að fræða börn um kristna trú og önnur trúarbrögð í skólum. En um það standa engar deilur. Sjálfsagt er að kennsla miðist meira við kristna trú en Shinto-trú o.s.frv. En Örn Bárður sér ekkert að því að Gídeon-menn mæti í tíma hjá 10 ára börnum, gefi þeim Nýja-testamentið og leiði þau í bæn. Markmið Gídeon-manna er að „ávinna menn og konur fyrir Drottinn Jesú Krist. Dreifing Heilagrar ritningar og einstakra hluta hennar er aðferð til að ná því marki". Þarna er því um að ræða blygðunarlaust trúboð, blöndun skólastarfs og trúarhóps. Séranum finnst þessi staða bara allt í lagi af því að meirihluti barna kemur frá kristnum heimilum, óhreinu börnin má bara fjarlægja rétt á meðan. Svo segir presturinn: „Börnin þín þurfa ekki að verða fyrir neinni mismunun í skóla þótt skólasystkini þeirra fari í kirkjuheimsókn á aðventunni." „Það er ekki mismunun í mínum augum." Hvað væri þá mismunun í augum prestsins? Ef börn eru leidd til messu á vegum skólans er skólinn að fara út fyrir hlutverk sitt og grípa inn í trúarlegt uppeldi foreldranna. Það er hins vegar ekkert að því að skólabörn fari með kennara í kirkju til að skoða húsið og munina eins og þau fara á Þjóðminjasafnið eða Náttúrugripasafnið. Æskilegt væri að börn gætu kynnst sem flestum trúarbrögðum og samkunduhúsum sér til fróðleiks. En þar á ekki að fara fram iðkun trúar (eins og í messu) eða innræting (eins og í messu). Messa er annað en heimsókn. Þetta er ekki flókið. Örn Bárður sakar Mannréttindaráð um að vilja miðstýra skólum í þessum málum en hann sér væntanlega ekkert athugavert við þá miðstýringu ríkisvaldsins í trúmálum að halda úti einu trúfélagi og kosta til þess fimm þúsund milljónum árlega. Og varla er neitt athugavert við að ríkið haldi skrá um trúfélagaaðild borgaranna, skrái börn þeirra meira að segja við fæðingu í trúfélag móður. Það hlýtur að teljast afar undarleg tilhögun og þótt það brjóti í bága við jafnréttislög að mati Jafnréttisstofu bólar ekkert á leiðréttingu. Hvernig stendur á því að helsti Þrándur í Götu mannréttinda og jafnréttis hér á landi er ríkisrekið trúfélag? Eitt er að verja forréttindi sín en annað að úthrópa jafnréttissinna í sömu andrá sem siðleysingja og ógn við menningu og sögu þjóðarinnar. Við könnumst við það herbragð gegn réttindum samkynhneigðra en ég er hissa á kirkjunnar mönnum að leggja enn einu sinni til atlögu gegn sjálfsögðum mannréttindum einmitt þegar trúverðugleiki þeirra er eflaust í sögulegu lágmarki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson Skoðun Skoðun Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Í skólum fer fram fræðsla um mismunandi lífsskoðanir og trúarbrögð en þar er ekki stunduð boðun trúar. Í engum tilfellum er skólastarfi og starfi trúar- og lífsskoðunarhópa blandað saman," segir í stefnumótun Menntasviðs Reykjavíkur frá árinu 2008. Þar segir jafnframt að börnum skuli ekki „mismunað vegna trúar eða lífsskoðunar þeirra eða foreldra þeirra. Forðast skal aðstæður þar sem börn eru tekin út úr hópnum eða skylduð til að taka þátt í atburðum sem ekki samræmast trúar- eða lífsskoðunum þeirra." Þetta er greinilega flóknara en margir prestar geta skilið eða ósanngjarnt að þeirra mati. Þessi stefna miðast samt sem áður við landslög, ákvæði mannréttindasáttmála og dómafordæmi fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu. Þessi sjálfsögðu viðmið vildi Mannréttindaráð Reykjavíkur tryggja í framkvæmd en það vill Þjóðkirkjan greinilega koma í veg fyrir. Af hverju? „Boðun er hið eiginlega eðli kirkjunnar. Boðun er ekki valkostur kirkjunnar. Boðun er grundvöllur veru hennar," segir kirkjan sjálf. Um það segir Karl Sigurbjörnsson biskup: „Kirkjan er send með boðskap. Það er hlutverk hennar og verkefni hennar öll eru með einum eða öðrum hætti liður í þeirri sendiför." Samt reynir fræðslufulltrúi Biskupsstofu ítrekað að halda því fram að engin boðun felist í aðkomu presta að skólum. En það verður ekki bæði haldið og sleppt. Séra Örn Bárður Jónsson viðurkennir hins vegar hlutverk sitt sem trúboði en til að afsaka það vill hann klína trúboði á alla aðra líka. Í blaðagrein í Fréttablaðinu 29. október minnir hann á að auðvitað eigi að fræða börn um kristna trú og önnur trúarbrögð í skólum. En um það standa engar deilur. Sjálfsagt er að kennsla miðist meira við kristna trú en Shinto-trú o.s.frv. En Örn Bárður sér ekkert að því að Gídeon-menn mæti í tíma hjá 10 ára börnum, gefi þeim Nýja-testamentið og leiði þau í bæn. Markmið Gídeon-manna er að „ávinna menn og konur fyrir Drottinn Jesú Krist. Dreifing Heilagrar ritningar og einstakra hluta hennar er aðferð til að ná því marki". Þarna er því um að ræða blygðunarlaust trúboð, blöndun skólastarfs og trúarhóps. Séranum finnst þessi staða bara allt í lagi af því að meirihluti barna kemur frá kristnum heimilum, óhreinu börnin má bara fjarlægja rétt á meðan. Svo segir presturinn: „Börnin þín þurfa ekki að verða fyrir neinni mismunun í skóla þótt skólasystkini þeirra fari í kirkjuheimsókn á aðventunni." „Það er ekki mismunun í mínum augum." Hvað væri þá mismunun í augum prestsins? Ef börn eru leidd til messu á vegum skólans er skólinn að fara út fyrir hlutverk sitt og grípa inn í trúarlegt uppeldi foreldranna. Það er hins vegar ekkert að því að skólabörn fari með kennara í kirkju til að skoða húsið og munina eins og þau fara á Þjóðminjasafnið eða Náttúrugripasafnið. Æskilegt væri að börn gætu kynnst sem flestum trúarbrögðum og samkunduhúsum sér til fróðleiks. En þar á ekki að fara fram iðkun trúar (eins og í messu) eða innræting (eins og í messu). Messa er annað en heimsókn. Þetta er ekki flókið. Örn Bárður sakar Mannréttindaráð um að vilja miðstýra skólum í þessum málum en hann sér væntanlega ekkert athugavert við þá miðstýringu ríkisvaldsins í trúmálum að halda úti einu trúfélagi og kosta til þess fimm þúsund milljónum árlega. Og varla er neitt athugavert við að ríkið haldi skrá um trúfélagaaðild borgaranna, skrái börn þeirra meira að segja við fæðingu í trúfélag móður. Það hlýtur að teljast afar undarleg tilhögun og þótt það brjóti í bága við jafnréttislög að mati Jafnréttisstofu bólar ekkert á leiðréttingu. Hvernig stendur á því að helsti Þrándur í Götu mannréttinda og jafnréttis hér á landi er ríkisrekið trúfélag? Eitt er að verja forréttindi sín en annað að úthrópa jafnréttissinna í sömu andrá sem siðleysingja og ógn við menningu og sögu þjóðarinnar. Við könnumst við það herbragð gegn réttindum samkynhneigðra en ég er hissa á kirkjunnar mönnum að leggja enn einu sinni til atlögu gegn sjálfsögðum mannréttindum einmitt þegar trúverðugleiki þeirra er eflaust í sögulegu lágmarki.
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar