„Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins“ Magnús Jochum Pálsson skrifar 15. apríl 2025 07:58 Heiðrún Lind Marteinsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrög á breytingum á veiðigjald. Samtökin hafa ýmislegt út á frumvarpið að setja. Vísir/Vilhelm Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu athugasemdir við frumvarpsdrög um breytingar á lögum um veiðigjald. Samtökin telja frumvarpið „ganga í berhögg við stjórnarskrá“ og segja ráðuneytinu hafa skeikað milljörðum í útreikningi á heildarhækkun veiðigjaldsins. Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi. Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Mest lesið Fokdýr jólagjöf til dætranna reyndist eintóm blekking Neytendur Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Viðskipti innlent Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Viðskipti innlent Mikill samdráttur á pöntunum til kínverskra verksmiðja Viðskipti erlent Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Viðskipti innlent Kemur til móts við bílaframleiðendur vegna tolla Viðskipti erlent Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Viðskipti innlent Amazon í samkeppni við SpaceX í geimnum Viðskipti erlent Gervigreindin: Stjórnendur framtíðarinnar verði þjálfarar Atvinnulíf Veiðir hrefnu í sumar og selur kjötið á Íslandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Staðfesta frávísun vegna stefnu Samskipa í samráðsmáli Play tapaði þremur og hálfum milljarði á fyrsta ársfjórðungi Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Þau vilja stýra ÁTVR Býst ekki við að verðbólgan hafi áhrif á vaxtalækkunarferlið Um þrjátíu prósent hafa miklar áhyggjur af áhrifum tolla á Ísland Lauf Cycles lýkur tæplega 500 milljóna króna fjármögnun Verðbólga eykst hressilega og fer aftur yfir fjögur prósent Tæpur tveggja milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Ráðinn forstjóri Arctic Fish Veitingamaður ákærður fyrir hundrað milljóna skattsvik Fokdýr dómsmál tjónka ekki við ÁTVR Veiðir hrefnu í sumar og selur kjötið á Íslandi Semja við Ístak um gerð mannvirkja fyrir fyrsta vindorkuver landsins Jón segir bull að FBI-kempa hafi óvænt bankað upp á með stefnu Ekki má vanmeta áhrifin af tollastríði á íslensk fyrirtæki Pizzur í stað smurbrauðs á nýrri Króníku Fjármögnun tryggð fyrir nýrri landeldisstöð Samherja Umræðan einkennist af rangfærslum um ofurhagnað Kaupsamningur undirritaður um Grósku Ísfélagið greiðir út tveggja milljarða arð Breyta Kaffi Kjós í íbúðarhús Reynst betur að kaupa fasteign en hlutabréf Nova eignast tuttugu prósenta hlut í Dineout Munu opna tvö Starbucks-kaffihús í miðborginni Nýjar íbúðir seljast verr en aðrar vegna stærðar Bærinn vildi húsið en þurfti svo að borga tvöfalt meira Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi.
Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Mest lesið Fokdýr jólagjöf til dætranna reyndist eintóm blekking Neytendur Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Viðskipti innlent Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Viðskipti innlent Mikill samdráttur á pöntunum til kínverskra verksmiðja Viðskipti erlent Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Viðskipti innlent Kemur til móts við bílaframleiðendur vegna tolla Viðskipti erlent Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Viðskipti innlent Amazon í samkeppni við SpaceX í geimnum Viðskipti erlent Gervigreindin: Stjórnendur framtíðarinnar verði þjálfarar Atvinnulíf Veiðir hrefnu í sumar og selur kjötið á Íslandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Staðfesta frávísun vegna stefnu Samskipa í samráðsmáli Play tapaði þremur og hálfum milljarði á fyrsta ársfjórðungi Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Þau vilja stýra ÁTVR Býst ekki við að verðbólgan hafi áhrif á vaxtalækkunarferlið Um þrjátíu prósent hafa miklar áhyggjur af áhrifum tolla á Ísland Lauf Cycles lýkur tæplega 500 milljóna króna fjármögnun Verðbólga eykst hressilega og fer aftur yfir fjögur prósent Tæpur tveggja milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Ráðinn forstjóri Arctic Fish Veitingamaður ákærður fyrir hundrað milljóna skattsvik Fokdýr dómsmál tjónka ekki við ÁTVR Veiðir hrefnu í sumar og selur kjötið á Íslandi Semja við Ístak um gerð mannvirkja fyrir fyrsta vindorkuver landsins Jón segir bull að FBI-kempa hafi óvænt bankað upp á með stefnu Ekki má vanmeta áhrifin af tollastríði á íslensk fyrirtæki Pizzur í stað smurbrauðs á nýrri Króníku Fjármögnun tryggð fyrir nýrri landeldisstöð Samherja Umræðan einkennist af rangfærslum um ofurhagnað Kaupsamningur undirritaður um Grósku Ísfélagið greiðir út tveggja milljarða arð Breyta Kaffi Kjós í íbúðarhús Reynst betur að kaupa fasteign en hlutabréf Nova eignast tuttugu prósenta hlut í Dineout Munu opna tvö Starbucks-kaffihús í miðborginni Nýjar íbúðir seljast verr en aðrar vegna stærðar Bærinn vildi húsið en þurfti svo að borga tvöfalt meira Sjá meira