Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 31. mars 2025 12:01 Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Mest lesið Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun