„Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins“ Magnús Jochum Pálsson skrifar 15. apríl 2025 07:58 Heiðrún Lind Marteinsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrög á breytingum á veiðigjald. Samtökin hafa ýmislegt út á frumvarpið að setja. Vísir/Vilhelm Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu athugasemdir við frumvarpsdrög um breytingar á lögum um veiðigjald. Samtökin telja frumvarpið „ganga í berhögg við stjórnarskrá“ og segja ráðuneytinu hafa skeikað milljörðum í útreikningi á heildarhækkun veiðigjaldsins. Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi. Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Breytingar á veiðigjöldum Mest lesið Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Viðskipti innlent Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Viðskipti innlent Samruni fyrirtækja: „Það sem ekki þarf að vera leyndarmál er ekki leyndarmál“ Atvinnulíf Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Viðskipti innlent Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Viðskipti innlent Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Viðskipti innlent Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Viðskipti innlent Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Viðskipti innlent Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Arctic Fish fær heimild til frekara fiskeldis Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Segja lækkun á olíu ekki hafa skilað sér til íslenskra neytenda Einföldun að segja að íslensk ferðaþjónusta sé láglaunagrein „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Verðbólgan úr 3,8 prósentum í 4,2 prósent Alltof margir sem sitja eftir með sárt ennið Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi.
Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Breytingar á veiðigjöldum Mest lesið Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Viðskipti innlent Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Viðskipti innlent Samruni fyrirtækja: „Það sem ekki þarf að vera leyndarmál er ekki leyndarmál“ Atvinnulíf Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Viðskipti innlent Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Viðskipti innlent Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Viðskipti innlent Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Viðskipti innlent Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Viðskipti innlent Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Arctic Fish fær heimild til frekara fiskeldis Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Segja lækkun á olíu ekki hafa skilað sér til íslenskra neytenda Einföldun að segja að íslensk ferðaþjónusta sé láglaunagrein „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Verðbólgan úr 3,8 prósentum í 4,2 prósent Alltof margir sem sitja eftir með sárt ennið Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Sjá meira
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf