Viðskipti innlent

Hegðun Norður­áls von­brigði og Orku­veitan fari fram á fulla greiðslu

Eiður Þór Árnason skrifar
Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Orkuveitunnar, telur að félagið muni að endingu fá rafmagnið greitt að fullu samkvæmt samningi.
Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Orkuveitunnar, telur að félagið muni að endingu fá rafmagnið greitt að fullu samkvæmt samningi. Vísir/Egill

Norðurál hefur tilkynnt Orkuveitunni um greiðslufall vegna endurtekinna bilana í álveri þess á Grundartanga. Orkuveitan gerir ráð fyrir lægri rekstrarhagnaði í ár vegna þessa og að arðgreiðslur lækki um tvo milljarða króna á næsta ári. Forstjóri Orkuveitunnar gagnrýnir aðgerðir Norðuráls og segir fyrirtækinu bera að greiða fyrir alla umsamda orku óháð því hvort hún sé nýtt.

Álverið er stærsti einstaki viðskiptavinur Orkuveitunnar. Orkuveitan birti árshlutauppgjör sitt í dag og samkvæmt því var 6,7 milljarða króna hagnaður af rekstri samstæðunnar á fyrstu níu mánuðum ársins 2025. Á sama tíma samþykkti stjórn félagsins uppfærða fjárhagsspá eftir tilkynningu Norðuráls um greiðslufall. 

Árshlutareikningurinn nær yfir samstæðu Orkuveitunnar. Innan hennar eru, auk móðurfélagsins, Veitur, Orka náttúrunnar, Ljósleiðarinn og Carbfix.Vísir/Vilhelm

Nú er gert ráð fyrir eins milljarða króna lægri rekstrarhagnaði á yfirstandandi ári samanborið við fyrri fjárhagsspá og niðurskurði rekstrarkostnaðar upp á tvo milljarða á næsta ári. Einnig var samþykkt sex milljarða króna lækkun fjárfestinga árið 2026 og lækkun arðgreiðslna um tvo milljarða líkt og áður segir.

Þetta kemur fram í tilkynningu frá Orkuveitunni. Þar segir að samkvæmt raforkukaupasamningi við Norðurál beri fyrirtækinu að greiða fyrir umsamda orku, hvort sem fyrirtækið nýti hana eða ekki. Þrátt fyrir þetta hafi fyrirtækið nú tilkynnt Orkuveitunni að það muni einungis greiða fyrir það rafmagn sem álverið geti tekið á móti meðan gert er við bilanir.

Hegðun Norðuráls vonbrigði og Orkuveitan fari fram á fulla greiðslu

„Ef marka má þær yfirlýsingar sem eigandi Norðuráls hefur gefið markaðsaðilum í Bandaríkjunum er Norðurál tryggt fyrir sínu tjóni, enda sé þetta almenn bilun. Tilkynning Norðuráls til Orkuveitunnar er hinsvegar á þeim nótum að boðað greiðslufall sé vegna óviðráðanlegra atburða á borð við eldgos eða stríðsátök. Þarna virðist mér ósamræmi,“ segir Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Orkuveitunnar, í tilkynningu.

„Við munum fá rafmagnið greitt – á því leikur enginn vafi í mínum huga – en það eru mér mikil vonbrigði að fyrirtækið kjósi að haga sér með þessum hætti, að greiða ekki samkvæmt samningum en gera ráð fyrir að samningsbundin raforka sé tiltæk þegar því hentar,“ bætir hann við.

Heildarafkoma neikvæð

Hagnaður varð af rekstri Orkuveitunnar á fyrstu níu mánuðum ársins sem nam 6,7 milljörðum króna. Yfir sama tímabil árið 2024 var hagnaðurinn 5,1 milljarður og afkomubatinn því 31%. Á sama tíma var heildarafkoma samstæðunnar á tímabilinu 1. janúar til 30. september 2025 tap upp á 2,2 milljarða króna.

Rekstrartekjur uxu um 3,9% á tímabilinu milli ára en rekstrarkostnaður um 2,0%, að sögn Orkuveitunnar. 

Helstu rekstrartölur úr yfirliti stjórnenda.Orkuveitan

Veltufé frá rekstri nam 22,1 milljarði króna fyrstu níu mánuðum þessa árs. Það er 6,9% aukning frá fyrra ári. Eiginfjárhlutfall heldur áfram að lækka og var 50,8% í lok september samanborið við 52,1% árið 2024 og 54,6% árið 2022. 

Árshlutareikningurinn nær yfir samstæðu Orkuveitunnar. Innan hennar eru, auk móðurfélagsins, Veitur, Orka náttúrunnar, Ljósleiðarinn og Carbfix. Reykjavíkurborg fer með 93,5% eignarhlut í Orkuveitunni. Akraneskaupstaður og Borgarbyggð eiga rest. 

Ljóst er að fyrirhuguð tveggja milljarða króna lækkun á arðgreiðslum Orkuveitunnar á næsta ári mun hafa neikvæð áhrif á afkomu Reykjavíkurborgar. 

Í fjárhagsáætlun fyrir árið 2026 sem birt var fyrr í mánuðinum er gert ráð fyrir að rekstrarniðurstaða verði jákvæð um 18,7 milljarða króna. Í nýrri fjárhagsspá Orkuveitunnar er nú gert ráð fyrir heildararðgreiðslu upp á 6,5 milljarða króna á þessu ári og 4,5 milljarða árið 2026. 

Fréttin hefur verið uppfærð. Fréttastofa hefur óskað eftir svörum frá Norðuráli og verður fréttin uppfærð þegar þau berast. 


Tengdar fréttir

Grafalvarleg staða

Grafalvarleg staða er að teiknast upp vegna bilunarinnar hjá Norðuráli, segir formaður Verkalýðsfélags Akraness. Samkvæmt nýjustu áætlunum fyrirtækisins er ekki gert ráð fyrir að framleiðsla verði komin í fullan gang fyrr en eftir ár.

Gætu flýtt fyrir með því að gera við biluðu spennana

Fulltrúar Norðuráls skoða nú möguleikann á því að gera við spenna sem biluðu í síðasta mánuði og nota þá tímabundið þar til nýir fást. Áætlað er að biðin eftir nýjum spennum gæti tekið allt að ár. Engar ákvarðanir hafa verið teknar um uppsagnir starfsmanna vegna ástandsins.

Telja viðgerð geta tekið allt að ár

Forsvarsmenn Century Aluminum, móðurfélags Norðuráls, telja að viðgerð vegna alvarlegrar bilunar í álverinu á Grundartaka gæti tekið allt ellefu til tólf mánuði. Þangað til bilunin hefur verið löguð er framleiðslan í álverinu einungis þriðjungur af því sem hefðbundið er.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×